BỘ
TRƯỞNG VÀ SỰ ‘KIÊU NGẠO CỘNG SẢN’
https://www.facebook.com/chu.nguyenngoc/posts/pfbid07dcrLcGV4nfzKw8uxenWsdQkixpujfGrc6zqcWa1afJ2kna46VSfh6VnDAmbPrcjl
1.
SỰ NHẦM LẪN VAI TRÒ BỘ TRƯỞNG GIỮA CÁC NƯỚC
Nhiều người
viện dẫn thí dụ ở các nước tư bản, bộ trưởng quốc phòng là phụ nữ, không phải
sĩ quan quân đội, không có chuyên môn và kinh nghiệm quân sự. Tương tự như vậy
là thí dụ về các bộ y tế, giáo dục và các lĩnh vực khác – rồi đi đến khẳng định
rằng bộ trưởng là chính khách, cần điều tiết về chính sách, không cần chuyên
môn. Và từ đó để nuôi hy vọng lạc quan về trường hợp quyền bộ trưởng bộ y tế vừa
được bổ nhiêm, cũng như nhiều trường hợp bộ trưởng là cán bộ chính trị không phải
là chuyên gia trong ngành ở nước ta.
Nhận thức
này xuất phát từ phân biệt không đúng về vai trò bộ trưởng ở ta và các nước.
Không chỉ trong xã hội, nhận thức này có trong tư duy của một số người lãnh đạo
cao cấp - nơi quyết định ai sẽ là bộ trưởng. Nếu cứ tiếp tục nhận thức này, thì
các bộ trưởng ở nước ta sẽ tiếp tục là các cán bộ chính trị phong trào. Sự trả
giá sẽ vô cùng “tàn khốc”.
Dưới đây liệt kê một số khác biệt “trời
vực” giữa vai trò bộ trưởng ở nước ta và các nước.
1/. Đại diện cho nhà nước, bộ trưởng ở
nước ta là chủ sở hữu tài sản và vốn ở các cơ quan, tập đoàn, xí nghiệp, các
trường học, bệnh viện… ở khắp nơi mọi chỗ có tài sản nhà nước thuộc bộ quản lý.
Không có bộ trưởng nào ở các nước tư bản là chủ sở hữu
tài sản của các đơn vị trong lĩnh vực mình quản lý. Bộ trưởng nước ta chịu trách nhiệm về
sự thất thoát tài sản và vốn sở hữu mà mình quản lý. Không có bộ trưởng các nước
tư bản nào phải chịu trách nhiệm lỗ vốn ở các xí nghiệp thuộc ngành mình quản
lý.
2/. Nước ta là nền kinh tế kế hoạch
hoá tập trung, quản lý toàn diện từ trung ương đến cơ sở, không phải chỉ chính
sách, mà từ sản xuất, mua sắm cho đến giá cả.. . Bộ trưởng điều hành từ cơ quan bộ
cho các tới các xí nghiệp, các bệnh viên, trường học, các đơn vị cấp dưới. Không có nước tư bản nào bộ trưởng
có vai trò điều hành tác nghiệp như ở nước ta. Bộ trưởng nước ta không
phải chỉ chính khách mà là người điều hành và chịu trách nhiệm về kết quả điều
hành trong toàn ngành.
3/. Bộ trưởng ở nước ta cấp tài chính
cho các đơn vị dưới quyền mình quản lý. Không có bộ trưởng
các nước tư bản nào có được tài chính để cấp cho các xí nghiệp, nhà máy, trường
học, bệnh viện…Cấp tiền
thì đối diện với mất tiền – là vấn đề vô cùng hệ trọng, không chỉ sinh mạng chính
trị, mà là ‘cơm áo, gạo tiền’ của hàng vạn, hàng chục vạn, hàng triệu con người
dưới quyền điều hành.
4/. Bộ trưởng nước ta, không chỉ tài
chính, tài sản, dựa trên ‘đất đai là sở hữu toàn dân’ có quyền cấp hàng ngàn
héc ta đất cho đối tượng này hay đối tượng khác. Không có một bộ trưởng các nước tư bản nào có quyền cấp đất.
5/. Ở các nước tư bản, chính phủ không
được tín nhiệm thì phải giải tán; thủ tướng từ chức thì chính phủ phải giải
tán; thủ tướng mới
thì thành lập chính phủ mới với các bộ trưởng mới. Chính phủ vừa thành lập xong
có thể bị giải tán. Trong một năm có thể có nhiều chính phủ. Không thể cứ có
chính phủ mới thì phải phong cho bộ trưởng quốc phòng mới thành đại tướng 4
sao, giải tán chính phủ thì huỷ bỏ đại tướng 4 sao của bộ trưởng bộ quốc phòng.
