05/07/2017
Có
một khả năng là một số “kênh đảng” sẽ được đảng chọn lọc kỹ lưỡng để tìm cách
tiếp cận và mở rộng hợp tác với một số “đài dịch.”
Một sự kiện trong nước được chụp lại từ màn hình trang web vov.vn.
Đặt
chân đến “đài địch”
“Quan hệ kênh đảng” với nước ngoài - một chủ đề mà
ông Nguyễn Phú Trọng ngày càng chú trọng - bắt đầu được công khai hóa trên
phương diện “hợp tác truyền thông”.
Hơn một năm sau từ giã cái ghế Phó trưởng ban Tuyên
giáo trung ương để về làm tổng giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV), vào ngày
27/6/2017 Uỷ viên Trung ương Đảng Nguyễn Thế Kỷ đã lần đầu tiên đến thăm trụ sở
BBC ở London và có cuộc làm việc với BBC World Service.
Có một chút ngạc nhiên khi chính VOV lộ diện tường
thuật về cuộc gặp trên: “Bà Francesca Unsworth, Giám đốc BBC World Service
cùng những người phụ trách các đơn vị sản xuất nội dung, kỹ thuật và kinh doanh
đã nồng nhiệt tiếp đoàn VOV… VOV đề xuất BBC World Service hợp tác trong lĩnh vực
đào tạo nghiệp vụ và sản xuất các chương trình dạy tiếng Anh…”.
Ở Việt Nam, VOV luôn bị xem là một “kênh đảng” khi
đa phần chỉ chuyển tải những vấn đề thuộc về chủ trương, nghị quyết của “đảng
và nhà nước ta”, hoặc dẫn tin theo Thông tấn xã Việt Nam. Quá nhiều tin bài khô
cứng trong khi thiếu hẳn chất phản biện xã hội đã khiến VOV chẳng khác những
kênh đảng khác như Nhân Dân và Quân Đội Nhân Dân là
mấy.
Ở một góc độ “đặc thù” hơn, VOV cũng là một “kênh đảng”
khá thường xuyên đóng góp vào công tác “phản bác luận điệu sai trái và xuyên tạc
của thế lực thù địch và phản động”.
Còn BBC cho tới nay vẫn thỉnh thoảng bị những tờ báo
đảng phán xét là “đài địch”. Nhưng dày đặc hơn nhiều là việc đảng đã để mặc cho
đội ngũ dư luận viên tha hồ công kích, mạt sát, chửi bới BBC.
Có một kỷ niệm với đài BBC mà hẳn ông Nguyễn Thế Kỷ
không muốn nhớ: ngày 4/6/2014, nhiều trang mạng báo chí của nhà nước Việt Nam
đã đăng tải hình ảnh về cuộc biểu tình của nhân dân Trung Quốc và cuộc tàn sát
đẫm máu đêm ngày 3 rạng ngày 4 tại quảng trường Thiên An Môn 25 năm trước. Tuy
nhiên đến cuối ngày, loạt bài này đã đồng loạt bị kéo xuống mà không còn truy cập
được nữa. Đến sáng ngày 5/6/2014 trong trả lời phỏng vấn của BBC về sự kiện
trên, Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Thế Kỷ đã nói tỉnh bơ: “Hoàn
toàn không có chuyện kiểm duyệt tin tức trong nước về sự việc này”. Ngay lập
tức, câu nói của ông Kỷ đã được nhiều dư luận trên mạng xã hội bình luận là lời
dối trá điển hình của năm 2014, bởi đã từ quá lâu, ai cũng biết rằng Ban Tuyên
giáo trung ương luôn trùm “vòng kim cô” trên đầu hơn 800 tờ báo nhà nước, luôn
phát ra các mệnh lệnh bằng văn bản lẫn chỉ đạo miệng trong hàng tuần, hàng
tháng và đột xuất về những vụ việc báo chí không được đăng tải.
Còn giờ đây, ông Nguyễn Thế Kỷ và BBC lại gặp nhau.
Mục
tiêu của “quan hệ kênh đảng”
Thực ra, mối quan hệ giữa BBC và “kênh đảng” đã
chính thức khởi động từ tháng Ba năm 2017. Vào thời điểm đó, giám đốc BBC World
Service là bà Francesca Unsworth đã có một chuyến thăm Việt Nam. Tuy nhiên về mặt
công khai, chuyến đi của bà chỉ được phản ánh bằng buổi nói chuyện về nghiệp vụ
báo chí tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền ở Hà Nội.
Như vậy, trong số 4 đài Việt ngữ (VOA, RFA, RFI,
BBC) vẫn bị đảng, chính quyền và giới dư luận viên Việt Nam lên án là “đài địch”
cùng rất nhiều tính từ mạt sát gắn kèm, BBC là địa chỉ đầu tiên có mối quan hệ
không chính thức với Hà Nội. Những cuộc gặp không chính thức như thế lại gợi mở
triển vọng “hai bên cùng có lợi”, theo đó BBC có thể trở thành địa chỉ đầu tiên
trong số 4 đài Việt ngữ có trụ sở chính thức ở Hà Nội.
Tháng 3/2017 cũng là thời gian mà lần đầu tiên Bộ
trưởng công an Tô Lâm, nhân vụ một người mang quốc tịch Việt Nam là Đoàn Thị
Hương bị bắt giữ ở Malaysia vì hành vi ám sát Kim Jong Nam, đã trả lời phỏng vấn
đài BBC Việt ngữ một lần và đài VOA Việt ngữ đến hai lần. Tuy nhiên, cả ba cuộc
trả lời phỏng vấn này đều không được báo chí nhà nước đưa tin hay đăng lại.
Mặc dù đã rất thường né tránh truyền thông quốc tế
trong quá khứ, có những dấu hiệu cho thấy “đảng và nhà nước ta”, thậm chí cả một
số quan chức “công an nhân dân” ngày càng quan tâm một cách thèm muốn và lộ liễu
đến các tờ báo quốc tế và cả báo chí người Việt hải ngoại.
Trước Đại hội 12 của đảng cầm quyền vào đầu năm
2016, có vài tờ báo người Việt hải ngoại và cả một tờ báo thương mại nhỏ của
Hàn Quốc đã khá thường xuyên tung bài ca ngợi thủ tướng khi đó là Nguyễn Tấn
Dũng.
Nhìn về trước nữa, vào tháng Bảy năm 2014, có một
chuyến công du âm thầm của Ủy viên bộ chính trị, bí thư thành ủy Hà Nội Phạm
Quang Nghị đến Washington. Vào thời gian đó, ông Nghị còn có được vai trò “thái
tử đỏ” và được nhiều dư luận xem là người kế vị Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Chính vào lúc đó, ông Nghị đã đề nghị với phía Mỹ đặc biệt quan tâm đến “kênh đảng”.
Tròn một năm sau chuyến đi của Phạm Quang Nghị,
chính ông Nguyễn Phú Trọng đặt chân đến Washington và ông Trọng đã chính thức đề
nghị với Tổng thống Obama về “thúc đẩy quan hệ kênh đảng”.
Chuyến công du Mỹ gần nhất do Thủ tướng Nguyễn Xuân
Phúc thực hiện cũng một lần nữa đưa “thúc đẩy quan hệ kênh đảng” vào tuyên bố
chung giữa hai nước.
Việc một phái đoàn của VOV thăm BBC ở London càng
cho thấy “quan hệ kênh đảng” đang từ bóng tối bước ra ánh sáng, với mục tiêu tối
thiểu là nâng tầm uy tín và vị thế cho đảng cầm quyền ở Việt Nam trên trường quốc
tế. Còn về mặt nội bộ, thế lực bên đảng bắt đầu khuếch trương vai trò của truyền
thông.
Mục
tiêu nào khác?
Trong cuộc gặp đài BBC ở London ngày 27/6/2017, Tổng
Giám đốc Nguyễn Thế Kỷ buông ra một tự thuật có vẻ khó hiểu: “VOV đang trong
quá trình nhìn nhận lại mình và xác định đường hướng phát triển tiếp theo”.
VOV hay đảng “đang trong quá trình nhìn nhận lại
mình”?
Không chỉ VOV, có tin cho biết kể cả Tạp chí
Cộng Sản - tờ báo được xếp “loại một” trong hệ thống báo chí quốc
doanh và là nơi mà ông Nguyễn Phú Trọng đã từng là tổng biên tập - cũng có kế
hoạch giao tiếp với “đài địch”.
Tiếp theo đó, có thể là Đài Truyền hình Việt
Nam (VTV) - một “kênh đảng” quan trọng và cũng thuộc tầng lớp lên án
“diễn biến hòa bình” dữ dội nhất - được tung ra để “quốc tế vận”.
Nhiều khả năng có thể sẽ diễn ra một cuộc chạy đua
ngấm ngầm giữa “kênh đảng” và “kênh chính quyền” về Tây bán cầu để tập dần thói
quen “chung sống với lũ”, lồng trong bối cảnh tương lai “nhất thể hóa” ở Việt
Nam đang đến gần và có thể xảy ra hiện tượng “đảng tràn sang chính phủ”.
Và cũng không loại trừ một ẩn ý chẳng bao giờ công bố:
không ít quan chức Việt đang cố tìm lối thoát sang trời Tây, kể cả chuẩn bị hậu
sự “cùng tồn tại” nếu xảy ra tình thế “nhiều hơn một đảng” ở Việt Nam trong
không quá lâu nữa.
No comments:
Post a Comment