Sunday, March 26, 2023

QUAN HỆ MỸ - TRUNG 'ĐANG Ở MỨC THẤP NHẤT' KỂ TỪ KHI BÌNH THƯỜNG HÓA NGOẠI GIAO (BBC News Tiếng Việt)

 



Quan hệ Mỹ-Trung 'đang ở mức thấp nhất' kể từ khi bình thường hóa ngoại giao    

BBC News Tiếng Việt

25 tháng 3 2023, 11:02 +07

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cxepr33pzvlo

 

Hồi tháng Hai, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói dự định có cuộc điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sau vụ chiến đấu cơ của Washington bắn hạ khinh khí cầu tình nghi là do thám của Bắc Kinh.

 

Thế nhưng năm tuần sau, cuộc trao đổi đó vẫn chưa diễn ra giữa hai nhà lãnh đạo siêu cường của thế giới.

 

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/9951/live/ad0f9fc0-cabf-11ed-be2e-754a65c11505.jpg

Lần tiếp xúc trực tiếp gần nhất của Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là cuộc gặp bên lề Thượng đỉnh G20 vào tháng 11/2022 tại Bali, Indonesia

 

Thay vào đó, với chuyến công du của ông Tập đến Moscow và cùng Tổng thống Nga Vladimir Putin lên án Mỹ, ngoại giao Mỹ - Trung đã trượt dài xuống cấp độ thấp nhất kể từ khi hai quốc gia bình thường hóa quan hệ vào những năm 1970, theo một số nhà quan sát nhận định.

 

Tình hình càng thêm phức tạp khi Tổng thống Đài Loan, Thái Anh Văn vào đầu tháng Tư sẽ 'quá cảnh' tại Mỹ trong chuyến công du Mỹ Latin, và theo một số nguồn tin nắm vấn đề nói với Reuters, là bà Thái có thể gặp Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy tại California.

 

"Đây không phải là một thời khắc tốt cho nền ngoại giao của Hoa Kỳ," Giáo sư William Kirby chuyên về Trung Quốc, Đại học Harvard trả lời Reuters. "Lần cuối cùng Trung Quốc và Nga ở mức độ thân thiết như thế này là vào năm 1957, khi Chủ tịch Mao Trạch Đông tuyên bố tại Moscow 'Gió Đông sẽ thổi bạt Gió Tây'."

 

Giờ đây giới chức Mỹ đang một lần nữa đặt câu hỏi về cách thức khởi động lại mối quan hệ song phương được xem là quan trọng nhất của thế giới.

 

Cuộc điện đàm giữa ông Biden và ông Tập rõ ràng là bước đi đầu tiên. Nhưng mặc cho sự nỗ lực từ các nhà ngoại giao Mỹ, các nguồn tin cho biết Trung Quốc cho thấy rất ít sự quan tâm trong cam kết có một cuộc điện đàm như vậy, vốn sẽ là tiếp xúc đầu tiên được biết tới sau một cuộc gặp trực tiếp bên lề Thượng đỉnh G20 vào tháng 11/2022 tại Bali, Indonesia giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc.

 

Ông Blinken đã có cuộc gặp với nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc, Vương Nghị tại Hội nghị An ninh Munich hồi tháng rồi sau vụ khinh khí cầu tình nghi là do thám, nhưng điều đó vẫn không giúp làm giảm nhiệt căng thẳng. Các nguồn tin nắm vấn đề đã gọi đó là cuộc gặp gay gắt nhất của Trung Quốc và Mỹ kể từ các cuộc hội đàm căng thẳng ở Alaska trước đó trong thời chính quyền ông Biden.

 

Một người cho Reuters biết Trung Quốc đã từ chối đóng vai trò kết nối cuộc gặp, buộc Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách vấn đề Đông Á, ông Daniel Kritenbrink phải đích thân tìm ông Vương Nghị tại ngay hội nghị để hỏi liệu cuộc họp đó sẽ diễn ra hay không.

 

Việt Nam có thể từ chối nâng cấp ngoại giao với Washington giữa căng thẳng Mỹ-Trung

 

Thông điệp Liên bang

 

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/d3fb/live/384263c0-cac0-11ed-be2e-754a65c11505.jpg

"Hãy gọi tên một nhà lãnh đạo thế giới có thể đổi chỗ với Tập Cận Bình. Hãy nói cho tôi một cái tên," ông Biden nói trong Thông điệp Liên bang hồi tháng 02/2023

 

Quyết định bắn rơi khinh khí cầu Trung Quốc của Mỹ vào ngày 04/02 đã khiến Trung Quốc giận dữ và ông Vương Nghị đã gọi phản ứng của Washington là "cuồng loạn".

 

Một nguồn tin nói với Reuters là sự căng thẳng này càng thêm tồi tệ sau Thông điệp Liên bang của ông Biden ba ngày sau đó, dường như ông Biden đã đặt câu hỏi về vị thế của ông Tập trên chính trường thế giới, và điều này khiến giới chức tại Bắc Kinh giận dữ.

 

"Hãy gọi tên một nhà lãnh đạo thế giới có thể đổi chỗ với Tập Cận Bình. Hãy nói cho tôi một cái tên," ông Biden nói trong bài phát biểu, rõ ràng đề cập đến một loạt các thách thức trong chính sách trong nước và ngoại giao nhằm đối phó Trung Quốc.

 

Đại sứ quán Trung Quốc tại Washingotn đã không phản hồi yêu cầu bình luận từ Reuters.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ không đề cập đến cuộc họp tại Hội nghị An ninh Munich hoặc phản ứng của Trung Quốc trước những bình luận của ông Biden, nhưng cho biết Washington sẽ tiếp tục duy trì "kênh liên lạc mở và mang tính xây dựng" với Trung Quốc.

