Võ
Ngọc Ánh
12/07/2020
Có nhiều dấu hiệu cho thấy Tổng Thống Donald Trump
đang làm xói mòn nền dân chủ Mỹ.
Sáng ngày 9/2, Tối cao
Pháp viện Hoa Kỳ đã ra phán quyết rằng, Tổng Thống Trump phải trình bản khai
thuế cá nhân của ông cho tòa án New York.
Ông John Roberts, Chánh án Tối cao Pháp viện đã khẳng định, Tổng thống
không có quyền đứng trên pháp luật: “Hôm nay chúng tôi tái xác nhận nguyên tắc,
Tổng thống không được miễn hoàn toàn khỏi trát tòa hình sự của tiểu bang đòi hỏi
những giấy tờ cá nhân của ông ta và cũng không được hưởng tiêu chuẩn cao hơn”.
Ngay sau khi phán quyết
này được đưa ra, ông Trump đã tự biến mình trở thành nạn nhân sau nhiều loạt
tweet.
Khác với những Tổng thống
tiền nhiệm trước đó, Tổng thống thứ 45 của Mỹ luôn sử quyền lực Tổng thống của
ông ta, tìm mọi cách để không công khai hồ sơ thuế cá nhân.
Nhiều câu hỏi được đặt ra: Tại sao ông Trump lại phải
giấu hồ sơ thuế của mình? Phải
chăng bên trong đó có những khuất tất mà báo chí và công chúng đã nói nhiều
trong thời gian qua?
Biếm họa của
Max-o-matic cho báo TIME/ Getty Images/ AP
Nền dân chủ Mỹ bị
đe dọa bởi Tổng thống
Nhiều lần ông Trump tấn
công vào nền tư pháp độc lập, qua việc lên án những thẩm phán đã hủy bỏ các sắc
lệnh hành pháp của ông.
Tháng trước, Tòa án Tối
cao ra phán quyết bác bỏ lệnh của ông Trump về việc hủy bỏ chương trình bảo vệ
trẻ nhập cư không giấy tờ.
Ngay sau đó Trump phản ứng
bằng loạt tweet, nói rằng: “Các quyết định mang động cơ chính trị được đưa
ra từ Tòa án Tối cao. Đây là những phát súng bắn vào mặt những ai tự hào mình
là đảng viên Cộng hòa hoặc bảo thủ”.
Ông Trump còn cho rằng, “do
tư pháp không ưa ông nên mới ra phán quyết vậy”.
Hồi năm 2017, ông Trump
cũng đe dọa bằng nhiều lời lẽ với các thẩm phán chặn sắc lệnh hành pháp của ông
cấm nhập cư từ bảy nước có đông dân Hồi giáo.
Trên cương vị Tổng thống,
Trump liên tục cản trở sự điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller.
Ông ngăn người ra làm chứng trong cuộc điều tra của Hạ viện.
Ông Trump dường như không
nhận thức giới hạn quyền lực Tổng thống, nên đã có nhiều quyết định trái với luật
pháp, hành động, phát biểu trái với nền dân chủ.
Ông chủ Nhà Trắng cũng đã
nhiều lần cáo buộc có gian lận trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2016, dù
không đưa ra được bất kỳ bằng chứng nào. Các cuộc điều tra cũng không cho thấy
điều ông nói là đúng.
Tổng thống thứ 45 của Mỹ
không ngừng tấn công trực tiếp vào nền báo chí độc lập. Trên Twitter, ông Trump liên tục gọi báo chí
là “Kẻ thù của nhân dân”, đòi bỏ tù phóng viên.
Ông chụp mũ những bài báo
đưa tin, bình luận không có lợi cho ông bằng cụm từ “fake news” dù thông tin từ
những bài báo đó chứng minh là đúng. Ông tất công hầu hết các tờ báo hàng đầu của
Mỹ như New York Times, Washington Post, TIME, Newsweek, CNN, MSNBC…
Ngay cả Fox News là đài
ruột của ông, hay tờ báo Wall Street Journal của cánh hữu, cũng không thoát khỏi
sự chỉ trích của ông, nếu đăng những bài trái ý ông.
Tính lưỡng đảng, yếu tố bảo
đảm sự cạnh tranh chính trị, giúp nước Mỹ điều hành quốc gia, đã bị chia rẽ sâu
sắc nhất, trong suốt mấy năm qua kể từ khi ông Trump trở thành ông chủ tòa Bạch
Ốc.
Tổng thống thứ 45 của Mỹ không tạo ra sự đoàn kết quốc gia. Thay vào đó ông liên tục tạo ra mâu thuẫn,
khoét thêm chia rẽ đảng phái. Cựu Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis đã phải thốt lên rằng, ông Trump cố
tình chia rẽ dân Mỹ.
Đòi dùng quân đội
để đè bẹp biểu tình
Cuối tháng 5 và đầu tháng
6, nước Mỹ đối diện với những cuộc biểu tình chống bạo lực cảnh sát và kỳ thị
chủng tộc. Phong trào “Black Lives Matters” bùng lên qua nhiều năm âm ỉ sau cái
chết của George Floyd, một người Mỹ da đen, hôm 25/5.
Trước các cuộc biểu tình
nổ ra trên khắp các thành phố lớn ở Mỹ, Tổng thống Trump đã không xoa dịu sự
căm phẫn của đám đông. Thay vào đó, ông đã đổ thêm dầu vào lửa khi đánh đồng đa
số những người biểu tình ôn hoà với thiểu số những kẻ lợi dụng thời cơ đập phá,
hôi của.
