TIN QUỐC TẾ TỔNG HỢP NGÀY 15/11/2025
*****
TT
Trump phải hủy thuế nhiều thực phẩm thiết yếu để giảm chi phí sinh hoạt ở Mỹ
Thu Hằng - RFI
Đăng
ngày: 15/11/2025 - 13:06
--------------------
Trump bãi bỏ thuế quan đối với thịt bò, cà phê và trái
cây nhiệt đới nhằm hạ giá thực phẩm
Nhật Báo
Calitoday
November 14, 2025
Michelle Obama: “Nước
Mỹ chưa sẵn sàng có nữ tổng thống”
Nhật Báo Calitoday
November
15, 2025
Căng
thẳng Trung - Nhật : Bắc Kinh khuyến cáo người dân Trung Quốc tránh đến du
lịch ở Nhật Bản
Thùy Dương - RFI
Đăng
ngày: 15/11/2025 - 12:08 - Sửa đổi ngày: 15/11/2025 - 13:46
.
Quan hệ
Trung - Nhật vẫn chưa lắng dịu trở lại sau khi thủ tướng Nhật Sanae Takaichi
phát biểu trước Quốc Hội hôm 07/11 rằng nếu Bắc Kinh thôn tính Đài Loan bằng sức
mạnh quân sự, đây có thể được xem là một yếu tố đe dọa đến « sự tồn
vong » của Nhật Bản, nên Tokyo có thể sẽ tính đến một giải pháp
quân sự để phòng vệ. Hôm qua 14/11/2025, Bắc Kinh khuyến cáo người dân Trung Quốc
tránh đến du lịch ở Nhật Bản.
================
Vì
sao xe bán tải Toyota được sử dụng rộng rãi trong các cuộc xung đột?
RFI
Đăng
ngày: 15/11/2025 - 14:17
=================
Trần Quốc Sĩ
15/11/2025
https://baotiengdan.com/2025/11/15/trump-co-doc-tai-khong/
Người
ta thường nghe một lập luận được lặp đi lặp lại từ phe MAGA rằng: “Trump
không phải là một nhà độc tài. Nước Mỹ vẫn có bầu cử, vẫn có báo chí, vẫn có
tòa án mà”. Và gần đây nhất: “Nếu Trump độc tài thì làm sao đảng Dân Chủ
có thể đóng cửa chính phủ được?”
Tôi
đã nhiều lần trình bày những lý do cho thấy Donald Trump mang đầy đủ dấu hiệu của
một nhà lãnh đạo độc tài. Đến lúc này, có lẽ tôi chỉ cần nói thêm một lần cuối.
Tôi không có ý định sa vào những cuộc tranh luận vô ích, nhất là khi thực tế và
bằng chứng đã quá rõ ràng. Tôi muốn nêu vấn đề này một cách thẳng thắn; còn việc
ai muốn hiểu hay muốn tránh né sự thật, điều đó tùy ở họ.
***
Người
ta nghĩ độc tài phải đi cùng với hình ảnh xe tăng lăn trên đường phố, hiến pháp
bị xé toạc, quân đội xử bắn những người bất đồng chính kiến. Nhưng độc tài
trong thế kỷ 21 không còn lộ liễu như vậy nữa. Nó tiến hành một cách âm thầm, hợp
pháp trên giấy tờ, được bọc trong ngôn ngữ của “cải cách,” “ưu tiên,” “hiệu quả,”
và quan trọng nhất là nó được bảo vệ bởi chính những người có trình độ học vấn,
có địa vị, có chức tước trong chính quyền.
I. Độc tài hiện đại là phá dân chủ từ chính bên trong
Những
nhà nghiên cứu về sự sụp đổ của nền dân chủ đều nhấn mạnh một điều là độc tài
thời nay không cần đảo chính, không cần quân đội chiếm đóng đài phát thanh,
truyền hình. Nó chỉ cần ba điều kiện:
–
Một người lãnh đạo sẵn sàng vi phạm chuẩn mực dân chủ
–
Một bộ máy nhà nước bị chính trị hóa để phục vụ cho một cá nhân
–
Một tầng lớp tinh hoa chịu hợp tác, bao che, hoặc im lặng đồng loã
Trump
đã có đủ hết ba điều trên. Và đó là lý do tại sao việc nói “trump không phải là
một nhà độc tài” là hoàn toàn vô trách nhiệm.
Vì sao cuộc đối đầu
43 ngày làm tê liệt chính phủ Mỹ?
