Cuộc
phản công của Ukraina bị đe dọa do phương Tây chậm viện trợ
Thùy Dương - RFI
Đăng ngày: 09/09/2023 - 11:47
Trả lời đài truyền hình Mỹ CNN, tổng thống
Volodymyr Zelensky hôm 08/09/2023 lấy làm tiếc là cuộc phản công của các lực lượng
Ukraina đang bị đe dọa do Phương Tây chậm trễ trong viện trợ.
Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelenskyy
đợi tiếp ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Kiev. Ảnh ngày 06/09/2023. AP
- Brendan Smialowski
Theo AFP, tổng thống Ukraina thừa nhận là với ưu thế
trên không, « ngay từ trên trời » Nga đang « chặn » cuộc
phản công của các lực lượng Ukraina. Ông Zelensky lấy làm tiếc về quy
trình chậm chạp và phức tạp của phương Tây trong việc viện trợ vũ khí cho Kiev.
Nguyên thủ Ukraina đề nghị sớm được cấp thêm các loại vũ khí mới, nhất là vũ
khí tầm xa.
Tổng thống Ukraina cũng đòi quốc tế có thêm các biện pháp trừng phạt
kinh tế đối với Matxcơva, ưu tiên nhắm vào lĩnh vực năng lượng của Nga, hạn chế
giao cho « những kẻ khủng bố » chíp điện tử và tiếp
tục phong tỏa lĩnh vực tài chính Nga.
Về việc thương lượng với tổng thống Nga Putin, ông Zelensky bác bỏ mọi
khả năng đối thoại bởi Putin là « kẻ dối trá ». Liên
quan đến bầu cử, tổng thống Zelensky khẳng định sẵn sàng cho tổ chức bầu cử tổng
thống ngay trong giai đoạn chiến tranh « nếu người dân thấy cần », cho
dù trước khi nổ ra chiến tranh, Kiev dự kiến sẽ tổ chức bầu cử tổng thống và
nghị viện vào năm 2024.
Cũng trong ngày 08/09/2023, hai hôm trước khi Nga cho tổ chức bầu cử cấp
địa phương ở những vùng lãnh thổ miền đông và nam của Ukraina mà Matxcơva đã
đơn phương sáp nhập : Donetsk, Louhansk, Zaporijjia, Kherson và bán đảo
Crimée, bộ Ngoại Giao Ukraina lên án và gọi cuộc bầu cử này là« một
sự mạo danh », « vi phạm nghiêm trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ
của Ukraina » và « vô hiệu ».
------------------------------
Các nội dung liên quan
TT
Ukraina tuyên bố: Chiến tranh lan sang đất Nga là ‘‘chuyện dĩ nhiên và lẽ công
bằng’’
NATO
còn xa vời, người dân Ukraina vẫn tin vào chiến thắng
-===================================================
Tham
nhũng, một vấn đề “mang tính hệ thống” ở Ukraina
Chi Phương - RFI
Đăng ngày: 09/09/2023 - 12:20
Trong bối cảnh chiến tranh Ukraina, chính quyền
Kiev gần đây đã tăng cường chống tham nhũng, thay bộ trưởng Quốc
Phòng. Hoa Kỳ có lợi lớn khi tăng cường các mối quan hệ ở Biển Đông. Trung Quốc
cấm quan chức sử dụng Iphone. Kênh đào Panama khô cạn, ảnh hưởng đến lưu thông
hàng hóa quốc tế. Trên đây là những chủ đề chính trong tạp chí thế giới đó đây
tuần này.
Tòa án Tối cao Ukraina
bỏ phiếu bầu Chánh án mới sau khi cựu Chánh án Vsevolod Kniaziev bị cơ quan chống
tham nhũng cuar Kiev bắt giữ vì bij cáo buộc nhận hối lộ 2,7 triệu đô la, Kiev,
Ukraina, 26/01/2023. © REUTERS / ALINA SMUTKO
Về tình hình tại Ukraina, một trong những sự kiện đáng chú ý
trong tuần này là cuộc thanh trừng trong nội bộ chính phủ
Ukraina trong khuôn khổ cuộc chiến chống tham nhũng. Hôm thứ Hai, bộ trưởng Quốc Phòng Oleksi Reznikov đã đệ đơn từ chức lên Quốc Hội
Ukraina, một ngày sau khi tổng thống Volodymyr Zelensky thông
báo thay thế vị trí này.
Trong bối cảnh chiến tranh chống Nga, hình ảnh của ông Reznikov đã bị
hoen ố bởi các bê bối về tham nhũng gần đây : “khai khống” mức
giá các mặt hàng mà bộ Quốc Phòng mua vào, từ thực phẩm cho đến quân phục.
Ngoài ông Reznikov, trong những tháng gần đây, một số quan chức Ukraina
cũng chịu chung số phận vì những lý do tương tự. Một nhân vật đáng chú ý khác
trong cuộc chiến chống tham nhũng của Ukraina là tỷ phú Ihor
Kolomoisky, đã bị tạm giam vì tội lừa đảo, rửa tiền, cho dù ông từng là nhà tài phiệt
đứng sau ủng hộ ông Zelensky trong cuộc bầu cử vào năm 2019. Vụ việc cho thấy
nhà tỷ phú Ukraina đã dần mất ảnh hưởng và thể hiện quyết tâm chống tham nhũng
của tổng thống Ukraina. Theo ông Florent Parmentier, giảng viên tại đại học
Sciences Po của Pháp, việc tổng thống Zelensky ban hành một luật quy tội tham
nhũng là tội “phản quốc” cho thấy tham nhũng là một vấn đề mang tính
hệ thống tại Ukraina, ngay cả trước chiến tranh. Trang Transparency
international xếp Ukraina ở vị trí 116 trên tổng số 180 quốc gia về độ
minh bạch.
Trả lời RFI Pháp ngữ, nhà nghiên cứu về địa chính trị Florent
Parmentier cho rằng hiện tại Ukraina đang ở trong thế khó : “Về đối nội, họ khó
tuyển lính mới cho cuộc phản công không dễ dàng chống lại Nga, làm sao có thể
giữ vững tinh thần (chiến đấu) trong công luận, đồng thời trong giới tinh hoa
chính trị lại có luật chơi riêng. Về phía các đối tác, vốn đang phân
vân rằng có lẽ vẫn chưa phải là thời điểm tốt để đàm phán với Nga vì những
khó khăn trong cuộc phản công. Nhưng vì vấn nạn tham nhũng, các đối
tác của Ukraina có thể cho rằng những khó khăn mà Kiev đang gặp trong
cuộc phản công một phần là do nạn tham nhũng. Do vậy chính quyền
Ukraina muốn chứng tỏ đã nỗ lực trong cuộc chiến này. Đây cũng điều kiện mà
Liên Hiệp Châu Âu đưa ra để Ukraina có thể gia nhập khối và cũng
là yêu cầu của Hoa Kỳ, để bảo đảm rằng các viện trợ cho Ukraina được
trao vào đúng tay.”
Hoa Kỳ có lợi lớn khi tăng cường các mối quan hệ ở
Biển Đông
Trong tuần vừa qua, một trong những sự kiện đáng chú ý tại Châu Á đó là
cuộc họp thượng đỉnh của Hiệp Hội Các Nước Đông Nam Á tại Jakarta, Indonesia, từ
ngày 05-07/09/2023. Sự kiện quy tụ nhiều nhà lãnh đạo của thế giới, không chỉ từ
ASEAN, mà còn cả các đối tác của khối, như phó tổng thống Mỹ Kamala
Harris, thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov.
Theo Reuters, vào ngày cuối cùng của thượng đỉnh, tổng thống Indonesia Joko
Widodo đã kêu gọi các lãnh đạo thế giới ngừng đối đầu khi gặp nhau tại
Jakarta. Hội nghị kéo dài 3 ngày nêu ra những xung đột ở châu Á cùng với lời
kêu gọi của nguyên thủ Indonesia kiềm chế, tìm ra giải pháp hòa bình, “nếu
không tất cả chúng ta sẽ bị huỷ diệt”, ám chỉ đến cuộc cạnh tranh Mỹ-Trung
trong khu vực. Xung đột ở Miến Điện và tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông là
hai hồ sơ thảo luận chính, nhưng hội nghị đã kết thúc mà không
đưa ra bất cứ giải pháp nào.
