ZING
21/12/2018
Vài
ngày trước Giáng sinh, Washington có một ngày hỗn loạn trước sự ra đi của Bộ
trưởng Quốc phòng James Mattis và nguy cơ đóng cửa chính phủ.
*
Sau hai năm cầm quyền của Tổng thống Trump, chính
trường Mỹ dường
như không có ngày nào yên ổn. Rất nhiều sự kiện đã diễn ra giống như chương
trình hài kịch thực tế không hồi kết. Chi tiết mới nhất trong bộ phim dài tập
này là sự ra đi của Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis, một trong những quan chức
nội các hiếm hoi được đánh giá cao bởi cả giới truyền thông cũng như hai phê
Dân chủ và Cộng hòa.
Bên cạnh đó, Tổng thống Trump cũng đang trì hoãn
thông qua một kế hoạch ngân sách của thượng viện vì nó không hỗ trợ chi phí xây
dựng bức tường ở tuyến biên giới với Mexico, khiến cho chính
phủ Mỹ đối mặt với nguy cơ đóng cửa. Hạn cuối để Nhà Trắng và quốc hội tìm được
sự đồng thuận về vấn đề này là vào ngày 21/12.
Ông
Mattis bỏ cuộc
Vào những ngày đầu tháng 1/2017, khi Tổng thống
Trump vừa nhậm chức được vài tuần, AP công bố một thông tin
thú vị với nhiều người khi tiết lộ Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis và Chánh văn
phòng Nhà Trắng John Kelly, hai vị tướng 4 sao của quân đội trước đó, đã thỏa
thuận xếp lịch trình công du nước ngoài sao cho luôn có một trong hai người ở lại
Mỹ.
Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis từ chức đồng nghĩa với việc trong nội các
của ông Trump không còn lại tướng lĩnh quân đội nào. Ảnh: Getty Images
Nhưng chưa đầy một năm sau, cả ông Kelly và ông
Mattis đều đã xác định ngày rời khỏi nội các của Tổng thống Trump. Quyết định từ
chức của Bộ trưởng Mattis được đưa ra để phản đối việc ông Trump rút quân đội Mỹ
khỏi Syria và giảm bớt 7.000 lính ở Afghanistan.
Ông Mattis được cho là rất không hài lòng với quyết
định rút quân khỏi Syria, ông và các quan chức khác của Lầu Năm Góc đã từ chối
phát biểu ủng hộ quyết định này mặc dù có yêu cầu từ Nhà Trắng.
Tờ New York Times dẫn
nguồn tin cho biết ông Mattis đến Nhà Trắng vào chiều ngày 20/12 với lá đơn từ
chức đã được viết sẵn, tuy nhiên vị tướng này, trong một nỗ lực cuối cùng, vẫn
cố gắng thuyết phục tổng thống thay đổi quyết định được đưa ra một ngày trước
đó.
Tổng thống Trump chấp nhận lá đơn, nhưng cự tuyệt lời
đề nghị của ông Mattis. Sau khi trở lại Lầu Năm Góc, ông Mattis cho in lá đơn từ
chức của mình ra 50 bản và phân phát chúng đi khắp tòa nhà.
Vụ việc của Bộ trưởng Mattis là lần đầu tiên một
quan chức cấp cao trong nội các từ chức do mâu thuẫn với tổng thống về vấn đề
an ninh quốc gia kể từ năm 1980. Khi đó Ngoại trưởng Cyrus Vance từ chức do phản
đối kế hoạch giải cứu con tin Mỹ ở Irancủa Tổng thống Jimmy
Carter.
Tuy nhiên Bộ trưởng Mattis từ chức không phải để phản
đối một sự kiện riêng rẽ, ông quyết định rời vị trí người đứng đầu Lầu Năm Góc
do bất đồng với cách tiếp cận với các vấn đề thế giới của Tổng thống Trump,
trong đó đặc biệt là sự lạnh nhạt với các đồng minh truyền thống.
Thượng nghị sĩ bang Virginia Mark Warner, thành viên
số một của đảng Dân chủ trong Ủy ban Tình báo Thượng viện, nhận định việc ông
Mattis từ chức là điều "đáng sợ". Ông Warner cũng mô tả tướng Mattis
là "hòn đảo vững chắc giữa những hỗn loạn trong nội các của ông
Trump".
Một số thành viên đảng Cộng hòa cũng thể hiện quan
điểm tương tự. Thượng nghị sĩ Ben Sasse bang Nebraska cho biết: "Hôm nay
là ngày buồn của nước Mỹ vì Bộ trưởng Mattis là người đưa ra những lời khuyên
mà tổng thống cần được nghe".
Ông Mattis được cho là bất đồng với Tổng thống Trump trong cách tiếp cận
các vấn đề quốc tế, đặc biệt là chính sách ngoại giao với các đồng minh lâu
năm. Ảnh: Reuters.
Chính
phủ có khả năng đóng cửa
Giáng
sinh sắp đến gần nhưng có thể một bộ phận viên chức nhà nước Mỹ sẽ được
nghỉ sớm sau khi Tổng thống Donald
Trump từ chối thông qua dự thảo ngân sách của thượng viện, vì không được
cấp kinh phí xây dựng bức tường biên giới với Mexico.
"Bức tường" là từ ngữ ông Trump nhắc tới rất
nhiều lần trong chiến dịch tranh cử, và đã từng có thời điểm ông tuyên bố
Mexico sẽ trả tiền xây dựng bức tường này. Nhưng sau 2 năm kể từ ngày bước vào
Nhà Trắng, kế hoạch này của tổng thống đang ngày càng trở nên xa vời.
Tổng thống rất muốn bức tường được xây dựng, dù là
chỉ một phần vì điều này sẽ giúp ông có được sự ủng hộ tiếp tục của những người
bảo thủ, tạo điều kiện để ông quay trở lại Nhà Trắng vào năm 2020. Trong những
ngày gần đây, một số nhân vật bảo thủ trong đó có người dẫn chương trình Ann
Coulter của kênh Fox News đã chỉ trích ông Trump vì chưa thực
hiện được lời hứa của mình.
Vào ngày 19/12, thượng viện soạn thảo và thông qua một
kế hoạch ngân sách khẩn cấp để chính phủ có thể hoạt động đến ngày 8/2/2019.
Trong kế hoạch này không có kinh phí cho bức tường biên giới của ông Trump, khiến
cho tổng thống sẽ phải tìm cách có được kinh phí cho bức tường vào năm sau, và
đó là điều gần như không thể vì lúc đó đảng Dân chủ sẽ nắm Hạ viện.
Nếu ông Trump không phê duyệt kế hoạch khẩn cấp này
vào tối thứ sáu 21/12, 9 bộ trong chính phủ Mỹ sẽ phải tạm dừng hoạt động, ảnh
hưởng trực tiếp đến 420.000 viên chức nhà nước. Bên cạnh đó, các vườn thú và
công viên quốc gia do chính phủ quản lý cũng sẽ không tiếp nhận khách tham
quan.
Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan vừa có bài phát biểu chia tay rất cảm xúc vào
ngày 19/12, chia sẻ sự thất vọng của ông với khung cảnh chính trị hiện tại ở Mỹ.
Ảnh: AP.
Trong một nỗ lực cuối cùng khi vẫn còn là phe đa số ở
Hạ viện, các thành viên hàng đầu đảng Cộng hòa trong đó có Chủ tịch Hạ viện
Paul Ryan đề xuất việc chi thêm 5,7 tỷ USD cho kế hoạch bức tường
biên giới, với hi vọng nó sẽ ngăn chặn việc chính phủ đóng cửa.
Hạ viện thông qua đề xuất này với số phiếu khá sít
sao (217-185) nhưng vấn đề là nó sẽ phải tiếp tục được thông qua ở thượng viện.
Đảng Cộng hòa mặc dù là phe đa số nhưng chỉ có 51 trên 100 ghế ở đây, và để khoản
tiền bổ sung được thông qua, cần có ít nhất 60 phiếu ủng hộ.
Khả năng nó được thông qua gần như là không thể, vì
phe Dân chủ tỏ ra rất cứng rắn trong vấn đề này. Thượng nghị sĩ Chuck Schumer,
lãnh đạo Dân chủ ở thượng viện cho biết: "Thật là xấu hổ khi tổng thống,
người đang đưa đất nước đến sự hỗn loạn, lại tiếp tục lên cơn giận dỗi và làm ảnh
hưởng đến những người vô tội".
"Cơn giận dỗi của ông Trump có thể sẽ khiến
chính phủ đóng cửa, nhưng nó sẽ không giúp ông ấy có được bức tường đâu",
ông Schumer tuyên bố đanh thép trong cuộc họp báo ở điện Capitol.
Sự hỗn loạn ở Washington đã khiến thị trường tài
chính phản ứng tiêu cực, giá cổ phiếu và các chỉ số đi xuống. Trong thời điểm gần
đến Giáng sinh, khi người dân Mỹ có giai đoạn di chuyển bận rộn nhất trong năm,
Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia và các hệ thống kiểm soát không lưu sẽ hết
kinh phí hoạt động. Những nhân viên của cơ quan này sẽ bị chậm lương và những
khách du lịch đến các vườn quốc gia sẽ phải sắp xếp lại kế hoạch của mình.
-------------------
ZING
21/12/2018
Tướng
Jack Keane, cựu phó tham mưu trưởng quân đội Mỹ, người có quan điểm quân sự cứng
rắn được xem là ứng viên phù hợp nhất để thay thế Bộ trưởng Mattis sau khi ông
từ chức.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James
Mattis đã từ chức trong bối cảnh bất đồng quan điểm sâu sắc với Tổng thống
Donald Trump. Điều này đặt ra câu hỏi ai sẽ thay thế vị tướng về hưu và quan trọng
hơn cả là ai sẽ muốn đảm nhận công việc dưới trướng một vị tổng thống được đánh
giá là “bất thường”.
Bộ trưởng Mattis là một trong số ít những quan chức
của chính quyền Tổng thống Trump nhận được sự ủng hộ của lưỡng đảng . Đối với đồng
minh Mỹ ở nước ngoài nhìn nhận Bộ trưởng Mattis đại diện cho một sự ổn định
trong chính quyền được đánh giá là đầy “hỗn loạn”.
Không rõ người thay thế ông Mattis có nhận được sự ủng
hộ của Quốc hội và đồng minh của Mỹ hay không. Politico đã giới
thiệu một số ứng viên tiềm năng cho vị trí tân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ.
Tướng
về hưu Jack Keane
Jack Keane, vị tướng 4 sao từng giữ chức Phó tham
mưu trưởng Quân đội Mỹ trước khi nghỉ hưu vào năm 2003. Ông Keane đang hoạt động
với vai trò nhà phân tích quốc phòng và giữ chức Chủ tịch hội đồng Viện Nghiên
cứu Chiến tranh có trụ sở tại Washington.
Tướng về hưu Keane hiện là một nhà phân tích quốc phòng nhiều uy tín tại
Mỹ. Ảnh: Getty.
Tướng Keane thường xuyên xuất hiện trên Fox
News để phân tích an ninh quốc gia. Ông Keane là người có quan điểm
quốc phòng cứng rắn và được Tổng thống Trump coi trọng. Ông Keane thường xuyên
được đề cập như một tùy chọn để thay thế Bộ trưởng Mattis.
Ông Keane đã cảnh báo kế hoạch giảm ngân sách quốc
phòng xuống mức dưới 700 tỷ USD được Tổng thống Trump đưa ra vài tuần
trước. Ông cảnh báo việc cắt giảm ngân sách quốc phòng sẽ là sai lầm rất lớn.
Ông Keane lập luận rằng chính quyền cần duy trì mức tăng ngân sách quốc phòng.
Vị tướng về hưu đã có những lời lẽ gay gắt đối với
Mick Mulvaney, Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách và người sẽ là Chánh văn
phòng Nhà Trắng mới. “Tôi nghĩ rằng có con cáo trong chuồng gà và con cáo đó là
Mulvaney”, ông Keane nói.
Trong cuộc phỏng vấn với đài NPR hôm 20/12, Keane
nói rằng ông có cùng quan điểm với Bộ trưởng Mattis, phản đối quyết định rút
quân khỏi Syria của Tổng thống Trump. Tuy vậy, ông nói thêm rằng không muốn
công việc của Bộ trưởng Mattis.
“Tôi không có ý định quay lại với công việc. Tôi tin
rằng tổng thống sẽ tìm thấy một người có đủ khả năng phục vụ quốc gia”, ông
Keane nói.
Thượng
nghị sĩ Tom Cotton
Ông Cotton là thành viên Ủy ban Tình báo và Vũ trang
Thượng viện, người đã xây dựng danh tiếng “diều hâu” về vấn đề quốc phòng chỉ
trong 4 năm từ khi đảm nhận nhiệm vụ ở Ủy ban. Ông Cotton là một trong những
nhà phê bình hàng đầu về các chính sách an ninh quốc gia dưới thời Tổng thống
Barack Obama.
Thượng nghị sĩ Cotton được đánh giá là một trong những người bảo thủ nhất
ở Thượng viện. Ảnh: CNN.
Vị Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, bang Arkansas đã tự
đặt mình vào vị trí là một trong những người ủng hộ hàng đầu đối với Tổng thống
Trump ở Thượng viện. Ông Cotton, 41 tuổi, là cựu sĩ quan quân đội từng phục vụ ở
Iraq và Afghanistan.
Ông được nhắc đến như một lựa chọn cho vị trí Bộ trưởng Quốc phòng hoặc Giám đốc
Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA).
Tuy vậy, ông Cotton được đánh giá là một trong những
thành viên bảo thủ nhất ở Thượng viện và không ngại chỉ trích các đồng nghiệp.
Giới phân tích nhận định, ông Cotton có thể phải trải qua quy trình xác nhận đầy
khó khăn trước khi trở thành Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ. Người ta cũng không rõ liệu
ông có từ bỏ ghế an toàn ở Thượng viện để đảm nhận chức vụ trong nội các hay
không.
Thượng
nghị sĩ Lindsey Graham
Ông Graham là một trong những người ủng hộ mạnh mẽ
nhất ở Thượng viện trong việc duy trì sự hiện diện và can thiệp quân sự của Mỹ ở
nước ngoài. Vị Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, bang South Carolina ban đầu không ủng
hộ Tổng thống Trump. Nhưng kể từ khi ông Trump bước vào Nhà Trắng, Thượng nghị
sĩ Graham đã có liên hệ chặt chẽ hơn với tổng thống.
Thượng nghị sĩ Graham nhiều khả năng sẽ trở thành Chủ tịch Ủy ban Lập
pháp Thượng viện hơn là vị trí Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ. Ảnh: AP.
Tuy nhiên, giới phân tích nhận định, Lầu Năm Góc dưới
sự lãnh đạo của ông Graham dường như ít có khả năng đưa ra quan điểm trong sự
khác biệt giữa ông và Tổng thống Trump về các cam kết quân sự của Mỹ ở nước
ngoài.
Thượng nghị sĩ Graham và Tổng thống Trump đã có cuộc
đấu khẩu trên Twitter, sau khi ông Graham chỉ trích quyết định rút quân khỏi
Syria của Tổng thống Trump và kêu gọi tổng thống xem xét lại. Đáp lại, Tổng thống
Trump viết trên Twitter rằng “Thật khó tin Lindsey Graham sẽ chống lại cuộc sống
của người lính và hàng tỷ USD ngân sách”.
Ông Graham, cựu đại tá của Cục Dự trữ Không quân Mỹ,
ông được xem là ứng viên tiềm năng cho vị trí Chủ tịch Ủy ban Lập pháp Thượng
viện vào năm tới. Do đó, khả năng Thượng nghị sĩ Graham trở thành Bộ trưởng Quốc
phòng Mỹ không được đánh giá cao.
Thứ
trưởng Bộ Quốc phòng Patrick Shanahan
Shanahan là cựu giám đốc điều hành của Tập đoàn
Boeing, người đã tăng cường tiếng nói trong Lầu Năm Góc về lực lượng Không gian
của Tổng thống Trump. Shanahan là khách thường xuyên của Nhà Trắng, với nền tảng
từng là người điều hành công ty, Shanahan mang đến một quan điểm khác so với
các vị tướng nghỉ hưu.
Cựu
thượng nghị sĩ Jim Talent
Jim Talent là thành viên đảng Cộng hòa, bang
Missouri. Ông từng được đề cập rất nhiều đến vị trí Bộ trưởng Quốc phòng, 2 năm
trước khi Tổng thống Trump chọn tướng Mattis. Ông Talent có nhiều kinh nghiệm với
vấn đề Trung Đông, châu Á và từng làm việc tại Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An
ninh Mỹ - Trung.
Cựu Thượng nghị sĩ Talent từng là một trong những lựa chọn hàng đầu cho vị
trí Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ. Ảnh: CNN.
Talent từng gặp Tổng thống Trump vào năm 2016, trong
quá trình ông tìm kiếm ứng viên cho vị trí Bộ trưởng Quốc phòng. Tuy vậy, các
quan chức Nhà Trắng từng ủng hộ ông Talent như Chánh văn Phòng Nhà Trắng Reince
Priebus đã rời nhiệm sở từ rất lâu.
Giám
đốc tình báo quốc gia Dan Coats
Dan Coats, cựu thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, bang
Indiana. Ông Coats khá kín tiếng kể từ khi phụ trách cơ quan tình báo quốc gia.
Ông có quan điểm cứng rắn cùng với một số quan chức chính quyền trong cuộc điều
tra cáo buộc Nga can
thiệp vào bầu cử ở Mỹ năm 2016.
Tuy vậy, sự ủng hộ đối với ông giảm mạnh kể từ tháng
7, vì cách ông phản ứng trước các học giả về việc Tổng thống Trump mời Tổng thống
Nga Vladimir Putin thăm Washington.
--------------
LIÊN
QUAN
21/12/2018
.
20/12/2018
No comments:
Post a Comment