Dân Chủ - Nhân Quyền Cho Việt Nam: 2025

Monday, May 19, 2025

PHẠM NHẬT VƯỢNG LŨNG ĐOẠN CHÍNH SÁCH NHƯ THẾ NÀO QUA CÔNG VĂN GỬI THỦ TƯỚNG? (Dư Lan / RFA)

Phạm Nhật Vượng lũng đoạn chính sách như thế nào qua công văn gửi Thủ tướng?

Dư Lan | RFA

2025.05.16

https://www.rfa.org/vietnamese/thoi-su/2025/05/17/duong-sat-cao-pham-nhat-vuong-vin/

Ông ta yêu cầu Chính phủ những điều không ai ở Việt Nam dám làm nếu như không có thỏa thuận từ trước.

https://www.rfa.org/resizer/v2/JJ4522UI7FGAHGLP7RNBEQ7HXY.JPG?smart=true&auth=b55794d74018d1c1322e2ba64bba1cbf66781c8d7f8f82182ed9e2008a9d2f85&width=1600&height=1066

Ông Phạm Nhật Vượng tại một cuộc họp của tập đoàn VinGroup. (Staff/REUTERS/Phuong Nguyen)

Hôm 6 tháng Năm, 2025, công ty VinSpeed của ông Phạm Nhật Vượng, chủ tập đoàn VinGroup, gửi công văn cho thủ tướng Việt Nam, đề nghị được làm dự án đường sắt cao tốc bắc nam.

Ngày 11 tháng Năm, báo chí nhà nước đồng loạt đăng tin nói trên, sau đó đồng loạt gỡ bài mà không nêu lý do. Nhưng vài ngày sau, cả một chiến dịch truyền thông rầm rộ ủng hộ ông Phạm Nhật Vượng làm đường sắt cao tốc bắc nam được tung ra trên báo chí nhà nước và mạng xã hội.

Hôm 12 tháng Năm, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp với VinSpeed và các bộ của chính phủ. Ngày 15 tháng Năm, Văn phòng Chính phủ thông báo kết luận của cuộc họp ấy: các bộ ngành cần góp ý cho dự án để báo cáo Quốc hội ngày 20 tháng Năm.

Đây là một tốc độ làm việc nhanh đến không tưởng.

Ông Phạm Nhật Vượng muốn gì?

Trong văn bản được kí ngày 6 tháng Năm nói trên, ông Phạm Nhật Vượng yêu cầu Chính phủ Việt Nam những điều không ai ở Việt Nam dám làm nếu đã không có thỏa thuận từ trước.

Vì nếu không có thỏa thuận trước, những yêu cầu của ông Vượng sẽ bị xem là ngạo mạn. Đó là nhận xét của một chuyên gia kinh tế ở Việt Nam, chia sẻ với RFA với điều kiện ẩn danh. Các yêu cầu ấy bao gồm:

VinSpeed là chủ đầu tư dự án đường sắt cao tốc bắc nam mà Quốc hội Việt Nam đã phê duyệt, trị giá hơn 67 tỷ đô la.

Nhà nước cho VinSpeed vay không lãi 35 năm 80% giá trị dự án nêu trên, tương đương hơn 49 tỷ đô la.

Công ty của ông Vượng được nhà nước giao đất xung quanh các nhà ga để phát triển bất động sản. Bất động sản này phải được hiểu là tài sản riêng của công ty ông Vượng.

Nhà nước bỏ ngân sách riêng ra để giải phóng mặt bằng, đền bù, giao đất sạch cho VinSpeed làm dự án.

Bài toán tài chính của ông Vượng

Đề xuất được nhà nước cho vay hơn 49 tỷ đô la trong 35 năm không tính lãi của ông Vượng được căn cứ trên dự toán của nhà nước về chi phí xây dựng đường sắt cao tốc bắc nam: hơn 67 tỷ đô la.

Vấn đề quan trọng nhất nằm ở đây: đây chỉ là ước tính, một con số chưa rõ thật hay ảo, vì nó vượt xa chi phí xây dựng đường sắt cao tốc của Trung Quốc và Indonesia, trong khi đó, số tiền ông Vượng nhận về từ khoản vay đó là tiền thật.

Tiến sỹ Vũ Quang Việt, cựu Vụ trưởng Vụ Tài khoản Quốc gia của Liên Hiệp Quốc, nói với RFA rằng chi phí hơn 67 tỷ đô la mà Bộ Giao thông Vận tải dự tính là một chi phí quá cao nếu so sánh với các nước phát triển hơn và lẽ ra có chi phí cao hơn. Ông lấy hai ví dụ là tuyến đường sắt cao tốc Bắc Kinh - Thượng Hải của Trung Quốc và tuyến Jakarta and Bandung ở Indonesia.

Tuyến Bắc Kinh - Thượng Hải dài 1318 km, gần bằng tuyến Hà Nội - Tp. Hồ Chí Minh mà Việt Nam muốn làm (khoảng hơn 1500 km). Địa hình của hai con đường tương đối giống nhau. Chi phí của phía Trung Quốc là 28 triệu đô la một km. Còn dự toán của Việt Nam lên tới 45.6 triệu đô la cho mỗi km. Chi phí này vượt xa chi phí của Trung Quốc.

Điều đó đặt ra dấu hỏi lớn về việc dự toán của Việt Nam. Liệu có phải những người làm dự toán kê vốn lên quá cao?

Nay ông Phạm Nhật Vượng muốn vay đến 80% chi phí được kê lên quá cao đó. Tính trung bình, ông Vượng đã vay 36 triệu đô la cho mỗi km. Con số ông Vượng được nhà nước cho vay không lãi trong 35 năm, nếu được phê duyệt, vẫn cao hơn chi phí của Trung Quốc những 8 triệu đô la.

Trung Quốc khánh thành tuyến đường sắt cao tốc Bắc Kinh Thượng Hải năm 2011. Theo TS Vũ Quang Việt, nếu dựa vào tăng giá sản xuất và tăng giá tiêu dùng trong khoảng thời gian 2011 đến 2022 để tính toán, chi phí xây dựng của Trung Quốc sẽ tương đương từ 30 đến 33 triệu đô la cho mỗi km. Ngay cả khi tính như vậy, con số này vẫn thấp hơn dự toán của Bộ Giao thông Vận tải (45 triệu đô la cho mỗi km).

Như vậy chúng ta thấy bài toán tài chính của ông Vượng rất rõ ràng: nếu ông Vượng được vay 80% số đó, số tiền ông vay được vẫn cao hơn chi phí thực tế mà người Trung Quốc đã làm.

Đặc biệt, TS Vũ Quang Việt cho biết tuyến đường sắt cao tốc của Trung Quốc có đến hơn 1100 km đi trên cầu cạn, chiếm đến hơn 87%. Điều đó có nghĩa là Trung Quốc đã phải xây dựng một tuyến đường trên cao dài kỉ lục và con đường trên cao cho đường sắt cao tốc này chiếm khá lớn chi phí.

Do đó, chúng ta có thể thấy chi phí thực tế của ông Vượng sẽ còn được điều chỉnh, tùy vào chiều dài của cầu cạn mà ông xây dựng. Xét về mặt lợi ích, ông sẽ giảm tối đa chiều dài của cầu cạn, nếu có thể được.

Tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên ở Đông Nam Á do Indonesia xây dựng, nối Jakarta và Bandung, theo TS Vũ Quang Việt, cũng chỉ tố khoảng 52 triệu đô la cho mỗi km. Con số này cao hơn con số dự toán của Bộ Giao thông vận tải cho tuyến đường sắt cao tốc bắc nam. Tuy nhiên, chi phí đắt đỏ này có lý do của nó: tuyến đường chạy qua vùng đất núi lửa hoạt động và phải xử lý các vấn đề địa kỹ thuật rất tốn kém. Tuyến đường sắt cao tốc bắc nam của Việt Nam đã rõ ràng là không chạy qua một địa hình như vậy.

Một chuyên gia kinh tế khác ở Việt Nam cho rằng chỉ riêng việc được cho vay không lãi trong 35 năm số tiền hơn 49 tỷ đô la đã đủ để ông Vượng hưởng lợi và trả được nợ ngay cả khi không làm gì cả, chưa kể đến nguồn lợi từ bất động sản quanh các nhà ga mà ông ấy có thể được giao, chưa kể chi phí giải phóng mặt bằng ông này không phải bỏ ra.

Nếu được thông qua, nó ảnh hưởng gì đến Việt Nam?

Báo Tuổi trẻ cho biết trong cuộc họp hôm 12 tháng Năm 2025, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã yêu cầu ”Công ty Vinspeed chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính hoàn thiện hồ sơ phương án đầu tư, lập bản so sánh giữa 2 phương án đầu tư giữa Nhà nước và tư nhân.

Trong đó làm rõ tính khả thi, tiến độ hoàn thành, hiệu quả đầu tư..., từ đó chứng minh những ưu điểm khi tư nhân đầu tư: nhanh hơn, rẻ hơn, hiệu quả hơn.”

Như vậy, trong cơ chế làm việc này, ông Vượng vốn là thí sinh dự thi đã được trao quyền làm người ra đề bài và chấm thi cho bài của chính mình. Lời giải cho bài thi của ông Vượng thậm chí đã được định sẵn: ông phải “chứng minh những ưu điểm khi tư nhân đầu tư: nhanh hơn, rẻ hơn, hiệu quả hơn.”

Trong quá trình “thí sinh” Phạm Nhật Vượng “làm bài thi” do chính mình ra đề và chấm bài, hai cơ quan cao nhất của Chính phủ Việt Nam chịu trách nhiệm quản trị nền kinh tế và hạ tầng là Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính chỉ có vai trò là nơi được ông Vượng “phối hợp”. VinSpeed của ông Vượng chịu trách “chủ trì” cả ba khâu ra đề, làm bài thi và chấm thi.

RFA đặt câu hỏi cho nhiều chuyên gia về quy trình xây dựng chính sách kì lạ này của Chính phủ Việt Nam. Câu trả lời nhận được khá là ngắn gọn: “các bạn muốn tôi nói thêm gì nữa?”

Bên cạnh những lợi ích ngắn hạn và thiếu vững chắc, nền kinh tế và cả hệ thống chính trị Việt Nam sẽ bị Phạm Nhật Vượng bắt làm con tin. Tất cả lợi ích do dự án này đem lại đều chảy vào túi ông Vượng, nhà nước và dân tộc Việt gánh phần còn lại. Đó là khẳng định của một chuyên gia kinh tế ở Việt Nam với RFA.

Không có cơ chế đầu tư nào chỉ đem lại thiệt hại mà không có lợi ích gì. Người ta có thể chỉ ra nhiều lợi ích cho Việt Nam nếu đề xuất nêu trên của ông Vượng được thông qua.

Tiến sỹ Vũ Hoàng Linh, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội, trong một bài viết của mình, nêu ra 5 lợi ích mà đề xuất của ông Vượng có thể đem lại cho Việt Nam: Một là giảm gánh nặng tài chính cho ngân sách nhà nước. Vì tiền nhà nước cho ông Vượng vay sẽ được hoàn trả. Thứ hai là công ty tư nhân như ông Vượng sẽ quyết định nhanh, làm ngay, không phải đi qua thủ tục hành chính, nên tốc độ dự án sẽ nhanh hơn. Ba là giá trị đất đai xung quanh các nhà ga mà ông Vượng nhận được sẽ trở thành nguồn tích lũy để ông này trả nợ cho nhà nước. Bốn là VinSpeed cam kết nhận chuyển giao công nghệ đường sắt từ đối tác Trung Quốc, Nhật Bản, Đức. Và cuối cùng, VinGroup của ông Vượng có thể trở thành công ty công nghệ lớn.

Tuy nhiên, TS Vũ Hoàng Linh cũng nêu ra các rủi ro của cơ chế nêu trên, nếu nó được thông qua: Một là nhà nước sẽ vẫn phải tiếp tục bỏ tiền ra cứu dự án khổng lồ này, nếu nó vận hành không suôn sẻ như dự báo. Hai là không có tài sản bảo lãnh khoản vay. Nếu ông Vượng không thể trả nợ, đó là cú sốc cho nền kinh tế. Ba là một công ty tư nhân độc quyền 99 năm đối với một trục giao thông vận tải huyết mạch của quốc gia tạo ra rủi ro lớn đối với người dùng. Bốn là thời hạn 99 năm quá dài, khiến nhà nước mất khả năng điều phối linh hoạt. Đó là chưa tính đến khả năng công ty VinSpeed bị bán cho nước ngoài.

Làm đường sắt như làm xe hơi VinFast

Đó là điều chúng ta thấy rõ trong công văn ông Vượng gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị làm đường sắt cao tốc bắc nam.

RFA từng thực hiện một điều tra về cách làm xe hơi của VinFast. Các doanh nghiệp Trung Quốc coi VinFast của ông Vượng và của niềm “tự hào dân tộc” ở Việt Nam là “một cái bụng rỗng”. Ông Vượng không có công nghệ, không có nhân lực nghiên cứu và phát triển, ông chỉ đơn giản là thuê Trung Quốc thiết kế xe và nhập khẩu linh kiện của Trung Quốc về láp rắp theo thiết kế đó của họ. Ông chỉ sở hữu đúng cái tên VinFast. Ông vỗ béo các doanh nghiệp xe hơi Trung Quốc.

Trong công văn gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị được làm đường sắt cao tốc bắc nam, ông Phạm Nhật Vượng đã lộ rõ cách làm quên thuộc. Ông sẽ làm đường sắt như đã làm xe hơi VinFast. Ông yêu VinSpeed “được hưởng miễn thuế toàn bộ máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải đường sắt tạo tài sản cố định và các hàng hóa, linh phụ kiện, vật tư, phụ tùng nhập khẩu phục vụ đầu tự xây dưng, bảo trì, bảo dưỡng, thay thế và khai thác hệ thống kết cấu cơ sở hạ tầng đường sắt và các vật dụng liên quan khác kể cả trong trường hợp các hàng hóa này trong nước đã sản xuất được.”

Yêu cầu này của ông Vượng gắn liền với cái bánh vẽ mà chính ông nêu ra trong văn bản đó. Đó là bánh vẽ “chuyển giao công nghệ”. đào tạo nhân sự, làm chủ công nghệ và sản xuất đầu máy, toa xe, hệ thống tín hiệu, điều khiển, quản lý, vận hành, sửa chữa, bảo trì, tạo nền tảng mới, tạo sự chủ động trong việc phát triển công nghiệp, công nghệ đường sắt cho đất nước.

Chính phủ Việt Nam và bản thân ông Vượng chưa bao giờ nói sẽ được chuyển giao công nghệ theo cách nào. Nếu không có gì khác biệt với VinFast, VinSpeed sẽ nhận chuyển giao công nghệ như VinFast đã làm: ai đó sẽ thiết kế công trình, ai đó sẽ cung cấp linh kiện để ai đó lắp ráp theo thiết kế đã mua.

Hậu quả của cách làm này sẽ là gì? Việt Nam đi vào ngõ cụt, vì nhảy từ cực này sang cực khác mà không có triết lý phát triển làm nền tảng. Đó là chia sẻ của một chuyên gia kinh tế ở Việt Nam với RFA trong điều kiện ẩn danh. Ông nói:

“Ở các nước tư bản, không có chuyện tư nhân hóa dịch vụ công và hạ tầng quan trọng như mạng lưới đường sắt huyết mạch. Ở Nhật Bản, nhà nước làm, thành công, có lợi nhuận thì mới tư nhân hóa một phần để thu ngân sách về. Hàn Quốc thời ông Phác Chánh Hy (Park Chung Hy) hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân như Samsung và Hyundai nhưng vẫn kiểm soát toàn cục, chỉ giao hợp đồng, kèm theo yêu cầu về cách sử dụng nguồn lợi tài chính mình nhận được (đầu tư phát triển công nghệ), chứ không phải nhà nước giao tiền cho anh thì anh thích làm gì thì làm. Nhật Bản đầu thế kỉ 20 cũng giao các hợp đồng vận tải cho Mitsubishi nhưng kèm theo yêu cầu nội địa hóa ngành công nghiệp đóng tàu.

Còn cách làm của Việt Nam? Tiền ngân sách cho ông Vượng vay, ông Vượng sẽ đem đi mua linh kiện của Trung Quốc, Nhật, Đức mà chủ yếu là Trung Quốc về lắp ráp, nuôi béo các công ty công nghệ Trung Quốc và mấy nước kia, còn Việt Nam thì chỉ còn ảo vọng niềm tự hào dân tộc như xe hơi VinFast.”

=======================

LIÊN QUAN

Báo nhà nước gỡ bài Phạm Nhật Vượng muốn làm đường sắt cao tốc Bắc-Nam

Trường Sơn

2025.05.11

https://www.rfa.org/vietnamese/trong-nuoc/2025/05/12/vingroup-pham-nhat-vuong-duong-sat-cao-toc/

VINSPEED??? (Nguyen Canh Hoang | Boxit VN)

VINSPEED???

Nguyen Canh Hoang

Posted on 19/05/2025 by Boxit VN

https://boxitvn.online/?p=93811

Cách đây 7 năm, ngày 11/10/2018 tôi có đăng một status với tiêu đề VINSPEED, tếu táo đùa vui về một công ty khởi nghiệp giả tưởng ở xứ Đông Lào.

Lạ lùng thay, câu chuyện giả tưởng năm xưa có khá nhiều điểm tương đồng với VINSPEED, một công ty mới toe đang ồn ào khắp cả nước khi xin đứng ra làm đường sắt Bắc Nam. Từ tên gọi VINSPEED không sai dấu chấm phẩy cho tới chiến lược kinh doanh, ý tưởng xin đất đai, cơ chế thuế khóa, chống lưng … , tất cả đều na ná giống nhau. Chẳng lẽ cái công ty đó đã copy tên gọi và ý tưởng từ bài viết trên hay sao?

Mình phục mình quá, tuy hơi bực khi tên gọi VINSPEED bị sử dụng mà không ai hỏi ý kiến tác giả. Có người bảo, cái tên đó, chắc hẳn xứng đáng cả một rổ tiền!

Mặc kệ thôi vì thời nay là vậy, thấy gì thích là nhặt và dùng vô tư, cần gì hỏi ai.

Nói có sách, mách có chứng đây nhé, cấm cãi:

https://www.facebook.com/share/p/1FwPkChk12/

VINSPEED

Nguyen Canh Hoang

11 tháng 10/2018

Đất nước thời mở cửa, giao thương quốc tế phát triển khắp nơi. Lắm tiền lẫn quan hệ, Vinh “toác” mở nhà máy sản xuất xe đạp ở vùng duyên hải. Nghe tin, cả làng cười ngất. Dân ta đến cái ốc vít còn không làm nổi thì lão mơ gì sản xuất được cái xe đạp!

Mặc kệ, lão xây nhà máy, nhập dây chuyền sản xuất, thuê chuyên gia thiết kế, định hướng phát triển dòng xe cao cấp. Vinspeed là thương hiệu xe của lão, chữ Vin ngụ ý Việt nam hay Vinh “toác” gì chẳng rõ, còn speed là tốc độ. “Tốc độ Việt nam” hay “tốc độ Vinh toác” ý nghĩa đều hay cả. Ngày khai trương ra mắt sản phẩm, lão tổ chức rầm rộ, có cả bầy hoa hậu á hậu cưỡi xe đạp Vinspeed xanh đỏ dạo khắp phố phường, nhìn mà hoa cả mắt.

Xe Vinspeed của lão, thiết kế Y-pha-nho, phụ tùng Giẹc-ma-ni mà giá chỉ hơn phân nửa xe ngoại nhập. Đi xe đạp bây giờ đang là mốt, xe Vinspeed vừa chất lượng lại rẻ nên chẳng mấy chốc thống lĩnh thị trường. Lũ trẻ trâu cùng đám hào lý sướng ra mặt. Ai cũng tự hào, đất nước từ nay có một thương hiệu nội địa mà sản phẩm chất lượng tầm cỡ quốc tế.

Uy tín lên cao, nhờ đó lão vay được tiền ngân hàng mở mang doanh nghiệp. Lão còn mượn cớ xin được cơ man là đất ở những nơi đắc địa để xây dựng nhà máy kho bãi, mở rộng hệ thống cửa hàng. Thật là nhất cử lưỡng tiện. Chuyến này, lão quyết làm ăn lớn, xứng mặt đại gia đất Việt!

Mấy ai biết, tiền vay lão bỏ ra găm vàng, bất động sản là chính. Còn xe đạp, lão nhập linh kiện về lắp ráp gắn mác Vinspeed, lại xoay được ưu đãi về thuế nên dù bán rẻ vẫn lời hơn nhập khẩu nguyên chiếc. Ngây thơ, khối người cứ nghĩ lão chịu lỗ để chiếm lĩnh thị trường!

Đùng một cái, lão sang nhượng toàn bộ nhà máy cùng hệ thống cửa hàng phân phối cho đối tác nước ngoài. Được một cục tiền to, thừa chi trả vốn đầu tư lẫn vay ngân hàng. Xoa tay sung sướng, lão cùng vợ tung tẩy đi du lịch Phú quốc, nhân thể vào HCM phát biểu chém gió tại diễn đàn kinh tế “Thương hiệu quốc gia và lòng yêu nước”, thật là oách!

Mẹo làm mầu đánh bóng thương hiệu rồi bán kiếm lời, lão học được từ thời đi theo kẻ khác bươn chải mở ốp, nuôi kiosk bên Nga. Chiêu này quá đơn giản, nhờ nó ngày trước lão kiếm được khối tiền.

Nay nghe đâu có đối tác nhận sang nhượng toàn bộ hệ thống của lão, là một thương hiệu lớn nước ngoài. Chắc họ không ngu khi bỏ ra cả đống tiền để mua doanh nghiệp của lão. Chiếm lĩnh được một thị trường rộng lớn, hiển nhiên họ nắm chắc chuyện lời lỗ thắng thua. Canh bạc này, thực sự cả lão và đối tác đó đều Win-Win, cùng hốt bạc cả. Chỉ làng là bị mắc lừa, mất công mất của chăm bẵm ưu ái doanh nghiệp nước ngoài. Nghe đồn, Vinh “toác” không chén một mình mà phải en jeu chia chác với đôi ba kẻ giấu mặt, như một thông lệ ở vùng đất ven biển này.