Cho nên, ở các nước tư bản
có nhiều bộ trưởng quốc phòng mà không có nhiều tướng 4 sao. Ở nước ta, chính
phủ không giải tán trong suốt nhiệm kỳ 5 năm.
Ngoài 5 sự
khác biệt “đá tảng” nêu trên, còn các khác biệt khác nữa về vai trò bộ trưởng
nước ta và bộ trưởng các nước tư bản, mà không thể viện dẫn ra ở đây. Từ 5 khác biệt “đá tảng” nêu trên có thể
rút ra vài kết luận:
- Muốn bộ
trưởng chỉ là chính khách như các nước tư bản, thì phải không có ‘sở hữu toàn dân’, chính phủ phải
giải tán khi không được tín nhiệm.
- Chừng
nào bộ trưởng còn sở hữu vốn, còn cấp vốn, còn điều hành tác nghiệp đến tận cơ
sở thì chừng đó bộ trưởng không thể là “chính khách phong trào”, “chính khách
chỉ tay” – mà phải là “tổng giám đốc điều hành” với hiểu biết sâu rộng nhiều
chuyên ngành, tầm nhìn sáng láng, trí tuệ mẫn tiệp. Bộ trưởng nước ta là “tướng chiến trường” chứ
không phải là “chính khách”.
- Bản chất nền kinh tế và nền chính trị của ta
hoàn toàn khác với các nước tư bản.
Bộ trưởng là chính khách, không cần biết chuyên môn, chỉ cần biết nói những nội
dung chung chung không ai không biết, cho nên mới đưa đến tình trạng thua lỗ
hàng trăm ngàn tỷ đồng, hàng chục xí nghiệp với hàng chục ngàn tỷ đồng đắp chiếu,
giá thành thiết bị (trong đó có thiết bị y tế) bị nâng giá gấp từ năm đến hàng
chục lần như hiện nay.
2.
VƯỢT QUA SỰ ‘KIÊU NGẠO CỘNG SẢN’?
Cựu uỷ
viên bộ chính trị-thường trực ban bí thư Phan Diễn đã từng thừa nhận rằng sau
năm 1975 tâm lý kiêu ngạo của người chiến thắng là nguyên nhân gây ra nhiều khủng
khoảng khiến Việt Nam phải “đau đớn trả giá”
Người cộng
sản nghĩ rằng, lãnh đạo thắng lợi trong chiến tranh là có thể lãnh đạo thắng lợi
trên mặt trận kinh tế và mọi mặt trận khác. Cho nên họ đặt mục tiêu ảo tưởng sẽ
đuổi kịp Nhật và các nước tư bản tiến tiến trong vòng 10-20 năm.
Năm 1986,
thừa nhận sai lầm, “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật”
TBT Trường Chinh đã tiến hành bước ngoặt đổi mới tại đại hội VI mà ông Phan Diễn
đánh giá là ‘vượt qua sự kiêu ngạo cộng sản’ (https://vnexpress.net/ong-phan-dien-chung-ta-da-vuot-qua...).
Nhưng, có
thực sự là người cộng sản đã ‘vượt qua sự kiêu ngạo cộng sản’ trong mội lĩnh vực
hay không?
Tương tự
như nhận thức ‘lãnh đạo thắng lợi trong chiến tranh là có thể lãnh đạo thắng lợi
trên mặt trận kinh tế và mọi mặt trận khác’ , đã thành mặc định cứ ‘uỷ viên
trung ương’ là có thể lãnh đạo toàn năng trong mọi lĩnh vực. Họ thuyên chuyển bộ
trưởng và bí thư tỉnh uỷ từ lĩnh vực naỳ sang lãnh đạo lĩnh vực khác chỉ dựa
trên chức danh ‘uỷ viên trung ương’ và bằng ‘lý luận chính trị cao cấp’. Vị trí
‘uỷ viên trung ương’ được sử dụng như “bảo bối” cho mọi hoàn cảnh.