Anthony Zurcher,
Phóng viên thường trú tại Bắc Mỹ
Natalie Sherman,
Phóng viên kinh doanh
BBC News Tiếng Việt
15
tháng 11 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cy7ezp1x8xgo
Đợt
đóng cửa chính phủ liên bang dài nhất trong lịch sử Mỹ đã kết thúc sau 43 ngày.
Lần
đóng cửa này đã khiến khoảng 1,4 triệu nhân viên liên bang không được trả
lương trong nhiều tuần, nhiều người thu nhập thấp bị cắt trợ cấp lương thực và
hàng ngàn chuyến bay bị hoãn hoặc hủy.
Dưới
đây là phần giải đáp các câu hỏi chính về tình trạng bế tắc ngân sách lịch sử
này.
Tình
trạng đóng cửa đã kết thúc chưa?
Đã
kết thúc.
Vào
hôm 12/11- ngày thứ 43 của đợt đóng cửa - Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát đã
thông qua dự luật ngân sách mới với tỷ lệ 222–209, trong đó có sáu nghị sĩ Dân
chủ bỏ phiếu thuận.
Gói
chi tiêu này đã được Thượng viện phê duyệt hai ngày trước đó với tỷ lệ 60–40,
trong đó bảy thượng nghị sĩ Dân chủ và một thượng nghị sĩ độc lập đứng về phía
Cộng hòa.
Chỉ
vài giờ sau, Tổng thống Donald Trump đã ký phê chuẩn dự luật và tuyên bố:
"Hôm nay là một ngày tuyệt vời."
Tuy
nhiên, có thể cần vài ngày, thậm chí vài tuần, để chính phủ hoàn toàn mở cửa trở
lại và khởi động lại một số chương trình thiết yếu.
=================
MAGA sẽ đi về đâu sau
thời Trump?
Nhật Trần
14/11/2025
https://baotiengdan.com/2025/11/14/maga-se-di-ve-dau-sau-thoi-trump/
Trump
có thể già, nhưng MAGA thì vẫn còn rất trẻ
Khi
nhìn vào phong trào MAGA năm 2025, điều nguy hiểm nhất không phải là Trump.
Trump là nhân vật dễ thấy nhất, nhưng bản thân ông chỉ là ngọn lửa bùng lên từ
một đám than âm ỉ dưới lòng đất suốt nhiều thập kỷ.
Ngọn
lửa đó rồi sẽ tắt — ông đã già, sức khỏe xuống dốc, và không ai có thể chạy mãi
trong chính trị khi tuổi tác đè nặng như thế. Nhưng “MAGA” thì khác. MAGA không
già đi theo Trump. MAGA được nuôi bằng sự giận dữ, nỗi sợ hãi và nhu cầu được
tìm thấy một kẻ dẫn đường. Những thứ đó không chết theo một cá nhân; chúng sống
rất lâu trong lòng xã hội.
Câu
hỏi không còn là “khi Trump mất đi, MAGA sẽ biến mất?” Câu hỏi thật sự phải là:
“Khi Trump không còn, ai sẽ kế thừa di sản của sự hỗn loạn mà ông để lại?”
Một
phong trào dựa trên cảm xúc, thù hận và nỗi bất mãn thường không biến mất cùng
người sáng lập. Nó sẽ tìm người tiếp theo — một người có thể hét to hơn, giận dữ
hơn, cực đoan hơn, và biết cách khai thác những nỗi đau chưa bao giờ được giải
quyết của nước Mỹ.
Có
một sai lầm phổ biến: Nhiều người tin rằng MAGA chỉ là phản ứng nhất thời.
Nhưng MAGA không nhất thời; MAGA là sản phẩm của sự tích tụ lâu dài.
Không
có tầng lớp công nhân da trắng tuyệt vọng, sẽ không có MAGA.
Không
có sự mất cân bằng giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn, MAGA không tồn tại.
Không
có sự phân hóa chủng tộc sâu sắc, MAGA không có môi trường để sinh sôi.
Không
có sự phân rã của truyền thông truyền thống, MAGA không thể lan rộng.
Nói
đơn giản, MAGA là triệu chứng của một căn bệnh mãn tính trong xã hội Mỹ — một
căn bệnh mà nước Mỹ chưa có ý định chữa trị.
