Saturday, February 28, 2015

Bàn tiếp về “Hung hãn” và “Hèn nhát” - 198 phương pháp của Gene Sharp (Cục Đất)





Cục Đất
Posted by adminbasam on 28/02/2015

Hai bài viết về “Hung hãn” và “Hèn nhát” của anh Tuấn Khanh và anh Huỳnh Ngọc Chênh có nhiều điều thú vị. Xin góp tiếp câu chuyện.

Lâu nay, đã lan truyền thuật ngữ: “Hèn với giặc, ác với dân” để chỉ thái độ của chính quyền hiện tại.

Ý nghĩa của nó là “Hèn nhát” trước kẻ mạnh là bành trướng Trung Quốc, “Hung hãn” đối với kẻ yếu là nhân dân.  Có quá nhiều dẫn chứng về điều này, đặc biệt là sự hung hãn với người biểu tình, dân oan, người bất đồng chính kiến với mọi hình thức: đánh lén, giam lõng, nói xấu, ném đồ hôi thối, cấm xuất cảnh, bắt giam… không kể xiết. Ở vế kia, hèn nhát đã nâng lên cấp độ quốc gia với phát biểu nghe ớn lạnh của ông bộ trưởng quốc phòng: “ghét Trung quốc là nguy hiểm…”

Đáng chú ý là: Ở cấp độ dân chúng, sự việc cũng diễn ra tương tự:
“Hèn nhát” trước kẻ mạnh là chính quyền, “Hung hãn” đối với kẻ yếu như: người cô thế, trẻ con, chó, lợn…
Dẫn chứng có khá nhiều qua hai bài viết của anh Tuấn Khanh và anh Huỳnh Ngọc Chênh.

Đâu là giải pháp
Đương nhiên, giải pháp đầu tiên là nâng cao nhận thức. May mắn là internet đã xóa đi mọi rào cản đối với truyền thông, vì thế việc làm của các trang mạng lâu như anhbasam, danlambaovn v.v… (rất nhiều, xin phép không nêu tên hết ở đây) đã thật sự góp phần nâng cao nhận thức của đông đảo người dân. Việc làm của họ là vô cùng cần thiết.

Nhận thức đến đâu thì đủ
Câu hỏi có vẻ lãng xẹt. Vì nhận thức không bao giờ có giới hạn cuối cùng.
Tuy nhiên, ở góc độ nào đó, cũng có thể định lượng.
Về số lượng, nếu đạt đến 15-25% dân số người lớn là được.
Về chất lượng, tức là mức độ nhận thức, xin nêu ra một ví dụ:
Bình thường, một người không dám nhảy từ tầng hai nhà xuống vì sợ gãy chân.
Tuy nhiên trong trường hợp cấp bách, như hỏa hoạn, không còn đường nào khác, người đó có thể quyết định nhảy xuống.
Hành động “nhảy xuống” đó phụ thuộc vào nhận thức về tính “cấp bách”, tính “sống còn” của nguy cơ đang xảy ra.
Chừng nào mà người dân nhận thấy sự mất dân chủ và mất chủ quyền là nguy cơ rất cấp bách với đất nước và bản thân, gia đình mình; chừng đó họ có thể hành động, vượt qua sợ hãi.

Vẫn sợ hãi, thì làm gì được

Câu hỏi này cũng rất phổ biến trên các diễn đàn.
Xin góp ý cho các tổ chức dân sự của chúng ta như sau.
Câu trả lời là : Gene Sharp đã bỏ công nghiên cứu và chỉ ra 198 phương pháp đấu tranh bất bạo động, có nhiều hình thức rất thú vị. Có cả một kho hàng ngàn ví dụ thực tế đã diễn ra ở các để có thể áp dụng. Kho tàng ở đây:

Rất mong ai đó, hoặc chính tôi, sẽ dịch nhiều trường hợp để phổ biến rộng rãi.
Hi vọng nội dung này sẽ giải tỏa được câu phát biểu: “biết thì biết nhưng chẳng làm gì được đâu”, của nhiều người, trong đó có dư luận viên.