Đám đa nghi theo thuyết âm mưu lại còn có suy nghĩ khác. Họ cho rằng có ai đó núp bóng đối tác thực hiện phi vụ mua bán này. Kẻ giấu mặt chẳng quan tâm lắm tới việc kinh doanh xe đạp, đó chỉ là chiêu nhìn rau gắp thịt mà thôi! Bỏ tiền ra, mục đích chính của kẻ đó là muốn nắm hệ thống nhà xưởng, chiếm lĩnh vị trí kinh doanh thuận lợi trên mảnh đất này. Và để làm gì thì chỉ có trời mới biết!

P/S: Hôm nọ, tình cờ thấy Vinh toác cùng ai đó đi xuồng cao tốc dạo biển Quảng ninh, chỉ trỏ ngó nghiêng lung tung. Chẳng biết bàn việc gì, chỉ thấy tay kia vỗ vai lão và luôn miệng “hảo, hảo”!

N.C.H.

Nguồn: FB Nguyen Canh Hoang

TÓM TẮT DIỄN BIẾN CHÍNH CỦA 'DỰ ÁN TAM ĐẢO 2' Ở VƯỜN QUỐC GIA TAM ĐẢO (Save Tam Đảo / Báo Tiếng Dân)

Tóm tắt diễn biến chính của ‘Dự án Tam Đảo 2’ ở Vườn quốc gia Tam Đảo

Save Tam Đảo

19/05/2025

https://baotiengdan.com/2025/05/19/tom-tat-dien-bien-chinh-cua-du-an-tam-dao-2-o-vuon-quoc-gia-tam-dao/

Một khu rừng nguyên sinh nằm trong một Vườn quốc gia nổi tiếng với nhiều giá trị sinh thái và bảo tồn bỗng nhiên trở thành một khu du lịch đại chúng đồ sộ với những khối bê tông và đường dây cáp treo nhằng nhịt.

Là một vườn quốc gia thì bản chất nó là để phục vụ mục đích tối ưu là bảo tồn, nhưng dưới bàn tay biến hoá của nhà đầu tư và chính quyền thì mục đích đó đã bị thay đổi một cách cưỡng bức.

Hôm nay page sẽ tóm tắt lại quá trình biến hoá của Vườn quốc gia Tam Đảo (Vĩnh Phúc).

1. Tháng 12/2017 Sun Group cùng với tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức một lễ khởi công hoành tráng cho dự án gọi là “Khu du lịch sinh thái Tam Đảo 2”.

2. Bản chất khu Tam Đảo 2 thuộc phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, nên để được phép xây dựng thì ông Thủ tướng thời điểm đó đã có Quyết định “chuyển đổi múc đích đất rừng, từ phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, 300ha này được chuyển thành phân khu Hành chính dịch vụ. Đây chính là mấu chốt quyết định của dự án.

https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/05/1-61.jpg

Ông Đặng Minh Trường, Chủ tịch HĐQT Sun Group. Ảnh: baria-vungtau.gov

3. Tiếp theo đó, Thủ tướng cũng có một quyết định khác nhằm tạo điều kiện cho việc chặt hạ và tẩu tán 11,3ha rừng nguyên sinh để mở một con đường (như trong hình ảnh) vào khu dự án 300ha.

https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/05/TD1-1536x864.jpg

Vườn quốc gia Tam Đảo. Ảnh: Save Tam Đảo

https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/05/TD2-1536x869.jpg

Mô phỏng Dự án Tam Đảo 2. Ảnh: VNA

4. Dự án này đã chậm so với dự kiến 8 năm, song chưa thấy động thái nào từ phía cơ quan Nhà nước cũng như chính quyền địa phương. Thay vào đó mỗi kỳ Thủ tướng lại lên khảo sát và đồng ý chủ trương.

5. Sau khi chúng tôi có đơn đề nghị công khai Báo cáo Đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của dự án này kèm 5.000 chữ ký của cộng đồng thì họ cũng công bố, song thiếu sự minh bạch trong các khâu. Đặc biệt phần lấy ý kiến cộng đồng địa phương đã bị báo Phụ nữ TP.HCM vạch mặt vì tạo chữ ký khống.

