Cuộc
chiến chip Mỹ-Trung: Ai chịu thiệt?
Lương Thái Sỹ -
Saigon Nhỏ
18 tháng
10, 2023
https://saigonnhonews.com/thoi-su/hoa-ky/cuoc-chien-chip-my-trung-ai-chiu-thiet/
Việc
chính phủ Hoa Kỳ thắt chặt thêm các hạn chế xuất khẩu chip trí tuệ nhân tạo
(AI) sang Trung Quốc (TQ) khiến các công ty sản xuất chip hàng đầu như Nvidia
và Intel bị rơi vào thế khó. Những quy định mới bổ sung khiến họ càng khó khăn
hơn khi bán những con chip tiên tiến cho thị trường TQ, dù đã “hạ cấp” để không
phạm luật.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/10/GettyImages-1251758719.jpg
Ảnh:
Jakub Porzycki/NurPhoto via Getty Images
Gặp
phản ứng mạnh
Chính quyền
của Tổng thống Joe Biden đang thắt chặt các hạn chế trong việc bán chip AI cho
TQ. Nhưng cách làm này cũng gây đụng chạm đến quyền lợi của các doanh nghiệp
Hoa Kỳ đang bán chip cho thị trường TQ rộng lớn. Ngày 17 Tháng Mười, Bộ Thương
mại tuyên bố “sẽ hạn chế đáng kể” việc xuất khẩu chip AI của Mỹ, khiến các công
ty Nvidia và Intel không thể làm ăn như cũ tại TQ và cũng không thể bán các chip
AI “lách luật” cho thị trường TQ.
Động thái
mới của chính quyền Biden là nhằm lấp những lỗ hổng trong luật kiểm soát xuất
khẩu chip ban hành cách đây một năm, bất chấp luật vấp phải sự phản đối mạnh mẽ
từ ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu và làm căng thẳng leo thang với Bắc Kinh.
Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo giải thích:
“Mục
tiêu của các quy định bổ sung là nhằm hạn chế khả năng tiếp cận các
chất bán dẫn tiên tiến giúp TQ có được những đột phá về AI và máy
tính phức tạp. Những con chip này cũng rất quan trọng trong lĩnh vực quân
sự của TQ. Hạn chế mới cũng để giảm sự lo ngại là Mỹ có thể tụt hậu so với TQ về
các công nghệ quốc phòng quan trọng”.
Đạo luật
Chip ban hành cách nay không lâu với khoản kinh phí lên đến $53 tỷ cũng là để
chấm dứt sự phụ thuộc của Hoa Kỳ vào chip sản xuất từ nước ngoài, đặc biệt là
những loại chip được Ngũ Giác Đài sử dụng. Đạo luật Chip còn là ví dụ mới nhất
về việc chính phủ liên bang sử dụng tiền mặt để tái thiết một ngành được xem là
quan trọng đối với an ninh quốc gia.
Cổ phiếu của
Nvidia và các cổ phiếu chip khác đã giảm khi tin tức về các hạn chế mới xuất hiện.
Các hạn chế này mở rộng đáng kể thẩm quyền của chính phủ liên bang trong việc
xác định sản phẩm nào của các công ty Mỹ không thể bán cho nước ngoài vì an
ninh quốc gia.
Theo hướng
dẫn mới, các lô hàng chip AI cao cấp, kể cả chip do Nvidia và Intel phát triển
riêng cho thị trường TQ, đều bị cấm mà không cần lệnh. Các chip “vùng xám” nằm
dưới ngưỡng cấm nay cũng phải thông báo cho chính phủ, sau đó chính phủ sẽ quyết
định cho phép hay không cho phép bán hàng ra nước ngoài. Hiệp hội Công nghiệp
Bán dẫn (Semiconductor Industry Association) đại diện ngành công nghiệp chip của
Hoa Kỳ, than phiền “chính phủ đã vi phạm các quy tắc” trong một văn bản.
Hiệp hội
nhấn mạnh: “Các biện pháp kiểm soát đơn phương dàn trải quá rộng chỉ gây tổn hại
cho công nghệ bán dẫn của Hoa Kỳ mà không mang lại lợi ích gì cho an ninh quốc
gia. Lý do, chúng khuyến khích khách hàng nước ngoài tìm mua ở những nơi khác”.
Lưu Bằng
Vũ, Phát ngôn viên Đại sứ quán TQ tại Washington tuyên bố: “TQ kiên quyết phản
đối các hạn chế mới chúng vi phạm các nguyên tắc của nền kinh tế thị trường,
làm gián đoạn và gây mất ổn định chuỗi cung ứng chip toàn cầu. Chúng tôi sẽ
theo dõi chặt chẽ các diễn biến và bảo vệ vững chắc quyền và lợi ích hợp pháp của
mình”. Bắc Kinh đã trả đũa các hành động trước đây của Hoa Kỳ bằng cách cấm bán
một số chip do công ty Micron Technology có trụ sở tại Hoa Kỳ sản xuất và giảm
xuất khẩu các nguyên liệu cần thiết cho sản xuất chất bán dẫn.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/10/GettyImages-1468619875.jpg
Nvidia
đang tìm cách lách luật Mỹ để có thể kiếm tiền từ thị trường Trung Quốc (ảnh:
Justin Sullivan/Getty Images)
Nhưng
không thể không làm
Động thái
mới nhất về chip AI được đưa ra bất chấp các công ty sản xuất chip đã vận động
hành lang mạnh mẽ trong nhiều tháng để nới lỏng các hạn chế. Nhưng họ không
thành công mà còn bị kiểm soát chặt chẽ hơn. Nvidia đối phó bằng cách phát triển
các phiên bản chip AI tiên tiến riêng cho thị trường TQ mà không vi phạm các hạn
chế xuất khẩu chip ban hành vào năm ngoái.
Động thái
này hiệu quả một thời gian và giúp duy trì doanh số bán phần cứng của Nvidia ở
TQ, nơi thị trường điện toán AI đang bùng nổ. Ngoài ra, nhu cầu chip ở những
nơi khác ngoài TQ còn rất cao. Nhưng các quy định mới đã phá vỡ chiến thuật
lách luật của công ty. Đoán trước tình hình, Tháng Sáu qua, Colette Kress, Giám
đốc tài chính của Nvidia cảnh báo: “Các hạn chế dài hạn chip tại TQ sẽ khiến
ngành công nghiệp chip của Mỹ mất vĩnh viễn cơ hội cạnh tranh, tác động xấu đến
kết quả kinh doanh, tài chính của chúng tôi trong tương lai”.
Trong các
quy định bổ sung, Bộ Thương mại cũng tìm cách không cho các chuyến hàng chip đến
TQ qua các quốc gia khác. Cụ thể là áp dụng các hạn chế xuất khẩu đối với cả
các công ty con của các công ty TQ và 21 quốc gia khác ở nước ngoài.
Bộ trưởng
Thương mại Gina Raimondo phân biệt rõ: “Chip sử dụng cho các sản phẩm tiêu dùng
như điện thoại thông minh, máy tính xách tay và trò chơi điện tử sẽ không cần
giấy phép xuất khẩu”. Bộ cho biết trong tương lai sẽ nghiên cứu ban hành các
quy tắc giới hạn khả năng TQ tiếp cận chip qua các nhà cung cấp như Amazon và
Microsoft. Bộ cũng nghiên cứu hạn chế hơn nữa việc vận chuyển thiết bị sản xuất
chip.
Tuy nhiên,
các biện pháp mới không phải là bước quyết liệt hơn như một số nhà lập pháp và
nhà phân tích an ninh quốc gia đòi hỏi trong bối cảnh có dấu hiệu cho thấy TQ
đang nhanh chóng phát triển khả năng sản xuất nâng cao hệ thống vũ khí của
mình.
Những quy
tắc hạn chế mới cũng không đề cập đến việc chuyển giao công nghệ cho các công
ty công nghệ TQ như Huawei Technologies và Semiconductor Manufacturing
International (SMIC). Vì vậy, các công ty này vẫn có thể mua một số thiết bị sản
xuất chip từ các nhà sản xuất châu Á và châu Âu. Lý do, không phải đồng minh
nào của Mỹ cũng áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nghiêm ngặt như Mỹ.
Theo
TechInsights, trang thông tin bán dẫn của Canada, tháng trước, Huawei tiết lộ một
loại điện thoại mới có khả năng tương tự 5G dùng chip tiên tiến do SMIC sản xuất.
Bộ trưởng Raimondo đánh giá thông tin này là “cực kỳ đáng lo ngại”. Một nhà
phân tích của TechInsights lưu ý: “SMIC có thể đã sử dụng những máy móc không
hiện đại để chế tạo chip này”.
Dân biểu
Michael McCaul (Cộng hoà-Texas), người thường xuyên không hài lòng với chính
sách kiểm soát xuất khẩu “mềm mỏng” của chính quyền Biden, tuyên bố khi nghe
các hạn chế bổ sung: “Việc tiếp tục cảnh giác là cần thiết để ngăn chặn hành vi
gian lận và lách các hạn chế”, dẫn lại từ Wall Street Journal.
No comments:
Post a Comment