Dưới đây là tên gọi của 198 phương pháp, có nhiều phương pháp có thể thực hiện mà không cần phải “sợ”:

=============

Những tuyên cáo chính thức 
1.     Các diễn văn công cộng 
2.    Thư chống đối hay ủng hộ 
3.    Tuyên ngôn của các tổ chức hay cơ sở 
4.    Tuyên cáo công cộng có chữ kí 
5.    Tuyên ngôn buộc tội và bày tỏ dự tính 
6.    Kiến nghị của nhóm hay của tập thể quần chúng 

Quảng bá truyền thông 
7.    Khẩu hiệu, biếm hoạ, và các kí hiệu biểu tượng  
8.    Biểu ngữ, áp phích, và các hình thức thông tin được trưng bày 
9.    Truyền đơn, sách mỏng, và sách 
10. Báo hằng ngày và báo định kì 
11. Ghi băng, đài, truyền hình, và viđêô 
12. Viết chữ kéo bay trên trời và viết chữ lên mặt đất 

Trình diễn nhóm 
13. Các nhóm uỷ nhiệm 
14. Trao giải thưởng giễu 
15. Nhóm vận động hành lang  
16. Làm hàng rào cản 
17. Bầu cử giễu 

 Những hành vi công cộng biểu tượng 
18. Trưng bày những lá cờ và những màu sắc biểu tượng 
19. Đeo vật biểu tượng (nút, huy hiệu ủng hộ) 
20. Cầu nguyện và sùng bái 
21. Phân phát những vật biểu tượng 
22. Cởi bỏ áo quần để chống đối 
23. Phá huỷ tài sản của chính mình (nhà, tài liệu, chứng liệu khả năng và thành tích, vân vân) 
24. Ánh sáng biểu tượng (đuốc, đèn lồng, nến) 
25. Trưng bày ảnh chân dung 
26. Sơn vẽ để phản đối 
27. Bảng hiệu hay tên mới và/hay là tên mang tính biểu tượng 
28. Các âm thanh biểu tượng (“những ca khúc biểu tượng” cùng với huýt sáo,  chuông, còi, vân vân) 
29. Đòi lại tài sản một cách biểu tượng (chiếm lại đất hay nhà) 
30. Những cử chỉ thô bỉ 

Áp lực lên cá nhân 
31. “Bám sát” các giới chức (có thể cần liên tục theo dõi họ, hay là nhắc nhở họ, hoặc có thể giữ im lặng và tỏ sự kính trọng) 
32. Khiêu khích các giới chức (giễu hay là mạt sát) 
33. Kết thân (bắt người ta phải chịu ảnh hưởng mạnh trực tiếp để thuyết phục họ là chế độ mà họ phục vụ không công chính) 
34. Những đêm không ngủ 

Kịch nghệ và âm nhạc 
35. Những hài kịch ngắn và các trò đùa tinh nghịch 
36. Trình diễn kịch và âm nhạc 
37. Ca hát 

Diễn Hành 
38. Tuần hành  
39. Diễn hành  
40. Đám rước tôn giáo  
41. Hành hương 
42. Đoàn xe mô tô 

Vinh Danh những Người Quá Cố 
43. Để tang chính trị 
44. Đám tang giả vờ 
45. Biến lễ an táng thành biểu tình 
46. Công khai biểu lộ sự tôn kính tại những nơi chôn cất 

Tụ Họp Công Khai 
47. Tụ họp để chống đối hay để ủng hộ 
48. Mít tinh chống đối 
49. Mít tinh chống đối nguỵ trang 
50. Hội luận với vài ba thuyết trình viên thông suốt vấn đề 

Rút Lui và Công Khai Từ Bỏ 
51. Bãi công đột nhiên 
52. Thinh lặng 
53. Khước từ các vinh danh 
54. Từ bỏ 

Bất Hợp Tác Xã Hội 

Khai Trừ  
55. Từ chối giao tiếp 
56. Từ chối giao tiếp có chọn lọc 
57. Khước từ giao hợp  
58. Dứt phép thông công  
59. Cấm tham dự thánh lễ và rước lễ  

Bất Hợp Tác với những Sinh Hoạt Xã Hội, Phong Tục, và các Định Chế  
60. Ngưng các hoạt động thể thao và xã hội 
61. Tẩy chay những buổi giao tế xã hội 
62. Học sinh/sinh viên bãi khoá 
63. Bất tuân xã hội (tập quán hay là quy tắc xã hội) 
64. Rút lui khỏi những định chế xã hội 

Rút Lui Khỏi Hệ Thống Xã Hội 
65. Không ra khỏi nhà 
66. Hoàn toàn bất hợp tác cá nhân  
67. Công nhân “trốn” việc  
68. Nơi an toàn  
69. Lẩn tránh tập thể  
70. Di cư để phản đối (hijrat) 

Bất Hợp Tác Kinh Tế: Tẩy Chay Kinh Tế 

Hành Động Bởi Giới Tiêu Thụ 
71. Người tiêu thụ tẩy chay  
72. Không tiêu thụ những hàng hoá đã bị tẩy chay  
73. Chính sách khắc khổ  
74. Từ chối trả tiền mướn đất/nhà 
75. Từ chối mướn nhà/đất 
76. Tẩy chay toàn quốc bởi giới tiêu thụ  
77. Tẩy chay quốc tế bởi giới tiêu thụ  

Hành Động Bởi Công Nhân và các Nhà Sản Xuất 
78. Công nhân tẩy chay 
79. Tẩy chay bởi các nhà sản xuất  

Hành Động Bởi Giới Trung Gian 
80. Tẩy chay bởi các nhà cung cấp hay các nhà quản lí  

Hành Động Bởi Sở Hữu Chủ và Cấp Quản Trị    
81. Tẩy chay bởi các nhà buôn  
82. Từ chối cho mướn hoặc bán tài sản 
83. Đóng cửa  
84. Khước từ sự hỗ trợ về kĩ nghệ 
85. Thương gia “tổng đình công” 

Hành Động Bởi Giới Nắm Giữ các Nguồn Tài Chánh 
86. Rút tiền ra khỏi ngân hàng 
87. Từ chối trả lệ phí dịch vụ, lệ phí thành viên, và lệ phí ấn định 
88. Từ chối trả nợ hay tiền lãi 
89. Cắt ngân khoản hay tín dụng 
90. Khước từ mang lại lợi tức 
91. Khước từ tiền của chính quyền  

Hành Động Bởi Chính Phủ 
92. Cấm vận nội địa 
93. Vào sổ đen các nhà buôn đối tượng 
94. Cấm vận các nhà buôn quốc tế 
95. Cấm vận những người mua quốc tế 
96. Cấm vận mậu dịch quốc tế 

Bất hợp tác kinh tế: Đình công 

Những cuộc Đình Công Có Tính Biểu Tượng
97. Đình công để phản đối  
98. Bãi công nhặm lẹ (đình công chớp nhoáng) 

Những cuộc Đình Công Nông Nghiệp 
99. Nông dân đình công 
100.               Nhân công nông trại đình công  

Đình Công Bởi các Nhóm Đặc Biệt 
101.               Khước từ lao động cưỡng bức 
102.               Tù nhân đình công 
103.               Thợ thủ công đình công 
104.               Đình công của giới chuyên nghiệp 

Những Cuộc Đình Công Kĩ Nghệ Thông Thường 
105.               Đình công cơ sở  
106.               Đình công kĩ nghệ  
107.               Đình công thiện cảm 

Những Cuộc Đình Công Có Giới Hạn 
108.               Đình công riêng rẽ  
109.               Đình công tiếp nối  
110.               Lãn công 
111.               Đình công bằng cách làm đúng theo luật  
112.               Báo cáo “bệnh” (khai “bệnh”) 
113.               Đình công bằng cách từ nhiệm 
114.               Đình công có giới hạn  
115.               Đình công chọn lọc  

Những Cuộc Đình Công Liên Kĩ Nghệ 
116.               Đình công trải rộng 
117.               Tổng đình công  

Hỗn Hợp các Loại Đình Công và Ngưng Sinh Hoạt Kinh Tế 
118.               Hoàn toàn đóng cửa tiệm, văn phòng để phản kháng 
119.               Ngưng hẳn mọi hoạt động kinh tế  

Bất Hợp tác Chính Trị 

Phủ Nhận Uy Quyền 
120.               Giữ lại hay rút lui sự trung thành 
121.               Khước từ ủng hộ công khai  
122.               Tài liệu và diễn văn kêu gọi đối kháng 

Công Dân Bất Hợp Tác với Chính Quyền 
123.               Tẩy chay các cơ quan lập pháp 
124.               Tẩy chay các cuộc bầu cử 
125.               Tẩy chay làm việc cho chính phủ và các chức vụ chính phủ 
126.               Tẩy chay các bộ, các nha sở, và các cơ quan khác của chính phủ 
127.               Rút ra khỏi các cơ sở giáo dục của chính quyền 
128.               Tẩy chay các tổ chức được chính quyền hỗ trợ 
129.               Khước từ hỗ trợ nhân viên công lực 
130.               Tháo gỡ bảng hiệu, dấu chỉ địa điểm 
131.               Từ chối chấp nhận các giới chức được bổ nhiệm 
132.               Từ chối giải thể các cơ chế hiện hành 

Những Giải Pháp Khác của Công Dân Thay Thế cho sự Tuân Phục 
133.               Tuân hành một cách miễn cưỡng và chậm chạp 
134.               Bất tuân khi không bị giám sát trực tiếp 
135.               Dân chúng bất tuân 
136.               Bất tuân trá hình  
137.               Từ chối tụ tập hay họp nhằm mục đích phân tán 
138.               Biểu-tình-ngồi 
139.               Bất hợp tác về việc tòng quân và trục xuất khỏi nước 
140.               Lẩn trốn, trốn thoát, giấy tờ giả 
141.               Bất tuân dân sự đối với những luật “phi pháp”  

Hành Động bởi Nhân Viên Chính Quyền 
142.               Từ chối có chọn lọc sự hỗ trợ bởi những trợ tá của chính quyền 
143.               Chặn hệ thống chỉ huy và thông tin 
144.               Trì hoãn và gây cản trở 
145.               Toàn bộ hệ thống hành chánh bất hợp tác 
146.               Ngành tư pháp bất hợp tác  
147.               Cố tình vô hiệu năng và bất hợp tác có chọn lọc bởi nhân viên công lực 
148.               Nổi loạn 

Hành Động của Chính Quyền Quốc Nội 
149.               Tránh né và trì hoãn bán pháp lí 
150.               Bất hợp tác bởi những đơn vị thành phần của chính phủ 

Hành Động của Chính Quyền Quốc Tế 
151.               Những thay đổi đại diện ngoại giao và các đại biểu khác 
152.               Trì hoãn và huỷ bỏ các diễn biến ngoại giao 
153.               Hoãn lại việc thừa nhận ngoại giao 
154.               Cắt đứt quan hệ ngoại giao 
155.               Rút khỏi các tổ chức quốc tế 
156.               Tù chối gia nhập vào các cơ quan quốc tế 
157.               Loại ra khỏi các tổ chức quốc tế 

Can Thiệp về Tâm Lí  
158.               Dang mình dưới nắng mưa 
159.               Nhịn đói 
160.               a)   Nhịn đói vì áp lực đạo đức 
161.               b)  Đình công tuyệt thực 
162.               c)   Nhịn đói để cải hoá [satyagrahic] 
163.               Xử án ngược  
164.               Quấy nhiễu bất bạo động 

Can Thiệp bằng Thân Xác 
162.               Ngồi bám trụ 
163.               Đứng bám trụ 
164.               Diễn hành bằng xe 
165.               Lội nước/bùn để phản đối 
166.               Đi vòng vòng  
167.               Tập trung cầu nguyện 
168.               Đột kích bất bạo động 
169.               Đột kích bất bạo động bằng máy bay  
170.               Xâm lấn bất bạo động 
171.               Xen kẽ vào giữa một cách bất bạo động 
172.               Gây cản trở bất bạo động 
173.               Chiếm cứ bất bạo động 

Can Thiệp về Xã Hội 
174.               Thiết lập những khuôn thước xã hội mới 
175.               Gây tràn ngập các cơ sở 
176.               Gây trì hoãn  
177.               Chiếm diễn đàn  
178.               Du kích kịch trường  
179.               Tạo ra những cơ chế xã hội thay thế khác 
180.               Tạo ra những hệ thống truyền thông thay thế khác 

Can Thiệp về Kinh Tế 
181.               Đình công ngược 
182.               Đình công tại chỗ  
183.               Chiếm đất bất bạo động 
184.               Thách thức cấm vận 
185.               Làm bạc giả vì động cơ chính trị 
186.               Mua chặn hết hàng hoá 
187.               Tịch thu tài sản 
188.               Thải đổ hàng hoá 
189.               Bảo trợ có chọn lọc 
190.               Tạo những thị trường thay thế khác 
191.               Tạo những hệ thống vận tải thay thế khác 
192.               Tạo những cơ chế kinh tế thay thế khác      

Can Thiệp về Chính Trị          
193.               Tạo tràn ngập các hệ thống hành chánh 
194.               Tiết lộ danh tánh các nhân viên mật vụ 
195.               Tình nguyện đi tù 
196.               Bất tuân dân sự đối với những luật “vô thưởng vô phạt” 
197.               Tiếp tục làm việc mà không cộng tác 
198.               Hai chủ quyền và chính phủ song hành
_______

Mời xem lại:









No comments: