Friday, July 10, 2020

THẾ GIỚI HÔM NAY : 10/07/2020 (The Economist)




The Economist
Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
19/07/2020

Tòa án Tối cao Mỹ phán quyết rằng mặc dù Tổng thống Donald Trump có thể từ chối trát của quốc hội yêu cầu xem hồ sơ tài chính và thuế cá nhân của ông, nhưng công tố viên New York thì có quyền xem chúng. Ông Trump nổi giận trên Twitter, nhưng các phán quyết có thể là một chiến thắng chính trị: công chúng có thể sẽ không xem được các giấy tờ này trước cuộc bầu cử tháng 11, vì tòa án đã gửi cả hai trường hợp xuống các tòa thấp hơn để xem xét thêm.

Úc đình chỉ hiệp ước dẫn độ với Hồng Kông vì luật an ninh quốc gia mới mà chính phủ Trung Quốc đã áp đặt lên lãnh thổ này. Các biện pháp hà khắc bao gồm những điều khoản xét xử các tội “phức tạp” tại toà án của đại lục. Canada cũng đã đình chỉ hiệp ước dẫn độ với Hồng Kông vì luật này, và Anh tuyên bố sẽ mở đường cấp quyền công dân cho tối đa 3 triệu người Hồng Kông.

Thị trưởng Seoul, Park Won-Soon, được tìm thấy đã chết trong một khu rừng của thành phố, mấy giờ sau khi mất tích. Ông bị một nữ nhân viên buộc tội quấy rối tình dục vào đầu ngày thứ Năm, và con gái ông đã báo cảnh sát sau khi ông để lại lời nhắn và biến mất. Ông là thị trưởng đầu tiên của thủ đô Hàn Quốc thắng được nhiệm kỳ thứ ba và được coi là một ứng viên tổng thống tiềm năng.

Xuất khẩu của Đức đã tăng 9% trong tháng 5, theo các số liệu mới. Tuy nhiên, mức tăng này thấp hơn so với dự đoán ​​của một nhóm các nhà kinh tế được thăm dò bởi Reuters. Nền kinh tế Đức phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, đặc biệt là hàng hóa sản xuất công nghệ cao. Khi các thị trường nước ngoài bị ảnh hưởng bởi đại dịch, chính phủ đang cố gắng kích cầu trong nước.

Nhật Bản sẽ không tuyên bố tình trạng khẩn cấp mới, mặc dù nước này đã ghi nhận hàng trăm ca nhiễm covid-19 mới trong những ngày gần đây. Chính phủ từng áp đặt tình trạng khẩn cấp quốc gia vào tháng 4 và kết thúc nó vào cuối tháng 5. Họ khẳng định tình hình lúc này khác lúc trước, vì phần nhiều trong số các ca bệnh được báo cáo là những người dưới 30 tuổi.

Hai trong số các nhà bán lẻ lớn nhất của Anh thông báo cắt giảm việc làm đáng kể, chỉ một ngày sau khi chính phủ công bố kế hoạch bảo vệ việc làm. Nhà bán lẻ dược phẩm Boots thông báo sa thải 4.000 vị trí khi họ phải đóng cửa một số lượng cửa hàng không được tiết lộ. John Lewis sẽ đóng cửa tám cửa hàng, có thể ảnh hưởng đến 1.300 người. Cả hai đã phải vật lộn với cạnh tranh từ các nhà bán lẻ trực tuyến từ trước đại dịch.

United Airlines nói với 36.000 phi công, tiếp viên hàng không và nhân viên phục vụ khách hàng rằng họ có thể bị sa thải. Nếu cắt giảm được thực hiện tới cùng, khoảng 40% nhân viên của hãng sẽ bị sa thải. Hãng hàng không Mỹ đã phải đối mặt với nhu cầu đi lại bằng đường hàng không gần như sụp đổ hoàn toàn. Họ nói sẵn sàng thuê lại nhân viên nếu nhu cầu bật về như cũ – một viễn cảnh xa vời.

TIÊU ĐIỂM

Hồ sơ tài chính của Trump vẫn bí mật
Trong một quyết định chia rẽ về quyền giữ kín thông tin cá nhân của các tổng thống, Tòa án Tối cao đã ban hành hai phán quyết rất quan trọng vào hôm qua. Với đa số 7-2, tòa phán quyết các nghị sĩ đảng Dân chủ không thể ngay lập tức yêu cầu xem hầu hết các hồ sơ tài chính của Donald Trump nhằm xây dựng luật chống rửa tiền vững chắc hơn và để bảo vệ các cuộc bầu cử khỏi sự can thiệp từ nước ngoài. Các thẩm phán cho rằng những trát hầu tòa này cần phải được các tòa án cấp dưới xem xét, để quyết định xem liệu chúng có tôn trọng sự phân chia quyền lực và “vị trí đặc biệt” của tổng thống hay không.

Nhưng trong một cuộc bỏ phiếu 7-2 khác, tòa án quyết định ông Trump không thể giữ những hồ sơ này ngoài tầm tay của Cyrus Vance, một công tố viên New York. Một bồi thẩm đoàn có thể sẽ sớm xem các tài liệu liên quan các cáo buộc rằng ông Trump đã trả tiền bịt miệng các nhân tình của ông trong thời điểm trước cuộc bầu cử năm 2016. Song cho đến nay, và có lẽ là sau cả cuộc bầu cử năm nay, các thông tin vẫn còn là bí mật.

Singapore tiến hành bầu cử
Hôm nay người Singapore đi bầu. Kết quả sẽ không có gì mới. Đảng Hành động Nhân dân sẽ giành được đa số đáng kinh ngạc, như mọi khi kể từ 1959. Mặc dù vậy, sự bất mãn của công chúng đã tăng lên trong chiến dịch tranh cử kéo dài chín ngày. Người Singapore lo lắng về vấn đề nhập cư, chi phí sinh hoạt, covid-19 và nền kinh tế, mà theo dự kiến sẽ suy thoái tới 7% trong năm nay vì đại dịch.

Và họ lo lắng về thế hệ lãnh đạo PAP mới nhất, những người họ nghi ngờ có thể không đủ khả năng đương đầu với nhiệm vụ dẫn dắt Singapore qua một cuộc khủng hoảng toàn cầu. Các đảng đối lập đang cố gắng biến những nỗi lo này thành lợi thế cho mình. Nhưng chính phủ luôn vẽ lại bản đồ bầu cử có lợi  cho PAP trước mỗi cuộc bầu cử. Dù sao đi nữa, đại dịch cũng có thể khiến những người Singapore sợ hãi bỏ phiếu cho một lựa chọn an toàn.

Úc tìm cách đối phó làn sóng covid thứ hai
Không mất nhiều thời gian để số ca nhiễm covid-19 tăng trở lại khi lệnh ở nhà của bang Victoria được dỡ bỏ. Số ca nhiễm đang chữa trị ở bang đông dân thứ hai của Úc đã tăng gần gấp ba kể từ đầu tháng 7, lên 932. Do đó, hôm thứ Tư chính phủ Công Đảng của Victoria đã đưa thủ phủ Melbourne, cũng như một khu vực ở phía bắc, quay lại phong tỏa.

Một số người nhiễm đã đi qua biên giới vào các tiểu bang và vùng lãnh thổ khác, những nơi đang xem xét lại tốc độ mở cửa của mình, và đang đóng cửa với người Victoria. Hôm nay các nhà lãnh đạo sẽ gặp nhau (online) để thảo luận về những động thái kế tiếp. Đợt bùng dịch này bắt nguồn từ các “khách sạn cách ly” mà Úc sử dụng để cách ly khách du lịch quay về nước. Một số nhân viên bảo vệ tư nhân trông chừng họ đã bị lây covid-19, và sau đó lây cho người khác. Cuộc họp có thể quyết định rằng số người được phép nhập cảnh, vốn đã ở mức nhỏ giọt, nên được cắt giảm hơn nữa.

Ba Lan bầu cử tổng thống vòng cuối
Chủ nhật này người Ba Lan sẽ bỏ phiếu vòng hai trong cuộc bầu cử tổng thống. Vị trí này chủ yếu mang tính nghi lễ, nhưng có quyền phủ quyết quan trọng đối với các luật của quốc hội. Các cử tri sẽ lựa chọn giữa người đương nhiệm Andrzej Duda, người được hậu thuẫn bởi đảng Luật pháp và Công lý (PiS) cầm quyền, và ông Rafal Trzaskowski, thị trưởng theo khuynh hướng tự do của Warsaw.

Cả hai đều 48 tuổi và từng là thành viên của Nghị viện châu Âu. Tuy nhiên, về mặt chính trị, họ ở hai phe trái ngược nhau trong cuộc xung đột giữa PiS và các đối thủ trung dung, vốn từ lâu chi phối nền chính trị Ba Lan. Ông Duda đã tập hợp các cử tri bảo thủ về mặt xã hội bằng giọng điệu chống đồng tính và kêu gọi xây dựng gia đình truyền thống Công giáo. Ngược lại, ông Trzaskowski tranh cử trên nền tảng của sự cởi mở, kêu gọi một Ba Lan “nơi bàn tay rộng mở chiến thắng nắm đấm nắm chặt”. Các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy họ đang bám đuổi nhau sít sao. Một chiến thắng của Trzaskowski sẽ cho thấy giới hạn của chủ nghĩa dân túy của PiS.

Israel vỡ trận sau khi mở cửa lại
Israel đã “mất kiểm soát đối với đại dịch”, một cố vấn chính phủ cảnh báo hồi tuần trước, sau khi số ca nhiễm trong ngày tăng chóng mặt. Tuần này, người đứng đầu các dịch vụ y tế công đã từ chức, nói trong một lá thư rằng “cả đất nước đang bốc cháy”. Israel từng được ca ngợi là một câu chuyện thành công hiếm hoi trong cuộc chiến với covid-19. Bằng cách đóng cửa biên giới và phong tỏa sớm, nước này đã giảm số ca nhiễm bệnh mới trong ngày vào giữa tháng 5 xuống chỉ còn năm ca.

Thủ tướng Binyamin Netanyahu sau đó nới lỏng phong tỏa và kêu gọi người Israel ra ngoài uống bia và “vui chơi”. Dường như là đã quá vội vàng. Vì không có một chiến lược thoát phong tỏa mạch lạc hoặc một hệ thống theo dõi tiếp xúc hiệu quả, đến ngày 7 tháng 7, số tăng ca nhiễm hàng ngày đã lên tới 1.437. Dù vậy, chính phủ vẫn miễn cưỡng áp đặt lại phong tỏa, mà thay vào đó là hạn chế đối với tụ họp công cộng và phạt tiền những người không đeo khẩu trang trên đường phố.






No comments: