Trung
ương 9 và kỳ họp thứ 7 Quốc hội: ‘Con quay búng sẵn trên trời…’
Bình
luận của Blogger Trần Hiếu Chân
19-05-2024
https://www.rfa.org/vietnamese/news/comment/blog/ninth-central-committee-meeting-and-seventh-na-session-05192024082011.html
TW Đảng họp lần thứ 9 (TW9) đã giới thiệu nhân sự Chủ tịch nước,
Chủ tịch Quốc hội và bầu bổ sung 4 Ủy viên Bộ Chính trị. Từ đầu Đại hội 13 đến
nay, Trung ương đã có 7/16 cuộc họp bất thường. Các thông báo ‘nửa kín nửa hở’
cho thấy TW9 đã trải qua một cuộc giao tranh khốc liệt…
Ảnh
minh họa chụp tại một kỳ họp Quốc hội trước đây.. (AFP)
Sáng
ngày 19/5/2024 đã có họp báo về dự kiến chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội
khóa 15. Theo Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường, kỳ họp này sẽ bầu Chủ
tịch nước (CTN), Chủ tịch Quốc hội (CTQH). Đến sáng ngày 22/5 sẽ hoàn thành
công đoạn này (1). Trước đó, 10 giờ sáng ngày 18/5, Tổng Bí thư (TBT) Nguyễn
Phú Trọng đã làm việc với các thành viên lãnh đạo chủ chốt. Tham dự có ông
Lương Cường, Uỷ viên Bộ Chính trị (BCT), Thường trực Ban Bí thư; ông Lê Minh
Hưng, Uỷ viên BCT, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Chánh Văn phòng Trung ương.
Sau phiên bế mạc TW9, các lãnh đạo chủ chốt đã họp để nghe đánh giá tình hình
công việc của đất nước trong thời gian vừa qua và tập trung cho ý kiến chỉ đạo
để triển khai công việc trong thời gian tới theo kết luận TW9 vừa đề ra
(2). Dù họp diện hẹp hay mở rộng, họp bất thường hay bình thường, thì
ĐCSN đã chuẩn bị mọi kịch bản. Giống như “con quay búng sẵn trên trời…”, mọi số
phận của các yếu nhân liên quan đều đã được định đoạt sẵn, như con quay được
búng lên và không thể tự mình quyết định kết cục của định mệnh.
Được
biết, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (BCHTW) nhóm họp trong ba ngày 16 – 18/5 để
giới thiệu Đại tướng Tô Lâm vào ghế CTN và Phó Chủ tịch thường trực Trần Thanh
Mẫn vào ghế CTQH (3). Trong lịch sử ĐCSVN từng có khái niệm “các đồng chí lãnh
đạo chủ chốt” để nhấn mạnh tầm quan trọng của các Ủy viên BCT trong việc lãnh đạo
và điều hành các hoạt động của Đảng/Nhà nước, đảm bảo sự thống nhất và hiệu quả
trong công tác quản trị quốc gia. Nhưng khái niệm dùng kỳ này có ý nghĩa đặc biệt.
Nó để lộ ra hai điều rất cơ bản. Thứ nhất, TW9 vừa qua rất kịch tính và
có nhiều điều chưa thống nhất với nhau, nay cần bàn thêm trong diện hẹp. Phải
trám 6 ghế trống trong BCT, nhưng chỉ bầu được 4, vì các bên không muốn tăng
người của Công an vào BCT. Thứ hai, không có “người tâm phúc” của mình “giữ
gôn” ở Bộ Công an, Tô Lâm “ra đi” không yên tâm, vẫn muốn đòi thêm người của
mình vào BCT. Để ngăn vỡ trận, BCT phải bàn hẹp để “khóa” Tô Lâm, và có thể
công bố một kiểu “Thường vụ BCT” giống bên Tàu, cho dù Việt Nam đã có Ban bí
thư (4).
Những
ngày này nên nhắc lại tác phẩm của Phạm Thành, một ấn phẩm đầu tiên dám lên án
nhà lãnh đạo cao nhất của Việt Nam, TBT Nguyễn Phú Trọng (5). Bởi vì giờ đây, từ
các đảng viên lẫn quần chúng ngoài đảng, đa số ngày càng nhận thức ra, chính
TBT Nguyễn Phú Trọng mới là đầu mối của mọi vấn đề. Vì ‘tham vọng quyền lực’ muốn
ngồi lại nhiệm kỳ thứ 4 sau Đại hội Đảng 14 ở cái tuổi bát tuần, ông Trọng
không chỉ ngồi xổm lên Hiến pháp, Điều lệ Đảng (6), mà còn gây ra tình trạng
‘trên dưới’ không ‘đồng lòng’, ‘dọc ngang’ không ‘thông suốt’ như bản thân ông
từng cảnh báo. Các nhà phân tích tình hình nội chính ở Việt Nam ví ông
Trọng như một thầy phù thủy, với nhiều chiêu trò dùng người đầy ma thuật. Cách
ví von này hoàn toàn phù hợp với kết quả có thể cho là quan trọng nhất của kỳ họp
TW9 lần này bằng việc Đảng đã giới thiệu nhân sự CTN, CTQH và bầu bổ sung 4 Ủy
viên BCT.
Nguyễn
Phú Trọng
Trường
hợp Phó Chủ tịch thường trực Trần Thanh Mẫn được giới thiệu vào chiếc ghế CTQH
không có gì đặc biệt, vì bản tính vô can, hiền lành của một chính khách miền
Nam, lại hoạt động tại một cơ quan lập pháp trên danh nghĩa nhưng không có thực
quyền. Ngược lại, trường hợp của Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an,
Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, thì quả
là một trường hợp điển hình về thuật dùng người của Nguyễn Phú Trọng. Trước
TW9 dư luận trong nước đã râm ran về chủ trương này, mà thực chất đấy là kế “đuổi
hồ ra khỏi rừng” của TBT. Ai cũng biết trong hơn hai năm qua, Tô Lâm với “thượng
phương bảo kiếm” trong tay, đã đốn ngã các Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Võ
Văn Thưởng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và một lô xích xông các Phó Thủ tướng,
Bộ trưởng, các quan chức đầu tỉnh, đầu ngành trong cả nước.
Cho
nên Tô Lâm đã trở thành một nỗi kinh hoàng đối với hầu hết tất cả các đồng chí
Trung ương. Trong một thể chế lấy “quyền và tiền” chứ không phải lý tưởng làm động
lực tiến thân, thì để ngồi vào cái ghế “Trung ương ủy viên”, không có đồng chí
nào là “không nhúng chàm”. Tô đại tướng trên thực tế đã trở thành thủ lĩnh của
các nhóm “kiêu binh” đánh Đông dẹp Bắc, có khi theo lệnh của TBT, mà cũng có
lúc “tiền trảm hậu tấu”. Vì thế từ năm ngoái, nhiều thế lực trong Đảng đã hè
nhau, muốn đẩy “con hổ Tô Lâm” về đồng bằng. Nhưng khi Đảng gợi ý chiếc ghế CTN
vào tháng 3/2023, Tô Đại tướng đã nhường chiếc ghế ấy cho Võ Văn Thưởng, người
được cho là “học trò cưng” của TBT. Vị trí mà Tô Lâm hướng tới là chiếc
ghế TBT tương lai. Nhưng rồi “người tính không bằng Trời tính”. Sau cú ngã ngựa
của CTQH Vương Đình Huệ, Tô Lâm trở nên quá nguy hiểm đối với hầu hết các phe
phái. Đồng đội muốn ông phải sớm “giã từ vũ khí”.
Giờ
đây, Đại tướng Tô Lâm rơi vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan”. Để có thể ngồi lại
sau Đại hội 14, ông không thể giữ mãi chiếc ghế “Bộ trưởng Công an”, vì ông đã
giữ nó hai nhiệm kỳ. Chỉ có cách phải lọt vào “Bộ Tứ”, ông mới có cơ hội hưởng
suất “đặc biệt”, nếu không, bước sang năm 2026, ông thuộc diện quá tuổi. Chờ để
“tập kích” vào ghế TBT thì thời cơ dường như ngày càng xa vời trước quyết tâm của
Tổng Trọng trụ lại sau Đại hội. Bám vào ghế Công an, ông sẽ bị loại do tuổi
tác. Đành chấp nhận vị trí “Nguyên thủ” trên danh nghĩa. Nhưng ngự trên ghế CTN
mà để ghế Công an cho người không thuộc diện “tâm phúc” ngồi vào thì quá nguy
hiểm cho bản thân, cho gia tộc và phe cánh Hưng Yên. Đại tướng Tô Lâm
chưa ngồi vào ghế Chủ tịch mà hàng loạt tin rúng động về đại gia Tô Dũng – “bào
đệ” của ông vẫn đang khuấy đảo thương trường bao lâu nay – đã ‘rợp trời’ trên mạng
xã hội như bươm bướm vào hè, suốt cả mấy tuần nay (7).