6. Sau những sự vụ liên quan đến chùa Địa Ngục và những bài viết của báo Phụ Nữ, dự án này đã yên ắng mấy năm. Động thái gần đây nhất đã cho thấy Sun Group quyết tâm trở lại để thôn tính Vườn quốc gia Tam Đảo, như cái cách họ làm ở Bà Nà.

https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/05/TD3.jpg

Ảnh 4: Sáng 16/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính kiểm tra khu vực phát triển dự án Tam Đảo 2, cùng đi với ông thủ tướng là các quan chức tỉnh Vĩnh Phúc và chủ tịch Tập đoàn Sun Group Đặng Minh Trường. Nguồn: VP

7. Nghiên cứu các văn bản hành chính cũng như những lời phát biểu của những người có thẩm quyền về việc đồng ý chủ trương của dự án “là chỉ được xây dựng ở những khoảng trống của rừng” thế nhưng lăn lội suốt nhiều năm trên rừng Tam Đảo, thực hiện nhiều bức ảnh từ trên cao, chúng tôi chưa hề thấy một khoảng trống đáng kể nào ở khu vực Tam Đảo 2.

Nhìn vào bản quy hoạch mô phỏng và bức ảnh thật, mọi người dễ thấy là rừng sẽ bị chặt hạ như thế nào.

***

Sun Group chưa bao giờ công khai dự án của mình ở Tam Đảo, ngoại trừ ngày khởi công từ tháng 12/2017.

Đây không phải một dự án mang mô hình bất động sản, mà nó là một phiên bản copy của Bà Nà Hills. Đây là mô hình tổ hợp vui chơi, giải trí và nghỉ dưỡng, như vậy dự án chính của nó sẽ là các toà nhà đang lâu đài nhái Châu Âu, bên trong sẽ là các khu vui chơi mô hình, các phòng khách sạn, nhà hàng và khu mua sắm.

https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/05/TD4.jpg

Sơ đồ Dự án Tam Đảo 2. Ảnh: VP

Phong cách của Sun là kết nối với điểm du lịch này chỉ có một con đường duy nhất là cáp treo (đã hiện diện ở Hòn Thơm, Bà Nà, sắp tới là Cát Bà) với hình thức này du khách bắt buộc trở thành khách hàng của họ, từ dịch vụ ăn uống, vui chơi đến ngủ nghỉ.

Tại sao một dự án quy mô lớn và có tầm ảnh hưởng và tác động lớn như ở Tam Đảo mà lại thiếu sự minh bạch trong suốt 8 năm qua! Chẳng phải là họ muốn mớm nhả thông tin để dễ bề kiểm soát và đẩy câu chuyện vào sự đã rồi.

Từ ngày hôm nay, Save Tam Đảo sẽ tiếp tục quay trở lại các chủ đề ở Vườn quốc gia Tam Đảo.

Rất mong mọi người quan tâm.

6 BÌNH LUẬN

KHÔNG CẦN PHẢI RA LỜI KÊU GỌI “TOÀN DÂN THI ĐUA LÀM GIÀU” (Thái Hạo / Báo Tiếng Dân)

Không cần phải ra lời kêu gọi “toàn dân thi đua làm giàu”

Thái Hạo

19/05/2025

https://baotiengdan.com/2025/05/19/khong-can-phai-ra-loi-keu-goi-toan-dan-thi-dua-lam-giau/

Lòng ham muốn tài sản – tiền của, vốn là bản năng của con người, nó đã luôn luôn và thường trực tự “phát động” trong mỗi cá nhân rồi; vì thế tôi nghĩ không cần phải ra lời kêu gọi nữa.

Một khi đã hiểu rằng, con người, từ trong bản năng mạnh nhất của nó, là luôn khao khát làm giàu, thì lúc ấy công việc của nhà nước phải là tập trung tạo ra cơ hội, sự an toàn và lành mạnh cho cái khát vọng ấy. Đó là câu chuyện của hoạch định chính sách, tạo công ăn việc làm, mở ra các điều kiện để người dân làm ăn chân chính, có thu nhập xứng đáng và đóng góp vào sự phát triển chung của xã hội.

Hãy nhìn vào thực tế, như các các làng quê bây giờ, ngoài một bộ phận trung niên là đi làm công nhân trong các nhà máy xí nghiệp của các công ty gia công nước ngoài với đầy những thiệt thòi về điều kiện lao động và thu nhập, thì hầu hết thanh niên đều vắng bóng, chỉ còn người già và trẻ nhỏ. Họ đang đi kiếm ăn đấy, tha hương cầu thực. Họ muốn giàu lắm, nhưng chắc không dám nghĩ tới, vì được bữa sáng đã lo bữa chiều còn chưa xong. Các khu công nghiệp ở Bình Dương, Đồng Nai, Sài Gòn… đầy nhóc người ngoại tỉnh, cuộc sống tạm bợ, đắp đổi tuồng như không có ánh sáng, nhưng họ vẫn đi, phải đi, đi mãi… Làm thuê trong nước, nói vậy nhưng không phải ai muốn cũng được nhận.

