Chuyện
không tưởng: McDonald’s mất khách hàng nghèo, tín hiệu xấu cho kinh tế Mỹ
Người Việt
November
16, 2025 : 12:20 PM
LOS
ANGELES, California (NV) – Thương
hiệu thức ăn nhanh McDonald’s, biểu tượng của “đồ ăn nhanh giá rẻ cho mọi tầng
lớp,” đang chứng kiến một sự thay đổi chưa từng có: Khách hàng thu nhập thấp giảm
mạnh hai chữ số, trong khi khách thu nhập cao lại tăng gần tương đương.
Đây
không chỉ là một vấn đề kinh doanh của một chuỗi fast food, mà là dấu hiệu lớn
của nền kinh tế Mỹ đứng trước tình trạng bất bình đẳng về thu nhập càng thêm
cách biệt, theo Los Angeles Times.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/11/TS-burger-2-1068x712.jpg
(Hình
minh hoạ: David McNew/Getty Images)
Theo
Tổng Giám Đốc Christopher Kempczinski, giá nguyên liệu (đặc biệt là thịt bò),
nhân công và chi phí vận hành tăng mạnh.
Điều
này buộc McDonald’s tăng giá menu: Từ 2019 đến 2024, giá trung bình một món
tăng 40%. Big Mac tăng từ $4.39 lên $5.29; McNuggets Meal tăng từ $7.19 lên
$9.19. Với người thu nhập thấp, chỉ một vài đô-la chênh lệch cũng đủ khiến họ dừng
mua.
Chi phí
đời sống tăng, trong khi thu nhập không theo kịp
Tình
hình của McDonald’s phản ánh sự thật chung: Người Mỹ nghèo đang bị siết chặt từ
mọi phía.
Báo
cáo mới của Harvard Joint Center for Housing Studies cho thấy một nửa số người
thuê nhà tại Mỹ là “gánh nặng chi phí” vì phải bỏ hơn 30% thu nhập để trả tiền
nhà. 27% thậm chí trả hơn 50%, khiến họ chỉ còn rất ít tiền để mua thực phẩm,
thuốc men hay chi tiêu cơ bản.
Các
gia đình thu nhập dưới $30,000/năm năm 2023 chỉ còn $250 mỗi tháng để sống sau
khi trả tiền nhà – giảm 55% so với năm 2001. Trong khi đó, tiền thuê nhà tại
nhiều khu vực tiếp tục tăng ở mức “không tưởng.”
Người
thu nhập thấp cũng là nhóm đầu tiên tăng tỷ lệ trễ hạn thẻ tín dụng, theo
VantageScore.
Lạm
phát cao hơn mức trước đại dịch. Tiền thuê nhà, thực phẩm, quần áo và chăm sóc
trẻ em đều tăng mạnh hơn so với tốc độ lương.
Với
bối cảnh này, việc một bữa ăn fast food – từng là lựa chọn “rẻ và nhanh” – trở
nên vượt ngoài khả năng chi trả là điều tất yếu.
Nền
kinh tế hình chữ K: Người giàu tiến lên, người nghèo thụt xuống
Hiện
tượng McDonald’s mất khách nghèo trùng khớp với các dữ liệu từ nhiều lĩnh vực:
Delta
báo doanh thu ghế phổ thông giảm 5%, nhưng ghế hạng cao cấp tăng 5%.
Khách
sạn bình dân giảm 3.1% doanh thu, trong khi các thương hiệu sang trọng tăng
2.9%.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/11/TS-burger-3-1068x712.jpg
Một
người mẹ bế con xin thực phẩm cứu trợ trong giai đoạn chính phủ đóng cửa 2025.
(Hình: Oliver Contreras/AFP via Getty Images)
Doanh
nghiệp bán lẻ ghi nhận doanh thu từ nhóm khách giàu ổn định, trong khi nhóm thu
nhập thấp giảm mạnh.
Các
nhà kinh tế gọi đây là nền kinh tế hình chữ K: hai nhánh tách rời nhau, người
giàu tăng tốc chi tiêu, còn người nghèo tụt lại, cắt giảm mọi thứ – kể cả đồ ăn
bình dân.
McDonald’s
và thực đơn “Dollar Menu” biến mất
Đầu
những năm 2000, McDonald’s đã phục hồi ngoạn mục nhờ Dollar Menu – nơi mọi món
đều $1. Nhưng lạm phát, chi phí nguyên liệu và áp lực từ các franchise khiến mô
hình giá rẻ này không thể tồn tại. Công ty phải nâng dần mức giá, khiến nhóm
khách nghèo, từng là xương sống doanh thu, dần biến mất.
McDonald’s
gần đây thử tung các gói $5 hay chương trình “buy-one-get-one,” nhưng hiệu quả
vẫn hạn chế, bởi vấn đề không còn nằm ở menu, mà là sức mua của tầng lớp lao động
đã suy giảm quá sâu.
“Khi bất
bình đẳng tăng đến mức nhà hàng bình dân cũng trở thành xa xỉ phẩm”
Nếu
nhìn rộng hơn, câu chuyện McDonald’s chỉ là một phần của bức tranh lớn hơn dưới
thời Trump: một nước Mỹ bị chia đôi bởi chính sách thuế ưu ái cho nhà giàu, chi
phí sống tăng vọt, và những đạo luật như One Big Beautiful Bill (HR1) cắt giảm
mạnh trợ cấp dành cho người nghèo.
Đứng
trước thực tại kinh tế như trên đang diễn ra tại Mỹ, câu hỏi cần đưa ra là: Nếu
người nghèo không còn đủ tiền để mua Big Mac, liệu đó chỉ là chuyện của
McDonald’s – hay là một báo động đỏ về chính sách quốc gia?
Tầng
lớp lao động bị siết chặt bởi tiền thuê nhà, chăm sóc y tế, thực phẩm, giáo dục
và dấu hiệu nhóm người này không thể ăn ở McDonald’s, đó là bằng chứng rất rõ
ràng rằng nước Mỹ đang bước vào giai đoạn bất bình đẳng sâu nhất trong nhiều thập
niên.
Và
trong bối cảnh đó, sự xuất hiện của Luật To Đẹp, một đạo luật cắt giảm hơn $1 ngàn tỷ trợ cấp,
siết điều kiện nhận CalFresh và Medicaid, không phải ngẫu nhiên. Đây là sản phẩm
tất yếu của một hệ thống chính trị đặt lợi ích của người giàu lên trước sức sống
của người nghèo.
Nếu
McDonald’s từng là nơi “mọi người đều có thể ăn,” thì sự thay đổi khách hàng
hôm nay chính là lời nhắc nhở cay đắng:
Khi
fast food cũng trở nên xa xỉ thì nền kinh tế đang gặp vấn đề nghiêm trọng.
(MPL)
No comments:
Post a Comment