Văn Khiêm
- Luật Khoa
03/06/2020
Hiệp hội Xuất bản Quốc tế (IPA) vừa công bố giải thưởng Prix Voltaire năm nay thuộc về Nhà
xuất bản Tự Do của Việt Nam.
Đây là giải thưởng thường
niên của IPA nhằm vinh danh những nhà xuất bản (dù là tổ chức hay cá nhân) đấu
tranh cho quyền tự do xuất bản, tự do ngôn luận.
Vượt qua các nhà xuất bản
từ Thổ Nhĩ Kỳ, Malaysia và Pakistan, Nhà xuất bản Tự Do được trao giải năm nay
sau chỉ hơn một năm hoạt động.
Ông Kristenn Einarsson, Chủ tịch Ủy ban Tự do Xuất bản của IPA, cho
biết: “Công việc của Nhà xuất bản Tự Do ở Việt Nam như một nhà xuất bản
chui, đưa sách đến cho công chúng trong điều kiện bị đe dọa và phải chịu rủi ro
an toàn cá nhân, không thể gọi tên là gì khác ngoài một niềm cảm hứng. Cộng đồng
xuất bản thế giới ghi nhận sự can đảm của họ và sẽ ủng hộ họ bằng mọi cách có
thể”.
Nhà xuất bản Tự Do ra đời ngày
14/2/2019 tại Việt Nam, với tư cách là một nhà xuất bản độc lập và không chịu sự
quản lý cũng như kiểm duyệt của nhà nước. Cho đến nay, nhà xuất bản này đã cho
ra đời hàng chục đầu sách như “Cẩm nang nuôi tù”, “Chính trị bình dân”, “Cách
làm Kách Mệnh”, “Những mảnh đời sau song sắt”, “Politics of a police state”,
v.v.
VIDEO : Phát biểu của Phạm Đoan Trang
Phát biểu với báo giới,
nhà báo Phạm Đoan Trang – tác giả và đồng thời là đại diện nhà xuất bản – cho
biết, “đây không chỉ là
vinh dự của riêng Nhà xuất bản Tự Do, mà còn là vinh dự đối với toàn thể những
người yêu tự do ở Việt Nam”.
Vì hoạt động “ngoài luồng”
– một từ lóng để chỉ những nhà xuất bản không đăng ký với nhà nước và không gửi
bản thảo sách cho cơ quan kiểm duyệt trước khi xuất bản – Nhà xuất bản Tự Do đã
bị chính quyền sách nhiễu và truy bức. Nhiều người đã bị công an bắt giữ và
đánh đập. Tài khoản ngân hàng của nhà xuất bản cũng bị đóng băng, khiến cho họ
không thể giao dịch mua bán bình thường như các đơn vị kinh doanh khác.
“Giải thưởng
này là nguồn cổ vũ tinh thần rất lớn không chỉ đối với Nhà xuất bản, mà còn với
tất cả những người ham muốn tự do khác ở Việt Nam, bởi sự can đảm, kiên trì và
cố gắng của tất cả chúng ta đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận”, nhà báo Đoan Trang – người vừa được trao giải
Báo chí Tự do của tổ chức Phóng viên Không Biên giới hồi tháng Chín năm ngoái –
cho hay.
Không chỉ nhân sự của nhà
xuất bản bị truy bức, độc giả mua sách của họ cũng bị công an sách nhiễu, hỏi
cung, lục soát, tịch thu tài sản và bị ép buộc ký cam kết không được tiếp tục đọc
sách của nhà xuất bản, theo thông cáo báo chí của đơn vị này.
“Bất chấp những
khó khăn về nhiều mặt, chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục nỗ lực để đưa đến bạn đọc
những tác phẩm có giá trị, với phương châm tri thức, khai phóng và tự do. Bản
thân từ ‘liberal’ trong tên gọi bằng tiếng Anh của Nhà xuất bản, Liberal
Publishing House, cũng có nghĩa là ‘tự do, khai phóng’”, nhà báo Đoan Trang cho biết.
Đây là lần thứ hai IPA
trao giải cho một nhà xuất bản Việt Nam. Lần trước, giải được trao cho Nhà xuất bản Giấy Vụn vào năm 2011.
Ngoài vai trò là đại diện
cho Nhà xuất bản Tự Do, nhà báo Đoan Trang còn là đồng sáng lập viên và biên tập
viên của Luật Khoa tạp chí.