Rồi đi xuất khẩu lao động, để lại con thơ ở quê nhà, xếp hàng dằng dặc từ năm này qua năm khác, mong được tư bản Hàn Quốc, Nhật Bản và thế giới “bóc lột”. Không ít người phải tìm cách vượt biên đi lao động bất hợp pháp ở nhiều quốc gia. Vụ 39 người trong container năm nọ là một bằng chứng hùng hồn cho “phong trào” làm giàu đau đớn mà không cần phát động đó.

Không người Việt nào ngồi yên cả. Những ai không còn sức để đi xa thì cày cuốc nhặt nhạnh trên đồng, đổ mồ hôi trán, rán mồ hôi… đít, mong kiến miếng ăn qua ngày.

Ai cũng sẵn cái khao khát làm giàu, nhưng làm gì để giàu thì không biết. Đồng ruộng thì nhỏ hẹp, được mùa mất giá, được giá mất mùa. Trung Quốc đóng cửa thì lợn, dưa, sầu riêng, thanh long… đổ thối ở cửa khẩu. Trồng vài sào lúa để ăn thì khi thu về, trừ tiền máy cày, máy gặt, phân tro, giống má, thuốc thang, thấy âm cả triệu đồng. Nuôi gà nuôi lợn thì sau khi xuất chuồng, mang tiền đến tiệm cám thanh toán, không đủ, vì cám đắt quá. Bán gian hàng tạp hóa thì hôm nay thị trường vào, ngày mai phòng cháy tới, bữa nọ thực phẩm ghé…, để làm gì thì ai cũng biết. Sắm cái xe chạy trên đường thì xăng cao, phạt nặng, BOT nhiều…

Thế là đổ phân hóa học và thuốc trừ sâu ngập đồng, vượt biên đi làm chui, bán hàng giả, chở quá tải và mãi lộ, lừa đảo đầu tư, lừa đảo online… Rồi hàng nghìn tấn thực phảm giả được sản xuất để bán cho hàng triệu người, các doanh nghiệp làm ăn chân chính sống dở chết dở, ngửa mặt lên trời mà than “Ai cho tao lương thiện”!

Nhà nước phải có hoạch định chính sách để người nông dân sống được bằng đất đai trồng tỉa, công nhân có thu nhập tốt, doanh nghiệp phát triển bền vững. Phải tạo ra được công ăn việc làm để nông thôn không còn được mùa mất giá được giá mất mùa, để đất đai không còn bị hủy diệt bởi phân hóa học và thuốc trừ sâu, để người dân không còn phải tha hương cầu thực, để công nhân được làm việc trong điều kiện lao động xứng đáng với hai chữ “con người”, để các hộ buôn bán nhỏ và doanh nghiệp không còn bị vòi vĩnh và bắt nạt…

Cái máu kiếm tiền và làm giàu luôn sục sôi trong huyết quản người dân, nhưng ruộng thì đang bị lấp dần để phân lô bán nền, nhà xưởng như lò than, tăng ca tối mắt tối mũi, chạy chiếc xe ra đường thì nơm nớp, gặp chuyện không biết kêu ai, đi làm cái giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho mảnh đất mà mấy đời đã sinh sống, nhưng chạy hết cửa này đến cửa khác, tiền bỏ ra đã mấy chục, nhưng vài năm không xong. Nghèo lại càng nghèo, khổ lại càng khổ.

Giờ là lúc phải hành động rồi, không còn thời gian để “phát động phong trào” nữa.

Dù nóng lòng và âu lo, tôi vẫn hi vọng vào cuộc cải cách lần này, với “bộ tứ trụ cột”: Nghị quyết 57 về thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; Nghị quyết 59 về chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng; Nghị quyết 66 về đổi mới toàn diện công tác xây dựng, thi hành pháp luật; Nghị quyết 68 về phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân.

Và theo tôi, trong bốn trụ cột này, công tác xây dựng, thi hành pháp luật phải đóng vai trò nền tảng, quyết định và dẫn dắt đất nước đi lên con đường văn minh. Xã hội cần phát triển, người dân cần giàu có, nhưng tất cả chỉ có ý nghĩa khi được đặt trên nền móng của sự công bằng, bình đẳng, tử tế, an toàn và tôn trọng.

Thái Hạo

HÌNH :

https://www.facebook.com/photo?fbid=1081383950535290&set=a.225469346126759

295 BÌNH LUẬN