Vì
sao chính quyền Hàn Quốc gấp rút « đại cải cách » lĩnh vực hành chính ?
Trần Công - RFI
Đăng
ngày: 15/11/2025 - 15:13 - Sửa đổi ngày: 15/11/2025 - 20:50
Hàn Quốc
trước biến chuyển lớn. Hôm 12/11/2025, tổng thống Lee Jae-myung quyết định đưa
ra 6 đại cải cách, gồm các cải cách về quy định quản lý, về tài chính, về khu vực
công, về lương hưu, giáo dục và lao động. Đây là trọng tâm của năm thứ hai của
nhiệm kỳ, vốn thường là giai đoạn để « ổn định chính trị » với tân
chính phủ. Trong sáu lĩnh vực, khu vực hành chính công là « đấu trường »
quyết liệt nhất.
HÌNH
:
Tổng
thống Hàn Quốc Lee Jae Myung phát biểu trước Quốc Hội, Seoul, ngày 04/11/2025.
AP - Chung Sung-Jun
Tường
trình của thông tín viên Trần Công từ Seoul :
Trong
sáu lĩnh vực, khu vực hành chính công là chiến trường nhạy cảm nhất, nơi quyền
lực, ngân sách và lợi ích giao nhau. Tại cuộc họp tháng 8/2025, ông Lee từng
yêu cầu “hợp nhất và tinh giản những cơ quan nhiều đến mức không thể đếm nổi”,
đồng thời cắt giảm mạnh số ghế lãnh đạo không còn giá trị thực. Điều này đồng
nghĩa hàng loạt vị trí vụ trưởng, cục trưởng, giám đốc… có thể biến mất, kéo
theo sự thu hẹp của các mạng lưới quyền lực mềm gắn với ngân sách, nhân sự và dự
án.
“Cải
cách luôn đi kèm đau đớn và phản kháng”
Tổng
thống khẳng định mục tiêu là cắt giảm lãng phí, đưa ngân sách thoát khỏi bộ máy
trì trệ để quay về đúng tay người dân. Ông yêu cầu chuyển các chương trình phúc
lợi từ cơ chế “xin–cho” sang cấp phát tự động, xóa bỏ tầng lớp trung gian hành
chính tiêu tốn nguồn lực. Tuy nhiên, cải cách này dự kiến sẽ gặp phản ứng dữ dội
và âm thầm từ tầng lớp lãnh đạo thượng tầng – những người có nhiều thứ để mất
nhất khi bộ máy bị thu hẹp. Câu nói “cải cách luôn đi kèm đau đớn và phản
kháng” không chỉ là cảnh báo, mà còn là lời cam kết về một cuộc tái cấu trúc
chính sách quy mô lớn.
Đây
có thể trở thành cuộc tái phân phối quyền lực lớn nhất trong hệ thống hành
chính Hàn Quốc từ nhiều năm qua. Để đáp ứng mục tiêu cải cách công, Văn phòng tổng
thống đã thành lập nhóm công tác đặc biệt do Chánh Văn phòng Kang Hoon-sik đứng
đầu nhằm rà soát, củng cố và sắp xếp lại hệ thống thể chế công.
Sáu
cuộc đại cải cách đồng loạt
Trong
cải cách các quy định quản lý, tổng thống muốn chuyển sang mô hình “negative
regulation” – cho phép mọi thứ, trừ các hoạt động bị cấm rõ ràng. Mục tiêu là
giải phóng sức sáng tạo, đặc biệt trong các ngành công nghệ mới như AI, robot
hay xe tự hành, vốn bị bó chặt bởi mô hình quản lý bảo hộ truyền thống. Đây là
nỗ lực phá vỡ những rào cản đã kìm hãm năng lực cạnh tranh của Hàn Quốc suốt
nhiều năm.
Cải
cách tài chính mang màu sắc xã hội mạnh hơn khi ông Lee chỉ trích hệ thống hiện
tại có lợi cho một “tầng lớp đặc quyền về tài chính”. Điều đó báo hiệu ý định từ
bỏ cơ chế khuyến khích trúc lãi suất bất bình đẳng, vốn đem lại lợi nhuận quá lớn
cho các tập đoàn tài chính. Mô hình mới mà ông hướng tới là “tài chính phục vụ
sản xuất”, nhằm đưa vốn trở lại khu vực sản xuất và đổi mới, thay vì chảy vào bất
động sản hay tín dụng tiêu dùng.
Hai
cuộc cải cách gai góc nhất nằm ở khu vực công và lương hưu. Khu vực công là
“thành trì lợi ích lâu đời”, nơi ý tưởng sáp nhập, tinh giản hay giảm các vị
trí lãnh đạo chắc chắn đối mặt phản ứng mạnh từ nội bộ bộ máy. Cuộc cải cách
lương hưu, dù đã có bước tiến trong Quốc Hội, vẫn đòi hỏi phải có đồng thuận
liên đảng – điều khó đạt được trong môi trường chính trị phân cực.