---------------------------------------------
BBC
Tiếng Việt
03/06/2020
Hiệp hội Xuất bản Quốc tế đã trao giải thưởng Prix
Voltaire năm 2020 cho Nhà xuất bản Tự Do, tổ chức 'không chịu sự kiểm duyệt của
chính quyền Việt Nam'.
Các ấn phẩm của NXB
Tự Do chủ yếu về chính trị, xã hội và luật pháp. NXB TỰ DO
Đây là giải thưởng nhằm
thúc đẩy tự do xuất bản trên thế giới, đặc biệt là hoạt động xuất bản trong điều
kiện bị kiểm duyệt và đe dọa.
Do dịch Covid-19 cũng như
việc nhiều người được trao giải nằm trong danh sách cấm xuất ngoại của các quốc
gia, Hiệp hội Xuất bản Quốc tế (IPA) đã tổ chức công bố trực tuyến vào hôm 3/6.
Trong phần giới thiệu,
IPA cho biết Nhà xuất bản Tự Do ra đời "như là một thách thức trực tiếp đối
với chính sách kiểm soát ngành xuất bản của chính phủ và nhằm đưa các tác phẩm
phi hư cấu của các tác giả bất đồng chính kiến đến người đọc tại nước
này".
Trả lời BBC News Tiếng Việt
ngay sau lễ trao giải, đại diện NXB Tự do, nhà báo, nhà hoạt động xã hội Phạm
Đoan Trang nói:
"Giải thưởng là sự động viên tinh thần to lớn
lúc này, khi phong trào dân chủ trong nước cũng như ở Mỹ, Hong Kong hay trên thế
giới đang bị đe dọa. Cá nhân tôi cảm thấy vui, tự hào vì trước giờ phong trào
dân chủ ở Việt Nam cũng có nhiều giải thưởng nhưng đa phần là giải cá nhân,
chưa có giải thưởng tập thể mang tầm quốc tế".
"Mạng lưới blogger Việt Nam có đạt giải thưởng
nhưng là của người Việt hải ngoại. Năm 2011, nhà thơ Bùi Chát cũng nhận được giải
thưởng từ IPA nhưng với tư cách cá nhân và khi đó chưa có phong trào xã hội dân
sự Việt Nam. Cho nên đây là giải thưởng quốc tế đầu tiên dành cho một tập thể từ
khi phong trào xã hội dân sự nổi lên ở Việt Nam", bà Trang lý giải.
Nhà báo, nhà hoạt động
xã hội Phạm Đoan Trang cũng là người phát ngôn của NXB Tự do cùng ấn phẩm Chính
trị bình dân do NXB Tự Do phát hành. NXB
TỰ DO
Theo thông tin từ Nhà xuất
bản Tự Do, nhà xuất bản này liên tục bị sách nhiễu dưới nhiều hình thức :
Trang Facebook bị xóa, website bị tấn công, tài khoản
ngân hàng bị phong tỏa, những người giao sách cho nhà xuất bản bị bắt, thẩm vấn.
"Đối với Nhà xuất bản Tự Do, giải thưởng này là
tưởng thưởng của nỗ lực, can đảm của mọi người từ khi thành lập. Trong suốt thời
gian đó, các thành viên chưa có một phút nào bình yên, phải sống triền miên
trong tình trạng căng thẳng. Tất cả mọi người đều chịu đựng rất nhiều. Chúng
tôi sẽ phải tiếp tục sứ mệnh là nâng cao dân trí, chiến đấu vì quyền tự do xuất
bản, quyền được đọc của người Việt Nam.", bà Đoan Trang cho hay.
Nhà xuất bản Tự Do được
thành lập vào ngày 14/2/2019, là nhà xuất bản độc lập hoạt động tại Việt Nam. Với
tinh thần "tự do thông tin, lan tỏa tri thức", hoạt động chính của
Nhà xuất bản Tự Do là xuất bản các ấn phẩm không chịu sự kiểm duyệt, định hướng
từ phía nhà nước.
Tháng 12 năm 2019, báo
Công an Nhân dân có bài nói: "Tổ chức gọi là "Nhà xuất bản Tự
do" vi phạm tất cả các quy định trên của pháp luật Việt Nam. Đây thực chất
là công cụ, tổ chức của nhóm hoạt động đội lốt "xã hội dân sự"."
Ông Martin Patzelt,
một nghị sỹ Đức đang đọc sách của Nhà xuất bản Tự Do. NXB TỰ DO
Hiệp hội Xuất bản Quốc tế
là một tổ chức quốc tế chuyên về xuất bản sách và báo chí có trụ sở tại Geneve,
Thụy Sĩ, được thành lập năm 1896 với hoạt động thúc đẩy và bảo vệ quyền xuất bản.
Giải thưởng Prix Voltaire nhằm tôn vinh hoạt động xuất bản tự do, một phần quan
trọng của tự do ngôn luận.
Các ứng viên được đề cử
giải Prix Voltaire thường xuất bản tác phẩm gây tranh cãi bất chấp áp lực, đe dọa,
sách nhiễu từ chính phủ hoặc các nhóm lợi ích tư nhân. Ứng cử viên cũng có thể
là nhà xuất bản có hoạt động nổi bật trong việc duy trì các giá trị tự do để thực
hiện xuất bản và tự do ngôn luận.
"Nhà xuất bản là một cá nhân, tập thể hoặc tổ
chức cung cấp cho người khác phương tiện để chia sẻ ý tưởng của họ dưới dạng
văn bản, bao gồm cả thông qua nền tảng kỹ thuật số", IPA định nghĩa.
Giải năm nay được trao
kèm với tiền thưởng 10.000 Franc Thụy Sĩ (khoảng 242 triệu đồng).
Được đề cử giải Prix
Voltaire 2020 còn có NXB Avesta Yayinlari (Thổ Nhĩ Kỳ), ông Chong Ton Sin, NXB
Gerakbudaya/SIRD (Malaysia) và NXB Maktaba-e-Daniyal (Pakistan).
--------------------------------------------------------
03/06/2020
https://www.voatiengviet.com/a/nxb-ngoai-luong-cua-vietnam-doat-giai-prix-voltaire-2020/5447587.html
Nhà xuất bản
Tự Do, một nhà xuất bản bị cấm hoạt động tại Việt Nam,
hôm 6/3/2020 đã được xướng tên cho giải thưởng Prix Voltaire 2020.
Nhà xuất bản Tự Do,
một nhà xuất bản bị cấm hoạt động tại Việt Nam, hôm 6/3/2020 đã được xướng tên
cho giải thưởng Prix Voltaire 2020. Photo IPA.
Trong tuyên bố được phát
trực tuyến trên mạng xã hội, Hiệp hội các Nhà xuất bản Quốc tế (IPA) - liên minh lớn nhất
thế giới của các nhà xuất bản - đã truyền đi thông điệp: “nếu muốn nâng cao dân trí, xã hội phát triển thì xuất bản
phải được tự do.”
Nhà báo Phạm Đoan Trang, phát ngôn viên của Nhà xuất bản Tự Do cho
VOA biết: “Giải thưởng này là một điều vinh hạnh cho chúng tôi. Tất nhiên là
chúng tôi bị sức ép từ chính quyền, nhưng chúng tôi sẽ phải cố gắng nhiều hơn nữa.”
Trong một tuyên bố hôm
03/06, IPA nói: “Các nhân viên của Nhà xuất bản Tự do đã tự đặt mình
vào rủi ro lớn để giúp người khác thực hiện quyền tự do ngôn luận.”
Ông Kristenn Einarsson, Chủ tịch Ủy ban Xuất bản Tự do của IPA nhận
định:
“Công việc của
Nhà xuất bản Tự do ở Việt Nam với tư cách là nhà xuất bản “du kích”, phát hành
sách trong một môi trường bị đe dọa và rủi ro cho sự an toàn cá nhân, với mục
đích không gì hơn là truyền cảm hứng cho người dân. Cộng đồng xuất bản quốc tế
công nhận sự dũng cảm của họ và sẽ hỗ trợ họ trong khả năng của chúng tôi.”
Bốn ứng viên được đề cử
cho Giải Prix Voltaire 2020 là NXB Avesta Yayinlari (Thổ Nhĩ Kỳ), ông Chong Ton
Sin (Malaysia), NXB Tự Do (Việt Nam) và NXB Maktaba-e-Daniyal (Pakistan).
(tiếp tục cập nhật)
No comments:
Post a Comment