RFA
2020-07-01
2020-07-01
Nghiệp đoàn Độc lập Việt
Nam (VIU), do một nhóm người xuất thân từ nhiều ngành nghề khác nhau, tuyên bố
thành lập vào ngày 1/7/2020. Chủ tịch của VIU, ông Bùi Thiện Tri dành cho RFA một
cuộc phỏng vấn xoay quanh tổ chức công đoàn độc lập vừa được thành lập này.
Trước hết, ông Bùi Thiện
Tri cho biết về bối cảnh và mục đích ra đời của VIU:
Ông Bùi Thiện Tri: Hiện nay, Việt Nam đã gia nhập hoặc ký kết
nhiều hiệp định thương mại tự do, nhất là CPTPP (Hiệp định đối tác toàn diện và
tiến bộ xuyên Thái Bình Dương) và gần đây là EVFTA (Hiệp định Thương mại Tự do
Liên minh Châu Âu-Việt Nam). Để được tham gia vào các hiệp định thương mại này
thì Chính phủ Việt Nam phải chấp nhận những điều kiện về quyền của người lao động.
Trong đó, có quyền thành lập nghiệp đoàn tự do. Và gần đây, Quốc hội Việt Nam
cũng đã thông qua Bộ luật Lao động mới. Trong đó, có quy định về quyền thành lập
tổ chức đại diện của người lao động tại cơ sở; tức là có thể hiểu đó là nghiệp
đoàn.
Trong tình hình người lao
động Việt Nam hiểu biết về pháp luật, về quyền của họ rất là hạn chế và những
quy định này thì cũng rất là mới mẻ, cũng như sự tiếp cận với các quy định pháp
luật chưa được rộng rãi. Chính vì thế, chúng tôi muốn ra mắt nhằm mục đích để
phổ biến các quy định của pháp luật về quyền của người lao động, cũng như hỗ trợ
người lao động trong việc thành lập các tổ chức đại diện của người lao động tại
các doanh nghiệp. Đấy là mục đích chính của việc thành lập Nghiệp đoàn Độc lập
Việt Nam.
.
RFA: Hiện tại, Nghiệp đoàn Độc lập Việt Nam được hoạt động chính thức dưới
sự công nhận của Chính quyền Việt Nam hay chưa?
Ông Bùi Thiện Tri: Tại Việt Nam, hiện nay chúng tôi tổ chức
ra mô hình này trên cơ sở Hiến pháp của Việt Nam về quyền lập hội công dân. Còn
về hành lang pháp lý của việc thành lập tổ chức này thì hiện nay ở Việt Nam vẫn
chưa có luật về hội hay nói đúng ra là luật này còn đang trong quá trình soạn
thảo. Mặc dù Luật Lao động mới được thông qua, nhưng cũng chưa có hiệu lực. Và
nghị định theo Luật này quy định là Chính phủ sẽ ban hành nghị định để hướng dẫn
về việc tổ chức của người lao động ở cơ sở. Tuy nhiên đến nay, nghị định này
cũng chưa được ban hành.
Trong khi đó, các quy định
về lập hội ở Việt Nam hiện nay cũng rất là hạn chế. Và theo các quy định này
thì mỗi lĩnh vực chỉ tổ chức được một hội để hoạt động thôi. Hiện nay, về tổ chức
của người lao động thì đã có tổ chức Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Chính vì
thế, nếu các hội khác có cùng mục đích hoạt động và muốn xin thành lập thì sẽ rất
khó khăn. Do đó, chúng tôi hiện nay vẫn chưa đăng ký với chính quyền. Chúng tôi
hy vọng trong tương lai, khi có các quy định pháp luật về việc thành lập các tổ
chức của người lao động thì chúng tôi sẽ có cơ hội đăng ký hoạt động với chính
quyền.
.
RFA: Về tương tác với công nhân và giới lao động tại Việt Nam, VIU có định
hướng cũng như có những cách thức nào để hỗ trợ hay phổ biến những thông tin về
luật pháp cho người lao động?
Ông Bùi Thiện Tri: Hiện nay, chúng tôi đặt ra mục tiêu hoạt
động trước mắt: Thứ nhất là phổ biến các quy định của pháp luật Việt Nam cũng
như các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã gia nhập liên quan đến quyền của người
lao động, cũng như quyền thành lập nghiệp đoàn của người lao động. Thứ hai là
tư vấn pháp luật cho người lao động về các vấn đề liên quan đến quyền của người
lao động cũng như các vấn đề pháp lý khác. Thứ ba là hỗ trợ cho người lao động
tại các doanh nghiệp về việc thành lập các tổ chức đại diện của mình theo Luật
Lao động mới, nếu những người nào có nhu cầu cần tư vấn về các thủ tục để thành
lập. Thêm vào đó, chúng tôi đưa các tin tức về tình hình công nhân, lao động
cũng như việc làm ở trên mạng internet.
Hiện nay, chúng tôi đã có
một website và một trang Facebook cùng một tên là ‘Nghiệp đoàn Độc lập Việt
Nam”. Và, chúng tôi cũng có mở trong đó một mục về tư vấn pháp luật cho người
lao động.
Chúng tôi hy vọng rằng
qua các kênh thông tin này thì chúng tôi sẽ tiếp cận được với người lao động và
sẽ giúp họ trong các vấn đề về quyền của người lao động ở Việt Nam.
Ảnh minh họa. Công
nhân công ty Chí Hùng ở Bình Dương đình công hôm 28/5/2020 RFA
.
RFA: Bởi vì hiện tại với tư cách pháp nhân hợp pháp tại Việt Nam thì
Nghiệp đoàn Độc lập Việt Nam chưa được Chính phủ Việt Nam công nhận chính thức.
Như vậy, VIU tiên liệu về những hoạt động như vừa nêu sẽ gặp trở ngại nào từ
phía Chính quyền hay không?
Ông Bùi Thiện Tri: Chúng tôi cũng có đặt ra những vấn đề
cũng như khó khăn trước mắt, vì dù sao chăng nữa một tổ chức được thành lập ra
mà chưa được sự công nhận của chính quyền thì cũng có những việc mà phía chính
quyền không ủng hộ, nếu không muốn nói là có thể họ sẽ ngăn cản.
Như chúng tôi đã nói là
chúng tôi căn cứ vào quyền lập hội của công dân được quy định trong Hiến pháp
và xã hội dân sự nhằm mục đích vì lợi ích của cộng đồng, cũng như là trợ giúp
cho công nhân và người lao động. Chính vì thế, chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi sẽ
hoạt động trong những khuôn khổ quy định của pháp luật Việt Nam. Và, những việc
đó thì chúng tôi nghĩ là chỉ mang lại lợi ích cho xã hội mà không ảnh hưởng gì
đến lợi ích của chính quyền.
Vì vậy, chúng tôi mong rằng
các hoạt động của VIU sẽ được xã hội đón nhận và người lao động ở Việt Nam sẽ ủng
hộ chúng tôi.
.
RFA: Trong bối cảnh Việt Nam ký kết các Hiệp định Thương mại thế hệ mới
như EVFTA và CPTPP, VIU có dự định sẽ kết nối với các nghiệp đoàn khác; đặc biệt
là những nghiệp đoàn ở các nước thành viên của hai Hiệp định vừa nêu; để học hỏi
hay trao đổi những kinh nghiệm trong hoạt động nghiệp đoàn hay không?
Ông Bùi Thiện Tri: Thứ nhất về phía trong nước, qua nghiên cứu Bộ
luật Lao động 2019, chúng tôi thấy rằng về các quy định của nghiệp đoàn ở Việt
Nam thì hiện nay pháp luật quy định về quyền thành lập nghiệp đoàn ở cơ sở. Tức
là, chưa cho phép thành lập tổ chức liên kết giữa các nghiệp đoàn cơ sở với
nhau. Tuy nhiên, trong luật cũng không có quy định nào cấm việc này. Nếu hiểu
theo quy định của pháp luật thì những việc gì pháp luật không cấm, công dân có
quyền làm. Chúng tôi hy vọng trong tương lai các nghiệp đoàn tại cơ sở ở Việt
Nam được thành lập thì chúng tôi sẽ có cơ hội gắn kết với nhau để hỗ trợ nhau
hoạt động cho có hiệu quả.
Về phía ngoài nước, chúng
tôi cũng mong các tổ chức nghiệp đoàn của các nước cũng như các tổ chức quốc tế
nếu có điều kiện thì cũng hỗ trợ và phối hợp cùng với chúng tôi để triển khai
các công việc của nhau đạt hiệu quả và có tính liên kết.
Chúng tôi rất mong muốn
các tổ chức nghiệp đoàn trong và ngoài nước liên hệ và hợp tác cùng chúng tôi để
cùng nhau phát triển.
.
RFA: Chân thành cảm ơn thời gian của ông Bùi Thiện Tri chia sẻ với Đài Á
Châu Tự Do thông tin về Nghiệp đoàn Độc lập Việt Nam.
No comments:
Post a Comment