Thục
Quyên
10/07/2020
Ngày 25.3.2020, toà án
liên bang tại New York đã ra phán quyết vụ Tổ chức Văn Bút Hoa Kỳ PEN America
kiện Tổng thống Donald Trump được phép tiến hành.
Đây là một vụ kiện có
tính cột mốc, cáo buộc Tổng thống Trump vi phạm Tu chính án thứ nhất của Hiến
pháp Hoa Kỳ, vì đã sử dụng quyền lực của chính phủ để trả đũa truyền thông và
các phóng viên mà ông không thích.
Cụ thể, tòa án đã từ chối
nỗ lực của chính phủ Trump xin bác bỏ đơn kiện của PEN America, và cho phép vụ
kiện tiến hành.
Tu chính án thứ nhất của Hiến
pháp Hoa Kỳ thông qua ngày 15 tháng 12 năm 1791, là một trong mười tu chính án
cấu thành Tuyên ngôn Nhân quyền Hoa Kỳ.
Tu chính án thứ nhất có mục đích ngăn chính phủ đưa ra những luật lệ ảnh
hưởng việc thành lập tôn giáo, hoặc cấm thực hiện tự do tôn giáo hoặc hạn chế
những quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, quyền tập hợp một cách hòa bình hoặc
quyền kiến nghị chính phủ giải quyết khiếu nại.
JENNIFER
EGAN, Chủ tịch PEN AMERICA, đã đưa ra tuyên bố như
sau:
PEN America rất cám ơn
quyết định kịp thời của tòa án. Mặc dù chúng tôi đã đệ đơn kiện cách đây hơn một
năm, lập trường trừng phạt đối với báo chí của chính quyền Trump vẫn tiếp tục
không suy giảm, với kết quả là làm xói mòn sự thật, nền dân chủ của chúng ta,
và gần đây nhất là sức khỏe cộng đồng.
SUZANNE
NOSSEL, Giám đốc điều hành PEN AMERICA và là người đứng
nguyên đơn, đã nhận định:
Khó tìm được một thời điểm
nào trong lịch sử nước Mỹ mà tin tức chính xác, không bị tô màu, lại quan trọng
hơn là hiện nay. Quyết định của toà án là một chiến thắng không chỉ đối với PEN
America và các nhà văn của chúng ta, mà còn cho các nhà báo và cơ quan truyền
thông đang làm những công việc quan trọng chứa đầy rủi ro để tiếp tục thông tin
cho chúng ta.
Nhưng trên hết, đó là một
chiến thắng cho tất cả các cá nhân phụ thuộc vào một nền báo chí tự do để tìm
hiểu sự thật và để đòi hỏi những nhà lãnh đạo phải chịu trách nhiệm, mà không sợ
bị trả thù.
Chúng tôi đã kiện Tổng thống
vì chúng tôi tin rằng Tu chính án thứ nhất cấm ông trả thù những phát ngôn mà
ông không thích. Chúng tôi rất biết ơn là vụ kiện này có thể tiếp tục tiến
hành, minh chứng cho quyền của tất cả những người tin tưởng vào một nền báo chí
tự do.
Lý do kiện
Trong thông cáo ngày
18.8.2019 PEN America trình bày lý do đưa đến vụ kiện như sau:
Những lời chỉ trích buộc
tội lê thê của Tổng thống Trump chống lại báo chí không phải là mới. Gần như ngày nào cũng vang tiếng
ông hò hét ̣”Fake News” (Tin giả). Nhà Trắng đã kêu gọi sa thải một số
các nhà báo, và Tổng thống đã gọi các phương tiện truyền thông là “kẻ thù của
người dân Mỹ”. Điều này đã tạo ra một môi trường thù địch giới truyền
thông, trong đó các nhà báo đã bị đe dọa giết chết. Họ cần các vệ sĩ bảo vệ khi
đi lấy tin tại các cuộc tập họp chính trị và phải đối mặt với các cuộc tấn công
ngay trong tòa sọan của họ.
