Châu
Âu chia rẽ về chiến tranh Ukraina: Đánh đến cùng hay tìm cơ hội thương lượng ?
Anh
Vũ -
RFI
Đăng
ngày: 09/06/2022 - 16:23Sửa đổi ngày: 09/06/2022 - 16:24
Thời sự
chính của các báo Pháp ra hôm nay vẫn là cuộc chiến tranh ở Ukraina. Nhật báo
Le Monde đề cập đến việc Liên Âu chia rẽ về các mục tiêu qua
bài « Châu Âu chia rẽ về các mục tiêu của cuộc chiến tại
Ukraina ».
Cuộc xâm
lược của Nga vào Ukraina đã kéo dài hơn 3 tháng, chiến sự vẫn diễn ra ngày thêm
ác liệt ở miền Đông. Trong khi đó câu hỏi đang gây chia rẽ trong những đồng
minh của Kiev: Trước cuộc xâm lược của Nga, đâu là mục tiêu của cuộc chiến ?
Theo Le Monde, « các nước vùng Baltic và Ba Lan ủng hộ theo đuổi
cuộc chiến cho đến khi đánh bại Nga. Pháp, Đức, Ý thì vẫn muốn duy trì một kênh
đối thoại mở với Matxcơva với hy vọng sẽ có được một thỏa thuận ngừng bắn ».
Le Monde
cho biết gương mặt nổi bật của phe « chủ chiến đến cùng » là
thủ tướng Estonia, bà Kaja Kallas. Theo thủ tướng Estonia,phải hậu thuẫn cho
Ukraina chiến đấu cho đến khi Nga bại trận để giúp cho Kiev thu hồi lại các
vùng lãnh thổ đã bị mất, không chỉ từ hôm 24/02 vừa rồi, mà cả những vùng đất bị
chiếm từ 8 năm nay, tức là gồm cả bán đảo Crimée và các vùng do quân lý khai
chiếm giữ ở Donbass, cho dù dường như lúc này mục tiêu này là không thể.
Theo bà thủ
tướng Kallas, một người có gia đình đã từng nếm trải đàn áp thời Liên Xô, không
có chuyện đối thoại với Vladimir Putin. Mọi ý định đối thoại thậm chí còn bị
coi như là hành động chiều theo ý của chủ nhân điện Kremlin, nhân vật bị coi là
tội phạm chiến tranh phải đưa ra xét xử.
Đối lập với
phe cứng rắn là Pháp, Đức và Ý. Lãnh đạo ba nước này cho rằng không có sự can
thiệp trực tiếp của phương Tây thì khó có khả năng Nga thất bại hoàn toàn, cho
dù vũ khí vẫn được cung cấp cho Ukraina. Vì thế phải tiếp tục nói chuyện với
Vladimir Putin, nếu không muốn cuộc chiến tranh kéo dài mãi, có nguy cơ phá hủy
đất nước Ukraina.
Le Monde
ghi nhận: Từ đầu cuộc xung đột, 27 nước Liên Âu đã làm được một việc là siết chặt
hàng ngũ để trừng phạt nhiều nhất có thể nước Nga của ông Putin. Pháp, Đức và Ý
đều ủng hộ nỗ lực này để Matxcơva thấy phải trả giá đắt mà ngừng chiến,
nhưng đến giờ điều này vẫn không thành hiện thực. Các nước thành viên Liên Âu
cũng đã đẩy mạnh cung cấp vũ khí cho Kiev, dù vẫn còn rất ít so với Hoa Kỳ. Các
nước Châu Âu đã làm tất cả để cô lập Nga trên trường quốc tế, nhưng cũng giống
như Washington, đã vấp phải lập trường không liên kết của phần lớn những nước
không thuộc phương Tây. Nguy cơ sa lầy trong cuộc chiến tranh này giờ là
có thực ở cả hai bên Ukraina và Nga. Đến lúc này, không chỉ Châu Âu mà cả
phương Tây đều không nhìn thấy lối thoát nào cho cuộc chiến.
Một cuộc chiến khác
Vẫn nhìn về
Ukraina, nhật báo La Croix chú ý đến một cuộc chiến khác bên cạnh cuộc xung đột
quân sự với bài : « Chiến tranh lúa mì » Ukraina tiếp diễn.
Theo La
Croix, từ đầu cuộc xâm lược Ukraina của Nga, đây là cuộc xung đột trên hai mặt
trận. Một « cuộc chiến tranh lúa mì » với những thách thức
toàn cầu. Từ nhiều tuần qua, Nga đã phong tỏa toàn vùng Biển Đen, không cho
Ukraina xuất đi gần 20 triệu tấn ngũ cốc đang nằm trong kho chứa ở miền nam nước
này. Cùng lúc, Kiev tố cáo Matxcơva đã cướp hơn 400 nghìn tấn hạt ngũ cốc trong
vùng Kherson và Zaporijia, đang bị quân Nga chiếm đóng để rồi đưa về các cảng ở
Crimée.
Hôm qua,
08/06, ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ đã gặp ngoại trưởng Nga tại Ankara để bàn giải
pháp dỡ bỏ phong tỏa, tạo một « hành lang ngũ cốc » trên biển
Đen, nhưng không có kết quả.
Trong bài
xã luận tựa đề « Vũ khí lúa mì », La Croix nhận định :
« Cuộc chiến tranh tại Ukraina không chỉ là việc của châu Âu. Cuộc chiến
xảy ra trên lục địa châu Âu nhưng lại có tác động đến toàn thế giới. Cuộc chiến
tranh làm rối loạn nhiều thị trường, nhất là trong lĩnh vực năng lượng và lương
thực thực phẩm ».
Thất bại của
cuộc gặp giữa ngoại trưởng Nga và Thổ Nhĩ Kỳ hôm qua cho thấy Matxcơva
không có ý định giải tỏa vùng Biển Đen để Ukraina có thể xuất khẩu ngũ cốc. Như
vậy giá lúa mì sẽ tăng cao hơn, khiến tình hình thiếu lương thực ở các nước
nghèo thêm trầm trọng, đặc biệt với một số nước châu Phi. Tờ báo cho hay,
Nga sử dụng xuất khẩu lương thực cũng như năng lượng của mình như một thứ vũ
khí ngoại giao để thuyết phục nhiều nước nghèo không ủng hộ phương Tây.
Matxcơva đổ lỗi cho chính các trừng phạt của phương Tây, mà theo họ đã dẫn
đến tình trạng hiện nay, như một lá bài mặc cả nhằm được dỡ bỏ trừng phạt.
Miền Đông Ukraina kháng cự trong tuyệt vọng
Vẫn trong
chủ đề chiến tranh Ukraina, nhật báo Le Figaro có bài phóng sự về những binh sĩ
Ukraina, chiến đấu trên tuyến đầu của mặt trận Donbass đang rơi vào hoàn cảnh
cực kỳ khó khăn, không được trang bị, huấn luyện thích hợp, không thể kháng cự
quân Nga, buộc phải rời bỏ mặt trận và bị quy tội không phục tùng mệnh lệnh,
đào ngũ. Một số người bị đưa ra tòa xét xử.
Trong một
bài viết khác, Le Figaro ghi nhận « quân đội của Volodymyr
Zelensky đang phòng thủ một cách tuyệt vọng tại Severodonesk ». Những
ngày qua, thành phố Severodonesk liên tục bị quân Nga oanh kích, phá hủy đến
hơn 90% thành phố, theo chính quyền địa phương. Quân đội Ukraina kháng cự buộc
phải rút về phòng thủ ở nhà máy hóa chất Azot. Giới quan sát đang lo ngại một
Mariupol thứ hai, nhưng có điều lần này không phải là nhà máy luyện
kim Azovstal mà là nhà máy hóa chất, nguy hiểm hơn rất nhiều. Nếu nhà máy
lại bị tấn công san phẳng như ở Azovstal thì sẽ là một thảm họa lớn.
Thổ Nhĩ Kỳ, nhà trung gian hòa giải công
minh ?
Từ đầu cuộc
chiến tranh ở Ukraina, Ankara sử dụng các mối quan hệ tương đối tốt với cả hai
bên tham chiến để đứng ra làm trung gian. Trang tranh luận của La Croix đặt
vấn đề : Giữa Ukraina – Nga, Thổ Nhĩ Kỳ có phải là nhà trung gian công
minh ?
Tờ báo lấy
ý kiến của ông Marc Pierini, cựu đại sứ Liên Hiệp Châu Âu tại Thổ Nhĩ Kỳ hiện
là nhà nghiên cứu của Viện Carnegie Châu Âu. Chuyên gia này cho rằng Ankara
không hoàn toàn trung lập giữa Kiev và Matxcơva. Theo ông Pierini, Nga đã bán
tên lửa tầm xa, xây một nhà máy điện hạt nhân, cung cấp khí đốt cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Cùng lúc, Ankara lại cung cấp cho Kiev các máy bay không người lái tấn công
Bayraktar TB2 rất hiệu quả để chống lại các chiến xa thiết giáp của Nga. Nhưng
loại vũ khí này không mang tính quyết định trên chiến trường, nhất là khi Nga sử
dụng tên lửa hành trình và pháo tầm xa.
