Thanh Phương –RFI
Đăng
ngày 17-01-2017
Ngày 13/01/2017, Tập
đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam ( PVN ) đã cùng với Tổng công ty Thăm dò Khai
thác Dầu khí (PVEP) đã ký với tập đoàn dầu khí Mỹ Exxon Mobil hai văn bản : thỏa
thuận khung phát triển dự án khai thác mỏ khí Cá Voi Xanh và thỏa thuận khung hợp
đồng bán khí của mỏ này.
Mỏ
khí Cá Voi Xanh là dự án khí lớn nhất ở Việt Nam từ trước đến nay. Mỏ này nằm
cách bờ biển tỉnh Quảng Nam, miền Trung Việt Nam, khoảng 80 km, với trữ lượng
được ước tính khoảng 150 tỷ mét khối khí. Mục tiêu mà dự án đề ra là sẽ đạt
dòng khí đầu tiên vào năm 2023 để cung cấp cho miền Trung Việt Nam. Nhưng mỏ
khí Cá Voi Xanh nằm trong vùng biển đang tranh chấp giữa Việt Nam với Trung Quốc.
Thỏa
thuận nói trên được ký kết đúng vào lúc ông John Kerry đang viếng thăm Việt Nam
lần cuối trong cương vị ngoại trưởng Mỹ, còn ông Nguyễn Phú Trọng công du Trung
Quốc lần đầu tiên kể từ khi tái đắc cử tổng bí thư Đảng. Một sự trùng hợp về thời
điểm nhưng nó cũng phản ánh chính sách của Việt Nam gọi là « đa phương
hóa và đa dạng hóa » quan hệ ngoại giao.
Thỏa
thuận này cũng được ký chỉ vài ngày sau khi ngoại trưởng được chỉ định của Mỹ,
Rex Tillerson, nguyên là một lãnh đạo của tập đoàn Exxon Mobil, đã gây phản ứng
giận dữ từ báo chí chính thức của Trung Quốc, khi lên tiếng yêu cầu cấm Trung
Quốc tiếp cận các đảo nhân tạo ở Biển Đông, vì theo ông việc Trung Quốc xây các
đảo nhân tạo này là « phi pháp », chẳng khác gì việc nước Nga
sát nhập vùng Crimée của Ukraina.
Khi
còn là một lãnh đạo của Exxon Mobil, ông Tillerson đã từng « nếm mùi »
áp lực của Trung Quốc muốn ngăn cản tập đoàn dầu khí Mỹ đầu tư khai thác ở Việt
Nam. Trong một bài viết đề ngày 16/01/2017, giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về
Việt Nam thuộc Học viện Quốc phòng Úc, nhắc lại rằng vào năm 2007 ông nhận được
thông tin là tình báo Trung Quốc đã lấy được một bản sao Chiến lược biển của Việt
Nam đến năm 2020. Chiến lược này đề ra kế hoạch gắn nền kinh tế vùng bờ biển với
các tài nguyên nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, trong đó có cả dầu
khí.
Giáo
sư Carl Thayer cho biết, lúc đó phía Trung Quốc đã cảnh cáo các tập đoàn dầu
khí phương Tây là nếu giúp Việt Nam khai thác dầu khí, thì quyền lợi của họ ở
Trung Quốc sẽ bị tổn hại. Theo nhật báo Hồng Kông The South China Morning Post,
vào năm 2008, Exxon Mobil đã công khai xác nhận những áp lực đó của Trung Quốc.
Nhưng giáo sư Thayer nhận định, bằng chính sách « cây gậy và củ cà rốt »
mà Hoa Kỳ thi hành với Trung Quốc, phía Bắc Kinh đã ngưng sách nhiễu các tập
đoàn dầu khí Mỹ làm ăn với Việt Nam.
Vấn
đề là sau những tuyên bố của ông Tillerson về Biển Đông, chưa biết là Trung Quốc
sẽ phản ứng ra sao về thỏa thuận vừa được ký giữa Việt Nam với Exxon Mobill, nhất
là vì mỏ khí Cá Voi Xanh nằm tại vùng biển đang tranh chấp giữa Việt Nam với
Trung Quốc. Tất cả tùy thuộc phần lớn vào quan hệ Mỹ - Trung dưới thời tổng thống
Donald Trump. Hiện giờ Bắc Kinh còn tỏ ra thận trọng, mềm mỏng trước những
tuyên bố cứng rắn của các bộ trưởng tương lai cũng như của bản thân ông Trump.
Nhưng chắc chắn là Trung Quốc sẽ không khoanh tay ngồi yên nếu chính quyền mới
của Mỹ thi hành một chính sách gây tổn hại cho lợi ích của họ, đặc biệt là tại
Biển Đông.
----------------------------
No comments:
Post a Comment