Ý kiến: Anh cần giữ
chế độ quân chủ vì tương lai đất nước
Thoi Nguyễn
Gửi tới BBC từ London
15 tháng 9
2022, 22:06 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cq5033jwe73o
https://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/8391/live/1c20d3b0-3507-11ed-9ede-3776caae5876.jpg.webp
Linh
cữu Nữ hoàng Anh đang đặt ở Westminster Hall, London cho dân vào viếng
Vào
ngày thứ Năm 08/09/2022, tôi rất buồn khi nghe tin Nữ hoàng Anh Queen
Elizabeth II đã qua đời.
Tôi được
thấy Nữ hoàng lần đầu 13 năm trước khi người cha nuôi người Anh của tôi, bác
sĩ Peter Fison, dẫn tôi đi xem sự kiện diễu binh của Hoàng gia Anh vào mùa hè
năm đó gần Cung điện Buckingham.
Lúc đọc
tin Nữ hoàng qua đời trên báo, tôi vẫn còn làm việc ở Dublin, thủ đô Cộng hòa
Ireland. Một ngày sau đó, trên chuyến bay Aer Lingus từ Dublin về sân bay
Heathrow, tôi có trò chuyện với một công dân Ireland, tên là Mike Hannigan,
ngồi chung cùng hàng ghế. Tôi có hỏi góc nhìn của anh về Hoàng gia Anh và được
biết Mike là người có vợ ở Belfast, Bắc Ireland, vùng thuộc Vương quốc Anh.
Anh nói từ kinh nghiệm của họ là nền quân chủ và Hoàng gia Anh đã giúp sự
ổn định chính trị của hai miền Nam-Bắc trên hòn đảo Ireland.
Vào ngày
13/09/2022, sau khi vua Charles III lên ngôi, ông và phu nhân Camilla đã ghé
thăm Belfast, Bắc Ireland với cương vị là vị nguyên thủ quốc gia và vị vua
đứng đầu Hoàng gia Anh. Người dân Bắc Ireland hoan nghênh chào đoán vua Charles
và vương hậu Camilla, gửi những lời chia buồn tới ông vì sự ra đi của người mẹ
yêu dấu, tặng những vong hoa bên ngoài lâu đài Hillsborough, trụ sở chính
thức duy nhất của Hoàng gia tại Bắc Ireland, để tỏ lòng tôn kính.
Tin Nữ
hoàng băng hà để lại nhiều nỗi buồn cho những người dân Bắc Ireland trong có
nhiều người ủng hộ chế độ quân chủ theo Anh kể từ ngày Ireland thành một nước Cộng
hòa.
Trải qua
vài năm có văn phòng tư vấn làm việc tại thủ đô Dublin , tôi có dịp gặp gỡ và
tiếp xúc với nhiều người Ireland. Phải nói rằng với một số người ở Cộng hòa
Ireland, tin Nữ hoàng qua đời và di sản của Hoàng gia mà bà để lại làm
dấy lên những cảm xúc lẫn lộn khác nhau. Một số phản ứng cho rằng bà đại
diện cho chế độ thực dân Anh, để lại thời xung đột bạo lực (The Troubles làm
chết hàng nghìn dân) Ireland đã giành lạị độc lập từ Vương quốc Anh kể từ
năm 1922, kết thúc thời cai trị của Anh. Nay Ireland là một nước cộng hòa có
nền dân chủ đại nghị do Tổng thống Micheal Higgins, thủ tướng Micheal Martin
hiện nay đang lãnh đạo. Từ đó nhìn sang Anh thì câu hỏi là đất nước
Ireland đã thành cộng hòa vậy Anh có nên bãi bỏ chế độ quân chủ không?
BBC
đã đăng trong
một bài gần đây các ý kiến tại Anh và ở một số nước thuộc địa Anh
cũ, nay là thành viên Commonwealth, muốn bãi bỏ chế độ quân chủ tại Anh.
Theo quan điểm tôi, người Anh nên giữ chế độ hoàng gia hiện tại vì nó sẽ mang
nhiều cái lợi về sau.
Những người
có chủ trương bỏ nền quân chủ Anh thường đưa ra những lý do vô cớ, cho rằng chế
độ Hoàng Gia rất tốn kém để duy trì. Thực tế là ngược lại, Hoàng gia Anh
là một thương hiệu, có quyền lực ảnh hưởng trên toàn cầu.
Theo nhận
xét của báo Telegraph, Hoàng gia đã giúp cho đất nước Anh rất nhiều và đó để lại
thương hiệu trên toàn cầu mang lại lợi ích kinh tế cho đất nước Anh. Sự kiện Đại
lễ Bạch Kim vào tháng sáu năm nay là một ví dụ cụ thể, Anh quốc đã bỏ ra bốn
ngày để kỷ niệm 70 năm trị vì của Nữ hoàng Elizabeth đệ nhị.
https://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/e43f/live/52ee1010-3507-11ed-9ede-3776caae5876.jpg.webp
Người
Anh thương tiếc Nữ Hoàng
Có một số
nhà hoạt động đã phản đối Hoàng gia và cho rằng nước Anh nên đổi thành hệ thống
Cộng hòa. Tuy nhiên, tôi hoài nghi về việc chuyển thể chế chính trị thành một
nước Cộng hòa vì Anh đã có một lịch sử vương triều lâu đời. Chưa kể, dưới
hình thức cộng hòa, các nhiệm kỳ tổng thống thường rất tốn kém.
Ví dụ
các chuyến đi công du của Tổng thống Pháp có giá tương đương 103,5 triệu bảng
Anh hay tổng thống Ý tốn kém tầm khoảng 193 triệu bảng Anh mỗi năm.
Ngoài ra,
cần phải nói về tính ổn định của hệ thống. Nền Cộng hòa mới lập thường
dễ bị lung lay. Các chính phủ lên rồi xuống, thậm chí có thể bị lật đổ còn
chế độ quân chủ thường là ổn định và tồn tại lâu hơn. Về danh nghĩa, các
chính trị gia chỉ đại diện cho đảng của họ trong các nước cộng hòa. Còn Nữ
hoàng Elizabeth là một nhân vật đã đảm bảo sự ổn định chính trị cho đất nước
Anh hơn mấy thập niên qua.
Ở Anh,
nhà vua là biểu tượng lèo lái đất nước vượt qua thời kỳ khó khăn nhất, như
ví dụ cha của Nữ hoàng Elizabeth, vua George VI trong Thế chiến II. Sự
hiện diện của Hoàng gia thời kỳ Anh bị Đức tấn công làm cho người dân có cảm
giác gần gũi, đoàn kết mạnh hơn để đối phó với quân thù.
Các quốc
gia có chế độ quân chủ ít tham nhũng, đáng tin cậy hơn trước mắt người dân. Đã
từ rất lâu, các chính trị gia được xem là người không đáng tin cậy vì họ hứa suông
trước một cuộc bầu cử và khi họ đã nắm quyền lực trong tay, họ thường thất
hứa sau đó.
Năm 2017,
trong bài phân tích sâu sắc trên tạp chí Hội Nghiên cứu Các ngành Kinh tế
(IFN), hai nhà nghiên cứu Andreas Bergh và Christian Bjørnskov nhận thấy rằng
lòng tin xã hội của người dân vào thể chế có hoàng gia sẽ cao hơn đối với
các chế độ cộng hòa vì tội phạm và tham nhũng thấp hơn.
Theo chỉ số
Minh Bạch toàn cầu, trọng số 10 quốc gia hàng đầu về tính minh bạch và không
tham nhũng thì bảy trong số đó có vua hoặc nữ hoàng: Đan Mạch, New Zealand, Thụy
Điển, Na Uy, Hà Lan, Luxembourg và Canada.
https://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/b412/live/af52b630-3507-11ed-9ede-3776caae5876.jpg.webp
Vua Charles III và gia đình Hoàng gia
Nhân tin Nữ
hoàng qua đời, rất nhiều trang báo cánh tả tại Anh đã kêu gọi bỏ đi chế độ
quân chủ và thành lập một nước cộng Hòa. Bên kia bề đại dương, tờ báo The New
York Times luôn đả kích, hoài nghi về chế độ có Hoàng gia. Sự căm ghét của họ
đã đi quá xa có lẽ một phần họ đã tuyển dụng những cây bút cánh tả cực đoan đả
kính chế độ Hoàng gia từ bấy lâu nay.
Tại Việt
Nam, lướt trên trang Facebook tôi thấy nhiều tài khoản được dựng lên bởi
các dư luận viên nhận tiền để mua lượt thích (likes) họ đả kích Hoàng gia
Anh và cho rằng bà Nữ Hoàng “có tội với Việt Nam”, dựa trên thuyết âm mưu
không có cơ sở, bằng chứng thực tiễn. Vẫn các trang của họ có nhiều bài toàn
ca ngợi Putin, đăng thuyết âm mưu về Tổng thống Zelensky mà họ quên đi thực tế
hàng triệu người Ukraine trong đó có người Việt đã phải đi nước ngoài lánh nạn,
gia đình tan nát vì cuộc chiến tranh tàn khóc vì tham vọng của Putin gây ra. Những
người lập trang đó nên biết nhìn thẳng vào sự thật, trân trọng sự phản biện.
Với 3 trên
hơn 5 người Anh vẫn muốn duy trì Hoàng gia theo cuộc khảo sát gần đây của
Ipsos thì những yêu cầu bỏ quân chủ là chuyện xa vời. Điều đó cho thấy đại đa
số người Anh vẫn tin tưởng vào vai trò của Hoàng gia.
Vĩnh biệt
nữ Hoàng Elizabeth II. Cảm ơn Bà. Bằng sự khôn khéo, ấm áp, hài hước và khả
năng làm việc không mệt mỏi luôn luôn nhìn thấy những điều tốt đẹp nhất ở con
người, Nữ hoàng đã giúp đất nước Anh rất nhiều trong suốt 70 năm qua. Tôi sẽ
cùng nhiều người Anh ghi sổ chia buồn, đến nhìn thấy quan tài của bà vào Chủ Nhật
tuần này để bày tỏ sự tôn kính, tưởng nhớ công lao của bà.
Về cá
nhân mình, tôi luôn trung thành với Hoàng gia Anh và mong muốn Anh Quốc giữ
được thể chế hiện tại. Số phận của chế độ Hoàng gia, mà tôi muốn nói rộng hơn ở
đây là của cả dân tộc Anh Quốc, sẽ phụ thuộc vào Vua Charles III nếu biết hoàn
thành nhiệm vụ của mình lấy lại được sự tin tưởng và tín nhiệm của toàn dân, đễ
mỗi người dân Anh trong đó có tôi sẽ hát bài ca quốc ca mới “ God Save the
King”.
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của
tác giả.
----------------------------
TIN LIÊN QUAN
Phóng viên BBC kể
chuyện xếp hàng để vào viếng Nữ hoàng
15 tháng 9
năm 2022
.
Thái tử William và
Harry cùng đi sau quan tài Nữ hoàng Anh
14 tháng 9
năm 2022
.
Vua Charles III: Cuộc đời
qua ảnh
11 tháng 9
năm 2022
.
Nữ hoàng Elizabeth II: Cuộc
đời qua ảnh
9 tháng 9
năm 2022
.
12 tháng 9
năm 2022
.
Nữ hoàng và 'khiếu hài hước
tuyệt vời'
12 tháng 9
năm 2022
No comments:
Post a Comment