Để lấy lại
uy tín trong NATO, và đối phó với những thách thức chính trị nội bộ, tổng thống
Thổ Nhĩ Kỳ, Recep Tayyip Erdogan, thấy hoàn toàn có lợi khi đóng vai trò
rõ rệt trong cuộc xung đột này, dù biết là khó có thể thành công. Thổ Nhĩ Kỳ muốn
một mình làm việc này, nhưng không thể nào thành công, nếu không có sự hỗ trợ của
quốc tế, theo tờ báo. Trong khi đó, mọi người đều biết Thổ Nhĩ Kỳ không áp dụng
các trừng phạt của phương Tây với Nga, không đóng cửa không phận với hàng không
Nga, vẫn lệ thuộc vào nguồn năng lượng của Nga.
Tóm lại,
đóng vai trò trung lập và trung gian hòa giải là một bài toán khó và phức tạp
cho Ankara. Đây là công việc đòi hỏi có nhiều nhượng bộ, không dễ dàng,
nhưng Thổ Nhĩ Kỳ hoàn toàn có lợi về mặt đối nội cũng như đối ngoại.
Mỹ : Chờ đợi kết luận về vụ tấn công đồi
Capitol
Tối hôm
nay (09/06), một ủy ban điều tra của Hạ Viện Mỹ sẽ công bố một phần bản
báo cáo kết quả điều tra vụ những người ủng hộ Donald Trump tấn công trụ sở Quốc
Hội trên đồi Capitol, tại Washington, hôm 06/01/2021. Hầu hết các tờ báo
chính của Pháp đều có bài liên quan đến sự kiện này với những nhận định: Vụ
tấn công đồi Capitol : Thời điểm của sự thật, tựa của Le Monde. La
Croix thông báo : Vụ tấn công đồi Capitol, điều tra tái hiện
trực tiếp trên truyền hình. Còn Libération đặt câu hỏi : Vụ tấn
công đồi Capitol : Sau những dối trá, giờ là báo cáo của sự thật ?
Theo các
báo thì đây là sự kiện được dư luận Mỹ mong đợi. Tối nay họ sẽ có 1 giờ để nghe
ủy ban điều tra của Hạ Viện Mỹ thông báo kết luận đầu tiên, kết quả của một năm
điều tra về vụ những người ủng hộ Donald Trump tràn vào nhà Quốc Hội làm loạn
hôm 06/01/2021, một sự kiện làm chấn động nền dân chủ Mỹ, cũng như dư luận quốc
tế. Một thành viên trong ủy ban điều tra cho biết bản báo cáo sẽ đưa ra những
« phát hiện gây chấn động », theo Libération.
La Croix
cho biết : Được tiến hành kín từ 11 tháng qua, cuộc điều tra của Quốc Hội
nhằm quy trách nhiệm cho một số người cụ thể trong vụ bạo động. Mọi sự chú
ý tập trung vào vai trò của ông Donald Trump, khi đó vẫn còn là tổng thống Mỹ, trong
vụ việc này ra sao. Các nhà điều tra của Nghị Viện đã thu thập khoảng 140 nghìn
tài liệu các loại, từ video, tín nhắn, ghi chép… và thực hiện thẩm vấn
hơn 1000 nhân chứng, trong đó có cả những người thân cận của cựu tổng thống.
2035, Châu Âu đoạn tuyệt với xe hơi động cơ
nhiệt
Về kinh
tế - môi trường, Le Figaro cho hay, hôm qua, Nghị Viện Châu Âu đã thông
qua quyết định đến năm 2035, Liên Hiệp Châu Âu sẽ cấm bán tất cả các loại xe
hơi mới với động cơ nhiệt. Tuy nhiên, quyết định này còn phải được các quốc gia
thành viên phê chuẩn. Dù chỉ là bước đầu tiên, quyết định được thông qua mang
tính lịch sử cho thấy nhiều tham vọng của châu Âu trong lĩnh vực chuyển đổi
năng lượng và bảo vệ môi trường.
No comments:
Post a Comment