Bố già Nga Putin đang đánh mất hào quang và quyền lực
Cù Tuấn dịch thuật
Tóm tắt:
Putin quá yếu ớt để chiến thắng cuộc chiến và cũng quá yếu ớt để có thể kết
thúc nó.
Dấu
ấn của giai đoạn cai trị của Vladimir Putin là việc đẩy những con người sáng
tạo, kinh doanh, đầy tham vọng của Nga ra nước ngoài cho đến khi chỉ còn lại
một người, Yevgeny Prigozhin.
Quá
trình này lên đến đỉnh điểm với sự tháo chạy của các nhân sự tài năng về kinh
doanh và kỹ thuật của Nga trong cuộc chiến Ukraine. Nó bắt đầu với cuộc tấn
công của ông Putin vào nhà tài phiệt thành công và sáng tạo nhất, Mikhail
Khodorkovsky, vào năm 2003. Giống như ông Prigozhin, người khởi nghiệp bằng
nghề bán xúc xích, ông Khodorkovsky điều hành một quán cà phê. Ông mở rộng sang
lĩnh vực năng lượng và tội ác của ông là tạo ra vai trò chính trị cho bản thân
dựa trên sự giàu có về dầu mỏ của mình. Rõ ràng, sai lầm lớn nhất của
Khodorkovsky là không có quân đội riêng.
Trong
trò chơi pháp lý sau đó, ông Khodorkovsky bị bỏ tù và tài sản của ông được phân
phối lại cho những người thân cận của chế độ. Có một câu hỏi đặt ra là các lực
lượng hỗ trợ ông Putin còn chưa rõ ràng. Ban đầu ông Putin được các nhà tài
phiệt đang tìm cách bảo vệ sự giàu có từ thời Yeltsin của họ đặt vào vị trí
quyền lực, đà thăng tiến của ông Putin được củng cố bằng các vụ đánh bom khủng
bố giết chết hàng trăm cư dân chung cư Nga đang còn ngủ trên giường của họ và
hiện được cho là do chính những người ủng hộ ông thực hiện, dù cho ông Putin có
biết việc đó hay không.
Tương
tự là việc giết hại các nhà báo, nhà phê bình và các chính trị gia đối lập, bao
gồm cả một số người khăng khăng đòi điều tra các vụ đánh bom. Những vụ việc này
là do ông Putin ra lệnh thực hiện hay do những người đang cố gắng kiểm soát ông
ta trực tiếp làm?
Dư
âm của phương pháp bạo loạn của Prigozhin trong cuộc nổi dậy gần đây là khó có
thể bỏ qua. Prigozhin đột ngột trở thành một người nổi tiếng thông qua những
bình luận công khai về những thất bại của cuộc chiến Ukraine, được công chúng
hiểu là cách ông ta giao tiếp và cố gắng thao túng ông Putin.
Nói
một cách dễ hiểu, giữa một cuộc chiến được cho là “sống còn”, đằng sau cuộc đối
đầu tuần này là một cuộc chiến tiêu chuẩn thời Putin về tiền bạc và hối lộ, vốn
cũng là nguồn gốc của chính cuộc chiến, như ông Prigozhin giải thích trong một
trong những video của mình. Prigozhin chỉ hành động để ngăn chặn các ông trùm
đối thủ, Sergei Shoigu và Valery Gerasimov của Bộ Quốc phòng, để họ không lấy
cắp tài sản chính của ông ta - lực lượng lính đánh thuê Wagner, bằng cách sáp
nhập nó vào quân đội Nga.
Chúng
ta luôn phải tập trung vào bản chất thực sự của chế độ Putin hơn là các mệnh
lệnh mang tính chính trị và địa lý của Nga mà các nhà hiện thực nhắc đến.
Ông
Putin mơ về Peter Đại đế, nhưng đoàn tùy tùng của ông lại giống những tên xã
hội đen người Anh “quậy tưng” trong một bộ phim của Guy Ritchie. Bản chất của
chế độ của ông đã đẩy các nước láng giềng của mình về phía NATO, nếu không thì
tổ chức này có thể đã trở thành tàn tích lịch sử. Chỉ có những người thân cận
trong bộ máy nhà nước Nga mới có thể phát triển mạnh trong một nền kinh tế bị
chi phối bởi việc theo đuổi các cơ hội hối lộ. Từ các doanh nhân địa phương đến
BP và Ikea, các nhà đầu tư đã học được rằng khi bạn xây dựng thứ gì đó ở Nga,
thứ đó có nguy cơ bị chính quyền Nga đánh cắp từ tay bạn.
Ngay
từ đầu, Putin đã thiếu một chiến lược nghỉ hưu. Điều này nghĩa là ông sẽ phải
duy trì cương vị lãnh đạo mãi mãi và trở nên chai lì khi ngồi tại chức đó. Khi
không thể mang lại cho người dân của mình hy vọng về sự thịnh vượng và tự do
theo kiểu châu Âu, ông đã tặng cho họ những cuộc phiêu lưu quân sự và “những kẻ
thù của nhân dân”.
Và
bây giờ, ngay cả quyền lực sai khiến của Putin đối với các cấp dưới trực tiếp cũng
bắt đầu giảm sút, bởi vì ông ta không còn khả năng giải quyết bất kỳ vấn đề
thực sự nào nữa. Ông ta chỉ có thể tạo ra chúng, chẳng hạn như phát động chiến
tranh ở Ukraine với giả định thông tin sai lệch rằng người Ukraine sẽ đầu hàng.
Ông
Prigozhin là người lạc lõng nhất trong giới tinh hoa của Putin, nhưng là người
đầu tiên nói rằng cuộc chiến đã được phát động với lý do sai lầm. Ukraine và
NATO không đe dọa Nga. Không có "bọn phát xít." Dù có vẻ ngoài bặm
trợn và không lịch lãm, ông Prigozhin lại truyền đạt được những gì mọi quan
chức đáng kính của chế độ đang nghĩ. Sự thật thậm chí còn thấm vào nội dung
tuyên truyền của đài truyền hình do nhà nước Nga kiểm soát. Và nỗ lực của ông
Putin nhằm củng cố hệ thống kiểu bố già của mình trong tuần này bằng cách viện
dẫn phẩm giá và tính hợp pháp của nhà nước đã hầu như không giúp được gì. Hệ
thống đã được hiệu chỉnh tốt hơn để hỗ trợ những suy nghĩ viển vông của một nhà
độc tài hơn là để cho thấy rằng ông ta có các giải pháp cho vấn đề.
Số
phận của ông Prigozhin vẫn còn chưa rõ ràng, nhưng ông ta thích thương lượng
với những ưu thế mà ông Khodorkovsky thiếu, như khi các binh sĩ của ông đã bắn
hạ một số máy bay đang tìm cách cản trở cuộc hành quân “tuần hành vì công lý”
của Wagner tới Matxcơva. Bất chấp sự ân xá rõ ràng mà ông Putin dành cho
Prigozhin để kết thúc cuộc đối đầu, liệu giờ đây ông Prigozhin có ngã khỏi cửa
sổ như những cộng sự bị thất sủng khác của Putin không? Tôi cho rằng chuyện đó
khó có thể xảy ra. Có ai đó sẽ có thể ám sát Prigozhin hay không? Họ có dám
không? Làm vậy họ có lợi gì không? Ông Putin phải đối mặt với rủi ro dù ông có
hành động ra sao trong cuộc khủng hoảng vẫn còn dang dở này; theo một logic kỳ
lạ, ông Prigozhin thậm chí có thể đã mua cho mình một số quyền miễn trừ bằng
cách khiến những nghi ngờ của giới tinh hoa về cuộc chiến đã trở thành sự thật
một cách chính thức.
Đồng
thời, một Putin yếu kém hơn thậm chí còn ít có khả năng có được hòa bình hơn.
Ông ta cũng ít có khả năng ra lệnh cho các Ngài Shoigu và Gerasimov thực hiện
bất kỳ cuộc tấn công tưởng tượng vô vọng nào để theo đuổi chiến thắng cuối cùng
tại Ukraine. Tôi tiên đoán sẽ xảy ra tình trạng tê liệt ở Matxcơva và việc
phòng thủ thụ động trong cuộc chiến tại Ukraine. Với phần kết vẫn chưa được
viết ra, chương cuối cùng của tác phẩm có thể sẽ thể hiện những yếu tố khôi hài
giống như đặc điểm chính trị nội bộ của Nga trong tuần này.
.
Hình : https://www.facebook.com/photo/?fbid=6614852755220015&set=a.124320747606614
Vladimir
Putin
.
.
Bài gốc :
https://www.wsj.com/.../russias-godfather-is-losing-it...
WSJ.COM
Opinion | Russia’s Godfather Is Losing It
Opinion
| Russia’s Godfather Is Losing It
No comments:
Post a Comment