Hoạt động của gián điệp
Trung Quốc tại Anh thực sự như thế nào?
Gordon Corera, Chuyên gia an ninh của BBC
BBC News Tiếng Việt
1 tháng 11 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/czr11p6x610o
Một câu hỏi mà các đời chính phủ đã phải
vật lộn tìm câu trả lời: mối đe dọa thực sự mà Trung Quốc đặt ra cho Vương quốc
Anh là gì?
Nỗ lực tìm kiếm câu trả lời có thể đã góp phần
vào sự thất bại chấn động của vụ án hai công dân Anh Christopher Cash và
Christopher Berry - những người bị buộc tội làm gián điệp cho Trung Quốc và bị
truy tố theo đạo luật bí mật nhà nước của Anh.
Cả hai đều phủ nhận thực hiện hành vi sai
trái - nhưng việc các cáo buộc bị hủy bỏ vào tháng trước đã châm ngồi cho làn
sóng phẫn nộ trong dư luận chính trị.
Kể từ đó, các công tố viên và quan chức đã
đưa ra những giải thích trái ngược nhau về việc liệu sự thiếu quyết tâm hay miễn
cưỡng trong việc coi Trung Quốc là mối đe dọa an ninh quốc gia hiện hữu có dẫn
đến việc rút lại các cáo buộc hay không. Vài ngày trước, Tổng chưởng lý Lord
Hermer còn đổ lỗi cho luật pháp "lỗi thời" về thất bại của vụ án.
Tuy nhiên, tất cả những điều này làm dấy lên
câu hỏi: hoạt động gián điệp của Trung Quốc trong thế giới hiện đại diễn ra
như thế nào?
Cốt lõi của vấn đề là các mối đe dọa an ninh
quốc gia từ Trung Quốc ngày nay vượt ra ngoài những khái niệm gián điệp truyền
thống
Ở một cấp độ, Trung Quốc tiến hành gián điệp
trong khuôn khổ truyền thống gắn liền với thời Chiến tranh Lạnh, với việc
sử dụng điệp viên có vỏ bọc là các nhà ngoại giao và tuyển mộ người để tuồn
bí mật.
Bản khai của một phó cố vấn an ninh quốc gia,
được cung cấp cho các công tố viên điều tra vụ án Cash và Berry (hiện đã bị hủy
bỏ), đã mô tả rõ loại hình hoạt động này.
"Các Cơ quan Tình báo Trung Quốc quan
tâm đến việc thu thập thông tin từ nhiều nguồn, bao gồm các nhà hoạch định
chính sách, nhân viên chính phủ và các thiết chế dân chủ, và có thể chớp
thời cơ để thu thập tất cả những gì họ có thể."
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là: Hầu như quốc
gia nào cũng thực hiện kiểu gián điệp này - việc muốn có được cái nhìn sâu sắc
về hoạt động của các nước khác là chuyện đã tồn tại từ lâu.
Ngay cả Anh cũng tiến hành hoạt động gián điệp
tương tự nhằm vào Trung Quốc (điều mà Bắc Kinh đã công khai phàn nàn). Khi
các quốc gia phát hiện, thường sẽ có tranh cãi công khai, nhưng cả hai bên đều
ngầm hiểu rằng đó là chuyện bình thường.
Nhưng phạm vi hành vi của Trung Quốc đang khiến
các quan chức an ninh lo ngại.
"Đừng suy nghĩ quá nhiều theo khuôn mẫu
cứng nhắc về điệp viên đeo thẻ, đóng tại đại sứ quán theo kiểu John le
Carré", người đứng đầu MI5, Sir Ken McCallum, đã cảnh báo trong một cuộc họp
báo về các mối đe dọa an ninh quốc gia hồi đầu tháng trước.
Vì điều thực sự khiến Trung Quốc khác biệt -
và nằm ở cốt lõi của vấn đề - là những mối đe dọa an ninh quốc gia mà Trung Quốc
tạo ra đã vượt xa các khái niệm gián điệp truyền thống.
Để tăng thêm phần phức tạp của vấn đề, một số
mối đe dọa này lại gắn chặt với những lý do khiến nhiều người tin rằng chúng ta
cần phải giao hảo với Trung Quốc.
No comments:
Post a Comment