Cù Tuấn biên dịch
Tóm
tắt: Tấn công
chậm rãi nhưng có phương pháp, Ukraine đang làm suy yếu hỏa lực của Nga trên
bán đảo này
Hai
tên lửa Ukraine đã bắn trúng trụ sở hạm đội Biển Đen của Nga trước trưa 22/9.
Lần này, không thể có sự che đậy nào nữa. Sau cuộc tấn công của Ukraine vào một
sở chỉ huy gần đó hai ngày trước đó, các nhà kiểm duyệt đã xóa hầu hết các bài
đăng trên mạng xã hội do người dân địa phương viết. Nhưng cuộc tấn công giữa
ban ngày ở trung tâm Sevastopol, trùng với thời điểm có cuộc họp của các tướng
lĩnh cấp cao, đã không thể bị bịt miệng được. Các phòng chat địa phương ồn ào
với những tin đồn. Một bài viết viết: “Ngày thứ 576 của cuộc chiến kéo dài ba
ngày để chiếm Kyiv”. “Lằn ranh đỏ của chúng ta đâu rồi? Đã đến lúc quét sạch
những người Ukraine khát máu này khỏi mặt đất,” một người khác nói. Trong bối
cảnh Ukraina tuyên bố rằng họ đã giết chỉ huy hạm đội và 34 sĩ quan khác, chính
quyền Nga thậm chí còn bắt đầu bật còi báo động cảnh báo sớm về các cuộc không
kích - điều mà trước đây họ đã cố gắng tránh né không làm.
Một
năm rưỡi sau, cuộc chiến của Vladimir Putin đã lan đến Crưm một cách nghiêm
túc. Kể từ đầu mùa hè, Ukraine đã tăng cường tấn công ồ ạt vào bán đảo do Điện
Kremlin sáp nhập trong một cuộc đảo chính không đổ máu vào năm 2014. Bằng cách
sử dụng kết hợp máy bay không người lái mới sản xuất trong nước và tên lửa hành
trình do nước ngoài cung cấp, Ukraine đã tấn công các căn cứ quân sự, căn cứ
không quân và các trung tâm chỉ huy & kiểm soát.
Vào
ngày 13 tháng 9, một cuộc tấn công vào ụ tàu Sevmorzavod ở Sevastopol đã tiêu
diệt một tàu đổ bộ và một trong sáu tàu ngầm lớp kilo có khả năng phóng tên lửa
hành trình gần bờ biển Ukraine. Một ngày sau, máy bay không người lái và tên
lửa hành trình của Ukraine đã phá hủy hệ thống phòng không S-400 tiên tiến có
giá xuất khẩu hơn 1 tỷ USD. Vào ngày 23 tháng 9, một ngày sau cuộc tấn công vào
sở chỉ huy, một loạt tên lửa hành trình khác đã bắn trúng một bến tàu ở
Sevastopol. Một cách chậm rãi và có phương pháp, Ukraine đang giảm bớt hỏa lực
Nga ở Crưm.
Các
nguồn tin quân sự Ukraina cho biết các hoạt động này không nhất thiết phải tự
nó kết thúc. Đúng hơn, chúng nên được coi là phụ trợ cho hai nỗ lực quan trọng
hơn. Đầu tiên là cuộc phản công trên bộ đang diễn ra của Ukraine, tập trung vào
khu vực Zaporizhia ở phía đông bắc Crưm. Họ nói rằng bất kỳ thành công nào của
Ukraine trong việc làm suy giảm sức mạnh không quân, đường sắt và hậu cần sẽ
làm suy yếu quân đội Nga ở Zaporizhia, vốn được hỗ trợ trực tiếp từ bán đảo
này.
Trọng
tâm thứ hai là cuộc đấu hải quân ở Biển Đen. Tại đây, Ukraine đang cố gắng hạn
chế độc quyền trên biển của Nga và giành lại quyền kiểm soát các tuyến đường
vận chuyển quan trọng. Ukraine đang phá hủy các tàu chiến của Nga ở bất cứ nơi
nào có thể, và đẩy các tàu còn lại ra một khoảng cách khiến việc tấn công các
cảng, thành phố và hành lang biển mới trở nên khó khăn nhất có thể. Quá trình
này bắt đầu vào tháng 4 năm 2022 với vụ đánh chìm tàu Moskva của Nga, bị trúng
một tên lửa hành trình Neptune tự sản xuất mà chính hải quân Ukraine cũng không
chắc có nổ thành công hay không. Kể từ đó Ukraine đã đánh chìm hoặc làm hư hại
ít nhất 19 tàu Nga.
Nền
kinh tế Ukraine dựa trên sự tồn tại của hành lang biển mới ra vào Odessa, được
công bố vào tháng 8 sau khi Nga từ chối gia hạn thỏa thuận ngũ cốc. Sự an toàn
của tuyến đường ôm sát bờ biển bên trong lãnh hải Ukraine, phụ thuộc vào hai
điều: việc đặt cược rằng Nga sẽ không nhắm mục tiêu vào các tàu dân sự đi dưới
cờ trung lập; và mối đe dọa trả đũa khả thi nếu điều trên là chưa đủ.
Khả
năng trả đũa của Ukraine thì đã có. Khi bắt đầu cuộc chiến, các tàu chiến của
Nga được bố trí ở vị trí gần Odessa một cách đầy đe dọa. Ngày nay, chúng hiếm
khi tiến vào vùng Tây Bắc Biển Đen - một thành tích đáng chú ý đối với hải quân
Ukraine khi không có một tàu chiến Nga nào hoạt động. John Foreman, cựu tùy
viên quốc phòng Anh ở Moscow và Kyiv, cho biết: “Người Ukraine đã thích nghi để
trở thành một hạm đội muỗi [sử dụng máy bay không người lái, tên lửa và pháo
binh của hải quân]”. “Đó là một chiến lược ngăn chặn biển cổ điển mà những nước
khác đã sử dụng để chống lại Hải quân Hoàng gia [Anh] trong quá khứ.”
Các
chiến lược gia của Ukraine luôn xác định Crưm là gót chân Asin của Nga: rất
quan trọng đối với khả năng triển khai sức mạnh và giữ vững các vùng lãnh thổ
bị chiếm đóng, nhưng dễ bị cắt đứt. Một bài báo do Tổng tư lệnh Ukraine, Valery
Zaluzhny, đồng sáng tác vào tháng 9 năm 2022, đã nhấn mạnh sự cần thiết phải
làm cho “cảm giác [khó chịu ở Crưm] trở nên gay gắt, tự nhiên và hữu hình hơn”.
Hoàn cảnh mới đã tăng thêm tính cấp bách cho mục tiêu đó. Cuộc phản công vẫn
chưa tạo ra bước đột phá mà nhiều người mong đợi - cụ thể là nó chưa đưa Crưm
vào tầm bắn của pháo binh từ phía bắc. Áp lực phải được tạo ra theo một cách
khác.
Điều
quan trọng hơn nữa là những khả năng tấn công mới nằm trong tay các nhà hoạch
định quân sự Ukraine. Các dòng tài chính cung cấp cho các nhà sản xuất máy bay
không người lái vào đầu năm 2023 đang cung cấp các máy bay không người lái trên
không và trên biển mới. Một số máy bay không người lái của hải quân, như “Sea
Baby”, được sử dụng để tấn công cầu Kerch nối thẳng Nga với Crưm, đã được phát
triển trong nhiều năm. Nhưng những loại khác, như loại ngư lôi, dưới nước
“Marichka”, có sức công phá 450kg, đã xuất hiện gần đây hơn.
Ukraine
cũng có sẵn các tên lửa mới: các tên lửa hành trình Storm Shadow/SCALP được
cung cấp đều đặn từ Anh và Pháp, và một phiên bản đất đối đất mới của Neptune
đã đánh chìm tàu Moskva. Một nguồn tin trong bộ tham mưu Ukraine cho biết: “Có
thay đổi lớn là chúng tôi đã nhận được tên lửa và thông tin tình báo mới”.
“Ngay khi chúng tôi có mục tiêu và có thể bắn trúng nó, đây chính xác là những
gì chúng tôi sẽ làm.” Các tên lửa hành trình khác đang được triển khai. Nguồn
tin cho biết: “Chúng tôi muốn một loại tương tự như Kalibr và Kh-101 của Nga”,
đồng thời lưu ý rằng tốc độ, khả năng cơ động và khả năng tàng hình của những
loại vũ khí này khiến chúng khó bị đánh chặn.
Hanna
Shelest, một chuyên gia an ninh có trụ sở tại Odessa, cho biết Ukraine sẽ không
cần phải tìm kiếm chuyên môn ở đâu xa. Bà nói, siêu cường tên lửa một thời có
một số dự án “điên rồ…đẳng cấp thế giới” đang được phát triển trước năm 2014.
Các dự án này bị đóng băng vì thiếu tài chính hoặc trong một số trường hợp là
do bị phá hoại. “Có nhiều trường hợp tài liệu biến mất hoặc không được ký.” Một
số dự án này đã bị hủy bỏ. Việc tạo ra một tên lửa mới thường mất khoảng 10 năm,
nhưng việc đưa các nguyên mẫu cũ ra thị trường sẽ nhanh hơn nhiều.
Tuy
nhiên, mặc dù Ukraine tiếp tục giành được những thành công trước đối thủ mạnh
hơn của mình, vẫn chưa rõ liệu thời điểm bùng nổ có đến hay không. Andrii
Ryzhenko, một thuyền trưởng hải quân Ukraine đã nghỉ hưu, cho biết chiến dịch
làm cho Crưm trở nên không bền vững sẽ tiếp tục diễn ra trong mùa đông. Sự xuất
hiện dự kiến của tên lửa ATACMS của Mỹ, được Tổng thống Joe Biden hứa hẹn vào
tuần trước, sẽ giúp mở rộng phạm vi tấn công. Ông Ryzhenko nói: “Chúng tôi sẽ
tiếp tục tìm ra những điểm yếu của Nga và tiếp tục làm suy yếu khả năng phòng
thủ và hậu cần của Nga”.
Nga
đang điều chỉnh chiến thuật để đối phó với mối đe dọa mới này. Họ đã di chuyển
một số tàu của mình đến các cảng an toàn hơn, như Novorossiysk trên Biển Đen.
Nhưng tầm quan trọng về mặt tâm lý của Crưm đối với quyền lực cai trị của ông
Putin có nghĩa là ông có thể sẽ tiếp tục bám trụ. Ukraine đã làm suy giảm đáng
kể “tỷ lệ sức mạnh hải quân” của Nga, một biện pháp hoạt động mà nước này sử
dụng để tính đến số lượng máy bay không người lái, radar, pháo binh trên bờ,
v.v., cũng như các tàu chiến, mặc dù vẫn còn lâu Ukraine mới đạt được mức ngang
bằng. Khi bắt đầu chiến tranh, hải quân Ukraine đưa ra tỷ lệ sức mạnh này giữa
Nga:Ukraine là 12:1. Hiện tại nó đang đứng ở mức 4:1. “Người Nga vẫn chiếm thế
thượng phong,” Thuyền trưởng Ryzhenko thừa nhận.
------------------------
Bài gốc :
https://www.economist.com/.../25/war-has-arrived-in-crimea
ECONOMIST.COM
War
has arrived in Crimea
.
No comments:
Post a Comment