Trong thông cáo sau hội nghị, được AP trích lại, các lãnh đạo ASEAN nhắc
lại lời kêu gọi giải quyết xung đột chủ quyền ở Biển Đông, đồng thời hoan
nghênh tiến triển trong các cuộc đàm phán, bị trì hoãn từ lâu, giữa
ASEAN và Trung Quốc để đạt được đồng thuận về “Bộ quy tắc ứng xử ở
Biển Đông”, tránh xảy ra những xung đột nghiêm trọng. Biển Đông cũng
là đấu trường giữa Hoa Kỳ với Trung Quốc. Gần đây, Trung Quốc đã
công bố “bản đồ tiêu chuẩn” với đường 10 đoạn, tuyên bố chủ
quyền trên gần như toàn bộ biển Đông. Hoa Kỳ không đưa ra bất cứ yêu
sách nào đối với tuyến đường biển chiến lược này, nhưng lại thường xuyên cử
tàu Hải Quân, chiến đấu cơ đến để thách thức các yêu sách của Trung Quốc với lý
do bảo vệ “tự do hàng hải”.
Có mặt tại Jakarta, phó tổng thống Mỹ Kamala Harris, trả lời AP, đã chỉ
trích bản đồ mới của Trung Quốc là “vi phạm luật pháp quốc tế, Tòa Trọng
tài Thường trực năm 2016 đã nói rõ điều này”.
Bà Harris cũng khẳng định Hoa Kỳ có được “lợi ích rất đáng kể” trong
việc phát triển và củng cố các mối quan hệ ở khu vực Biển Đông, cả về
kinh tế và quân sự. Phó tổng thống Mỹ nói thêm: “Tôi tin rằng Hoa Kỳ có được
lợi ích đáng kể, về an ninh cũng như sự thịnh vượng của Hoa Kỳ ngày nay và
trong tương lai, từ việc phát triển và củng cố các mối quan hệ này theo nhiều
cách khác nhau, cả kể về mặt ngoại giao. Đó là một trong những lý do tại sao
tôi đến khu vực này để phát triển, củng cố các mối quan hệ, làm sao để các
bên cùng có lợi… Dĩ nhiên, cũng cần phải tăng cường mối quan hệ về quân sự ».
Trung Quốc cấm công chức sử dụng Iphone của Mỹ
Về tình hình Trung Quốc, hôm thứ Tư vừa qua, nhật báo Mỹ
The Wall Street Journal đã đưa tin Bắc Kinh muốn cấm các công chức sử dụng
điện thoại Iphone của Apple và các thiết bị có xuất xứ nước ngoài, cấm không được
mang đến nơi làm việc. Đây được cho là biện pháp để trả đũa Hoa Kỳ vì những hạn
chế công nghệ đối với các doanh nghiệp Trung Quốc trong thời gian gần đây.
Thông tín viên RFI Stéphane Lagarde tường trình từ
Bắc Kinh :
“Lệnh cấm
được đưa ra trước khi Apple có thể sẽ cho ra mắt dòng điện thoại
Iphone mới nhất vào tuần sau, và sau chuyến thăm của bộ trưởng Thương Mại Hoa Kỳ
tại Trung Quốc. Báo The Wall Street Journal, trích dẫn các nguồn thạo
tin, cho biết chính quyền đã ra lệnh cho các công chức của các cơ
quan chính phủ trung ương không sử dụng điện thoại thông minh của Apple.
Nếu có thì phải để điện thoại ở nhà chứ không được mang đến văn
phòng.
Lệnh cấm
này tương tự với lệnh cấm được đưa ra cách nay 2 năm đối với xe điện Tesla.