Đó cũng là
trường hợp Bà Đào Hồng Lan vừa được bổ nhiệm chức vụ quyền
bộ trưởng bộ y tế. Đọc sơ yếu lý lịch của bà Đào Hồng Lan thì nhìn thấy ngay viễn
cảnh sắp tới của Bộ Y tế:
“12/1993 -
7/1995: Cán bộ tư vấn, Trung tâm Xúc tiến việc làm thanh niên Hà Nội, Thành
Đoàn Hà Nội; 8/1995 - 3/2006: Chuyên viên Vụ Bảo hiểm xã hội, Bộ Lao động-Thương
binh và Xã hội; 4/2006 - 10/2006: Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội, Bộ Lao động-Thương
binh và Xã hội; 11/2006 - 3/2009: Phó Chánh Văn phòng, Phó Chánh Văn phòng phụ
trách Văn phòng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội; Ủy viên Ban Chấp hành Trung
ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; 4/2009 - 12/2014: Chánh Văn phòng, Bộ Lao động-Thương
binh và Xã hội; Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam;
Ủy viên Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
2/2014 -
2/2018: Ủy viên Ban Cán sự Đảng, Bí thư Đảng ủy Bộ, Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương
binh và Xã hội; Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam;
Ủy viên Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Ủy viên Ban Chấp hành đảng
bộ Khối các cơ quan Trung ương.
2/2018 -
12/2019: Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng khóa XII, Phó Bí thư Tỉnh ủy Bắc
Ninh khóa XIX, nhiệm kỳ 2015-2020; 12/2019 - 9/2020: Ủy viên dự khuyết Trung
ương Đảng khóa XII, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bắc Ninh khóa XIX, nhiệm kỳ
2015-2020; 9/2020 - 1/2021: Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng khóa XII, Bí thư
Tỉnh ủy khóa XX, nhiệm kỳ 2020-2025; Bí thư Đảng ủy Quân sự tỉnh Bắc Ninh;
1/2021 - 6/2021: Ủy viên Trung ương Đảng khóa XIII, Bí thư Tỉnh ủy khóa XX, nhiệm
kỳ 2020-2025; Bí thư Đảng ủy Quân sự tỉnh Bắc Ninh.
Tháng
7/2021 đến nay: Ủy viên Trung ương Đảng khóa XIII, Bí thư Tỉnh ủy khóa XX, Bí
thư Đảng ủy Quân sự tỉnh Bắc Ninh. Đại biểu Quốc hội khóa XV và Trưởng Đoàn Đại
biểu quốc hội tỉnh Bắc Ninh, Tổ trưởng Tổ Đảng”.
Từ ngày
15/7/2022 là Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự Đảng Bộ Y tế, quyền Bộ
trưởng Bộ Y tế” (https://congthuong.vn/ba-dao-hong-lan-duoc-giao-quyen-bo...).
Bà Đào Hồng
Lan nhận chức vụ quyền Bộ trưởng Y tế không phải là sự 'dũng cảm' (https://vietnamnet.vn/nhieu-nguoi-noi-toi-lam-quyen-bo....
Tục ngữ Việt Nam có nhiều câu phù hợp hơn cho hoàn cảnh này.
Bổ nhiệm
bà Đào Hồng Lan làm quyền Bộ trưởng Y tế không làm cho Chính phủ của Thủ tướng
Phạm Minh Chính mạnh hơn. Bổ nhiệm bà Đào Hồng Lan làm quyền Bộ trưởng Y tế
cũng không thể làm cho Bộ Y tế khá hơn.
Bộ trưởng
phải dựa vào thứ trưởng, trợ lý nhưng phải giỏi hơn thứ trưởng, trợ lý… mới biết
được trong số các ý kiến của thứ trưởng, trợ lý… thì ý kiến nào đúng, sai, hay
hoàn toàn sai. Bộ trưởng phụ thuộc vào chính kiến của cấp dưới thì chỉ có thảm
hoạ.
Bộ Y tế cai quản sức khoẻ, chữa trị bệnh tật cho
100 triệu dân. Đối tượng của Bộ Y tế
không phải là hoạt động chính trị. Cai quản Bộ Y tế ở Việt Nam phải là bậc
kỳ tài. Buồn cho Bộ Y tế và buồn cho chính mình.
Học tập
theo cụ Hồ. Nhưng cụ Hồ không chọn bộ trưởng như hiện nay.
Bao
giờ thì vượt qua được sự ‘kiêu ngạo cộng sản’?
Hình :
https://www.facebook.com/photo/?fbid=2704220009711412&set=pcb.2704214489711964
https://www.facebook.com/photo/?fbid=2704211953045551&set=pcb.2704214489711964
.
No comments:
Post a Comment