Thứ Ba, 04/28/2020 -
04:55 — nguyenanhtuan
Đảng Cộng sản Việt Nam
đang chuẩn bị cho kỳ Đại hội XIII của mình, đồng nghĩa với việc công cuộc chống
tham nhũng do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát động đã kéo dài gần hết một nhiệm
kỳ 5 năm.
Tuy nhiên, hiệu quả thực
sự của công cuộc này như thế nào trong việc giải quyết căn cứ vấn nạn tham
nhũng thế nào vẫn còn là một câu hỏi bị bỏ ngỏ. Người ủng hộ thì dẫn chiếu trường
hợp những quan chức cấp cao bị đưa vào lò. Kẻ hoài nghi thì cho rằng ‘cái lò có
mắt’, biết lựa chọn củi nào bỏ lò, củi nào không.
Trong lúc cuộc tranh cãi
chưa có hồi kết thì sự kiện gần đây hàng loạt cán bộ Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật
(CDC) Hà Nội bị bắt vì nâng khống giá mua thiết bị y tế chống dịch có vẻ đã
giúp những người hoài nghi có thêm lợi thế.
Rõ ràng, sự việc này cung
cấp một ví dụ không thể điển hình hơn chứng tỏ tham nhũng đã di căn toàn diện
trong cơ thể chế độ, bởi lẽ nó xảy ra ngay tại Hà Nội, ngay trước mũi hàng loạt
các cơ quan chống tham nhũng của cả đảng lẫn chính quyền, trong một hoàn cảnh
mà không ai, dù có ác cảm với bộ máy công quyền thế nào, có thể nghĩ đến được -
là lúc mà cả nước gồng lên chống dịch trong một tinh thần được chính phủ so
sánh với ‘chống giặc’.
Thế rồi, thông tin hàng
loạt tỉnh thành khác cũng có dấu hiệu nâng khống giá thiết bị tương tự như Hà Nội
đã củng cố thêm cho nhận định rằng: Dù đã trừng phạt nhiều quan chức cấp cao
song lò chưa đốt được đến gốc rễ của cây tham nhũng, vốn đang có tốc độ tạo củi
nhanh hơn nhiều so với tốc độ đốt lò.
Điều này cũng phù hợp với
phát biểu gần đây nhất của TBT khi chỉ đạo không bầu vào Trung ương những ai
giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất không giải trình được nguồn gốc [1].
Nghe qua thì nghĩ đây chỉ
là thêm một chỉ đạo chung chung, sáo rỗng, lặp đi lặp lại của người đứng đầu đảng.
Song ngẫm kĩ thì mới thấy sự bất lực trong đó.
Theo Công ước Chống Tham
nhũng của Liên Hợp Quốc (UNCAC) mà Việt Nam là thành viên thì việc “giàu nhanh,
nhiều nhà, nhiều đất không giải trình được nguồn gốc” phải bị coi là làm giàu bất
chính (illicit enrichment) và bị hình sự hóa [2]. Tức là phải truy tố, bỏ tù những
cán bộ đó, chứ đâu chỉ là không bầu vào Trung ương.
Sự bất lực trước tình trạng
giàu có bất chính phổ biến của quan chức các cấp không chỉ thể hiện qua phát biểu
trên của TBT, mà tệ hơn, trong tiến trình sửa đổi Luật Phòng chống Tham nhũng
đa số Đại biểu Quốc Hội cũng đã từ chối khuyến nghị của UNCAC hình sự hóa hành
vi làm giàu bất chính, trớ trêu thay lại bằng cách viện dẫn quyền công dân về
tài sản.
Thiếu một khuôn khổ pháp
lý nghiêm ngặt về chống tham nhũng, mà rộng hơn là thiếu một cuộc cải cách
chính trị toàn diện, sâu rộng, tiếng thở dài bất lực cuối nhiệm kỳ của TBT chắc
chẳng thể kéo dài lửa lò âm ỉ thêm được bao lâu.
—
No comments:
Post a Comment