Đây là lời buộc tội của Tổng
thống Trump về người biểu tình của phong trào “Black lives matter” vào tối 1/6,
tại Nhà Trắng: “Những kẻ vô chính phủ chuyên nghiệp, những đám đông bạo lực,
những kẻ cướp bóc, tội phạm, những kẻ bạo loạn”.
Những ngày sau đó, Tổng
thống Mỹ tiếp tục đe dọa bắn, thả chó hung dữ, dọa dùng vũ khí mạnh mẽ nhất để
đè bẹp người biểu tình chống việc kỳ thị chủng tộc và bạo lực của cảnh sát.
Không dùng lại ở lời nói,
vị Tổng thống thứ 45 của Mỹ đã nhanh nhảu lạm dụng quân đội để dập tắt các cuộc
biểu tình tại thủ đô Washington. Lực lượng Vệ binh Quốc gia đã được điều động về
thủ đô theo lệnh Tổng thống. Tuy nhiên sau đó đã phải rút đi do phản ứng của thị
trưởng D.C là bà Muriel Bowser và công chúng.
Ông Trump đe dọa dùng bạo
lực để đàn áp, đòi đưa Vệ binh Quốc gia xuống “giải quyết” vấn đề nếu thống đốc
các tiểu bang và thị trưởng thành phố nào không nhanh chóng dẹp biểu tình.
Hành động đe doạ của ông
Trump còn cho thấy một dấu hiệu lạm quyền của chính phủ liên bang đối với các
tiểu bang. Với những lời phát biểu, hành động của mình, ông Trump đã tấn công
trực tiếp vào sự thực thi nền dân chủ qua các cuộc biểu tình.
Trong hai tháng qua, ông
Trump cũng đã nhiều lần gây sức ép với các thống đốc tiểu bang mở cửa các doanh
nghiệp và các trường học, đưa các hoạt động trở lại bình thường, xem nhẹ việc
lây lan của dịch bệnh, dù các ca nhiễm tại hầu hết các tiểu bang trên toàn quốc đang tăng mạnh.
Trước những lời nói, hành
động của Tổng thống Donald Trump, ông Colin Powell cựu tướng bốn sao, và từng
là Ngoại trưởng Mỹ đã phải lên tiếng, “Ông Trump đã rời xa Hiến pháp”.
Vị Tổng thống thứ 45 của
Mỹ đã có không ít cáo buộc, phát biểu gây sức mẻ ‘ngọn hải đăng’ các giá trị
dân chủ của thế giới.
Trump cần người
trung thành với ông ta hơn Hiến pháp
Không quá khó để thấy rõ,
trong thời gian trên cương vị Tổng thống, ông Trump chỉ thích dùng người trung
thành với ông hơn với Hiến pháp và lời tuyên thệ trước khi nhận việc của họ. Những
lời thề vốn dĩ bảo đảm tính chuẩn mực, trách nhiệm, khách quan, quy trình để kiểm
soát công việc.
Bởi thế ngay khi vào tòa
Bạch Ốc, ông Trump đã yêu cầu James Comey, Giám đốc FBI bày tỏ sự trung thành với
ông. Nhưng chỉ vài tháng sau, ông Trump nhanh chóng loại bỏ Comey bằng người
khác dễ bảo hơn. Thông tin sau đó cho thấy James Comey đã không làm theo mong
muốn của Tổng thống.
Chưa có Tổng thống Mỹ nào
sa thải, hoặc gây sức ép để sa thải, thay thế nhân sự nhiều như Donald Trump. Từ
cố vấn, đến chuyên viên, bất kể ai, không làm vui lòng ông ta, hoặc phản đối,
hay gây bất lợi cho ông bằng sự thật, trách nhiệm đối với công việc, đều bị mất
chức ngay lập tức.
Hơn ba năm qua, Trump đã
đã lần lượt bị sa thải hay ép các quan chức hàng đầu từ chức, gồm: James
Mattis, H.R. McMaster, John Bolton, Rex Tillerson, Reince Priebus, John Kelly…
Việc thay đổi nhân sự ở Nhà Trắng của chủ nhân Trump, giống như nơi đây chỉ tuyển
nhân viên tập sự.
Tháng trước, Geoffrey
Berman, người đứng đầu cuộc điều tra luật sư riêng của ông Trump bị sa thải dưới
sức ép của Tổng thống. Ít nhất ba người làm chứng trong việc điều tra luận tội
Donald Trump tại Thượng viện đã bị ông buộc thôi việc.
Thượng nghị sĩ Mitt
Romney, sau khi bỏ phiếu kết tội ông Trump về “Tội lạm quyền” đã bị ông công
kích nhiều lần. Bà Murkowski, Thượng nghị sĩ bang Alaska sau phát biểu, cân nhắc
có nên ủng hộ Trump trong lần bầu cử tới hay không, liền bị Trump tấn công.
Ngược lại, Donald Trump bất
chấp dư luận, đưa con gái Ivanka Trump và con rể Jared Kushner vào vị trí cố vấn
cấp cao, dù chúng chẳng có tài cán gì, không hề có kinh nghiệm chính trị, hoặc
kinh qua các vị trí dân cử, nhưng buộc nhiều người tài giỏi và có kinh nghiệm
lâu năm phải làm việc dưới quyền họ.
Do tài không có, mà đức
cũng không nên Trump cần sự trung thành. Ngoài ra, ông ta dùng người nhà trong
chính phủ, như chế độ gia đình trị ở các nước độc tài, phá vỡ sự độc lập giữa
công quyền và tư lợi, vốn là nền tảng dân chủ Mỹ xưa nay.
Tổng thống Donald Trump
đã và đang phá vỡ nền dân chủ Mỹ, khi đặt lợi ích cá nhân, phe nhóm lên trên lợi
ích quốc gia.
No comments:
Post a Comment