Nguyễn Tấn Dũng, di sản của một thời kỳ suy thoái
Đặng Đình Mạnh
August
22, 2025 : 12:10 PM
https://www.nguoi-viet.com/newarticle/nguyen-tan-dung-di-san-cua-mot-thoi-ky-suy-thoai/
Trong
những ngày gần đây, hình ảnh Nguyễn Tấn Dũng lại xuất hiện dày đặc trên các
phương tiện truyền thông chính thống. Không chỉ thế, chúng thường gắn liền với
hình ảnh Tô Lâm, Tổng Bí thư đương nhiệm.
Sự
xuất hiện này khiến dư luận bất ngờ, bởi lẽ kể từ sau khi buộc rời ghế Thủ tướng
vào năm 2016 để về “làm người tử tế”, ông Dũng gần như vắng bóng trong chính
trường, chỉ giữ một thái độ im lặng “ẩn dật” tại tư dinh Sài Gòn. Nay việc ông
xuất hiện trở lại bên cạnh Tô Lâm, trong bối cảnh nội bộ Đảng Cộng sản đang
thanh lọc phe phái, khiến nhiều người đặt câu hỏi: liệu sự trở lại này mang ý
nghĩa phục hồi vai trò chính trị, hay đơn giản chỉ là một “nước cờ nhân sự” của
Tô Lâm?
Ngày
20 Tháng Tám 2025, giàn lãnh đạo chóp bu đảng CSVN cùng đám chức sắc đã nghỉ
hưu gồm cả Nguyễn Tấn Dũng (thứ tư từ trái) dự “Lễ kỷ niệm 80 năm” ngày cướp
chính quyền. (Hình: VGP)
Nhưng
trước khi bàn đến vai trò hiện tại, cần nhìn lại 10 năm cầm quyền (2006–2016) để
thấy rõ vì sao Nguyễn Tấn Dũng bị coi là một trong những thủ tướng tai tiếng nhất
trong lịch sử Việt Nam đương đại.
Tham
vọng quyền lực và sự bảo trợ chính trị
Nguyễn
Tấn Dũng xuất thân từ công an, từng giữ chức Thứ trưởng Bộ Công an, rồi Phó Thống
đốc Ngân hàng Nhà nước, Phó Thủ tướng thường trực trước khi lên làm Thủ tướng
năm 2006. Ở thời điểm đó, ông được giới thiệu như một gương mặt trẻ, có khả
năng cải cách, mang hình ảnh hiện đại hơn so với các lãnh đạo già nua, bảo thủ.
Tuy
nhiên, chỉ vài năm sau, hình ảnh ấy sụp đổ. Chính quyền của ông nhanh chóng trở
thành “chính phủ của các nhóm lợi ích”, nơi quyền lực được cá nhân hóa, các tập
đoàn nhà nước trở thành công cụ rút ruột ngân sách, và hệ thống tài chính bị
thao túng bởi những “sân sau” gắn liền với gia đình ông.
Tham
nhũng tràn lan nhưng không xử lý
Điểm
nổi bật nhất là sự bất lực (hoặc cố tình buông lỏng) trong chống tham nhũng.
Chính ông từng tuyên bố trước Quốc hội rằng: “Tôi chưa kỷ luật ai cả”. Lời thú
nhận ấy trở thành bằng chứng cho thấy ông không hề có quyết tâm chống tham
nhũng, dù ở thời ông làm thủ tướng, nạn tham nhũng đã phát sinh như căn bệnh trầm
kha.
Toàn
bộ hệ thống quan chức sau này bị ông Nguyễn Phú Trọng làm “củi” đưa vào “đốt
lò” như Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh, đến hàng loạt tướng lĩnh công an, quân
đội, quan chức ngân hàng… đều trưởng thành, thăng tiến dưới thời Nguyễn Tấn
Dũng.
Giải thể
Viện IDS, bóp nghẹt trí thức phản biện
Ngay
khi mới nhậm chức, ông Dũng đã ký quyết định giải thể Viện Nghiên cứu Phát triển
(IDS), nơi tập hợp nhiều trí thức, chuyên gia độc lập như Hoàng Tụy, Nguyễn
Quang A, Phạm Chi Lan, Lê Đăng Doanh, Chu Hảo, Tương Lai, Phan Huy Lê, Trần Đức
Nguyên, Trần Việt Phương, Vũ Quốc Huy, Nguyên Ngọc, Nguyễn Trung, Phan Đình Diệu,
Vũ Kim Hạnh, Phạm Duy Hiển, Huỳnh Sơn Phước.
Hành
động này cho thấy ông chọn con đường độc tài, loại bỏ phản biện, tư vấn xã hội,
dập tắt mọi ý tưởng cải cách chính trị thực sự.
Những
“Quả đấm thép” tan chảy
Bắt
chước Nam Hàn, nơi thành công với những cheabol (tập đoàn) đồ sộ, Ông khởi xướng
mô hình các tập đoàn kinh tế nhà nước như Vinashin, Vinalines, EVN,
PetroVietnam… được ca ngợi là “quả đấm thép của nền kinh tế” với kỳ vọng phát
triển kinh tế.
Kết
quả:
Vinashin
vỡ nợ hơn 4,5 tỷ USD, trở thành biểu tượng thất bại.
Vinalines
thua lỗ, lãnh đạo bị tử hình (Dương Chí Dũng).
Hàng
loạt tập đoàn khác chìm trong nợ nần, tham nhũng.
Đây
là minh chứng cho sự quản trị tùy tiện, phung phí tài sản công, biến những “quả
đấm thép” thành “quả đấm chì” đè nặng lên nền kinh tế vốn đang èo uột.
Lũng
đoạn ngân hàng, vai trò của gia đình
Dưới
danh nghĩa “tái cơ cấu hệ thống ngân hàng”, ông Dũng đã để con gái là Nguyễn Thị
Thanh Phượng thao túng trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng thông qua Ngân hàng
Bản Việt và các công ty chứng khoán. Cùng lúc đó, hàng loạt đại án ngân hàng
(Hà Văn Thắm, OceanBank, Phạm Công Danh, VNCB) phơi bày sự lũng đoạn và cấu kết
quyền lực.
Khai
thác tài nguyên vô tội vạ, Dự án bô xít Tây Nguyên
Ông
Dũng phê duyệt dự án bô xít Tây Nguyên do Trung Cộng làm tổng thầu, bất chấp phản
đối của nhiều tướng lĩnh, trí thức, nhà khoa học. Dự án không hiệu quả về kinh
tế, phá hoại môi trường và đe dọa an ninh quốc phòng vì đã đưa hàng vạn lao động
từ Trung Cộng vào lập làng, ấp tại Tây Nguyên .
Đây
là ví dụ điển hình của việc đặt lợi ích nhóm và ý đồ chính trị lên trên lợi ích
dân tộc.
Phá
hoại nền kinh tế thị trường non trẻ
Nếu
như Thủ tướng Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải đã cố công đặt nền móng cho một nền
kinh tế thị trường lành mạnh, thì dưới thời Nguyễn Tấn Dũng, mọi nguyên tắc bị
đảo lộn. Thay vì cải cách thể chế, ông tập trung vào đặc quyền đặc lợi cho
doanh nghiệp sân sau, khiến thị trường méo mó, nợ công phình to, bất động sản
và ngân hàng rơi vào vòng xoáy khủng hoảng.
Mị
dân với tuyên bố “hữu nghị viển vông”
Năm
2014, khi xảy ra vụ giàn khoan HD-981, ông Dũng tuyên bố “Không đánh đổi chủ
quyền lấy hữu nghị viển vông”. Khi ấy, lời nói được tung hô, nhưng thực tế, ông
không có hành động cụ thể nào bảo vệ chủ quyền lãnh thổ. Trong suốt nhiệm kỳ thủ
tướng ông, Trung Cộng ngày càng lấn lướt ở Biển Đông, trong khi Việt Nam tiếp tục
lệ thuộc vào Trung Cộng về kinh tế và công nghệ.
Đàn
áp đối lập và bỏ tù trí thức
Thời
Nguyễn Tấn Dũng cũng là giai đoạn đàn áp chính trị mạnh mẽ. Nhiều trí thức, luật
sư, blogger bị bắt, trong đó có vụ án khởi tố các ông Trần Huỳnh Duy Thức, Lê
Công Định, Nguyễn Tiến Trung, Lê Thăng Long. Điều này cho thấy ông vừa dung dưỡng
tham nhũng, vừa thẳng tay đàn áp, dập tắt mọi tiếng nói phản biện.
