Tổng bí thư ĐCSVN biết
nguy cơ nhà nước có thể trở thành nhà nước mafia
Nguyễn Quang A
08:51 15/11/2025 | Posted by BVN4
https://boxitvn.blogspot.com/2025/11/tong-bi-thu-csvn-biet-nguy-co-nha-nuoc.html
Để
phân tích tham nhũng cần phân biệt hai đối tượng chính: kẻ tham nhũng (người nhận
hối lộ, thường là các quan chức), kẻ đưa hối lộ
(thường là các doanh nhân dính líu đến việc mua - bán của chính quyền), và
các mối quan hệ của hai loại đối tượng này.
Cũng
có thể phân loại tham nhũng theo việc nhà nước (hay doanh nghiệp nhà nước hoặc
thân hữu) đóng vai trò là “người mua” hay “người bán”.
Việc
mua sắm của chính quyền hay doanh nghiệp nhà nước thường là các hợp đồng mua của
nhà nước mà phần lớn là để xây dựng cơ sở hạ tầng (xây đường sá, đường sắt, cầu,
cảng, nhà máy điện, nước, nhà ở xã hội, bệnh viện, mua sắm thiết bị, v.v.).
Doanh nghiệp (nhà nước, thân hữu) cũng thế, thậm chí nhà nước tiếp tay cho
doanh nghiệp thân hữu mua cả doanh nghiệp khác, kể cả doanh nghiệp nước ngoài
(như sự thâu tóm các tờ báo hay đài độc lập ở Hungary [1]) vì mục đích kinh tế
hay chính trị.
Mặt
khác, nhà nước hay doanh nghiệp (nhà nước, thân hữu) có thể đóng vai trò người
bán (tư nhân hóa, đấu thầu quyền sử dụng đất, quyền khai thác mỏ, quyền khai
thác nước, quyền khai thác hạ tầng, quyền thực hiện các dịch vụ công như như
quyền thu phí, vận hành nhà tù, thậm chí quyền xử phạt vi phạm giao thông, vân
vân).
Chỉ
xin nêu vài ví dụ ở Việt Nam để bạn đọc rõ khái niệm tự phân loại: vụ Vinalines
rồi đến Vạn Thịnh phát [2], vụ bà Nhàn của công ty AIC, vụ chuyến bay giải cứu,
vụ tập đoàn Phúc Sơn [3, Hậu Pháo], tập đoàn Thuận an [4], vụ Mobifon mua AVG
[5], vân vân. Các vụ tham nhũng này dính líu đến hàng loạt quan chức cấp cao hoặc
đã bị truy tố như các bộ trưởng Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn hay các vị còn
cao hơn bị kỷ luật thôi chức.
Tại
buổi làm việc với Ban nội chính TW chiều 29/9/2025, ông
Tổng bí thư (TBT) ĐCSVN đã nêu “Liên minh-Quan chức-Doanh nhân-Tội phạm:
bản chất là đồng phạm” [6]. Như thế người đứng đầu của ĐCSVN đã can đảm
nói đúng vấn đề, nhưng các vị lãnh đạo cũng cần thấy nguy cơ cao khủng khiếp
hơn, là một khi liên minh này trở thành một gia tộc phi chính thức bao gồm một
ông trùm duy nhất của mạng lưới có cả vai trò chính thức (như vai trò Tổng thống
Putin) lẫn vai trò phi-chính thức là ông trùm của các nhà tài phiệt (orligarch)
lũng đoạn toàn bộ nền kinh tế, thì nhà nước trở thành nhà nước mafia [7]. Một số
không nhỏ các nhà tài phiệt do lịch sử đào tạo hay kinh doanh đã học được cách
của các nhà tài phiệt hậu Xô viết và mối quan hệ của họ với các giới chính trị
gia. Các loại nhà tài phiệt này cần phải là một điều đáng quan tâm.
Ghi
chú
[1]
https://www.theguardian.com/world/2025/nov/05/shock-orban-allies-buy-hungary-most-read-newspaper
[2] https://baovephapluat.vn/thoi-su/ba-lan-im-lang-truoc-loi-khai-cua-duong-chi-dung-7710.html
[7]
Magyar Balint, Madlovits Balint, Một tóm tắt về các chế độ hậu-cộng sản,
https://tapchidantri.org/download/mot-tom-tat-ve-cac-che-do-hau-cong-san/
N.Q.A.
Tác
giả gửi BVN
No comments:
Post a Comment