Tổng thống cũng đã đe dọa
các nhà in và các tác giả đã xuất bản những tác phẩm phê bình chỉ trích. Trong
khi nhiều cơ quan truyền thông không giảm những hoạt động mạnh mẽ của họ thì một
số nhà văn đơn độc có thể phải chùn tay nghĩ lại, trước khi cho ra những bài viết
hoặc bình luận có khả năng đưa họ vào tầm ngắm của Nhà Trắng. Như quý vị đã biết, trong 18
tháng qua, PEN America đã nghiên cứu, báo cáo, vận động, tiếp cận các sự kiện,
và hơn nữa đã vạch rõ và tố cáo những tấn công của Tổng thống nhắm vào các nhà
văn và nhà báo”.
Tuy nhiên, hầu hết các cuộc
tấn công vào báo chí bằng lời nói của Tổng thống được bảo vệ bởi Tu chính án thứ
nhất của Hoa Kỳ. Quốc gia chúng ta bảo vệ rộng rãi quyền tự do biểu đạt nên cho
phép Tổng thống chê bai báo chí và thậm chí tấn công đích danh một vài cá nhân.
Tuy nhiên, khi Tổng thống Trump vượt qua lằn ranh và đe dọa sẽ sử dụng quyền thế
của mình để trừng phạt truyền thông, hoặc thật sự đã làm như vậy, thì đó là lúc
các tòa án cần vào cuộc và khẳng định rằng, những đe dọa và trả thù như vậy là vi hiến.
Chúng tôi đã làm việc chặt chẽ với các học giả và các chuyên viên về Tu chính
án thứ nhất, tư nhân cũng như thành viên các học viện, để lên tiếng yêu cầu tòa
án làm điều này.
Là một tổ
chức của các nhà văn, PEN America rất quan tâm khi mức độ đối nghịch với báo
chí mà lâu nay chúng tôi thường chỉ thấy nơi các nhà cai trị độc tài trên khắp
thế giới, nay lại có mặt tại quốc gia mình. Chúng tôi đã từng mạnh mẽ nêu lên mối lo ngại
về các hành vi xâm phạm tự do ngôn luận của các chính quyền khác, kể cả, trong
một vài trường hợp, bằng cách nộp đơn kiện.
Vì không phải chỉ có Tổng
thống Trump và chính quyền của ông đã làm những điều gây tổn hại cho Tu chính
án thứ nhất. John Adams, Abraham Lincoln, Richard Nixon, George W. Bush và
Barack Obama đều đã làm những việc nguy hiểm cho nền tự do báo chí của chúng
ta. Tuy nhiên, cuộc tấn công mở và có hệ thống mà Tổng thống Trump đang
làm, gây ra một mức độ nguy hiểm mà chúng tôi tin là duy nhất trong lịch sử hiện
đại, đặc biệt vì trong bối cảnh toàn cầu hiện nay, trong đó những nhà độc tài
trên toàn thế giới, nhiều người mà Tổng thống Trump công khai ngưỡng mộ, đang
phá hoại nền báo chí tự do theo cách tương tự.
Các tổng thống trong quá
khứ có thể đã vi phạm các giá trị của Tu chính án thứ nhất hoặc thậm chí luật
pháp, nhưng họ tiếp tục khẳng định tầm quan trọng của một nền báo chí tự do. Ngược lại, Tổng thống Trump đã gọi
báo chí là kẻ thù của nhân dân, trong khi hướng các quyền lực pháp lý và
hành pháp của nhà nước chống lại báo chí trong nỗ lực cố ý dập tắt mọi chỉ
trích. Hành động của ông và bầu không khí thù địch báo chí đã nổi
lên trong một bộ phận công chúng Mỹ, đòi hỏi một phản ứng mạnh mẽ.
Với sứ mệnh bảo vệ sự tự
do biểu đạt và hỗ trợ những người đang phải trả giá vì thực hiện nó, chúng tôi
quyết tâm tăng cường củng cố các biện pháp bảo vệ tự do báo chí rất cơ bản cho
xã hội và nền dân chủ của chúng ta. Với các tổ chức truyền thông tập trung vào
vai trò thiết yếu của họ là cung cấp những nghiên cứu và đưa tin khách quan,
PEN America giữ vị trí đặc biệt trong việc đối đầu với những sự xâm lấn vào
công việc của họ, những người đang đưa tin tức và bình luận về việc làm của
chính phủ chúng ta.
____
**UPDATE: On March 25, 2020, a federal judge in New
York ruled that PEN America’s lawsuit can proceed. Read
more here.**
No comments:
Post a Comment