Lê Phan
December 15, 2018
Đó
là câu hỏi đã làm tôi vô cùng thắc mắc. Với một con số nhỏ bé chỉ có hơn 8,000
người, không nằm trong nhóm những người mà Tổng Thống Donald Trump coi như là kẻ
thù của nhân dân Hoa Kỳ và do đó phải trục xuất bằng mọi giá như người Hồi
Giáo. Dĩ nhiên người Việt
cũng là người da màu, và có lẽ chỉ với điều đó là cũng đủ họ bị liệt vào loại
những kẻ cần bị đuổi ra khỏi Hoa Kỳ nếu có thể có cớ.
Những tin tức mới nhất cho biết là tuần này chính phủ
Trump sẽ gặp đại diện của nhà cầm quyền CSVN để thúc đẩy việc trục xuất những
người gốc Việt vốn đã đến Hoa Kỳ như là những người tị nạn Cộng Sản trước năm
1995. Những luật gia chỉ trích nói là sự thúc đẩy để tăng cường trục xuất đi
ngược lại không những là một sự thất hứa quốc tế của Hoa Kỳ, mà còn chứng tỏ là
chính phủ không tin vào khả năng và chức năng của hệ thống nhà tù của Hoa Kỳ.
Nhiều những người trong nhóm này đã đến Hoa Kỳ khi
còn là trẻ thơ, bị kết án cách đây nhiều thập niên, và chỉ bị tù rất ít hay là
không bị tù nhưng vẫn đối diện trục xuất. Luật Sư Tania Phạm, một luật sư đại
diện cho những người gốc Việt là nạn nhân của cố gắng này, giải thích: “Trong nhiều trường hợp – họ chỉ phạm tội có
một lần và đó là cách đây nhiều thập niên. Họ đã hối cải và hoàn lương. Đây là
thí dụ là hệ thống nhà tù đã cải tạo được họ. Họ đã chứng minh được là họ có thể
sống lương thiện sau khi được trả tự do.”
Anh Tùng Nguyễn tư vấn cho một trường hợp người vợ
mang thai nhưng chồng bị bắt vì nằm trong diện trục xuất. (Hình: Thịnh Nguyễn/Người
Việt)
Đó là những người như Tùng Nguyễn. Tùng đến Hoa Kỳ
năm 1991 mới 13 tuổi. Bố mẹ Tùng đã nhận một cô bé con lai nên toàn gia đình được
nhận di dân theo Đạo Luật Amerasian Homecoming Act. Nhưng với bố mẹ làm việc đầu
tắt mặt tối chỉ đủ để kiếm sống, Tùng thường bị bỏ ở nhà một mình và gặp khó
khăn hội nhập. Trả lời tờ Washington Post từ Santa Ana, Tùng giải thích: “Tôi
còn trẻ. Tôi không nói được tiếng Anh và ở trường tôi bị bắt nạt, thành ra tôi
đi chơi với những người giống mình, nó cho tôi một cảm tưởng có chỗ nương tựa.”
Điều đó có nghĩa là đi chơi với nhưng thiếu niên gốc Việt trong các băng đảng.
Năm 1994, khi mới 16 tuổi, Tùng dính líu đến một vụ
đâm chết người, vì một cuộc cãi vã về “tôn trọng.” Tùng cầm con dao nhưng không
đâm người; nhưng Tùng bị xử như là một người lớn và kết án 25 năm tù. Sau khi
Tùng ở tù được 18 năm, Thống Đốc Jerry Brown cứu xét lại nội vụ và trả tự do vì
“cải tạo vượt bực.”
Từ khi đó, Tùng đã trở thành một trong những thiện
nguyện viên giúp đỡ những thanh niên trong cộng đồng. Năm 2014, Tùng lập gia
đình. Năm nay, Sáng Hội Open Society đã trao tặng Tùng Soros Justice
Fellowship, vinh danh “một nhân vật nổi trội” đã cố gắng cải thiện hệ thống
công lý hình sự Hoa Kỳ. Tùng nói: “Tôi
không muốn có con vì tôi không thể sống nổi nếu bất cứ một ngày nào đó, họ đến
và đem tôi đi. Đây là cuộc đời của tôi; đây là nhà tôi.”
Cựu Đại Sứ Ted Osius của Hoa Kỳ ở Hà Nội gọi tân
chính sách này là “đáng khinh bỉ” và kỳ thị sắc tộc. Ông nói: “Theo tôi, thật là bi thảm và hoàn toàn
không xứng đáng với Hoa Kỳ. Rằng chúng tôi đối xử với người ta như thế này, đây
là những người đã vào phe với chúng ta trong cuộc chiến và con cháu của các
quân nhân của chúng ta.”
Đại Sứ Osius muốn nói đến những người như Robert Huỳnh.
Huỳnh là con trai của một quân nhân Hoa Kỳ, tuy chưa bao giờ gặp cha. Mẹ Huỳnh
người Việt. Năm 1984, chín năm sau khi người lính Mỹ cuối cùng rời Việt Nam, cậu
bé Huỳnh mới 14 tuổi đến Louisville với mẹ, anh và chị em cùng mẹ khác cha theo
chương trình Amerasian. Ngày nay, 48 tuổi, với một con trai và hai cháu trai,
Huỳnh đang có triển vọng bị trục xuất về Việt Nam.
Huỳnh có tiền án. Thời đôi mươi, Huỳnh bị gần ba năm
tù vì buôn lậu ectasy. Mới đây Huỳnh bị một năm treo bằng vì say rượu lái xe và
bị một án treo nữa vì tổ chức một phòng chơi slot machine lậu với cô bạn ở
Texas. Huỳnh công nhận đã có lỗi lầm nhưng đã chịu án và đang tìm cách xây dựng
lại cuộc đời. Nay anh có triển vọng mất hết. Trả lời tờ Post từ Houston, Huỳnh
nói: “Mẹ tôi năm nay đã 83 tuổi, và tôi
muốn gần bà khi bà qua đời. Tôi không có ai thân thích ở Việt Nam. Đời tôi là ở
Hoa Kỳ.”
Như chúng ta biết, tất cả những thuyền nhân, di dân
Việt Nam khi đến Hoa Kỳ được phát thẻ xanh, nhưng một số khá nhiều – như Huỳnh
– thiếu giáo dục, thiếu khả năng ngôn ngữ, hay trợ giúp pháp lý để xin nhập
tich. Nay họ phải trả cái giá rất đắt.
Chính phủ Trump, trong một chính sách của Cố Vấn
Stephen Miller đã tìm cách diễn dịch lại thỏa thuận năm 2008 giữa chính phủ của
Tổng Thống George W. Bush và nhà cầm quyền CSVN – theo đó những người Việt đến
Hoa Kỳ trước khi hai quốc gia thiết lập bang giao năm 1995 sẽ “không bị phải trả
về.” Nay Tòa Bạch Ốc bảo là không miễn trục xuất cho những người không phải là
công dân đã can án.
Những người chỉ trích cáo buộc chính phủ Trump là đã
bội ước thỏa thuận năm 2008. Bộ Ngoại Giao bác bỏ, dẫn một lời trong thỏa thuận
chỉ ra là hai bên tôn trọng lập trường pháp lý của nhau đối với những người đến
trước năm 1995. Bộ Ngoại Giao nói: “Lập trường của Hoa Kỳ là mỗi quốc gia có một
trách nhiệm pháp lý quốc tế nhận những công dân mà một quốc gia khác muốn đưa
đi, đuổi đi hay trục xuất.” Bộ cũng từ chối nói đến trường hợp đặc thù của Việt
Nam. Ông Brendan Raedy của cơ quan ICE thì nói là việc trục xuất tạp trung vào
“những cá nhân có hại cho an ninh quốc gia, an toàn công cộng và an toàn biên
giới.”
Nhưng những người gốc Việt này nào có phải là “những
cá nhân có hại cho an ninh quốc gia, an toàn công cộng và an ninh biên giới.”
Hơn thế, Hà Nội không muốn nhận những người này vì họ không coi những người này
là công dân của họ. Đây là những công dân của Việt Nam Cộng Hòa, công dân của một
quốc gia không còn nữa.
Vả lại như cựu Đại Sứ Ted Osius giải thích: “Đa số
những người đang bị nhắm vào để trục xuất – một số vì những tội vặt – là những
người tị nạn chiến tranh đã về phe với Hoa Kỳ. Và họ nay bị phải ‘trở về’ nhiều
thập niên sau cho một quốc gia cai trị bởi một chế độ Cộng Sản mà họ chưa bao
giờ chịu hòa giải.”
Đã có 11 người
trong số này bị trục xuất về Việt Nam, nơi họ bị công an theo dõi và nghi ngờ
vì họ là con dân “ngụy.” Họ không làm sao có được hộ khẩu để có thể có giấy “chứng
minh nhân dân” cho một cuộc sống bình thường.
Huỳnh sau cùng đã đoàn tụ được với gia đình Mỹ của
mình năm 2016 sau khi thử DNA đã khiến anh tìm thấy người cha James A. Falls.
Tin nửa vui nửa buồn. Huỳnh khám phá ra là người cha mà anh suốt đời mơ ước đã
chết trong một tai nạn xe hơi năm anh mới 4 tuổi. Nhưng đã gặp một người anh và
một người em gái cùng cha khác mẹ và hai bà em của bố hiện nay sống gần anh ở
Houston. Anh nói hai bà cô rất thương anh và không thể tưởng tượng là phải rời bỏ
toàn gia đình mình vào lúc này.
Ông Tom Malinowsky, thứ trưởng ngoại giao phụ trách
dân chủ, nhân quyền và lao động dưới thời chính phủ Obama, có lẽ đã nói lên sự
phi lý của hành động của chính phủ, ông nói: “Trong nhiều năm, Hoa Kỳ là quốc gia đã giúp những người này bỏ trốn sự
đàn áp của cộng sản ở Việt Nam. Nay, chúng ta đang buộc những họ phải trở lại với
cuộc sống đó và yêu cầu chính quyền ở Việt Nam đồng lõa với việc đó.”
Và tôi vẫn không hiểu nổi tại sao
chính phủ Hoa Kỳ, mà còn biết bao ưu tiên trong vấn đề di dân, kể cả nhiều triệu
người di dân bất hợp pháp, lại phải tốn công tìm đủ mọi cách để trục xuất chỉ vỏn
vẹn có hơn 8,000 người vốn thực sự không bao giờ có ý định làm hại nước Mỹ. (Lê Phan)
LIÊN
QUAN
Thạch
Đạt Lang | 16/12/2018
VOA
Tiếng Việt / 16/12/2018
.
Tina
Hà Giang / BBCvietnamese.com / 15
tháng 12 2018
.
Charles
Dunst và Krishnadev Calamur | DCVOnline |
on December 14, 2018
.
Ký tên chống lại sự sửa đổi thỏa thuận 2008 của TT Trump, đã được ký giữa chính phủ Mỹ và Việt Nam | 14/12/2018
Ký tên chống lại sự sửa đổi thỏa thuận 2008 của TT Trump, đã được ký giữa chính phủ Mỹ và Việt Nam | 14/12/2018
VOA
Tiếng Việt / 13/12/2018
.
ZING | 09:30 13/12/2018
.
.
The White House again wants to expel certain groups
of protected immigrants, a reversal after backing away from the policy months
ago.
CHARLES DUNST & KRISHNADEV
CALAMUR / The
Atlantic / Dec.
12, 2018
.
The shift would affect thousands of immigrants
who’ve been ordered deported — generally for committing crimes — but not legal
immigrants or citizens.
By Dara Linddara@vox.com Dec 12, 2018, 6:10pm
EST
.
BY
JOHN BOWDEN - 12/12/18 04:44 PM EST | The
Hill
.
Eric
Tang & Nguyễn Thanh Việt - New York Times
/ Mai V. Phạm dịch 06/12/2018
.
No comments:
Post a Comment