Quốc
hội chưa bỏ phiếu bầu ông lên “ngai vàng” mà một “bàn tay vô hình” nào đó đang
muốn gom các sự kiện thành một “tệp tin”. Nhưng “Mật lệnh 419a” trong vụ 3.000
công an tập kích thôn Hoành, Đồng Tâm (Hà Nội) lúc 3 giờ sáng ngày 9/1/2020, tấn
công thường dân để hạ sát, rồi phanh thây lão nông Lê Đình Kình, 84 tuổi đời,
56 tuổi đảng và đưa 25 nông dân ra toà, thì đâu phải là tội của một mình Tô Đại
tướng (8)? Rồi việc ký 3 công văn “Mật” lúc tân Chủ tịch nước mới ở cương vị Thứ
trưởng Bộ Công an để bịt miệng báo chí vụ nâng khống giá trị của hợp đồng chuyển
nhượng, chênh lệch 7 ngàn tỷ VND để chia nhau… (9) thì cũng đã chìm xuồng. Tuy
chưa lâu bằng vụ “Hậu pháo” chục năm có lẻ, nhưng nay lôi ra ánh sáng là với ý
đồ gì? Các bộ trưởng ăn chia trong vụ này cũng đã “đầu quân cho Juventus”. Kể cả
vụ “người nách thước kẻ tay đao” sang tận Đức quốc, bắt nghi can Trịnh Xuân
Thanh, phá nát quan hệ đối tác chiến lược với Bonn… (10)
Tô
Lâm
Không
loại trừ trường hợp “chủ lò” Nguyễn Phú Trọng tính đến chuyện “bẻ cung, giết
chó” sau khi ông muốn “tạm dừng việc săn thỏ”. Tô Lâm lên Chủ
tịch nước không phải nhờ uy tín hay một phần thưởng nào đó, mà chủ yếu do “các
đồng chí” trong cả Trung ương lẫn Quốc hội đều quan ngại một người sở hữu khối
“big data” về các thành tích bất hảo của “các đồng chí chưa bị lộ”. Nay Tô Lâm
chấp nhận cái ghế Chủ tịch nước mà trước đây một năm ông đã khước từ, thì đấy
là cái thế đang đi xuống của Tô đại tướng. Nói cách khác, tất cả “các đồng chí
chưa bị lộ” tán thành kế “điệu hổ ly sơn”. Nhưng Tô đại tướng không phải là
‘robot’. Ông cũng có những tính toán riêng của mình, nhưng đành phải từ bỏ kế
hoạch vận động cho Thượng tướng Lương Tam Quang ngồi vào ghế Bộ trưởng Công
an. Chưa rõ, bức ảnh hiếm hoi ghi lại buổi làm việc giữa TBT với “các đồng
chí lãnh đạo chủ chốt” lúc 10 giờ sáng hôm 18/5 có chuyển tải thêm ý nghĩa gì
hay không, khi mà Tô đại tướng ngồi đối diện với TBT?
Việc
Tô Lâm “giã từ sân cỏ” chắc sẽ khó thay đổi, dù bất luận thế lực nào thay thế
ông ở Bộ Công an. Hy vọng sau Trung ương 9 và kỳ họp thứ 7 Quốc hội, không có
nguy cơ vỡ trận. Trong nguy có cơ, nếu các bên tạm hòa hoãn cho đến thời điểm Đại
hội 14, đầu năm 2026. Các phái trong Đảng cũng như trong Nhà nước có khả năng
chặn tình trạng ‘tất cả sẽ chống lại tất cả’? Dự kiến tổng thời gian làm việc của
Quốc hội là 26 ngày. Bắt đầu ngày 20/5 và bế mạc vào chiều ngày
27/6/2024. Kỳ họp theo hai đợt. Đợt 1 là từ 20/5 đến 8/6/2024. Đợt 2 là từ 17/6
đến 27/6/2024. Quốc hội kỳ này sẽ bàn riêng về Quy hoạch không gian biển quốc
gia (11). Trung Quốc công bố đường cơ sở thẳng bên trong Vịnh Bắc Bộ
đòi hỏi Việt Nam cần chủ động đàm phán lại để giải quyết các vấn đề này theo luật
pháp quốc tế. Hiệp định Phân định Vịnh Bắc Bộ giữa Việt Nam Trung Quốc mặc dù
có hiệu lực từ 20 năm trước (năm 2004) nhưng có nhiều điểm để ngỏ khả năng thay
đổi, cho nên Việt Nam sẽ phải sớm có những động thái mới để ứng phó.
---------------------------------------------------------------
*Bài
viết không thể hiện quan điểm của Đài Á châu Tự do
-------------
Tham
khảo:
(7) https://baotiengdan.com/2024/05/12/tap-doan-xuan-cau-va-cac-dai-du-an-hang-chuc-ngan-ty/
(8) https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-54143629
No comments:
Post a Comment