==========================
Hải
quân Mỹ triển khai drone Reaper đến Philippines để tuần tra Biển Đông
Thu Hằng - RFI
Đăng
ngày: 15/11/2025 - 11:28 - Sửa đổi ngày: 16/11/2025 - 10:13
========================
Thùy Dương - RFI
Đăng
ngày: 15/11/2025 - 12:02 - Sửa đổi ngày: 15/11/2025 - 13:52
========================
Nga tăng cường tấn
công – Ukraine vật lộn cầm cự qua thêm một mùa đông
James Landale, Phóng viên ngoại giao
BBC News Tiếng Việt
15
tháng 11 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c14p13r7rreo
Trong
khu chung cư xây từ thời Xô Viết ở ngoại ô phía đông Kyiv, Oksana
Zinkovska-Boyarska sống trong cảnh mất điện hằng ngày. Thang máy lên căn hộ của
cô ở tầng tám thường xuyên dừng giữa chừng, đèn đóm chập chờn và máy bơm duy
trì áp suất hệ thống sưởi trung tâm cũng ngừng hoạt động.
Cô
có một bộ pin sạc cỡ lớn để duy trì các thiết bị, nhưng nó có giá tới 2.000
euro (hơn 61 triệu VND) và trụ được cũng không quá lâu.
Luật
sư Ievgen, cùng vợ là Oksana, nhiều khi phải làm việc dưới ánh đèn pin. Con gái
hai tuổi của họ, bé Katia, cũng ngồi chơi trong ánh nến.
Giữa
những đợt không kích và bóng tối giá lạnh, Oksana nói rằng cô và Ievgen luôn lo
lắng cho Katia. "Tôi không thể diễn tả bằng lời nỗi sợ bản năng khi bế con
chạy xuống hầm trú ẩn trong lúc bom nổ.
"Tôi
chưa bao giờ trải qua điều gì như vậy trong đời và không muốn ai phải trải qua
cảm giác ấy. Chỉ nghĩ đến việc con bé có thể hoảng sợ vì bóng tối là đã thật
khủng khiếp."
Trên
khắp Ukraine, các gia đình đang chuẩn bị đối mặt với những ngày tháng còn gian
nan hơn - một mùa đông dài và lạnh giá, trong bối cảnh Tổng thống Nga
Vladimir Putin tìm cách dứt điểm cuộc xâm lược bằng những đợt tấn công vào hệ
thống điện và mạng lưới hạ tầng của Ukraine.
Vừa
cuối tuần trước, một cuộc tấn công bằng tên lửa và drone quy mô lớn đã khiến phần
lớn đất nước mất điện trong một thời gian. Người dân Ukraine giờ phải chịu cảnh
cắt điện luân phiên lên tới 16 giờ mỗi ngày.
Nhiệt
độ mùa đông ở Ukraine có thể giảm xuống -20°C. Một quan chức cấp cao nói với
tôi rằng họ dự đoán vài tháng tới sẽ vô cùng khắc nghiệt.
============================
Putin
: Đòn tâm lý nguyên tử và những người Nga chống chiến tranh
Thụy My - RFI
Đăng
ngày: 16/11/2025 - 01:10
L’Express phân tích, « Châu Âu đối
mặt với trò lừa bịp lớn về nguyên tử của Nga », đồng thời nói về « Những
chiến binh trong bóng tối chống lại Putin ». Le Point giới thiệu
một số kịch bản của chiến tranh thời hiện đại.
HÌNH
:
Một
quân nhân Ukraina thuộc trung đoàn máy bay không người lái độc lập 14 chuẩn bị
cho một drone tầm xa An-196 Liutyi cất cánh, tại một địa điểm không được tiết lộ,
ngày 14/10/2025. AP - Evgeniy Maloletka
Vũ
khí nguyên tử : Trò bịp của Putin
L’Express nhận định, một lần nữa
Vladimir Putin lại đem bóng ma chiến tranh hạt nhân ra dọa dẫm, săng-ta từ một
tổng thống độc tài có quyền quyết định về kho vũ khí nguyên tử lớn nhất thế giới
là vô cùng nguy hiểm.
Putin
muốn gieo rắc sợ hãi, dọa tận thế nguyên tử hay liên tục cho drone xâm nhập một
số nước đều nhằm gây chia rẽ, làm giảm sự ủng hộ Ukraina của phương Tây. Châu
Âu cần tái lập sự thăng bằng đã giúp tránh được xung đột hạt nhân trong thời
chiến tranh lạnh. Bởi vì bản thân Vladimir Putin dù huênh hoang nhưng rất sợ chết,
bằng chứng là ông ta núp rất kỹ trong đợt đại dịch Covid.
