Phân
cấp - phân quyền, sao lại xáo bài nhân sự ồ ạt như vũ bão?
Nguyễn Quang A
08:06
7-11-2025 | Posted by BVN4
https://boxitvn.blogspot.com/2025/11/phan-cap-phan-quyen-sao-lai-xao-bai.html
Từ
cuối tháng 9-2025 đến đầu tháng 11 bão lụt liên miên ập vào Việt Nam, từ bão số
9 (Ragasa), số 10 (Bualoi), số 11 (Matmo) đến
bão số 12 (Fenshen) rồi số 13 (Kalmaegi) đổ vào miền Trung.
Cũng
trong thời gian này, việc BCT của ĐCSVN điều động một số quan chức cấp cao đang
gây xôn xao dư luận. Từ việc đại tướng Trịnh Văn Quyết đổi chỗ cho đại tướng
Nguyễn Trọng Nghĩa đến việc bà Bùi Thị Minh Hoài vừa được bầu vào ngày
17-7-2024 làm Bí thư Thành ủy Hà Nội (nhiệm kỳ 2025-2030), đến ngày 16-10-2025
lại sang thế chỗ ông Đỗ Văn Chiến làm Bí thư Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc để ông
Chiến lại sang làm Phó bí thư thường trực Đảng ủy Quốc hội (nhiệm kỳ
2020-2025). Cùng lúc, ông Nguyễn Duy Ngọc thay bà Hoài làm Bí thư Thành ủy Hà Nội
nhiệm kỳ (2025-2030). Đó là chưa nói đến lãnh đạo các cấp địa phương, chẳng hạn
như ông Trịnh Việt Hùng được BCT chỉ định làm Bí thư tỉnh ủy Thái
Nguyên (nhiệm kỳ 2020-2025) và tại Đại hội đảng Thái Nguyên
ngày 23-24/9/2025 được BCT chỉ định làm Bí thư Thái Nguyên
nhiệm kỳ 2025-2030, tức là ông không được bầu, rồi đến Đại hội đảng bộ tỉnh Lào
Cai ngày 29-9-2025 ông lại được BCT chỉ định làm Bí thư Lào Cai, vân vân.
Dưới
đây chỉ xem xét những sự xáo bài nhân sự nhanh như vũ bão này theo khía cạnh
pháp lý nội bộ của ĐCSVN (Điều lệ hiện hành và Quyết định 190-QĐ/TW [2], [3])
và chủ trương phân cấp, phân quyền rất cần thiết được hô hào rất mạnh trong thời
gian qua, mà thôi.
Về
phân cấp, phân quyền lãnh đạo ĐCSVN nói: “Ưu
tiên hàng đầu là tinh gọn tổ chức bộ máy của Hệ thống chính trị theo hướng
‘Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả. Điều này không chỉ là cắt
giảm mà còn đòi hỏi cải cách sâu rộng quản trị Nhà nước, minh bạch hóa,
và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong hành chính, kinh tế, tài chính - ngân
sách, và quản lý tài nguyên. Đồng thời, cần tăng tính chủ động, sáng tạo, tự lực
và trách nhiệm giải trình của chính quyền các cấp, nhất là người đứng đầu”
[1], (tôi
nhấn mạnh).
Còn
quy định về cử hay “bầu cử” các chức vụ lãnh đạo được
quy định như sau:
Điều
lệ của ĐCSVN quy định về Đại hội đại biểu toàn quốc và cấp dưới của ĐCSVN trong
việc cử ban lãnh đạo:
-
Cấp toàn quốc:
Đại hội cử BCHTW Đảng [2, Điều 20]; hội nghị toàn thể BCHTW “cử ra Bộ Chính trị,
Ban Bí thư, đồng thời cử Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương” [2, Điều
23].
-
Cấp tỉnh: đại
hội “cử ban chấp hành và cử đại biểu đi dự Đại hội đại biểu toàn quốc hoặc cấp
trên nếu có” [2, Điều 25]
Bí
thư tỉnh, thành phố trực thuộc phải có ít nhất 10 năm tuổi đảng và phải được
Ban Chấp hành Trung ương chuẩn y [2, Điều 28].
Lưu
ý chữ “cử” chứ không phải “bầu cử” trong các quy định trên.
Trong
Quyết định số 190-QĐ/TW ngày 10-10-2024 có quy định về:
a)
Nguyên tắc bầu cử “nguyên
tắc tập trung dân chủ; bình đẳng, trực tiếp, đa số quá bán. Kết quả bầu cử từ
chi bộ đến đảng bộ trực thuộc Trung ương phải được chuẩn y của cấp ủy có thẩm
quyền theo quy định” [3 điều 2] và
b)
Hình thức bầu cử:
bỏ phiếu kín trong bầu BCH đảng bộ; bầu BCH, BCHTW; ban thường vụ, bí thư; BCT,
Tổng bí thư, Ban bí thư… bầu đại biểu đi dự đại hội cấp trên. Như thế “cử”
được cụ thể hóa bằng “bầu cử” với phiếu kín trong những trường hợp lãnh đạo chủ
chốt ở địa phương và TW [3, Điều 3] và [3, Điều 8] quy định rõ về ban kiểm phiếu
nữa.
Không
rõ việc BCT ĐCSVN “chỉ định” các chức vụ bí thư trong đại hội đại biểu đảng bộ
cấp tỉnh có đúng Điều lệ của ĐCSVN hay không?
Người
ta có thể hỏi liệu xu hướng tập trung có áp đảo xu hướng “phân quyền, phân cấp”
hay không với việc xáo bài nhân sự như hiện nay hay không?
Việc
điều động nhân sự nếu tiến hành vội vã, hấp tấp, không cân nhắc kỹ (dù là đúng
quy định và có phục vụ cho sự sắp xếp nhân sự đi chăng nữa) thì cũng có thể gây
ra cảm giác “nói dzậy mà không phải dzậy”, và có thể gây tổn hại đến lòng tin của
người dân vào lãnh đạo, một tài sản mất nhiều công sức mới có thể xây dựng được,
nhưng có thể bị phá hủy nhanh chóng và như thế là điều nên tránh.
-----------------
Ghi
chú
[2]
Điều lệ ĐCSVM:
https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bo-may-hanh-chinh/Dieu-le-Dang-Cong-san-Viet-Nam-nam-2011-151840.aspx
[3]
Quyết định số 190-QĐ/TW: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bo-may-hanh-chinh/Quyet-dinh-190-QD-TW-2024-Quy-che-bau-cu-trong-Dang-628324.aspx?anchor=dieu_8
N.Q.A.
Tác
giả gửi BVN
No comments:
Post a Comment