Việt
Nam có thể không được nhận tài trợ môi trường vì bắt Ngụy Thị Khanh
Người Việt
July 6,
2022
Việc Việt
Nam tuyên án hai năm tù bà Ngụy Thị Khanh, một nhà hoạt động môi trường nổi tiếng,
khiến các đặc sứ môi trường của Hoa Kỳ và Âu Châu đâm ra lúng túng trong nỗ lực
vận động quốc gia Đông Nam Á này từ bỏ việc sử dụng than đá, nguồn ô nhiễm môi
trường.
Một bài viết
đăng trên báo mạng Politico ngày 26 Tháng Sáu cho hay ông John Kerry, đặc sứ
môi trường của Tổng Thống Joe Biden, và ông Frans Timmermans, người đồng nhiệm
của ông bên Liên Âu, đang cùng các nhà vận động môi trường quốc tế lên tiếng
đòi hỏi chính quyền Việt Nam trả tự do cho bà Khanh, cho rằng việc giam giữ bà
gây nguy hại cho thỏa thuận có mục đích thuyết phục quốc gia tiêu thụ năng lượng
than đá lớn hàng thứ chín trên thế giới này từ bỏ thứ nhiên liệu hóa thạch.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2022/07/BL-Nguy-Thi-Khanh-Moi-Truong-1068x712.jpg
Bà Ngụy Thị Khanh tại văn phòng tổ chức bảo vệ
môi trường do bà sáng lập ở Hà Nội. (Hình minh họa: Lillian Suwanrumpha/AFP via
Getty Images)
Cũng theo
bài báo đó, ông Michael Sutton, giám đốc điều hành cơ quan môi trường Goldman
Environmental Foundation, có trụ sở tại San Francisco, Hoa Kỳ, tuyên bố: “Đây
là lúc phải hành động dứt khoát và nói thẳng với Việt Nam rằng Hoa Kỳ không thể
tha thứ cho chuyện đó [bỏ tù bà Ngụy Thị Khanh] được. Goldman Environmental
Foundation chính là cơ quan đã trao một giải thưởng quý giá về môi trường cho
bà Khanh hồi năm 2018.
Vụ kết án
tù bà Khanh vào hôm 17 Tháng Sáu rồi về tội trốn thuế diễn ra khi các cường quốc
Tây Phương đang thương thuyết với Việt Nam về kế hoạch chi tiêu hàng tỷ đô la để
Việt Nam chuyển đổi sang việc dùng năng lượng sạch.
Theo một
tài liệu mà Politico có được, trước khi hội nghị G-7 khai mạc vào hôm 26 Tháng
Sáu tại Bavaria, Đức, 58 tổ chức xã hội dân sự đã áp lực các giới chức bảo vệ
môi trường của Hoa Kỳ và Liên Âu đòi hỏi Việt Nam phải phóng thích các nhà hoạt
động môi trường tại Việt Nam để đổi lấy những trợ giúp tài chánh nhằm chuyển đổi
sang việc sử dụng năng lượng sạch.
Cuộc đối
thoại với Việt Nam là một phần của phương thức đa quốc gia mà các chính phủ Hoa
Kỳ, Anh, và Liên Âu đang theo đuổi nhằm thuyết phục các nền kinh tế đang vươn
lên từ bỏ than đá và tạo thêm nhiều nguồn năng lượng tái tạo từ mặt trời, gió,
và thực vật. Đã có nhiều tiến bộ đạt được trong các cuộc thương lượng với Nam
Phi qua một dự án trị giá $8.5 tỷ, nhằm giúp cho quốc gia này từ bỏ việc sử dụng
than đá làm nguồn năng lượng chính.
Hồi năm
ngoái, tại các cuộc đối thoại về môi trường do Liên Hiệp Quốc bảo trợ ở
Glasgow, Scotland, Việt Nam cam kết chấm dứt việc xây dựng thêm các nhà máy sản
xuất năng lượng bằng than đá với mục tiêu loại bỏ hẳn chất khí thải trên toàn
quốc vào năm 2050. Theo các tài liệu do cơ quan kiểm tra năng lượng thế giới
Global Energy Monitor công bố thì Việt Nam là quốc gia mỗi năm tiêu thụ tới gần
21 gigawatts điện năng sản xuất từ than đá, được coi là lớn nhất tại vùng lưu vực
sông Mekong.
Bà Saskia
Briemont, một thành viên của Nghị Viện Âu Châu, tuyên bố rằng cáo buộc trốn thuế
của chính quyền Việt Nam đối với các nhà hoạt động môi trường là “không đáng
tin cậy,” và bà cho rằng “đó chỉ là điều dối trá.”
Tuần rồi,
cả Hoa Kỳ lẫn Anh đều công khai kêu gọi phải trả tự do cho bà Khanh. Trong một
lời tuyên bố gởi cho Politico, một phát ngôn viên chính phủ Anh “bày tỏ mối quan
ngại sâu xa” về bản án dành cho các nhà hoạt động môi trường Việt Nam.
Mặt khác,
trong một bản thông báo gởi cho chính quyền Hà Nội vào hôm 21 Tháng Sáu, phái bộ
Liên Âu tại Việt Nam gợi ý rằng khối này đang xem xét việc rút lại nguồn tài trợ
cho kế hoạch chuyển đổi sang nguồn năng lượng xanh dành cho Việt Nam.
Vụ này làm
nổi bật tình trạng khó xử từng gây chia rẽ các giới chức Tây Phương khi họ cố kết
thúc các cuộc thương lượng về khí hậu và môi trường với các quốc gia gây nhiều
ô nhiễm khắp thế giới.
Ông Jake
Schmidt, một giám đốc chiến lược về khí hậu quốc tế tại Hội Đồng Bảo Vệ Tài
Nguyên Thiên Nhiên (Natural Resources Defense Council), nói: “Giải quyết vấn đề
biến đổi khí hậu có nghĩa là phải làm việc với các quốc gia không phải lúc nào
cũng tuân thủ những nguyên tắc bảo vệ nhân quyền cùng nền dân chủ và nghe theo
những khuyến cáo của Hoa Kỳ, cho nên, mọi phía đều phải tím cách vượt qua các
trở ngại này.”
Cũng còn có vấn đề địa chính trị nữa. Vẫn theo lời ông Schmidt, chuyện rút lại hàng tỷ đô la dành cho Việt Nam dẫn tới nguy cơ khiến họ càng gia tăng các nỗ lực ngả về phía các đối thủ của Hoa Kỳ, như Trung Quốc chẳng hạn, để tìm vốn cho các kế hoạch thay đổi nguồn năng lượng của họ. Và điều này có thể khiến cho Việt Nam phải tùy thuộc vào nguồn năng lượng hóa thạch trong một thời gian lâu dài hơn.” (Vann Phan) [đ.d.]
No comments:
Post a Comment