Sunday, April 26, 2020

ĐÔI ĐIÊU VỀ VỤ ÁN THẦY NGUYỄN NĂNG TĨNH -  PHẦN 2 :  VẤN ĐỀ GIÁM ĐỊNH TƯ PHÁP (Đặng Đình Mạnh)





April 26, 2020
Luật sư ĐẶNG ĐÌNH MẠNH
Bài đăng từ trang Sài Gòn Nhỏ

               ***
Giám định tư pháp là một định chế bổ trợ tư pháp. Theo đó, bằng sự hiểu biết chuyên môn hoặc được hỗ trợ các trang thiết bị khoa học kỹ thuật chuyên ngành…, giám định viên có thể đánh giá, kết luận về một sự việc, sự kiện, hành vi để giúp các cơ quan tố tụng có hành xử hợp lý.

Ví dụ: Qua giám định pháp y tử thi, giám định viên có thể giúp kết luận nguyên nhân tử vong, thời điểm tử vong… Nếu tử thi có nhiều vết thương thì vết thương nào là tước đoạt sinh mạng nạn nhân, loại hung khí được sử dụng; Hoặc giám định pháp y về tâm thần để biết một người có đầy đủ năng lực hành vi chịu trách nhiệm hình sự, dân sự hay vô năng lực; Hoặc giám định chữ ký, chữ viết trên văn bản, tài liệu giả/thật, giọng nói, hình ảnh trong clip ghi âm, ghi hình; Hoặc giám định xác định quan hệ huyết thống, Hoặc giám định nguyên nhân gây cháy, nổ, tai nạn…

Khoa học pháp lý ở hầu hết các quốc gia trên thế giới đều thiết lập các định chế giám định tư pháp cá nhân và tập thể như một ngành bổ trợ hoạt động tư pháp. Ở Việt Nam, giám định tư pháp “đi xa” hơn toàn bộ phần còn lại của thế giới khi thiết lập nên định chế “giám định tư pháp về nhận thức” để “đo lường” tư tưởng, quan điểm chính trị của một người. Các giám định viên thường được bổ nhiệm trong số cán bộ, công chức thuộc Sở Thông tin và Truyền thông của các tỉnh. Hầu hết vụ án khởi tố bị can với tội danh liên quan đến chính trị như “Tuyên truyền chống phá nhà nước”, “Lợi dụng những quyền tự do dân chủ”… đều là “thân chủ” bất đắc dĩ của các giám định viên loại này.

Đối với các vụ án mà chúng tôi có dịp tham gia, hầu hết kết luận giám định của các “giám định tư pháp” đều sử dụng các cụm từ “chết người” như: Tuyên truyền, xuyên tạc đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, phỉ báng chính quyền nhân dân, xuyên tạc lịch sử, bôi nhọ lãnh tụ, xâm phạm chính quyền nhân dân và chế độ CNXH nhằm chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích của tổ chức, cá nhân, gây chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, tiến hành tâm lý chiến, kêu gọi, kích động biểu tình, gây hoang mang trong quần chúng nhân dân, gây mất lòng tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước, phủ nhận thành quả to lớn của cách mạng …

Những người bị “giám định” như vậy đều bị tuyên có tội và lĩnh án. Nói khác, giám định viên có khả năng buộc tội một công dân trước cả khi tòa án xét xử họ. Câu hỏi đặt ra, các giám định viên tư pháp giám định về nhận thức, tư tưởng, quan điểm chính trị của một người bằng phương pháp gì hoặc bằng trang thiết bị gì mà những người tiến hành tố tụng như điều tra viên, công tố viên, thẩm phán không thể tự mình đánh giá, kết luận được?

Thực tế, giám định viên tư pháp không sử dụng các trang thiết bị khoa học kỹ thuật gì cả. Trong các văn bản kết luận giám định tư pháp của họ, phương pháp được ghi nhận là tổng hợp, thống kê, phân tích, so sánh, đối chiếu… Đôi khi, khôi hài hơn, phương pháp lại được ghi là “bằng tiếng Việt”!

Qua đó cho thấy, giám định viên tư pháp về nhận thức, tư tưởng và quan điểm chính trị của một người ở Việt Nam không có sự chuyên môn khác biệt gì với các điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán hay luật sư, vì các phương pháp mà họ sử dụng được liệt kê không khác gì các phương pháp mà những người tiến hành tham gia tố tụng vẫn thường áp dụng. Họ chỉ có một khác biệt là được bổ nhiệm, cấp thẻ giám định viên tư pháp mà thôi.

Tất cả hồ sơ các vụ án xét xử về tội danh “Tuyên truyền chống Nhà nước” đều có văn bản kết luận của giám định viên tư pháp loại này. Chẳng hạn các trường hợp: Kỹ sư Nguyễn Ngọc Ánh ở Bến Tre; Hai tiểu thương Vũ Thị Dung, Nguyễn Thị Ngọc Sương ở Đồng Nai; Các ông Vũ Quang Thuận, Trần Hoàng Phúc, Nguyễn Văn Điển ở Hà Nội; Tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo Trần Thanh Giang ở An Giang; và mới đây là vụ khởi tố tiến sĩ Nguyễn Chí Dũng ở Sài Gòn…

Vụ án xét xử thầy Nguyễn Năng Tĩnh không là ngoại lệ. Tạm gác nghi vấn về động cơ thật sự để khởi tố vụ án thầy Nguyễn Năng Tĩnh, một cách chính thức, hồ sơ vụ án của thầy được khởi động bằng một công văn “tố giác tội phạm” của Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh gởi đến cơ quan điều tra. Sau đó, vụ án được khởi tố. Thầy Tĩnh bị bắt rồi tạm giam. Các “status” thể hiện trên trang mạng xã hội Facebook mang tên Nguyễn Năng Tĩnh được cơ quan điều tra thu thập để trưng cầu “giám định tư pháp”. Hồ sơ thu thập được chuyển đến Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh để nơi này thành lập nhóm “Giám định Tư pháp Tập thể” nhằm tiến hành giám định nhận thức, tư tưởng, quan điểm chính trị của thầy Nguyễn Năng Tĩnh.

Kết quả, các giám định viên tư pháp kết luận rằng các status trên trang mạng xã hội mang tên Nguyễn Năng Tĩnh đã “Tuyên truyền, xuyên tạc đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, phỉ báng chính quyền nhân dân, xuyên tạc lịch sử, bôi nhọ lãnh tụ, xâm phạm chính quyền nhân dân và chế độ CNXH nhằm chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích của tổ chức, cá nhân…”. Với những kết luận nặng nề như thế, thầy Tĩnh đã phải lĩnh mức án đến 11 năm tù giam.

Bào chữa tại tòa, các luật sư đều nêu ý kiến bác bỏ tập hồ sơ kết luận giám định tư pháp. Ít nhất ở hai phương diện: Thủ tục và nội dung.

Về phương diện thủ tục: Trong vụ án, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh đã tham gia vụ án với tư cách là người tố giác tội phạm. Sau khi khởi tố vụ án, Sở lại được giao tổ chức giám định tư pháp gồm các giám định viên là cán bộ, công chức của Sở. Điều này rõ ràng không đảm bảo sự khách quan của giám định tư pháp. Tham chiếu điểm c, khoản 5 điều 68 Bộ luật Tố tụng Hình sự thì lẽ ra giám định viên phải từ chối tham gia tố tụng vì “Đã tiến hành tố tụng trong vụ án đó”.

Do đó, tập hồ sơ kết luận giám định tư pháp không thể được công nhận là nguồn chứng cứ buộc tội, vì không bảo đảm sự khách quan và còn hơn cả thế, vi phạm thủ tục tố tụng về giám định tư pháp.

Về phương diện nội dung: Giám định viên tư pháp đã tiến hành giám định nhiều nội dung. Một trong số đó là giám định status mà thầy Tĩnh chia sẻ trên Facebook cá nhân: Bản kiến nghị sửa đổi Hiến pháp có nhóm tác giả gồm 72 người. Bản kiến nghị này bị kết luận rằng “Đưa ra các kiến nghị đi ngược lại với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước”. Vấn đề là 72 tác giả của Bản kiến nghị đã công khai nộp văn bản này một cách chính thức tại Văn phòng Quốc Hội. Đến nay, 72 người này chưa từng bị chính quyền xử lý vì nội dung bản kiến nghị. Trong khi đó, thầy Tĩnh, người chia sẻ Bản kiến nghị, lại bị truy cứu trách nhiệm hình sự!

Đương nhiên, với những vụ án thuộc loại này, bất luận ý kiến bào chữa nào của luật sư cũng đều được tòa án ghi nhận để … bác bỏ.

Quá dễ dàng để khép lại vụ án bằng một bản án, nhưng không dễ gì khép lại những nghi vấn xoay quanh vụ án đó khi mà công lý vẫn bị đặt bên ngoài bản án.

Thật đáng tiếc khi một phần hoạt động pháp đình của xứ sở này luôn bị vây quanh bởi những nghi vấn làm biến dạng công lý theo cách thức như vậy. Vụ án thầy Nguyễn Năng Tĩnh là một trong số ấy. Có thể thời điểm nào đó trong tương lai, khi có sự thay đổi thượng tầng kiến trúc, sẽ có nhiều tài liệu bí mật được bạch hóa để công chúng biết rõ những gì được gọi là sự thật trong các vụ án nhuốm màu chính trị. Trong vụ án xét xử thầy Tĩnh, hành vi tuyên truyền chống nhà nước không có vẻ là động cơ thật sự để khởi tố vụ án.

Sài Gòn, ngày 26-4-2020

-------------------------

SAIGONNHONEWS.COM
Luật sư ĐẶNG ĐÌNH MẠNH
Giám định tư pháp là một định chế bổ trợ tư pháp. Theo đó, bằng sự hiểu biết chuyên môn hoặc được hỗ trợ các trang thiết bị khoa học kỹ thuật chuyên ngành…, giám định viên có thể đánh giá, kết lu.....
Top of Form
Bottom of Form

----------------------------------------------


Với kết quả y án sơ thẩm, vụ án xét xử thầy Nguyễn Năng Tĩnh đã khép lại với mức án kỷ lục đối với một tội danh “vạ miệng”, thường được gọi tắt là “Tội tuyên truyền chống Nhà nước” : 11 năm tù giam, 05 năm quản chế sau khi mãn hạn tù và 05 năm cấm đảm nhiệm vào các chức vụ dân cử, chính quyền và lực lượng vũ trang.

Như nhiều vụ án hình sự phúc thẩm thông thường khác đã từng diễn ra trên xứ sở này, phiên tòa xét xử thân phận pháp lý một con người diễn ra chóng vánh, chỉ khoảng hơn hai tiếng đồng hồ để tái khẳng định mức hình phạt dài dằng dặc đến hơn cả chục năm tù.

Trao đổi với các luật sư, thầy Tĩnh cho biết đã tuyệt thực 46 ngày, từ ngày 03/03 đến ngày 17/04 để yêu cầu được thực hiện các quyền về tín ngưỡng, bao gồm cả việc yêu cầu gặp một linh mục công giáo. Nhưng đã không được chấp nhận. Thầy sẽ tiếp tục tuyệt thực sau phiên tòa phúc thẩm.

Trong phiên tòa xét xử mình, thầy Tĩnh đã có đến hai lời nói cuối. Một theo quy định, trước khi hội đồng xét xử vào nghị án, thầy khẳng định : “Tôi vô tội”. Và một, từ sự phẫn uất sau khi nghe dứt lời tuyên án : “Một lũ bất nhân tạo ra một phiên tòa bất nhân”. Dĩ nhiên, cả phiên tòa, từng thành viên hội đồng xét xử, công tố viên, các nhân viên an ninh và chúng tôi … phải “nuốt” trọn lời nói cuối đó của thầy trong câm lặng.

Tuy không ngạc nhiên về kết quả vụ án, nhưng rời phiên tòa, chúng tôi vẫn thấy lòng mình trĩu nặng về mức hình phạt quá hà khắc cho một công dân lương thiện, người thầy giáo mực thước vốn chỉ mong muốn điều tốt lành cho dân tộc, sự hùng cường cho xứ sở.

Tạm biệt vội ông bà thân sinh của thầy và cả vị linh mục đang an ủi cho con chiên, tôi và LS.Nguyễn Văn Miếng sắp hành lý lên xe để rời Vinh. Rời nơi mà "ai đó" đã rất quan tâm đến sinh mạng của chúng tôi khi "ân cần" gởi lời nhắn tin từ ngay trước phiên xử : “Bọn mày là luật sư cho thằng Tĩnh à. Bọn mày xuống Nghi Phú, Yên Đại đây ông giết”[1], để lại xuôi dọc con đường quốc lộ dài 1.500km về Sài Gòn trong tâm trạng ngổn ngang.

Về ngang dòng sông Bến Hải, nơi còn lưu giữ chiếc cầu Hiền Lương, biểu tượng chia cắt với hai màu sơn khác nhau. Với thế giới, chiếc cầu chỉ là một vạch vĩ tuyến 17 để đáp ứng toan tính chính trị, nhưng với dân tộc này, đã là một sự chia cắt lòng người, không chỉ 20 năm nội chiến mà đến tận 45 năm sau thống nhất, cho dù chiếc cầu đã nối lại, nhưng lòng người vẫn chưa hề thống nhất. Đến mức, chỉ để yêu nước, mà sao vẫn quá khó khăn để thể hiện nếu khác chính kiến với chế độ …

Chuyến đi khứ hồi dài 3.000 km của một tay lái không chuyên, di chuyển qua 14 tỉnh thành, trong suốt gần một tuần lễ của những ngày giãn cách xã hội đã kết thúc an toàn vào lúc nửa đêm ngày 22/04. Tất cả, là nhờ vào lời chúc lành, cầu nguyện lặng lẽ của các linh mục, sư thầy, nhiều anh chị em quan tâm và cả lời cầu nguyện của chúng tôi khi dự lễ trực tuyến lúc xe đang băng ngang Khu kinh tế Vũng Ánh, thuộc thị trấn Kỳ Anh, Hà Tĩnh …

Cảm ơn tất cả và xin chúc lành cho nhau và nhất là cho thầy Tĩnh, người tù nhân lương thiện !

Sài Gòn, ngày 24/04/2020
Đặng Đình Mạnh, luật sư thực thụ

-------//-------

P/s : Chúng tôi sẽ sớm có ý kiến phân tích về một số điểm pháp lý về vụ án để làm cơ sở yêu cầu xem xét giám đốc thẩm vụ án

[1] Nghi Phú, Yên Đại là nơi có khách sạn mà các luật sư thường lưu trú khi công tác ở Vinh






No comments: