Trương Nhân Tuấn
4 Tháng 7, 2017
Để ý thấy lúc này BBC viết bài sai khá nhiều, nhứt
là các bài về chuyên môn. Lý do bị VOV định hướng hay thiếu người vậy ?
Bài viết về đảo Tri Tôn, tôi đọc còn nóng hổi vì mới ra lò, là điển hình tiêu biểu.
Vụ tàu khu trục Mỹ đi qua hải phận 12 hải lý của đảo Tri Tôn, các chuyên gia, nhà báo người Mỹ xem đó là thông điệp Mỹ “không công nhận tuyên bố chủ quyền” của tất cả các nước có yêu sách (VN, TQ và Đài loan), hay là “thách thức đường cơ sở” của TQ. Tôi không có ý kiến. Ai muốn hiểu sao hiểu.
Theo tôi, chiếu theo điều 17 luật Quốc tế về Biển, “quyền qua lại không gây hại”, thì tàu khu trục của Mỹ, hay của bất kỳ nước nào, đều có quyền qua lại lãnh hải (của bất kỳ quốc gia nào đó).
Chiến dịch “freedom-of-navigation operation” gọi tắt là FONOP của Mỹ là phản ảnh trên thực tế điều 17 của Luật Biển quốc tế.
Vấn đề là luật Biển của TQ buộc các tàu qua lại trong lãnh hải nước họ (tức trong vòng 12 hải lý) thì phải xin phép trước.
Theo tôi, hợp lý thì việc tàu chiến Mỹ đi qua vùng hải phận đảo Tri Tôn là thách thức bộ luật biển của TQ. Đơn giản vì bộ luật này không phù hợp với luật quốc tế.
Điểm sai thứ nhứt của bài viết, trong đoạn dẫn sau đây:
“Năm 1932, Pháp tuyên bố đưa quần đảo Hoàng Sa vào thuộc Liên bang Đông Dương và lập một trạm khí tượng tại đây.”
Sai là vì Pháp sáp nhập quần đảo Hoàng Sa vào Việt Nam chớ không phải vào Liên bang Đông dương.
Thoạt tiên vào tháng 8 năm 1925 Toàn quyền Đông dương tuyên bố quần đảo Hoàng Sa (Paracels) và Trường Sa (Spratleys) là những lãnh thổ thuộc Pháp.
Năm 1931, nhân lúc nhà cầm quyền Trung Hoa cho đấu thầu khai thác phân chim (guano) trên các đảo Hoàng Sa, chính phủ Pháp gởi công hàm phản đối đồng thời tuyên bố chủ quyền tại quần đảo này (ngày 4 tháng mười hai năm 1931).
Ngày 13 tháng tư năm 1932 Pháp gởi công hàm minh thị VN có chủ quyền lịch sử tại Hoàng Sa. Pháp tuyên bố chủ quyền ở Hoàng Sa với tư cách là nhà nước bảo hộ. Cùng thời kỳ Pháp yêu cầu nhà cầm quyền Trung Hoa giải quyết tranh chấp bằng trọng tài quốc tế nhưng TH từ khước.
Điểm sai thứ hai, trong đoạn dẫn sau đây:
“Sau năm 1954, khi Hiệp định Geneva chia đôi Việt Nam (tạm thời), con số quốc gia tuyên bố chủ quyền tăng lên gấp đôi.
Sai vì không hề có việc “số quốc gia tăng gấp đôi”.
Theo hiệp định Genève 1954, hai bên nam và bắc VN là “hai miền” thuộc về một quốc gia duy nhứt, thống nhứt ba miền bắc trung nam, độc lập và có chủ quyền.
Hai bên Trung hoa, lục địa và Đài Loan, từ khi Tưởng Giới Thạch thua trận Mao Trạch Đông và chạy ra cát cứ Đài loan, năm 1949 đến nay, luôn giữ nguyên tắc “một quốc gia duy nhứt”.
Đài loan và TQ cùng tuyên bố chủ quyền ở HS. Nhưng hai bên có chung nền tảng là Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Trung Hoa.
Điểm sai khác, không thành vấn đề nhưng cũng ghi vô. Là phe Mao không hề “tiếp quản” HS từ tay phe Tưởng, như bài báo đã ghi. Quân Quốc dân đảng (thấy giữ không được) nên rút bỏ.
Điểm sai thứ ba, trầm trọng nhứt, đó là đoạn dẫn sau đây:
“Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cũng nói họ mới là bên có chủ quyền chính đáng từ tất cả những gì người Pháp trao trả lại.”
Hoàn toàn sai.
VNDCCH chưa hề có một tuyên bố bất kỳ nào về chủ quyền HS và TS, ngoại trừ công hàm 1958 do Phạm Văn Đồng ký tên. Nhưng nội dung công hàm này VNDCCH lại nhìn nhận chủ quyền các đảo HS và TS thuộc về TQ.
Còn về ý kiến VNDCCH có “quyền chính đáng”, ở “tất cả những gì người Pháp trao lại”, theo tôi, có lẽ tác giả đã nằm mơ, hay tự “sáng tác” ra thêm.
“Kế thừa” di sản chính đáng, được sự nhìn nhận của quốc tế, từ các thời vua chúa xa xưa, cho đến các chúa nhà Nguyễn, sau đó triều đình nhà Nguyễn, rồi đến nhà nước thuộc địa… là “Quốc gia Việt Nam” của ông Bảo Đại (thành lập theo Hiệp ước Elysée 1948). Sau đó là hai nền đệ nhứt và đệ nhị VNCH.
Nhà nước Pháp đã tuyên bố “caduc - vô hiệu lực” tất cả các kết ước giữa Pháp và VN, sau 1975, vì sự im lặng của VNDCCH (sau khi chiếm được miền Nam).
"Xù" hết, phủi sạch trơn, kế thừa cái gì ?
Bài viết về đảo Tri Tôn, tôi đọc còn nóng hổi vì mới ra lò, là điển hình tiêu biểu.
Vụ tàu khu trục Mỹ đi qua hải phận 12 hải lý của đảo Tri Tôn, các chuyên gia, nhà báo người Mỹ xem đó là thông điệp Mỹ “không công nhận tuyên bố chủ quyền” của tất cả các nước có yêu sách (VN, TQ và Đài loan), hay là “thách thức đường cơ sở” của TQ. Tôi không có ý kiến. Ai muốn hiểu sao hiểu.
Theo tôi, chiếu theo điều 17 luật Quốc tế về Biển, “quyền qua lại không gây hại”, thì tàu khu trục của Mỹ, hay của bất kỳ nước nào, đều có quyền qua lại lãnh hải (của bất kỳ quốc gia nào đó).
Chiến dịch “freedom-of-navigation operation” gọi tắt là FONOP của Mỹ là phản ảnh trên thực tế điều 17 của Luật Biển quốc tế.
Vấn đề là luật Biển của TQ buộc các tàu qua lại trong lãnh hải nước họ (tức trong vòng 12 hải lý) thì phải xin phép trước.
Theo tôi, hợp lý thì việc tàu chiến Mỹ đi qua vùng hải phận đảo Tri Tôn là thách thức bộ luật biển của TQ. Đơn giản vì bộ luật này không phù hợp với luật quốc tế.
Điểm sai thứ nhứt của bài viết, trong đoạn dẫn sau đây:
“Năm 1932, Pháp tuyên bố đưa quần đảo Hoàng Sa vào thuộc Liên bang Đông Dương và lập một trạm khí tượng tại đây.”
Sai là vì Pháp sáp nhập quần đảo Hoàng Sa vào Việt Nam chớ không phải vào Liên bang Đông dương.
Thoạt tiên vào tháng 8 năm 1925 Toàn quyền Đông dương tuyên bố quần đảo Hoàng Sa (Paracels) và Trường Sa (Spratleys) là những lãnh thổ thuộc Pháp.
Năm 1931, nhân lúc nhà cầm quyền Trung Hoa cho đấu thầu khai thác phân chim (guano) trên các đảo Hoàng Sa, chính phủ Pháp gởi công hàm phản đối đồng thời tuyên bố chủ quyền tại quần đảo này (ngày 4 tháng mười hai năm 1931).
Ngày 13 tháng tư năm 1932 Pháp gởi công hàm minh thị VN có chủ quyền lịch sử tại Hoàng Sa. Pháp tuyên bố chủ quyền ở Hoàng Sa với tư cách là nhà nước bảo hộ. Cùng thời kỳ Pháp yêu cầu nhà cầm quyền Trung Hoa giải quyết tranh chấp bằng trọng tài quốc tế nhưng TH từ khước.
Điểm sai thứ hai, trong đoạn dẫn sau đây:
“Sau năm 1954, khi Hiệp định Geneva chia đôi Việt Nam (tạm thời), con số quốc gia tuyên bố chủ quyền tăng lên gấp đôi.
Sai vì không hề có việc “số quốc gia tăng gấp đôi”.
Theo hiệp định Genève 1954, hai bên nam và bắc VN là “hai miền” thuộc về một quốc gia duy nhứt, thống nhứt ba miền bắc trung nam, độc lập và có chủ quyền.
Hai bên Trung hoa, lục địa và Đài Loan, từ khi Tưởng Giới Thạch thua trận Mao Trạch Đông và chạy ra cát cứ Đài loan, năm 1949 đến nay, luôn giữ nguyên tắc “một quốc gia duy nhứt”.
Đài loan và TQ cùng tuyên bố chủ quyền ở HS. Nhưng hai bên có chung nền tảng là Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Trung Hoa.
Điểm sai khác, không thành vấn đề nhưng cũng ghi vô. Là phe Mao không hề “tiếp quản” HS từ tay phe Tưởng, như bài báo đã ghi. Quân Quốc dân đảng (thấy giữ không được) nên rút bỏ.
Điểm sai thứ ba, trầm trọng nhứt, đó là đoạn dẫn sau đây:
“Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cũng nói họ mới là bên có chủ quyền chính đáng từ tất cả những gì người Pháp trao trả lại.”
Hoàn toàn sai.
VNDCCH chưa hề có một tuyên bố bất kỳ nào về chủ quyền HS và TS, ngoại trừ công hàm 1958 do Phạm Văn Đồng ký tên. Nhưng nội dung công hàm này VNDCCH lại nhìn nhận chủ quyền các đảo HS và TS thuộc về TQ.
Còn về ý kiến VNDCCH có “quyền chính đáng”, ở “tất cả những gì người Pháp trao lại”, theo tôi, có lẽ tác giả đã nằm mơ, hay tự “sáng tác” ra thêm.
“Kế thừa” di sản chính đáng, được sự nhìn nhận của quốc tế, từ các thời vua chúa xa xưa, cho đến các chúa nhà Nguyễn, sau đó triều đình nhà Nguyễn, rồi đến nhà nước thuộc địa… là “Quốc gia Việt Nam” của ông Bảo Đại (thành lập theo Hiệp ước Elysée 1948). Sau đó là hai nền đệ nhứt và đệ nhị VNCH.
Nhà nước Pháp đã tuyên bố “caduc - vô hiệu lực” tất cả các kết ước giữa Pháp và VN, sau 1975, vì sự im lặng của VNDCCH (sau khi chiếm được miền Nam).
"Xù" hết, phủi sạch trơn, kế thừa cái gì ?
Nhân
Tuấn Trương
------------------------------------------
BBC Tiếng Việt
3 tháng 7 2017
Tàu
USS Stethem hôm 02/07/2017 áp sát đảo Tri Tôn thuộc Quần đảo Hoàng Sa, nơi
Trung Quốc, Việt Nam và Đài Loan đều tuyên bố chủ quyền, khiến Bắc Kinh gọi đây
là "khiêu khích quân sự".
Đảo Tri Tôn nằm về phía Nam của nhóm đảo Lưỡi Liềm thuộc Hoàng Sa.
VCG/GETTY IMAGES
Vậy thông điệp từ hoạt động của tàu USS Stethem
là gì và lịch sử tranh chấp tại vùng này có gì liên quan đến hòn đảo nhỏ này?
BBC Tiếng Việt điểm qua năm vấn đề cơ bản:
1.
Không công nhận đường cơ sở quanh Hoàng Sa
Đài Fox News ở Hoa Kỳ nói đi vào phạm vi 12 hải lý
cách đảo Tri Tôn là thông điệp "Hoa Kỳ không công nhận" chủ quyền của
Trung Quốc tại đây.
Lucas Tomlinson trên trang Fox News, kênh truyền
hình "yêu thích" của Tổng thống Trump, trích dẫn một quan chức quốc
phòng Mỹ nói USS Stethem cũng "thách thức cả tuyên bố chủ quyền của Việt
Nam và Đài Loan" về đảo này.
"Phạm vi 12 dặm biển là biên giới lãnh hải bao
quanh mọi quốc gia có biển, và đi tàu vào bên trong phạm vi này chính là cách gửi
ra thông điệp Hoa Kỳ không công nhận tuyên bố chủ quyền đó."
Cùng lúc, trang Independent ở Anh trích lời bà Mira
Rapp-Hooper, chuyên gia về Biển Đông tại Center for a New American Security,
nói:
"Khác với Trường Sa, nơi Trung Quốc đã xây đảo
nhân tạo mấy năm qua, tại Hoàng Sa, nước này trên thực tế đã kiểm soát toàn bộ
từ 1974."
Bà giải thích mục đích của Hoa Kỳ sử dụng quyền tự do
hàng hải (freedom-of-navigation operation, gọi tắt là FONOP) là nhằm thử thách
"đường cơ sở bất hợp pháp của Trung Quốc quanh vùng Hoàng Sa".
2.
Trump bắt đầu nản về Trung Quốc
Nhưng động thái mới nhất của Hải quân Mỹ còn được
thực hiện trong bối cảnh "có vẻ như chính quyền Trump hết kiên nhẫn với Bắc
Kinh về các công tác tiếp tục xây đắp quân sự ở Biển Nam Trung Hoa", tác
giả Tomlinson viết.
USS Stethem vào bên trong phạm vi 12 hải lý quanh đảo Tri Tôn để gửi
thông điệp tới TQ . VCG/GETTY IMAGES
Bên cạnh đó, "Hoa Kỳ cũng thất vọng rằng Bắc
Kinh không kiềm chế được Bắc Hàn về chương trình nguyên tử và hỏa tiễn".
Hôm 1/7, báo The Guardian ở Anh cũng nhận định rằng
"tuần trăng mật của hai ông Trump và Tập Cận Bình đã chấm dứt".
Hoa Kỳ cố ý chọn ngày ông Tập Cận Bình sang duyệt
binh ở Hong Kong tuần qua để kêu gọi "thêm dân chủ cho Hong Kong và rằng
Trung Quốc phải tôn trọng các quyền tự do, gồm cả tự do báo chí".
VIDEO : Tàu Mỹ áp sát đảo Tri Tôn
3.
Vì sao Tri Tôn quan trọng?
Quần đảo Hoàng Sa (Paracel Islands) gồm 130 đảo san
hô, bãi đá và đá ngầm, cách miền Trung Việt Nam 250 hải lý (400 km) về phía
Đông và đảo Hải Nam của Trung Quốc 220 hải lý (350 km) về phía Nam, theo
Britannica.
Quần đảo Hoàng Sa gồm hai nhóm đảo, là nhóm đảo Lưỡi
Liềm ở phía Tây, và nhóm đảo An Vĩnh ở phía Đông.
Đảo Tri Tôn - có tên theo chiếc tàu của Anh HMS
Triton, nằm riêng lẻ ra về phía Nam và thuộc nhóm đảo Lưỡi Liềm. Trung
Quốc gọi đây là đảo Trung Kiến.
Khoảng cách từ Tri Tôn vào đảo Lý Sơn của Việt Nam
lại chỉ có 123 hải lý.
Bản đồ và tên gọi nhiều đảo trong vùng Hoàng Sa từ một tài liệu tiếng
Việt. TAILIEUTIENGVIET
Khoảng cách từ Tri Tôn đến mũi Ba Làng An trên đất
liền Việt Nam chỉ có 135 hải lý, gần hơn khoảng cách từ đảo Hoàng Sa đến đảo
Lăng Thuỷ thuộc Hải Nam của Trung Quốc (140 hải lý).
Cũng vì vị trí nằm ngoài hẳn nhóm đảo chính, Tri Tôn
có ý nghĩa phòng thủ, chặn lối vào các đảo còn lại.
Trước lần vào gần đảo Tri Tôn hôm đầu tháng 7 mới
đây, một chiến hạm của Hoa Kỳ hồi tháng 10 năm 2016 cũng đi vào gần đảo này.
Để thách thức chủ quyền của bất cứ nước nào đang kiểm
soát Hoàng Sa, Hoa Kỳ không cần phải vào sâu trong nhóm đảo An Vĩnh và Lưỡi Liềm
mà chỉ cần đến gần đảo Tri Tôn là đủ.
4.
Lịch sử chủ quyền và quyền kiểm soát
Năm 1932, Pháp tuyên bố đưa quần đảo Hoàng Sa vào
thuộc Liên bang Đông Dương và lập một trạm khí tượng tại đây.
Không ảnh của DigitalGlobe tháng 2/2016 chụp Đảo Bắc (North Island), cách
đảo Phú Lâm 12 km về phía Bắc. DIGITALGLOBE/SCAPEWARE3D
Năm 1933, Toàn quyền Đông Dương Pierre Pasquier ra
Nghị định đặt Trường Sa vào tỉnh Bà Rịa và Hoàng Sa tách khỏi tỉnh Nam Nghĩa
và đặt vào Thừa Thiên.
Trong Thế Chiến 2, Nhật Bản chiếm một số đảo nhưng
rút đi để rồi đến năm 1951 tuyên bố từ bỏ chủ quyền tại đây.
Năm 1947, quân đội Trung Hoa Dân quốc chiếm đảo Phú
Lâm (Woody Island), đảo lớn nhất trong nhóm An Vĩnh (phía Đông).
Cùng thời gian, trên đảo Hoàng Sa (Prattle Island),
là đảo lớn nhất trong nhóm đảo Lưỡi Liềm (phía Tây), người Pháp vẫn vận hành
trạm khí tượng và sau đó, Quốc gia Việt Nam tiếp tục công tác này.
Đảo Tri Tôn (đánh dấu đỏ trên bản đồ) nằm gần bờ biển VN hơn là khoảng
cách từ đảo Hoàng Sa (trong cùng nhóm đảo Lưỡi Liềm) tới khu vực đảo Hải Nam của
Trung Quốc. GOOGLEMAP
Sau khi trở lại Đông Dương, Pháp đã yêu cầu quân
Trung Hoa Dân quốc rút khỏi các đảo mà họ đã chiếm đóng năm 1946 và Pháp đã cho
quân thay thế quân Trung Quốc, xây dựng lại trạm khí tượng, đài vô tuyến.
Sau năm 1954, khi Hiệp định Geneva chia đôi Việt
Nam (tạm thời), con số quốc gia tuyên bố chủ quyền tăng lên gấp đôi.
Sau khi tiếp quản từ Trung Hoa Dân quốc, Trung Quốc
cộng sản và Việt Nam Cộng hòa là hai nước kiểm soát trên thực tế một số đảo,
bên giữ nhóm đảo phía Đông, và bên giữ nhóm phía Tây.
Nhưng hai nước khác cũng nói họ là bên tiếp nhận chủ
quyền đã nêu.
Trong trường hợp Đài Loan thì họ vẫn tiếp tục coi
mình là Trung Hoa Dân quốc cùng mọi chủ quyền tại quần đảo này trước khi mất về
tay Bắc Kinh.
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cũng nói họ mới là bên có
chủ quyền chính đáng từ tất cả những gì người Pháp trao trả lại.
5.
Khai thác dầu khí và căn nguyên xung đột
Theo Bách khoa Toàn thư Anh, xung đột ở Biển Đông
bùng lên năm 1974 sau khi Việt Nam Cộng hòa bắt đầu ký các hợp đồng khai thác dầu
khí với công ty nước ngoài, khiến Trung Quốc có phản ứng.
Trung Quốc đã tấn công các đảo ở Quần đảo Hoàng Sa bằng
không quân và hải quân, chiếm trạm khí tượng (trên đảo Phú Lâm), và kiểm soát
toàn bộ Quần đảo Hoàng Sa từ đó.
Nhưng kể từ đó đến nay, chủ quyền các hòn đảo ở đây
vẫn là cốt lõi của tranh chấp, theo Britannica.
Các vấn đề lại bùng nổ năm 2014 khi giàn khoan
HD-981 của Trung Quốc được kéo xuống khu vực gần Quần đảo Hoàng Sa, khiến Việt
Nam phản đối.
Tin tức về một giàn khoan khác mà Trung Quốc đưa ra
Biển Đông gần đây dù không được nước này xác nhận, đang tiếp tục làm nóng lên
bầu không khí xung quanh các vùng đảo ở đây.
No comments:
Post a Comment