 

"Trong quá khứ, mối quan hệ ngoại giao Mỹ - Trung đã bị rơi xuống mức thấp nghiêm trọng, như sau cuộc thảm sát tại Thiên An Môn vào năm 1989, khủng hoảng eo biển Đài Loan từ năm 1995 - 1996, hai quốc gia đã tiến hành các nỗ lực nghiêm túc nhằm thiết lập lại một nền tảng bền vững cho mối quan hệ," Michael Swaine, một chuyên gia về Trung Quốc từ Viện Quincy trả lời Reuters.

 

"Bây giờ là một mức độ sâu sắc của sự nghi ngờ, thù ghét, và đổ lỗi bao trùm hầu hết tất cả các cuộc trao đổi, ngăn chặn một cách đáng kể việc cùng tham gia đối thoại."

 

Một quan chức cấp cao của Mỹ hôm thứ Hai 20/03 rằng Washington đang thúc giục Trung Quốc giữ các kênh liên lạc mở mặc cho các điểm dừng 'quá cảnh' theo kế hoạch của bà Thái Anh Văn, vốn mang tính nhạy cảm trong bối cảnh Trung Quốc luôn tuyên bố chủ quyền đối với hòn đảo Đài Loan.

 

Quan chức này nói Washington để ngỏ trước quan điểm của Trung Quốc về việc có tiến hành cuộc điện đàm giữa ông Tập và ông Biden hay không hoặc lên kế hoạch lại cho chuyến công du đến Bắc Kinh của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken sau khi bị hoãn liên quan đến vụ khinh khí cầu tình nghi là do thám.

 

Ông Rick Waters, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách vấn đề Trung Quốc, Đài Loan và Mông Cổ hiện đang ở Trung Quốc, và một người nắm kế hoạch của ông ấy nói với Reuters là nhà ngoại giao hàng đầu này sẽ có thể tìm cách tạo tiền đề cho chuyến công du Bắc Kinh của ông Blinken.

 

Chủ tịch Tập nói Tổng thống Putin cứ yên tâm là "thay đổi 100 năm một lần đang tới''

 

Một Trung Quốc hiên ngang

 

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/7af5/live/da5f5b00-cabf-11ed-be2e-754a65c11505.jpg

Kế hoạch hòa bình cho Ukraine do Trung Quốc đề xuất gồm 12 điểm, được công bố vào tháng trước, không kêu gọi rõ ràng Nga rời khỏi Ukraine

 

Một số quan chức, như Chủ tịch Ủy ban về Trung Quốc của Hạ viện Mỹ, một nghị sĩ thuộc Đảng Cộng hòa, ông Mike Gallagher muốn có một lập trường cứng rắn hơn, nói Nga và Trung Quốc đã tham gia vào "một cuộc Chiến tranh Lạnh mới."

 

Ông cho biết rằng để đảm bảo Trung Quốc không 'nối gót' theo Nga trong vấn đề Ukraine bằng cách xâm lược Đài Loan, Washington phải "kiên quyết giải quyết những vấn đề còn tồn đọng trong việc bán vũ khí quân sự nước ngoài cho Đài Loan và đảm bảo một quyền lực cứng của Mỹ trong thực thi ngăn chặn những tham vọng rõ ràng của ông Tập nhằm bóp nghẹt nền dân chủ của hòn đảo này."

 

Tuy nhiên, ông Biden có thể sẽ gặp một ông Tập hiên ngang trong bất kỳ cuộc điện đàm nào sau khi Trung Quốc đóng vai trò trung gian trong việc Saudi Arabia và Iran nối lại quan hệ ngoại giao và chuyến công du đến Moscow gặp ông Putin.

 

Điều này có thể khiến ông Tập ít có khả năng đưa ra sự nhượng bộ nào để mang lại một thái độ thân thiện vốn đang rất được cần đến, Lily McElwee, nhà nghiên cứu từ Center for Strategic and International Studies trả lời Reuters.

 

Ông Daniel Russel, một nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ trong vấn đề Đông Á dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama nói khả năng về một cuộc điện đàm giữa ông Tập và ông Biden đang "chậm rãi mở ra và nhanh chóng đóng lại" trong bối cảnh ông Biden sẽ đến Nhật Bản và Úc trong tháng Năm để tham dự Hội nghị G7 và các nước thuộc Bộ Tứ Quad, và điều này sẽ có thể khiến Bắc Kinh càng thêm 'nóng mặt'.

 

Putin nói kế hoạch của TQ có thể kết thúc chiến tranh nhưng Ukraine và Phương Tây chưa sẵn lòng

 

==========

TIN LIÊN QUAN

 

Biển Đông trong mối quan hệ giữa Việt Nam - Trung Quốc hiện nay ra sao?

23 tháng 3 năm 2023

.

Việt Nam có thể từ chối nâng cấp ngoại giao với Washington giữa căng thẳng Mỹ-Trung

24 tháng 3 năm 2023

.

Mỹ kêu gọi Tập Cận Bình gây áp lực lên Putin về 'tội ác chiến tranh'

21 tháng 3 năm 2023

.

Putin nói kế hoạch của TQ có thể kết thúc chiến tranh nhưng Ukraine và Phương Tây chưa sẵn lòng

22 tháng 3 năm 2023

.

Quan hệ Việt-Mỹ: Điều gì cản trở nâng cấp ‘đối tác chiến lược toàn diện'?

1 tháng 1 năm 2023

 

 




No comments: