Ông Dương
Đức Thuỷ: ‘Điền kinh Việt Nam đừng vuốt ve nhau nữa’
Lâm Thoả
Posted on 12/10/2023 by Boxit
VN
https://boxitvn.online/?p=86198#more-86198
Từng 16 năm dẫn dắt đội điền kinh quốc gia, ông
Dương Đức Thủy cho rằng sự chủ quan, thi đấu dàn trải và kém chuyên nghiệp khiến
điền kinh Việt Nam sa sút ở Asiad 19.
Ông Dương Đức Thủy
là cựu HLV trưởng tuyển điền kinh Việt Nam (Vụ Thể thao thành tích cao I, Cục
Thể dục thể thao). Ảnh: Nam Anh
– Một
trong những dấu lặng của Việt Nam ở Asiad 19 có lẽ là điền kinh, khi không
giành được huy chương (HC) nào. Điều này trái ngược với Asiad 18, nơi chúng ta
giành một HC vàng, hai bạc và ba đồng. Ông đánh giá thế nào về thất bại lần
này?
+ Tôi
choáng vì không ngờ thành tích của điền kinh Việt Nam tụt dốc quá. Chúng ta từng
có nền tảng tốt nhưng sau đó rời rạc, chủ quan. Chúng ta cứ nói đến các khó
khăn nhưng không chỉ ra nguyên nhân, không tìm ra cách giải quyết để rồi đi xuống.
– Việt
Nam từng kỳ vọng vào 4×400 m nữ với tư cách đương kim vô địch châu Á. Nhưng nội
dung này cũng thất bại. Theo ông đâu là nguyên nhân?
+ Thực ra,
các VĐV đã tiến bộ khi cán đích sau 3 phút 31 giây 61, tốt hơn lúc vô địch châu
Á (3 phút 32 giây 36). Nhưng chúng ta gặp các đối thủ quá mạnh. Không có Nhật Bản
và Trung Quốc, nhưng có Bahrain, Sri Lanka và Ấn Độ… Nhân sự của chúng ta vẫn
thế, chiến thuật vẫn thế, nhưng đối thủ ở tầm trên. Đội chạy Bahrain về nhất với
3 phút 27 giây 67, trong khi Việt Nam chưa bao giờ chạy được 3 phút 30.
Đi vào chi
tiết con người, theo tôi, hai VĐV trẻ của Việt Nam có phần bị tâm lý. Tôi cũng
có chút lăn tăn về Nguyễn Thị Huyền. Rõ ràng, cô ấy không có cửa cạnh tranh 400
m rào, nhưng Ban huấn luyện vẫn cho chạy. Đừng nói chuyện đi học hỏi, cọ sát.
Asiad là đấu trường, đi làm nhiệm vụ giành giật huy chương. Nếu không có cơ hội
thì nên tập trung cho nội dung chính 4×400 m nữ. Như thế, biết đâu sẽ tốt hơn.
Chúng ta thua đội về thứ ba Sri Lanka chưa tới một giây, hoàn toàn có thể cạnh
tranh được HC đồng nếu tính toán chặt chẽ hơn.
– Còn
Nguyễn Thị Oanh thì sao? Thành tích của cô ở nội dung 1.500 m không bằng khi
giành HC vàng SEA Games 32, và cũng không bảo vệ được HC đồng Asiad ở 3.000 m
vượt chướng ngại vật?
+ Tôi cũng
không đồng tình về trường hợp Nguyễn Thị Oanh. Cô ấy phải tham dự quá nhiều cự
ly, quá nhiều giải đấu.
SEA Games
là nhiệm vụ chính trị, phải thi đấu thì không cần bàn cãi. Nhưng giải châu Á
ngay sau đó cũng thử sức nhiều cự ly. Tôi đã nói chuyện với HLV của Oanh, bảo rằng
HC vàng SEA Games thì nằm trong tầm tay của VĐV này, từ nội dung 1.500 m, 3.000
m vượt chướng ngại vật và 10.000 m, thậm chí nếu thiếu người, Oanh cũng có thể
thay thế và giành HC vàng 800 m. Nhưng ở tầm châu Á không thể dàn trải. Tôi đã
nói rằng nếu muốn giành huy chương châu lục thì nên chọn 3.000 m vượt chướng ngại
vật. Đánh châu lục thì phải tinh, phải chọn cự ly có cửa cao nhất, rèn cho giỏi.
Chứ tham thi nhiều thì rất dễ bị bào mòn.
– Điền
kinh Việt Nam đứng đầu SEA Games 31, nhì SEA Games 32 nhưng thua các nước Đông
Nam Á khác ở Asiad 19. Theo ông, đâu là nguyên nhân?
+ Đó cũng
là bài học để chúng ta thấy rằng đừng chỉ nhìn vào số lượng HC vàng SEA Games rồi
đánh giá. Chúng ta giành HC vàng SEA Games nhưng chưa đạt chuẩn Olympic, chưa
ngang ngửa thành tích có thể giành huy chương Asiad.
Trước đây,
Vũ Thị Hương, Nguyễn Thị Huyền giành HC vàng SEA Games nhưng đạt chuẩn Olympic
và tiệm cận cấp châu lục. VĐV của Singapore – Veronica Shanti Pereira cũng thế.
Những tấm huy chương đó khác nhau lắm. Mọi người gọi SEA Games là “ao làng”.
Tôi không quan tâm gọi gì, và quan điểm của tôi là phải duy trì bởi muốn lên tầm
châu lục thì VĐV vẫn phải thử sức qua “lò lửa” này. Nhưng phải thẳng thắn nhìn
nhận rằng điền kinh một số quốc gia trong khu vực không còn ở vùng trũng nữa,
mà đã bắt đầu “leo lên bờ”.
Nguyễn
Thị Oanh về áp chót ở 3.000 m vượt chướng ngại vật Asiad 19. Ảnh: Linh
Huynh
– Theo ông, nguyên nhân nào khiến điền kinh Việt Nam tụt
lùi như hiện nay?
+ Việt
Nam đang một mình chơi một kiểu. Chiến lược đầu tư điền kinh của các nước đã được
“cởi trói”, các liên đoàn được toàn quyền từ lâu rồi, trong khi chúng ta vẫn do
nhà nước quản lý. Hệ quả là cơ sở vật chất kém. Tôi đang ở Singapore, sân điền
kinh của trường cấp hai tại đây ngang sân thi đấu các tỉnh của Việt Nam. Các
trường cấp ba có đủ tám đường chạy, chỗ ném búa, ném đĩa… Bên cạnh đó là phòng
gym, có người hướng dẫn chứ không phải tùy tiện tập luyện. Còn ở Việt Nam, ngay
cả các trung tâm huấn luyện thể thao quốc gia cũng không có được phòng tập như
thế. Bây giờ lên đó, mọi người vẫn thấy những bộ tạ, đĩa như mấy chục năm trước
chúng tôi tập luyện.
VĐV bây giờ
ý thức không cao. Ngày xưa tôi đi tập, từng ghi nhật ký hàng ngày, từ việc sáng
dậy đo nhịp tim thế nào, hôm nay chạy bao nhiêu, thầy hướng dẫn hấp thụ được
gì. Tôi ghi từ năm 1973, tới khi nghỉ thi đấu mới dừng. Tôi sau đó tặng lại cuốn
sổ cho học trò Bích Vân, dù bị mối mọt ít nhiều. Bây giờ chẳng VĐV nào làm thế.
Tôi bắt ghi, theo dõi thì được vài bữa là họ bỏ.
Lúc tôi
thi đấu, khi thua các đồng nghiệp là tự chất vấn bản thân xem tại sao, thua do
chăm sóc bản thân không tốt, coi thường đối thủ hay không để ý thời tiết… VĐV
bây giờ không làm điều đó. Thua xong thì tặc lưỡi. Họ phải hiểu trong các cuộc
thi chỉ có một bục cao nhất, ai cũng muốn leo lên. Mình phải giữ, chứ sơ sểnh
là bị xô xuống ngay.
Rồi khi
chúng tôi đi tập, thấy sách mới là đọc, kể cả sách yoga, để giúp cho công việc
của mình. Nhưng giờ, mấy người làm thế đâu. VĐV có Internet, có iPad, điện thoại
thông minh nhưng không tận dụng để nghiên cứu. Tôi lấy ví dụ như trường hợp Bùi
Thị Thu Thảo ở môn nhảy xa. Tôi tự hỏi tại sao cô ấy không vào Youtube, xem các
VĐV đỉnh cao họ chạy đà thế nào để học. Tôi không thể chấp nhận việc một VĐV
vào chung kết giải điền kinh châu Á, sáu lần nhảy thì năm lần phạm quy, Asiad thì hai
vòng loại đều phạm quy, chung kết cũng thế. Cả thầy và trò phải nghiêm túc xem
lại. Tôi đã nói với HLV Mạnh Hiếu, phải có bài tập chuyên để chạy đà.