Anh
và Pháp, hai cường quốc nguyên tử của cựu lục địa, đặc biệt có trọng trách răn
đe, nhưng phải tỉnh táo. Đáp trả bằng vũ khí truyền thống trước cuộc tấn công
quy ước của Nga vào một nước Baltic chẳng hạn, sẽ tránh được mưu toan dùng hạt
nhân đe dọa. Sẽ là ảo tưởng khi chỉ trông cậy vào hệ thống chống hỏa tiễn hay bức
tường drone, cần cả những thanh kiếm sắc để chiến đấu chứ không chỉ những chiếc
khiên để tự vệ.
Đòn
tâm lý khiến phương Tây chùn tay
Cũng
theo L’Express, trong một cuộc chiến, bên nào làm cho đối thủ tin rằng
sẵn sàng tấn công hạt nhân trong trường hợp tối cần, sẽ giành được lợi thế tâm
lý vô cùng lớn. Đó là điều mà Putin tìm kiếm từ khi xâm lăng Ukraina năm 2022,
với những thủ thuật khác nhau.
Lần
đầu tiên một hỏa tiễn Orechnik được dùng để đánh vào một nhà máy vũ khí ở thành
phố Dnipro của Ukraina. Hỏa tiễn tầm trung này có khả năng mang theo nhiều đầu
đạn nguyên tử. Cũng trong năm 2024, Nga sửa đổi chủ thuyết hạt nhân, hạ thấp
ngưỡng có thể sử dụng quả bom. Những ngày gần đây, Kremlin loan báo đã thử nghiệm
« thành công » hai loại vũ khí được cho là rất lợi hại. Đó là một
drone dưới biển có thể mang đến 2 mégatonne (2 triệu tấn chất nổ) để biến cả một
cảng thành tro bụi, và một hỏa tiễn liên lục địa có động cơ nguyên tử, có thể
gây nổ ở khoảng cách 14.000 kilomet và đổi hướng nhiều lần để tránh bị chặn. Dù
có hiệu quả thật hay không, thông báo này khiến tổng thống Donald Trump hàm ý
Hoa Kỳ có thể tái lập các vụ thử hạt nhân đã bị ngưng từ 33 năm qua.
=========================
Trump
- Putin: Bóng ma tận thế hạt nhân và thảm họa năng lượng hóa thạch
Trọng Thành - RFI
Đăng
ngày: 15/11/2025 - 17:01
Nửa
đầu tháng 11/2025 là một thời điểm đặc biệt. Mỹ, Nga đe dọa nối lại thử hạt
nhân, lần đầu tiên kể từ hơn 30 năm. Cuộc đấu khẩu Mỹ - Nga, gợi lại không khí
chạy đua hạt nhân thời Chiến tranh Lạnh, diễn ra đúng lúc cộng đồng quốc tế họp
tại rừng Amazon, Brazil, bàn giải pháp đối phó với đại khủng hoảng khí hậu, đe
dọa hàng tỉ dân cư. Trump rút Mỹ khỏi hiệp định bảo vệ khí hậu, nước Nga Putin
sống dựa vào dầu. Kẻ đe dọa hạt nhân cũng là kẻ cổ vũ cho năng lượng hóa thạch.
Tổng
thống Hàn Quốc công bố 6 cuộc đại cải cách để thúc đẩy kinh tế, đúng vào lúc
Seoul và Washington đạt thỏa thuận đầu tư hàng trăm tỉ đô la, đặc biệt đáng chú
ý là cải cách lớn về bộ máy nhà nước. Tại Mỹ, ngày 12/11, « shutdown »
(tức tê liệt ngân sách liên bang) chấm dứt. Thời gian shutdown kéo dài hơn 40
ngày là điều chưa từng có trong lịch sử nước Mỹ.
Tại
COP30, việc xác lập lộ trình từ bỏ than-dầu-khí được hàng chục nước đặt trở lại
bàn đàm phán, đang vấp phải nhiều phản đối quyết liệt. Mặt trận chống tin giả,
tin sai lệch về biến đổi khí hậu lần đầu tiên được xác lập tại diễn đàn Liên Hiệp
Quốc về khí hậu, với Tuyên bố bảo vệ thông tin trung thực. Quỹ Thế giới vì
Thông tin Trung thực về Biến đổi Khí hậu (The Global Fund for Information
Integrity on Climate Change) tính đến nay đã nhận được hơn 400 sáng kiến triển
khai, từ gần 100 nước. Trên đây là các chủ đề chính của tạp chí Thế giới Đó đây
tuần này.
=========================
COP
30 và lịch sử các cuộc đàm phán về khí hậu
Thùy Dương
- RFI
Đăng
ngày: 14/11/2025 - 12:45
COP30 :
Nhiều nước gây sức ép lập lộ trình thoát khỏi năng lượng hóa thạch
.
COP30 :
Thượng đỉnh Khí hậu thừa nhận thỏa thuận Paris thất bại, kêu gọi hành động mới
.
Thành
bại của COP30: Vì sao cam kết cắt giảm khí thải vào năm 2035 là quan trọng ?
.
COP30
chính thức khai mạc tại Belem Brazil, bắt đầu hai tuần đàm phán khó khăn
Giới
vận động cho năng lượng hóa thạch hiện diện đông đảo gây áp lực tại COP30
Nga
lại ồ ạt không kích thủ đô Kiev, 6 người thiệt mạng
Đăng
ngày: 14/11/2025 - 11:16 - Sửa đổi ngày: 14/11/2025 - 13:42
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20251114-nga-l%E1%BA%A1i-%E1%BB%93-%E1%BA%A1t-kh%C3%B4ng-k%C3%ADch-th%E1%BB%A7-%C4%91%C3%B4-kiev-4-ng%C6%B0%E1%BB%9Di-thi%E1%BB%87t-m%E1%BA%A1ng
Tổng
thống Ukraina Volodymyr Zelensky hôm nay, 14/11/2025, cho biết, trong đêm Nga
đã phóng hơn 430 drone và 18 tên lửa, chủ yếu nhằm vào nhiều khu dân cư ở Kiev,
làm 6 người thiệt mạng. Trong khi Matxcơva khẳng định đã bắn chặn hơn 200 drone
của Ukraina trên lãnh thổ Nga. Tổng thống Ukraina tố cáo Nga thực hiện một
cuộc tấn công nhằm gây thiệt hại tối đa cho dân cư và các cơ sở hạ tầng dân sự.
===========================
Quân đoàn Azov thắng lớn, đẩy
lùi quân Nga. Biệt kích Ukraine phá hoại tuyến hỏa xa vũ khí Bắc Hàn
KIM THÚY
VietCatholicNews
NOV
15, 2025
https://www.youtube.com/watch?v=eAVykT0iZX4
.
11,367
views Nov 15, 2025
00:00:00 Đài Hiệu
00:00:20 Giới
thiệu chương trình
00:00:35
Pokrovsk đang lung lay. Huliaipole đang bị đe dọa. Quân đoàn Azov chỉ có thể cứu
được một mặt trận.
00:06:46 Tình
báo Ukraine làm trật đường ray tuyến hỏa xa xuyên Siberia cách Ukraine 6.600
km, đánh trúng tuyến đường vũ khí của Bắc Hàn
00:08:37 Tổng
thống Trump muốn lấy tiền từ BBC. Liệu ông ấy có lấy được không? 00:21:27
Ukraine đáp trả cáo buộc tham nhũng của Orbán bằng meme 'Bộ đồ ngựa vằn'
00:25:04 Máy
bay điều khiển từ xa xâm nhập vào Âu Châu là thông điệp của Putin: “Hãy ngừng
giúp đỡ Ukraine”, và nó đã có hiệu quả
00:27:33 Thủ
tướng Merz kêu gọi Tổng thống Zelenskiy hạn chế dòng người Ukraine trẻ tuổi đổ
về Đức và kêu gọi họ ở lại quê hương chiến đấu
00:30:54 Đồng
minh của Putin đưa ra cảnh báo hạt nhân với Hoa Kỳ: 'Nga sẽ đáp trả'
00:33:47 “An
ninh của Ukraine liên quan trực tiếp đến an ninh của chúng ta” – 8 nước Bắc
Âu-Baltic chung tay gói vũ khí trị giá 500 triệu đô la
00:37:19
Trung Quốc đe dọa đồng minh của Hoa Kỳ bằng 'đòn giáng nghiêm trọng' 00:40:44 Cảnh
sát Anh bắt giữ người đàn ông giả làm một Đề Đốc Hải Quân 00:42:44 Kết
thúc
00:43:14
Closing Credits
No comments:
Post a Comment