Về
giáo dục và lao động, Tổng thống hướng đến xử lý gốc rễ bất bình đẳng thế hệ:
xây dựng năng lực cạnh tranh trong kỷ nguyên AI và thu hẹp phân hóa thị trường
lao động. Văn phòng tổng thống nhấn mạnh sẽ tránh cách làm “cưỡng ép” của chính
quyền tiền nhiệm, thay vào đó là ưu tiên đối thoại – dù hiệu quả thực tế vẫn
còn là câu hỏi. So với chính quyền Yoon Suk Yeol, vốn bị chỉ trích vì thiếu hụt
dịch vụ y tế và không giải quyết được các điểm nghẽn về quy định quản lý, tài
chính và khu vực công, cách tiếp cận của tổng thống Lee Jae-myung được đánh giá
là rộng, sâu và trực diện hơn. Các rào cản đối với các ngành nghề mới sẽ được
tháo gỡ, mô hình tài chính cũ bị xem xét lại, và trọng tâm quản trị được chuyển
từ “bảo vệ bộ máy” sang “tối đa hóa lợi ích người dân”.
Tận
dụng thời điểm quyền lực mạnh nhất để tạo đột phá
Điểm
đáng chú ý là tổng thống Lee Jae-myung chọn khởi động “6 đại cải cách” ngay từ
đầu nhiệm kỳ, khi quyền lực hành pháp đang ở mức mạnh nhất. Đây là thời điểm mà
các chính phủ thường ưu tiên ổn định chính trị, nhưng ông Lee lại lựa chọn con
đường đối đầu trực diện với những cấu trúc lợi ích lâu năm. Đây được xem là bước
đi táo bạo nhằm tận dụng thời điểm quyền lực mạnh nhất để tạo đột phá.
Quyết
định của tổng thống Lee Jae-myung công bố 6 đại cải cách ngay trong năm thứ hai
nhiệm kỳ không chỉ mang tính táo bạo, mà còn diễn ra tại một thời điểm có tính
bước ngoặt. Chỉ một ngày trước, Hàn Quốc và Mỹ đã ký Joint Fact Sheet trị giá
350 tỷ đô la, thỏa thuận thương mại – an ninh lớn nhất trong nhiều năm, mở ra một
thời kỳ mới cho kinh tế và quốc phòng Hàn Quốc.
Thỏa
thuận đầu tư với Mỹ và làn sóng thay đổi lớn
Một
điểm then chốt khác: tổng thống Lee đồng thời quyết định đưa phủ tổng thống
quay lại Nhà Xanh, chấm dứt hơn ba năm vận hành quyền lực tại Yongsan dưới thời
chính phủ tiền nhiệm. Đây là một động tác mạnh về mặt biểu tượng: đó là khôi phục
trung tâm quyền lực truyền thống, tái lập cấu trúc điều hành quốc gia.
Chọn
công bố “6 đại cải cách” ngay giai đoạn này, tổng thống Lee đã gửi đi một tín
hiệu rất rõ: đó là để hấp thụ lượng vốn khổng lồ, tái cấu trúc ngành công nghiệp
và nâng cấp an ninh, Hàn Quốc buộc phải cải cách sâu rộng trong nội bộ trước
khi thay đổi lớn ập đến. Thỏa thuận Hàn–Mỹ giúp giảm thuế xe hơi, mở ưu đãi bán
dẫn, phê chuẩn tàu ngầm hạt nhân và mở đường cho mở rộng làm giàu uranium buộc
Hàn Quốc phải chuyển sang mô hình quốc gia có năng lực điều hành nhanh, quản trị
mạnh, và hạ tầng thể chế linh hoạt. Nếu bộ máy vẫn duy trì cách vận hành cũ,
Hàn Quốc sẽ không thể hấp thụ và triển khai các cam kết khổng lồ mới.
Nhìn
tổng thể, quyết định chấm dứt quyền lực Yongsan, đưa Nhà Xanh trở lại trung
tâm, và khởi động “6 đại cải cách” đúng thời điểm Seoul – Washington bắt tay
trong thỏa thuận lịch sử cho thấy đây là một chiến lược tái thiết quốc gia toàn
diện, hơn là một chương trình cải cách đơn lẻ. Thành công hay thất bại của kế
hoạch này sẽ định đoạt hướng đi của Hàn Quốc trong thập kỷ tới.
----------------------------
Các
nội dung liên quan
Hàn
Quốc và Mỹ hoàn tất thỏa thuận an ninh, quốc phòng và đóng tầu ngầm
No comments:
Post a Comment