Cạn
kiệt ngân sách và hệ quả lâu dài
Thời
ông Dũng, nợ công Việt Nam tăng nhanh, ngân sách quốc gia cạn kiệt vì chi tiêu
không kiểm soát, vay mượn ồ ạt. Hệ quả còn kéo dài sang tận các thời kế nhiệm,
khiến nền kinh tế phải đối mặt với gánh nặng nợ nần, xử lý ngân hàng yếu kém và
tái cơ cấu kéo dài.
Vì
sao Nguyễn Phú Trọng tìm cách kỷ luật Nguyễn Tấn Dũng?
Năm
2012, tại Hội nghị Trung ương 6, Bộ Chính trị dưới thời Nguyễn Phú Trọng làm Tổng
Bí thư đã đề nghị kỷ luật Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Lý do:
Quản
lý kinh tế yếu kém, để xảy ra thua lỗ, thất thoát hàng trăm nghìn tỷ đồng.
Dung
túng tham nhũng, lộng quyền.
Làm
suy giảm niềm tin xã hội.
Tuy
nhiên, do thế lực trong Ban Chấp hành Trung ương khi đó còn mạnh, ông Dũng
thoát nạn, chỉ bị “nghiêm khắc phê bình”.
Đến
năm 2016, với sự liên minh giữa Nguyễn Phú Trọng và Trần Đại Quang, Nguyễn Tấn
Dũng mới bị buộc phải rút lui, chấm dứt sự nghiệp chính trị. Đây là kết quả của
một cuộc đấu quyền lực gay gắt, nơi ông Trọng tìm cách loại bỏ người được xem
là “thủ tướng X đầy tai tiếng”.
Di
sản của một thời kỳ suy thoái
Di
sản Nguyễn Tấn Dũng để lại là một Việt Nam ngập trong tham nhũng, nợ công, lệ
thuộc Trung Cộng và mất niềm tin xã hội.
Nếu
như các ông Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải từng được nhớ tới như những nhà kỹ trị
cởi mở, thì Nguyễn Tấn Dũng được coi là biểu tượng của tha hóa quyền lực và lợi
ích nhóm.
Sự
trở lại của Nguyễn Tấn Dũng trước ống kính truyền thông hiện nay không xóa đi
được quá khứ ấy, mà ngược lại, chỉ khơi dậy câu hỏi: liệu đất nước có đang tái
diễn vòng xoáy quyền lực phe phái, khi những nhân vật từng bị coi là thất bại vẫn
còn được tôn vinh, thậm chí được tặng thưởng huân chương cao quý nhất của chế độ?
Nguyễn
Tấn Dũng và Tô Lâm và “trồng cây lưu niệm trong khuôn viên Trụ sở Bộ Công an” ở
Hà Nội ngày 18 Tháng Tám 2025. (Hình: Công An)
Tóm
lại, Nguyễn Tấn Dũng là một trường hợp điển hình cho sự thất bại của cơ chế tập
trung quyền lực nhưng thiếu kiểm soát, nơi Thủ tướng có quá nhiều quyền hành
nhưng không bị kiềm chế. Sai phạm của ông không chỉ dừng ở cá nhân, mà còn kéo
lùi cả tiến trình phát triển quốc gia.
Sự
kiện ông bị Nguyễn Phú Trọng tìm cách kỷ luật, rồi cuối cùng hạ bệ, không chỉ
phản ánh đấu đá quyền lực trong đảng Cộng Sản, mà còn cho thấy nội bộ đảng đã
thừa nhận mức độ tha hóa nghiêm trọng của những gì mà ông Dũng gây ra.
Ngày
nay, khi hình ảnh Nguyễn Tấn Dũng trở lại trước ống kính truyền thông tràn ngập
mạng xã hội, điều đó càng đặt ra câu hỏi: Việt Nam liệu có rút ra bài học gì từ
giai đoạn đen tối, suy thoái khi ông ấy làm thủ tướng, hay tiếp tục để cho chu
kỳ suy thoái tái diễn với những gương mặt chính trị mới như Tô Lâm, với nhóm lợi
ích mới như Vingroup?
Hoa
Đốn, ngày 20 Tháng Tám 2025
Đặng
Đình Mạnh
No comments:
Post a Comment