22/12/2021
https://www.voatiengviet.com/a/manchin-biden-bbb-du-luat/6365075.html
https://gdb.voanews.com/3C1D0166-4FFA-49A3-B7DE-E4AA15E1D3D8_w1023_r1_s.jpg
Nghị sĩ Joe
Manchin, nói chuyện với phóng viên tại đồi Capitol, Washington.
Tổng thống Joe Biden muốn thông qua dự luật
BBB (Build Back Better) trước ngày lễ Giáng Sinh. Nghị sĩ Joe Manchin mới nói
“No,” dập tắt hy vọng đó. Trong Thượng viện mỗi đảng có 50 nghị sĩ. Không có
ông Manchin, đảng Dân Chủ sẽ chỉ còn 49 phiếu.
Ông Manchin giải thích, vì ông lo chi ra món tiền
$1.75 ngàn tỷ mỹ kim quá lớn sẽ đẩy lạm phát tăng lên. Khoản chi tiêu mà ông chống
mạnh nhất là kéo dài món tiền trợ cấp cho các gia đình nuôi con
(child-tax-credit), $300 đô la một tháng cho trẻ em dưới 6 tuổi, $250 cho lớp
tuổi 6 đến 17. Món trợ cấp này nằm trong đạo Luật Cứu Trợ nhân bệnh dịch
Covid-19 với $1.9 ngàn tỷ, đã được thông qua từ đầu năm 2021, nhưng sẽ chấm dứt
cuối năm nay. Dự luật BBB cho phép kéo dài khoản trợ cấp đó thêm một năm nữa.
Cơ quan Ngân sách của Quốc hội (CBO) ước tính
tất cả dự luật BBB sẽ làm ngân sách khiếm hụt thêm $367 tỷ trong 10 năm. Đối với
nước Mỹ, đó chỉ là một con số nhỏ. Khoản chi trợ cấp nuôi con sẽ khiến tỷ số lạm
phát tăng thêm 0.1% trong năm 2022, thực ra không đáng kể.
Nhưng các ước tính này chỉ dựa trên những gì
được ghi trong đạo luật. Ông Manchin biết rằng sự thật sẽ không phải như vậy.
Tòa Bạch Ốc lúc đầu đã tính BBB chi đến $3.5
ngàn tỷ, bị phản đối nên sau đó rút xuống dần, chỉ còn một nửa. Rút xuống bằng
cách nào? Bằng cách cắt thời gian thi hành của nhiều khoản chi, từ 10 năm xuống
còn 5 năm, 3 năm, vân vân! Khoản trợ cấp nuôi con (child-tax-credit) chỉ có hiệu
lực trong một năm, sẽ chi ra $190 tỷ. Nhưng sau một năm, nếu Tòa Bạch Ốc đề nghị
triển hạn thêm một, hai năm nữa, có đại biểu quốc hội muốn chống lại, trước
ngày dân đi bỏ phiếu, hay không?
Cả hai đảng chính trị ở Mỹ đã quen dùng “thủ
thuật” này khi đưa ra các dự luật, gọi tên là “mặt trời lặn” (sunset). Khi một
vị tổng thống Cộng Hòa đưa ra luật cắt thuế cho những người lợi tức cao, hay
khi một ông Dân Chủ muốn trợ cấp cho người nghèo, họ đều đề nghị chỉ áp dụng
trong một thời gian mấy năm, rồi tắt, sunset. Nhưng trên thực tế, các khoản cắt
thuế hoặc trợ cấp thường được triển hạn. Tổng thống Johnson tăng trợ cấp người
nghèo, ông Nixon kế nhiệm không thể bỏ. Tổng thống Bush cắt thuế, qua thời ông
Obama vẫn phải giữ nguyên. Khoản trợ cấp nuôi con nếu được triển hạn trong 10
năm, sẽ chi ra $1 ngàn tỷ đô la, không phải chỉ có $190 tỷ.
Nhưng sang năm đảng Cộng Hòa có nhiều hy vọng
sẽ chiếm lại đa số ở Quốc hội, họ sẽ không cho triển hạn. Vậy tại sao ông Joe
Manchin phải lo xa như vậy?
Vì ông là vị dân cử duy nhất thuộc đảng Dân Chủ
trong Tiểu bang West Virginia. Dân ở đó thích đảng Cộng Hòa. Cứ 4 người dân thì
3 người chống dự luật BBB. Năm ngoái, Tổng thống Donald Trump chiếm được 69%
phiếu bầu của dân West Virginia; Tổng thống Joe Biden chỉ được 30%. Một cuộc
nghiên cứu dư luận mới đây cho thấy ông Manchin được 60% dân chúng ủng hộ, gấp
đôi ông Biden.
Ông Manchin ra tranh cử nghị sĩ lần đầu năm 2010.
Ông đại diện đảng Dân Chủ nhưng vận động với những chủ trương giống hệt đảng Cộng
Hòa. Ông chống phá thai, ủng hộ cắt giảm thuế cũng như quyền mang súng, và kêu
gọi “Không cho chính phủ cưỡi trên lưng mình và thọc túi mình lấy tiền (thuế).”
Nhưng West Virginia cũng là nơi được trợ giúp
nhiều nhất trong 50 tiểu bang ở Mỹ. Theo nghiên cứu của Đại học West Virginia,
24% ngân sách tiểu bang và 29% lợi tức cá nhân năm 2019 là do chính phủ liên
bang cung cấp.
Làm nghị sĩ trong 11 năm, mỗi lần chống lại một
dự luật ông Manchin chỉ nêu một lý do: “Cái này không tốt cho West Virginia!”
Ngay trong khi soạn thảo dự luật BBB, ông đã đòi hỏi được nhiều khoản tiền chi
cho cử tri của mình. Ông moi được cả tiền trợ cấp cho các mỏ than, công nghiệp
lớn ở West Virginia mặc dù đang tàn lụi khắp thế giới.
Ngay sau khi ông Joe Manchin chống dự luật
BBB, Nghiệp đoàn Công Nhân Khai Mỏ (UMWA) ở West Virginia đã lên tiếng yêu cầu
ông đổi ý. Ông Manchin đã được phong làm “đoàn viên danh dự” của UMWA vào năm
2020. Theo Business Insider, ông cũng đầu tư hàng triệu mỹ
kim trong các công ty khai thác mỏ than, thường đối nghịch với nghiệp đoàn.
UMWA nêu lý do: Dự luật BBB có lợi cho các
công nhân mỏ than, vì sẽ giúp các công ty chủ mỏ. Lãnh tụ nghiệp đoàn Cecil E.
Roberts cho biết dự luật này sẽ trợ cấp các công ty khai mỏ tiếp tục trả tiền
cho công nhân phải chữa “bệnh phổi đen” (Black lung
disease), nếu không cuối năm nay sẽ chấm dứt. Dự luật BBB cũng giảm
thuế cho các công ty mỏ than xây dựng thêm, tạo hàng ngàn công việc làm khác
cho các công nhân bị sa thải vì bị máy móc thay thế.
Ông Manchin đã nói ông sẽ trở lại ủng hộ BBB nếu
Tòa Bạch Ốc thay đổi những điều ông phản đối. Ông Joe Biden chắc sẽ phải thay đổi
để dự luật được thông qua, dù nhỏ hơn. BBB là chương trình lớn thứ ba đánh dấu
năm đầu tiên Biden làm tổng thống. Đầu năm, ông đã ký đạo luật với $1.9 ngàn tỷ
đô la Cứu trợ Covid-19. Sau đó, là $1.2 ngàn tỷ xây dựng hạ tầng cơ sở. Số tiền
tổng cộng cao gấp đôi tiền kích thích kinh tế và chương trình Y tế của cựu Tổng
thống Obama.
Dự luật BBB sẽ kích thích kinh tế phục hồi sớm
hơn trong năm tới. Ngay sau khi ông Manchin nói “No,” Goldman Sachs, một ngân
hàng lớn, đã tiên đoán tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ giảm bớt từ 3% xuống 2% trong
2022 nếu không có BBB. Ông Biden có thể nhượng bộ, cắt bớt một số chi tiêu như
ông Manchin đòi hỏi nhưng ông vẫn thắng. Các đại biểu đảng Dân chủ đành chấp nhận
thà thắng một phần còn hơn mất tất cả.
Ông Joe Manchin cũng có thể tuyên bố thắng lợi.
Ông đã biểu diễn cho dân West Virginia thấy ông đã chống thẳng tay, và Joe
Biden phải chịu thua. Một điều ông có thể đem khoe là, vì ông là một nghị sĩ
Dân Chủ tham gia việc soạn thảo dự luật, ông đã đem về rất nhiều tiền cho dân
West Virginia! Hiện nay 90% trẻ em ở Mỹ được trợ cấp theo chương trình “child
tax credit;” West Virginia có 93% trẻ em được hưởng. Nếu ông Manchin chấp nhận
hạ thấp trợ cấp từ $300 xuống $200, $150 đô la, các cử tri của ông cũng vui!
Cố Dân biểu Tip O'Neil, từng làm chủ tịch Hạ
viện Mỹ trong hàng chục năm, thường nhắc lại câu châm ngôn được các chính khách
Mỹ học thuộc lòng: Chính trị tất cả là chuyện địa phương (all politics is
local). Muốn tấn công một dân biểu hay nghị sĩ nào, hãy nhắm vào các cử tri sẽ
bỏ phiếu cho họ. Các đại biểu quốc hội bàn việc quốc gia, nhưng không bao giờ
quên phải làm sao chinh phục cử tri của mình. Năm 1982, ông O’Neil đề nghị một
dự luật chi $1 ngàn tỷ đô la ở Hạ viện. Lãnh tụ đối lập Robert H. Michel phản đối.
Ông O’Neil đã đến tận đơn vị đã bầu cho ông Michel, ở Peoria, Illinois, trình
bày cho dân chúng thấy dự luật của ông sẽ giúp sửa sang những đường xá hư hỏng ở
địa phương. Ông Michel đổi ý kiến.
Nhật báo Wall Street Journal,
khuynh hướng Cộng Hòa, ngày 20 tháng 12 đã bình luận rằng “Ông Manchin đang
giúp Đảng Dân chủ một cái phao cứu sinh.” Ông đã bắt họ đối diện với thực tế,
biết rằng vị thế của họ rất mong manh; có thể nhượng bộ mà không mất thể diện.
Ông Joe Biden sẽ phải đổi hướng, theo đường lối trung dung hơn.
Cựu Tổng thống Bill Clinton đã từng thay đổi
như thế. Năm đầu tiên ông nhậm chức, 1993, dự án cải tổ y tế của ông phải hủy bỏ;
năm 1994 đảng Dân chủ thua trong cuộc bầu cử quốc hội. Ông Clinton đã chuyển hướng,
trung dung hơn. Năm 1996, ông lại được tái cử. Joe Manchin đã báo hiệu đảng Dân
Chủ cần thay đổi. Liệu ông Joe Biden có học theo kinh nghiệm của Bill Clinton
hay không?
No comments:
Post a Comment