.
– Vậy ông nghĩ sao về quan điểm cho rằng Việt Nam thua do
chế độ dinh dưỡng, do kinh phí đầu tư thấp?
+ Dinh
dưỡng là vấn đề phải quan tâm. Nhưng, chúng ta đang ăn cho no, thay vì tính
toán đúng về mặt dinh dưỡng. Bây giờ được nâng chế độ nhưng chỉ soi xét xem tiền
sử dụng thế nào, chứ không nghĩ cách cho VĐV ăn uống hợp lý. Ngày nào cũng ăn mấy
món quen thì chết dở. Giờ ăn tinh, không nên ăn nhiều, lấy số lượng nữa. VĐV đỉnh
cao phải dùng năng lượng kiểu khác. Chúng ta bây giờ không thể cho VĐV ăn như
thời bao cấp, cứ tính bao nhiêu cân gạo, bao nhiêu cân thịt. Thời đó, chúng ta
khó khăn, phải lấy lượng bù vào chất. Bây giờ không phải ăn no mà phải ăn ngon,
ăn đúng và có tính đặc thù cho từng bộ môn.
Còn kinh tế
thì so sánh khập khiễng lắm. Ai chẳng ước có những tỷ phú đầu tư vào. Chúng ta
phải xã hội hóa thể thao, các liên đoàn phải tích cực tìm kiếm nguồn, đừng chỉ
trông vào kinh phí. Muốn như vậy, phải cởi trói cơ chế cho họ. Đừng như hiện tại
cứ “quê hương là chùm khế ngọt”, ngân sách nhà nước như “con bò sữa”, tất cả
cùng trông vào. Điều đó tạo ra sự ỷ lại.
Nguyễn
Thị Huyền trao gậy cho Nguyễn Thị Hằng khi thi 4×400 nữ tại Asiad 19. Đội về thứ
tư, kém đối thủ Sri Lanka giành HC đồng 0,1 giây. Ảnh: Linh Huynh
– Ông
đánh giá thế nào về tương lai điền kinh Việt Nam?
+ Phải
nói thẳng rằng chúng ta không có gì để hy vọng ở Olympic Paris 2024. Không có
VĐV nào đủ đạt chuẩn, chắc lại quay về với suất dự đặc cách như trước đây.
Điều tôi
lo lắng là SEA Games năm 2025 tại Thái Lan, đối thủ số một của Việt Nam. Họ sẽ
bỏ xa chúng ta. Các VĐV của Việt Nam đã lớn tuổi, trong khi chưa nhìn thấy sự
thay thế. Lại vẫn trông vào Nguyễn Thị Oanh, Nguyễn Thị Huyền thôi. Quách Thị
Lan đang án cấm thi đấu, không biết tập luyện thế nào, trở lại được không.
.
– Vậy điền kinh Việt Nam phải làm thế nào?
+ Trước
tiên phải thẳng thắn nhìn vào thất bại. Đừng kiểu ve vuốt nhau, tìm lý do này,
đổ lý do kia nữa. Tôi nghe có người báo cáo rằng VĐV ốm nên thành tích không
như mong muốn. Thi xong mới nói như thế thì mất hay. Tại sao trước khi thi
không nói rõ vấn đề sức khoẻ VĐV, để nếu tốt thì thấy được sự vượt khó, còn nếu
thất bại thì mọi người cũng hiểu?
Ngay lúc
này, chúng ta phải làm việc rõ ràng với VĐV, phải yêu cầu họ chuyên nghiệp. Với
những VĐV lớn tuổi như Nguyễn Thị Oanh hay Nguyễn Thị Huyền, phải hỏi rõ họ có
quyết tâm thi đấu tiếp không để đầu tư. Bên cạnh việc họ hứa hẹn, các cấp lãnh
đạo cũng phải giám sát, đánh giá. Tiền nhà nước, không có chuyện bảo sẽ cố gắng
thi đấu, sau đó đi xuống, thi không tốt rồi ỉm đi, như kiểu “chẳng chết ai”.
Lãnh đạo
cũng phải chịu trách nhiệm. Khi tôi làm trưởng bộ môn, có phóng viên hỏi tôi rằng
SEA Games này đạt bao nhiêu huy chương, tôi nói thẳng con số. Họ bảo nếu không
được thì sao, tôi tuyên bố không được thì tôi nghỉ trưởng bộ môn. Sẽ rất nguy
hiểm nếu lãnh đạo không dám chịu trách nhiệm.
Với VĐV, chúng
ta cũng phải nghiêm khắc. Khi tôi còn làm việc, Quách Công Lịch vi phạm nội
quy, tôi lập tức đề xuất kỷ luật. Tổng thư ký Liên đoàn điền kinh Việt Nam lúc
đó bảo “Tại sao động một chút là đòi kỷ luật, kỷ luật thì còn ai thi đấu?”.
Nhưng, thể thao cũng như quân đội, kỷ luật là sức mạnh. Chúng ta là đoàn quân
đi chiến đấu, VĐV như người lính, không kỷ luật làm sao có sức mạnh. VĐV hàng đầu
mà chúng ta bao che, thì những người khác nhìn vào còn ra gì? Mỗi VĐV phải có ý
thức, phải biết xấu hổ khi thất bại và nhìn thẳng vào thất bại.
Lãnh đạo
cũng phải đưa những nhân tố tầm 18-19 tuổi vào trong tầm ngắm, như nội dung
400 m nữ, 800 m nữ hay nhảy xa ba bước nữ. Bộ lọc đầu tiên là giải quốc
gia phải được tham dự, phải có được thành quả.
Một điều
đáng lo nữa là các thầy hiện nay dạy theo kinh nghiệm. Chúng ta cần phải có những
“thuyền trưởng” có chuyên môn, liên tục cập nhật phương pháp hiện đại để xây dựng
kế hoạch, kiểm tra, giám sát, đào tạo VĐV.
Thành tích
điền kinh Việt Nam qua các kỳ ASIAD
.
– Một trong những bài toán khó của điền kinh là tìm kiếm
các nhân tố trẻ. Ông có giải pháp nào để thay đổi điều này?
+ Muốn
tuyển được VĐV từ 11-12 tuổi thì phải xuống các trường, làm việc với các “chân
rết” là các thầy dạy giáo dục thể chất. Tất nhiên, vấn đề là bây giờ trẻ em chủ
yếu thích bóng đá, với những thần tượng như Nguyễn Quang Hải, Bùi Tiến Dũng, Đỗ
Duy Mạnh…
Nói tới
đây, chúng ta mới thấy sự yếu kém của việc làm hình ảnh trong điền kinh, nói
nôm na là “đánh bóng tên tuổi”. Đến Liên đoàn còn không có bộ phận này. Tôi cho
rằng chúng ta cần làm sao để các VĐV nổi tiếng phải như hoa hậu, phải có trách
nhiệm đi làm từ thiện, quảng bá, tiếp xúc giới trẻ, giao lưu. Thử hỏi được mấy
VĐV nổi tiếng của điền kinh về giao lưu với các trường? Làm được điều này sẽ
nuôi dưỡng tình yêu điền kinh với thế hệ trẻ. Như Singapore, họ biết đẩy hình
tượng kình ngư Josheph Schooling lên và nhờ đó rất nhiều em nhỏ đã học bơi.
Giai đoạn
bùng phát nhất của điền kinh Việt Nam là sau 2003 cho tới 2007 với Trương Thanh
Hằng, Bùi Thị Nhung, Nguyễn Duy Bằng… làm khuấy đảo làng thể thao. Họ gây tiếng
vang lớn và lượng sinh viên vào trường thể thao tăng đột biến. Nhưng sau này,
chúng ta làm hình ảnh không tốt. Chúng ta có 12 hay 22 HC vàng ở SEA Games mà
không gần gũi với thế hệ trẻ thì họ cũng không biết đến.
—
Ông
Dương Đức Thủy là cựu HLV trưởng tuyển điền kinh (Vụ Thể thao thành tích cao I,
Cục Thể dục thể thao)
Ông từng
đoạt kỷ lục quốc gia hai nội dung Nhảy 3 bước (1984) và Nhảy xa (1985), là người
Việt Nam đầu tiên nhảy qua 7 m và giữ kỷ lục này trong 10 năm và cũng là
người Việt Nam đầu tiên nhảy qua 15 m ở Nhảy 3 bước và giữ kỷ lục này
trong 15 năm. Ông từng năm lần được bầu chọn VĐV xuất sắc vào các năm 1980,
1982, 1983, 1984, 1985; hai lần được bầu chọn HLV xuất sắc vào năm 2007 và
2009. Ông Thủy từng tham dự Olympic Moscow 1980 và ASIAD New Delhi 1982.
Năm 1998
ông bảo vệ thành công luận án tiến sĩ về huấn luyện điền kinh.
L.T.
Nguồn: VNExpress
No comments:
Post a Comment