The Economist
Đỗ
Đặng Nhật Huy, biên dịch
17/05/2022
https://nghiencuuquocte.org/2022/05/17/the-gioi-hom-nay-17-05-2022/
Elisabeth Borne được bổ nhiệm làm thủ tướng mới của Pháp thay cho
Jean Castex. Bà
Borne, đương kim bộ trưởng lao động, sẽ là người phụ nữ đầu tiên giữ chức vụ
này trong 31 năm qua. Sau khi tái cử tổng thống vào tháng 4, Emmanuel Macron đã
hứa sẽ hợp tác nhiều hơn với các bên khi nắm quyền. Được biết bà Borne là một
chính trị gia trung tả; còn cả hai thủ tướng trước đây của ông Macron đều là
người trung hữu.
Trong khi
thủ tướng Anh Boris Johnson đến thăm Bắc Ireland để giải quyết thế bế tắc
xoay quanh các quy định thương mại hậu Brexit của khu vực, chính phủ ông lại
chuẩn bị một luật cho phép họ đơn phương thu hồi chúng. Đảng thân Anh của Bắc
Ireland muốn loại bỏ chúng và đang cản trở tiến trình của nghị viện mới được bầu
ở Belfast. Đảng dân tộc chủ nghĩa Sinn Féin, vốn là bên dẫn đầu cuộc bầu cử vừa
qua, cảnh báo rằng việc hủy bỏ quy chế sẽ làm leo thang “sự bất định và căng thẳng”
trong nước.
Tòa án Tối
cao Hoa Kỳ đã đứng về phía thượng nghị sĩ Ted Cruz trong một vụ kiện
liên quan đến các quy định tài chính tranh cử. Cụ thể, ông Cruz đã phản đối các
quy định hạn chế ông dùng tiền của người ủng hộ để thanh toán các khoản vay lớn
cho chiến dịch tranh cử của mình. Tòa cho rằng các quy định này vi phạm quyền tự
do ngôn luận. Trong ý kiến phản đối, Thẩm phán Elena Kagan cho rằng phán quyết sẽ khuyến khích tham nhũng và
“chỉ khiến hệ thống chính trị của đất nước này trở nên tệ đi.”
Thị trưởng
thành phố Buffalo, New York cho biết thủ phạm giết 10 người tại một siêu
thị hôm thứ Bảy đã chọn một khu vực có dân số da đen cao. Nghi phạm – tự nhận
mình là phát xít và theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng – đã lái xe hơn 320 km
để thực hiện vụ tấn công. Trong số 13 người bị bắn có 11 là người da đen. Trước
đó vào hôm Chủ nhật, một tay súng khác cũng tấn công một nhà thờ Đài Loan ở
California, khiến một người thiệt mạng và bốn người bị thương.
Hãng hàng
không JetBlue của Mỹ tiếp tục đưa ra đề nghị mua lại Spirit, một
đối thủ cạnh tranh giá rẻ khác. Spirit trước đó đã từ chối lời đề nghị 33 đô la
một cổ phiếu của JetBlue với lý do rủi ro chống độc quyền, và thay vào đó công
bố kế hoạch hợp nhất trị giá 2,9 tỷ đô la với hãng hàng không Frontier. Vào thứ
Hai, JetBlue đã ra giá 30 đô la một cổ phiếu cho các cổ đông của Spirit, cao
hơn rất nhiều so với mức 16,98 đô la giá thị trường của hôm thứ Sáu.
McDonald’s bắt đầu quá trình bán bớt hoạt động
kinh doanh ở Nga, với lý do “cuộc khủng hoảng nhân đạo do chiến tranh Ukraine
gây ra.” Vào tháng 3, chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh này đã đóng cửa tất cả 847
chi nhánh của mình ở Nga, nơi mà họ đã hoạt động suốt 30 năm qua. Còn nhớ sự kiện
McDonald’s mở cửa hàng đầu tiên tại Moscow hồi năm 1990 đã trở thành biểu tượng
của tiến trình Liên Xô mở cửa với phương Tây; giờ đây việc họ rời đi cho thấy
điều ngược lại.
Bộ Quốc
phòng Ukraine đã công bố những hình ảnh cho thấy binh sĩ của họ tiến sát
biên giới Nga ở gần thành phố Kharkiv. Thống đốc khu vực, Oleh Sinegubov, cho
biết quân đội đã khôi phục một biển báo Ukraine ở biên giới và cảm ơn “tất cả
những con người đã xả thân để giải phóng Ukraine khỏi quân xâm lược Nga.”
Ukraine đang chiếm lại lãnh thổ ở phía tây bắc khi Nga tái triển khai lực lượng
về phía nam tới Donbas.
Con số
trong ngày: bảy, là số
quốc gia cho phép phá thai sau 20 tuần thai kỳ. Mỹ là một trong số đó.
TIÊU ĐIỂM
Thế bế tắc xoay quanh các quy định thương mại
của Bắc Ireland
Chính phủ
Anh dự kiến sẽ sớm công bố luật cho phép họ đơn
phương sửa lại các phần của quy chế Bắc Ireland, một thỏa thuận thương mại hậu
Brexit vốn gây ra nhiều tranh cãi. Quy chế này tạo ra một biên giới biển giữa
Vương quốc Anh và Bắc Ireland nhằm tránh một biên giới đất liền giữa hai miền
Ireland. Nhưng như vậy chẳng khác nào cắt đôi Vương quốc Anh và do đó bị các đảng
thân Anh phản đối mạnh mẽ. Đảng Liên minh Dân chủ (DUP) đang phản đối bằng cách
làm cản trở tiến trình họp của nghị viện mới được bầu ở Belfast.
Kế hoạch của
chính phủ không được ủng hộ ở Bắc Ireland. Dư luận, và đảng Sinn Féin theo chủ
nghĩa dân tộc, ủng hộ giữ nguyên quy chế để cho phép Bắc Ireland vẫn thuộc thị
trường chung EU và gần với Ireland hơn. Trong khi đó, EU tức giận vì Anh đề xuất
từ bỏ một hiệp ước mà họ đã ký và phê chuẩn
chỉ hai năm trước. Về phần mình, Anh hy vọng sẽ lôi kéo được DUP trở lại các vị
trí quyền lực của Bắc Ireland và sau đó nối lại đàm phán với EU. Song họ có thể
không đạt được mục tiêu: DUP muốn xoá bỏ quy chế trong khi EU từ chối đàm phán
nếu Anh hành động đơn phương.
Pennsylvania tiến hành bầu cử sơ bộ
Vào thứ Ba
người dân Pennsylvania sẽ đi bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử sơ bộ được theo dõi
sát sao nhất hiện nay, đặc biệt là ở phe Cộng hòa. Hôm thứ Bảy, Donald Trump đã
lên tiếng ủng hộ Doug
Mastriano, một thượng nghị sĩ bang, cho vị trí thống đốc, dù các nhà
lãnh đạo đảng lo ngại ông này quá cực đoan để có thể thu hút các cử tri trung
dung tại cuộc bầu cử tháng 11. Trong khi đó đối với cuộc bầu cử sơ bộ cho vị
trí Thượng nghị sĩ, ông Trump đã ủng hộ người dẫn chương trình Mehmet Oz. Tiến sĩ Oz và David McCormick,
một cựu giám đốc điều hành quỹ phòng hộ, đã chi hàng chục triệu đô la để chứng
minh xem ai ủng hộ Trump nhất, nhưng cuối cùng điều đó lại giúp ứng viên cực hữu
Kathy Barnette
giành được sự ủng hộ tăng vọt trong cuộc thăm dò.
Trong khi
đó, vòng sơ bộ của đảng Dân chủ phải đến cuối tuần qua mới thực sự kịch tính,
khi người dẫn đầu cuộc đua sơ bộ cho vị trí Thượng nghị sĩ, John Fetterman, bỗng biến
mất khỏi các chiến dịch. Hôm Chủ nhật ông thông báo đã bị đột quỵ nhưng đang hồi
phục, và tuyên bố chiến dịch của ông “không chậm lại một chút nào.”
Ukraine tìm cách bảo vệ di sản văn hoá
Các di
tích lịch sử thường trở thành nạn nhân của chiến tranh. Theo chính phủ Ukraine,
ít nhất 242 hiện vật văn hóa, bao gồm tượng, tác phẩm điêu khắc và tác phẩm nghệ
thuật tôn giáo, đã bị hư hại hoặc bị phá hủy kể từ khi Nga xâm lược vào tháng
Hai.
Cho đến
nay các tình nguyện viên đã cố gắng bảo vệ các di sản tốt nhất có thể. Để giúp
họ, Cục Bảo vệ Di sản Văn hóa của Kyiv và các tổ chức văn hóa khác đã ủy quyền
cho Balbek Bureau, một công ty kiến trúc, đưa ra phương án bảo vệ các di tích. Sau khi nghiên cứu
các ví dụ lịch sử, chẳng hạn như bức tường xây quanh “David” của Michelangelo
trong thế chiến thứ hai, nhóm đã đưa ra một hệ thống mô-đun bao gồm giàn giáo,
bao cát và ván ép chống cháy. Hệ thống này sẽ cho phép các tình nguyện viên đo
lường các di tích và xây dựng các mô-đun xung quanh chúng mà không làm hỏng vật
thể hoặc lãng phí vật liệu. Balbek Bureau tuyên bố hệ thống sẽ bảo vệ các vật
thể văn hóa khỏi các vụ nổ, mảnh pháo, đạn và lửa. Nếu may mắn, nhiều phần lịch
sử của Ukraine có thể sẽ tồn tại qua được chiến tranh.
No comments:
Post a Comment