Nguyễn Hòa/Người
Việt (tường trình từ Oregon)
October 15, 2019
EUGENE,
Oregon (NV) – Trong hai ngày 14 và 15 Tháng Mười, 2019, tại Đại
Học Oregon, thành phố Eugene, tiểu bang Oregon, diễn ra một cuộc hội thảo về Việt
Nam Cộng Hòa mang tên: Việt Nam Cộng Hòa, những vấn đề, những thách thức và tầm
nhìn (Studying Republican Vietnam: Issues, Challenges, And Prospects).
Cuộc hội thảo do Trung Tâm Nghiên Cứu Châu Á và Thái
Bình Dương tổ chức.
Quang cảnh buổi khai mạc cuộc hội thảo tại tại Đại Học
Oregon, thành phố Eugene, hôm 14 Tháng Mười, 2019. (Hình: Nguyễn Hòa/Người Việt)
Tham dự hội thảo có khoảng 150 người trong đó có nhiều
chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu về Việt Nam tham dự. Có một số viên chức
cao cấp của chính thể Việt Nam Cộng Hòa tham dự là hai cựu tổng trưởng: ông
Hoàng Đức Nhã, Bộ Thông Tin-Chiêu Hồi và ông Nguyễn Đức Cường, Bộ Thương Mại-Kỹ
Nghệ.
Trong ngày đầu tiên, các diễn giả trình bày và và
tranh luận về những ngày đầu nhà nước Việt Nam Cộng Hòa được thành lập, sau khi
cuộc chiến Đông Dương lần thứ nhất kết thúc vào năm 1954, với rất nhiều khó
khăn.
Khó khăn chính trị
Diễn giả đến từ Đại Học Connecticut là bà Nu-Anh
Tran cho rằng, những chính trị gia của nền Cộng Hòa đầu tiên tại miền Nam Việt
Nam đã do dự khi chọn mô hình chính trị nào cho Việt Nam Cộng Hòa. Cuối cùng
nhóm thắng thế là nhóm của Tổng Thống Ngô Đình Diệm, với một mô hình không hoàn
toàn là dân chủ, với sự hạn chế một số quyền tự do.
Cựu Tổng Trưởng Kinh Tế VNCH Nguyễn Đức Cường thuyết
trình. (Hình: Nguyễn Hòa/Người Việt)
Bên cạnh đó, diễn giả Yen Vu, từ Đại Học Cornell, đã
phân tích các trước tác của một tác giả là ông Trần Văn Tùng, một người Việt sống
tại Pháp.
Ông Trần Văn Tùng đã tìm kiếm một ý tưởng để xây dựng
một nhà nước Việt Nam không cộng sản, ngay từ khi người Pháp ký thỏa hiệp
Elysee tại Paris, trao độc lập cho Quốc Gia Việt Nam. Ông đã thành lập Đảng Dân
Chủ Việt Nam vào năm 1955, với những tư tưởng cộng hòa, nhân bản, phát triển thế
hệ trẻ của nước Việt Nam.
Diễn giả cho rằng khi Việt Nam Cộng Hòa được thành lập,
tại miền Nam không chỉ có hai lựa chọn, hoặc Ngô Đình Diệm, hoặc cộng sản, mà
còn có một mô hình khác, nhưng đã không được chọn lựa.
Khi phân tích những tác phẩm của ông Trần Văn Tùng,
tác giả thấy rằng sự va chạm của xã hội Việt Nam và phương Tây, đã đưa ra một
nhu cầu về quyền tự do cá nhân, một cách nhanh chóng.
Sự nhanh chóng này cũng được bà Martina Nguyen, từ
trường Baruch College, đưa ra khi nghiên cứu về nhóm Tự Lực Văn Đoàn, cuối thời
Pháp thuộc.
Các học giả người Mỹ gốc Việt chuyên ngành “Việt Nam
học” tại cuộc hội thảo. (Hình: Nguyễn Hòa/Người Việt)
Theo bà Martina Nguyen, nhóm văn chương độc lập này
đã cổ võ cho một mô hình để thay đổi xã hội Việt Nam theo hướng quan tâm tới bất
công xã hội, cổ vũ dân chủ và tự do. Mặc dù sau đó Tự Lực Văn Đoàn đã chấm dứt
tồn tại, nhưng những hoạt động của họ thực sự là một dự án chính trị cho nền Cộng
Hòa của Việt Nam.
Sự ảnh hưởng về quyền tự do cá nhân lên các cư dân
thành thị tại miền Nam Việt Nam đã tạo nên xung đột với mô hình chính trị mà
nhóm của Tổng Thống Ngô Đình Diệm chọn lựa để cai trị miền Nam.
Khó khăn của cuộc di cư trốn chế độ Cộng Sản miền Bắc
Sau khi Hiệp Định Geneva được ký kết vào năm 1954,
miền Bắc Việt Nam trở thành một quốc gia Cộng Sản, chỉ do một đảng Cộng Sản cai
trị.
Có hơn 800 ngàn người dân miền Bắc di cư vào Nam để
tránh chế độ toàn trị của miền Bắc.
Cuộc di cư này, theo diễn giả Jason Picard, một nhà
nghiên cứu độc lập, đã đặt xã hội miền Nam vào trong một tình trạng khó khăn. Một
mặt phải lo nơi ăn chốn ở cho một số lượng lớn dân cư, mặt khác phải giải quyết
những bất hòa xảy ra giữa cư dân địa phương và những người mới đến.
Cuộc hội thảo diễn ra trong hai ngày 14 và 15 Tháng
Mười, 2019. (Hình: Nguyễn Hòa/Người Việt)
Một số thành quả kinh tế
Mặc dù Việt Nam Cộng Hòa đã gặp rất nhiều khó khăn về
chính trị như vậy, nhưng theo diễn giả Nguyễn Đức Cường, cựu tổng trưởng Thương
Mại và Kỹ Nghệ, Việt Nam Cộng Hòa đã đạt được một số thành quả đáng kể về kinh
tế.
Ông Nguyễn Đức Cường nêu ra một số đánh giá cho rằng
đã có lúc nền kinh tế Việt Nam Cộng Hòa đạt tốc độ tăng trưởng đến 4%, và theo
nhận định của một số nhà quan sát thì đã đạt đến ngưỡng cửa tăng tốc trở thành
một quốc gia phát triển.
Việt Nam Cộng Hòa đã thực hiện thành công việc cải
cách điền địa bằng chương trình người cày có ruộng, với hai mục đích: làm cho
những tá điền được làm chủ ruộng đất, và biến nông dân thành những nhà hoạt động
thương mại trên những sản phẩm nông nghiệp của mình.
Ngoài ra, nền kinh tế Việt Nam Cộng Hòa được đặt nền
tảng trên thị trường tự do và những công ty tư nhân. Các ngân hàng đã tiến tới
việc cấp tín dụng nhỏ cho nông dân.
Nhưng theo ông Cường, chiến tranh đã làm sự phát triển
này bị ngừng lại, và cuối cùng thất bại với sự sa sút của nền kinh tế bị lạm
phát cao trong những năm cuối cùng trước khi Sài Gòn bị sụp đổ. (Nguyễn Hòa)
(*) Phóng viên Nguyễn Hòa sẽ tiếp tục tường trình về
cuộc hội thảo này trong số báo sắp tới.
No comments:
Post a Comment