Khi
‘chuyên gia đi đêm’ Steve Witkoff ‘đi buôn’ nhân danh hòa bình
Trúc Phương/Người Việt
November
27, 2025 : 12:15 PM
https://www.nguoi-viet.com/binh-luan/khi-chuyen-gia-di-dem-steve-witkoff-di-buon-nhan-danh-hoa-binh/
Cuộc đàm
phán hòa bình Ukraine-Nga do chính quyền Trump dẫn dắt đang rơi vào tâm bão
tranh cãi sau khi Bloomberg tung ra quả “bom tấn” vào ngày 26 Tháng Mười Một, với
việc công bố bản ghi âm cuộc gọi giữa đặc phái viên Steve Witkoff với cố vấn Điện
Kremlin Yuri Ushakov.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/11/BL-Trump-Steve-1920x1280.jpg
Steve
Witkoff (trái) và Trump tại Tòa Bạch Ốc. (Hình: Jim Watson/AFP via Getty
Images)
Trong
cuộc điện đàm bị rò rỉ, Steve Witkoff đã hướng dẫn phía Nga cách tiếp cận Trump
và thậm chí đề nghị sắp xếp một cuộc gọi giữa Putin và Trump ngay trước thềm cuộc
gặp Trump và Tổng Thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Vụ việc lập tức làm dấy lên
nghi vấn về mức độ thiên vị Nga của Witkoff cũng như độ tin cậy của bản kế hoạch
hòa bình 28 điểm vốn bị chỉ trích là quá có lợi cho Moscow.
Theo
bản ghi âm, trong cuộc nói chuyện ngày 14 Tháng Mười với Yuri Ushakov, “chuyên
gia kiến tạo hòa bình” Steve Witkoff khuyến nghị rằng Putin nên gọi điện cho
Trump trước khi tổng thống Mỹ có cuộc gặp với tổng thống Ukraine vào ngày 17
Tháng Mười.
Witkoff
cũng gợi ý Putin nên “chúc mừng” Trump và “nhớ phải nịnhTrump” bằng cách tâng bốc
Trump như một “người kiến tạo hòa bình.” Witkoff gợi ý rằng thay vì đi sâu vào
các chi tiết khó khăn liên quan những nhượng bộ cần có cho một thỏa thuận,
Putin nên “nói chuyện với giọng điệu lạc quan hơn… Và tôi nghĩ, Yuri, tổng thống
sẽ cho tôi rất nhiều không gian và quyền tự quyết để đạt được thỏa thuận.”
Putin
đã làm theo. Bản thông báo Kremlin về cuộc gọi ngày 16 Tháng Mười với Trump cho
biết Putin “bắt đầu cuộc nói chuyện bằng cách chúc mừng Donald Trump vì những nỗ
lực thành công nhằm bình ổn tình hình tại Dải Gaza.” Vài tuần sau đó, chính quyền
Trump công bố đề xuất hòa bình 28 điểm cho Ukraine, được cho là do chính
Witkoff soạn, với nội dung nghiêng hẳn phần có lợi cho Nga.
Bạn
golf thân thiết
Kể
từ đầu nhiệm kỳ hai của Trump, Steve Witkoff đóng vai trò là nhà ngoại giao và
đàm phán chủ chốt, đến mức, The Atlantic gọi ông là “ngoại trưởng thực sự của
Trump.” Với Trump, Steve Witkoff không chỉ “xứng đáng” là nhà đàm phán xuất sắc
chuyên “gỡ rối tơ lòng” trong những vụ đàm phán hòa bình mà còn là bạn golf
thân thiết từ thập niên 1980.
Trong
phiên điều trần tại vụ kiện gian lận của Trump năm 2023, Steve Witkoff kể rằng
tình bạn của họ bắt đầu từ một tiệm deli ở New York năm 1986. Khi đó, Steve
Witkoff là một luật sư trẻ làm việc tại hãng Dreyer & Traub. “Tôi gọi cho
ông ấy một chiếc bánh mì kẹp thịt nguội và phô mai Thụy Sĩ,” Witkoff nói, theo
Courthouse News, và kể thêm rằng Trump không mang theo tiền mặt. Nhiều năm sau,
Trump vẫn “nhớ như in khoảnh khắc” đó. Tình bạn của họ sâu đậm đến mức người
cháu đầu của Witkoff đã được đặt theo tên Trump. Tại đại hội Đảng Cộng Hòa năm
2024, Steve Witkoff kể rằng Trump “đã đến” (“showed up”) khi ông mất con trai
Andrew vì sốc thuốc phiện vào năm 2011.
Trong
nhiều năm, Steve Witkoff đã quyên góp hàng triệu cho chiến dịch tranh cử của
“người bạn golf thân thiết.” Trong nhiệm kỳ đầu của Trump, Steve Witkoff được
đưa vào nhóm cố vấn kinh tế thời đại dịch COVID-19. Khi Trump thắng cử năm
2024, Witkoff trở thành đồng chủ tịch Ủy Ban Nhậm Chức. Vài ngày sau, Trump bổ
nhiệm ông làm đặc phái viên Trung Đông, dù ông chưa hề có kinh nghiệm ngoại
giao. Không chỉ Trung Đông, Steve Witkoff cũng “đặc trách” đàm phán hòa bình
Nga-Ukraine.
Phần
khuất của “đàm phán hòa bình”: Đi buôn
Steve
Witkoff từng là luật sư bất động sản trước khi trở thành trùm bất động sản ở
New York. Công ty bất động sản của ông, Witkoff Group, được thành lập năm 1997
và ông vẫn giữ chức chủ tịch, sở hữu danh mục các dự án phát triển cao cấp tập
trung ở Manhattan.
Trong
chiến dịch tranh cử năm 2024, nhóm của Trump thường xuyên cử Steve Witkoff đi
“gỡ rối” với các đối thủ Cộng Hòa. Theo The Washington Post (“Who is Steve
Witkoff, dealmaker at the heart of Trump’s foreign diplomacy?”), Steve Witkoff
đã gặp Thống Đốc Georgia Brian Kemp; cựu đại sứ Liên Hợp Quốc Nikki Haley; dàn
xếp cuộc gặp giữa Trump và Thống Đốc Florida Ron DeSantis, đối thủ chính trong
cuộc bầu cử sơ bộ. Năm 2021, ProPublica cho biết Steve Witkoff đã quyên góp hơn
$2 triệu cho các ủy ban hành động chính trị của Trump.
Điều
đáng chú ý hơn hết là Steve Witkoff không chỉ đi “đàm phán hòa bình” mà còn “kết
hợp” với làm ăn – như điều tra của The New York Times (“Investigating Steve
Witkoff’s Sprawling Financial Empire”). Lập sơ đồ đế chế tài chính của Steve
Witkoff, tổng hợp bảng dữ liệu về toàn bộ tài sản ông sở hữu và các đối tác của
ông, truy xuất mọi vụ kiện mà Witkoff từng bị nêu tên,… nhóm phóng viên điều
tra The New York Times tìm hiểu các rủi ro pháp lý mà Steve Witkoff hiện còn đối
mặt, hợp tác đầu tư với ai, vay vốn từ ngân hàng nào…
Tất
cả cho thấy Steve Witkoff có quan hệ sâu với các quỹ đầu tư ở vùng Vịnh, đặc biệt
với Qatar, nơi đóng vai trò trung gian chủ chốt trong cuộc đàm phán
Israel-Hamas, và cũng là nơi Witkoff có quan hệ tài chính rất sâu rộng. Theo
bài báo The New York Times ngày 26 Tháng Chín, Witkoff Group đang chuẩn bị lập
một quỹ bất động sản thương mại mới và người trực tiếp điều hành Witkoff Group
chẳng ai khác hơn là Alex Witkoff – con trai của Steve Witkoff.
Một
trong những sứ mạng của Alex Witkoff là móc nối Qatar tham gia một quỹ đầu tư dự
kiến tập trung vào các dự án bất động sản thương mại tại thị trường Mỹ. Để lôi
kéo các nhà đầu tư tiềm năng, Alex Witkoff khoe rằng mình đã nhận được cam kết
đầu tư hàng tỷ đô la từ các quỹ liên kết với các chính phủ ở Vùng Vịnh, từ
Qatar, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất đến Kuwait.
Chiến
dịch lôi kéo Qatar của Alex Witkoff có nhiều thuận lợi bởi Qatar từ lâu đã đầu
tư mạnh vào Mỹ, đặc biệt bất động sản. Kể từ năm 2014, Qatar đã đổ hơn $4 tỷ
vào thị trường Manhattan, mua khách sạn Plaza, khách sạn St. Regis và có cổ phần
trong tòa nhà Empire State, cùng nhiều bất động sản khác.
Để
tránh bị cáo buộc có quan hệ với Iran, Hamas và Tổ Chức Anh Em Hồi Giáo, (Đại sứ
quán) Qatar đã thuê Stonington Strategies – một công ty vận động hành lang nằm
dưới sự điều hành của Nicolas Muzin, một chiến lược gia chính trị của đảng Cộng
Hòa; cùng với Joey Allaham, một ông chủ nhà hàng có mối quan hệ chính trị sâu với
cộng đồng Do Thái ở Mỹ. Nhiệm vụ của họ là tìm những nhân vật Do Thái có uy tín
ở Mỹ sẵn sàng đứng ra “bảo lãnh” cho Qatar trước chính quyền Mỹ.
The
New York Times (“Where Mideast Envoy Pitched Peace, His Son Pitched Investors”)
cho biết Stonington đã nhận được gần $4 triệu tiền phí từ Qatar vào năm 2017;
và một trong những người đầu tiên mà Stonington móc nối để vận động hành lang
cho Qatar là Steve Witkoff. Năm 2017, nhóm Stonington Strategies-Joey Allaham
soạn xong bản ghi nhớ cho Qatar, nhấn mạnh rằng Steve Witkoff là “người thân
tín” và “cố vấn không chính thức” của Trump; rằng “tổng thống coi trọng lòng
trung thành hơn tất cả mọi thứ”; và bởi Steve Witkoff là người Do Thái nên nếu
tiếp cận được ông ấy sẽ giúp “tạo uy tín cho những người khác trong cộng đồng
Do Thái.” Dĩ nhiên bản ghi nhớ cũng đề xuất Qatar nên đầu tư vào các dự án của
Witkoff Group.
Với
Steve Witkoff, vào thời điểm mà người Qatar tìm cách “vo ve,” ông đang gặp khó
khăn chồng chất về tài chính. Công ty của ông đã vay $267 triệu để mua khách sạn
Park Lane. Trong thương vụ Park Lane, một trong những đối tác hùn vốn của Steve
Witkoff là Jho Low, nhà tài chính người Malaysia. Tuy nhiên, Jho Low bị dính rắc
rối pháp lý khi bị công tố viên liên bang cáo buộc sử dụng tiền công quỹ nhà nước
Malaysia để làm ăn tư túi.
Hậu
quả, Bộ Tư Pháp Mỹ tịch thu phần sở hữu của Jho Low trong khách sạn Park Lane.
Tháng Mười, 2017, với vụ kiện liên bang phủ bóng đen lên số phận khách sạn Park
Lane, Steve Witkoff cố vớt vát bán bất động sản này với giá $1 tỷ nhưng bất
thành, trong khi đó, Tập Đoàn Witkoff vẫn phải chịu trách nhiệm trả nợ khoản
vay. Đúng lúc đó, “cứu tinh” Qatar xuất hiện.
Năm
2023, cơ quan đầu tư Qatar đồng ý mua Park Lane với giá $623 triệu. Steve
Witkoff “thoát chết”… Quan hệ giữa Steve Witkoff với Qatar “phát triển bền vững”
kể từ đó (và đến tận nay). Đầu năm 2024, Thủ tướng Qatar, Sheikh Mohammed bin
Abdulrahman Al-Thani, đã thân chinh đến Florida dự đám cưới của Alex Witkoff tại
khu nghỉ dưỡng Breakers Palm Beach.
Với
quan hệ gắn bó lâu dài, có thể hiểu tại sao Trump nhanh chóng bổ nhiệm Steve
Witkoff làm “nhà đàm phán hòa bình” cho Trung Đông. Và cũng dễ hiểu tại sao
Qatar lại được chọn đóng vai trò trung gian. Và càng dễ hiểu tại sao Qatar “bỗng
dưng” tặng Trump chiếc Boeing 747 hạng sang…
Tháng
Năm, một tin vui đến từ Trung Đông: không phải là đàm phán hòa bình mà là… đàm
phán làm ăn: khi Steve Witkoff “vất vả” “sắp xếp lại bàn cờ Trung Đông”, Tập
đoàn Witkoff – do Alex Witkoff điều hành – đã nhận thêm nguồn vốn $100 triệu từ
Apollo – một “cầu nối” tài chính khổng lồ giúp các nhà đầu tư như Qatar rót vốn
vào dự án bất động sản ở Mỹ. Ở “thời này,” nói về “xung đột lợi ích” và “tham
nhũng” là một điều rất thừa. Nó đã và đang diễn ra như một điều gì đó rất “bình
thường”! [kn]
No comments:
Post a Comment