Tương tự, các công chức có xe của hãng Hoa Kỳ được yêu cầu không đỗ xe trong
khu vực của chính phủ. Chúng ta đã đề cập đến trên RFI cách nay vài tuần, lãnh
đạo các doanh nghiệp nhà nước và các cơ quan như Viện Bảo
tàng Quốc gia đã được “mời” thay máy tính có thương hiệu nước ngoài bằng
máy tính sản xuất trong nước. Những yêu cầu này được ra là vì lý do an ninh quốc
gia. Chế độ Trung Quốc tỏ ra đề phòng với sự phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài
và muốn có quyền kiểm soát đối với dữ liệu.
Các nhà
phân tích cho rằng đó là cách Bắc Kinh trả đũa Washington. Vào năm
2019, Quốc Hội Mỹ đã cấm các cơ quan nhà nước Hoa Kỳ sử dụng điện thoại
và thiết bị của Hoa Vi (Huawei). Trong mọi trường hợp, thông báo này đã khiến
các tập đoàn đa quốc gia một lần nữa rùng mình, nhất là các doanh nghiệp Hoa Kỳ
tại Trung Quốc. Tuy nhiên, theo các phân tích, doanh số bán hàng của Apple tại
Trung Quốc sẽ không bị ảnh hưởng. Trung Quốc vẫn là một trong những thị trường
lớn nhất của Apple và là nơi tạo ra một phần năm doanh thu của hãng (tương
đương với khoảng 394 tỷ đôla).”
Kênh đào Panama khô cạn
Vào mùa hè năm nay, kênh đào Panama đã phải đối mặt với tình trạng khô
hạn nghiêm trọng. Mực nước xuống thấp, những hình ảnh loan tải trên mạng cho thấy
hàng chục tàu bị mắc kẹt, xếp hàng dài để chờ đi qua. Là nơi lưu
thông của hơn 13 000 tàu thuyền mỗi năm, kênh đào Panama đã bị cơ
quan quản lý kênh hạn chế qua lại bởi trong những tháng gần đây do
mực nước của kênh quá thấp. Điều này cũng đã khiến chi phí vận chuyển
hàng hóa đắt đỏ hơn. Vào hôm thứ Ba, 05/09, cơ quan quản lý đường thủy địa
phương cho biết mực nước của kênh đào Panama vẫn chưa phục hồi, trong khi mùa
mưa sắp kết thúc. Do vậy những hạn chế lưu thông sẽ vẫn được duy trì đến hết
năm nay và sang đến năm 2024.
Thông tín viên RFI Marie-Eve Detoeuf giải thích
thêm từ Panama :
“Một hướng
dẫn viên du lịch giải thích tầm quan trọng của kênh đào Panama cho những khách
đến tham quan các hệ thống khóa nước khổng lồ : “Các cổng cuối
cùng của hệ thống khóa nước mở ra, tàu thuyền tăng tốc và rời khỏi con kênh. Nếu
muốn một vòng lục địa Nam Mỹ, con tàu đó lẽ ra phải mất đến 3 hay 4 tuần lễ.”
Vấn đề
là, cùng với con tàu này, 2 triệu tấn nước ngọt đã bị đổ ra đại
dương. Khác với kênh đào Suez, vốn là một tuyến đường thủy nằm giữa
hai vùng biển, kênh đào Panama là một hồ nước ngọt nhân tạo, hồ Gatun, cao hơn
mực nước biển 25 m. Cũng do đó mà thảm kịch xảy ra khi trời không mưa nhiều
trong năm nay. Lãnh đạo cục khí tượng của kênh đào Panama, Ayax Murillo
cho biết : “Vào tháng 01/2023, chúng tôi đã triển khai các biện pháp tiết
kiệm nước ngọt vì điều duy nhất mà chúng tôi có thể kiểm soát đó là hệ thống
khóa nước. Chúng tôi cũng phải cung cấp nước sinh hoạt hàng ngày cho dân
chúng, và đó là điều mà chúng tôi không thể giảm bớt được.”
Một nửa
dân số của Panama, tương đương với 2 triệu dân số, sử dụng nước từ hồ Gatun và
họ quan ngại khi thấy mực nước hồ xuống thấp. Đối với họ, đây đúng
là vấn đề lớn hiện nay.
No comments:
Post a Comment