Nhà
Xuất Bản Tự Do ra mắt sách “Giã từ tự do”
Kurtulus
Bastimar
Luật sư nhân quyền
10/12/2021
https://baotiengdan.com/2021/12/10/nha-xuat-ban-tu-do-ra-mat-sach-gia-tu-tu-do/
Tác phẩm “GIÃ TỪ TỰ DO” có tên tiếng
Anh là “A FAREWELL TO FREEDOM” là một cuốn tiểu thuyết của tác giả trẻ
Kurtuluş Baştimar
người Thổ Nhĩ Kỳ. Tác phẩm này đã được báo Book Culture Art Times (BCA
Times) của Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ trao giải thưởng “Bút vàng Văn chương” vào năm
2018. Đây là một giải thưởng danh giá được trao cho các tác phẩm văn học xuất sắc,
và thúc đẩy quyền tự do ngôn luận.
“Giã từ tự do” có bản gốc
được viết bằng tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, sau đó được dịch sang tiếng Anh, và nay Nhà xuất
bản Tự Do hân hạnh được tác giả trao bản quyền để chuyển ngữ sang tiếng Việt.
Đây là một món quà quý giá mà tác giả ưu ái dành tặng cho người dân Việt Nam, tặng
cho những người đã, và đang cống hiến công sức của mình trong cuộc tranh đấu bảo
vệ quyền tự do ngôn luận, thông qua Nhà xuất bản Tự Do.
Đề cập đến lý do tặng cuốn sách này cho người
Việt Nam, tác giả Kurtulus viết:
“Trong câu chuyện này, bạn đọc Việt Nam sẽ bắt gặp một
cuộc chiến chống lại quyền phát biểu ý kiến, quyền biểu hiện, và sự thiếu hiểu
biết về sự tồn tại của một xã hội. Theo tôi, người Việt Nam đang phải đối mặt với
sự cấm đoán tương tự về quyền có ý kiến, và quyền tự do ngôn luận. Do đó, tôi
dành tặng ấn bản tiếng Việt của “Giã từ Tự do” cho Nhà xuất bản của tôi: Nhà xuất
bản Tự do cùng với toàn thể thành viên của nó, và tất nhiên cũng là cho tất cả
người dân Việt Nam.”
***
“Giã từ dự do” là câu chuyện kể về những người
Kurd bị xua đuổi, bị trục xuất khỏi ngôi làng của họ. Họ bị tấn công, bị tra tấn
và bị lưu đày khỏi quê hương. Những ngôi nhà, những ngôi làng mà người Kurd
sinh sống đều bị thiêu rụi. Văn hóa và ngôn ngữ giao tiếp của người dân bị cấm
sử dụng một cách triệt để trong cả khu vực công cộng lẫn riêng tư. Đã từng có
nhiều người Kurd bị bắt, bị tra tấn, bị bỏ tù chỉ vì họ nói, hát, viết, xuất bản…
bằng tiếng Kurd. Các đảng chính trị đại diện cho quyền lợi của người Kurd bị cấm
đoán.
Người Kurd đã từng có những hoạt động chính trị
bao gồm cả các hoạt động ôn hòa vì các quyền dân sự cơ bản, cũng như các cuộc nổi
dậy vũ trang, và chiến tranh du kích, với đòi hỏi về các quyền tự quyết, và một
nhà nước độc lập của riêng người Kurd. Nhưng cho đến nay, ước mơ tự trị, tự quyết
này vẫn luôn bị dập tắt.
Nhân vật chính của “Giã từ dự do” – Ahmet –
đưa độc giả đến một thế giới vô định. Đọc “Giã từ tự do”, độc giả Việt Nam sẽ
chứng kiến cuộc chiến của người Kurd để giành lại quyền thể hiện bản thân bằng
tiếng mẹ đẻ, một cuộc chiến để tồn tại với bản sắc, văn hóa và ngôn ngữ của
riêng họ. Theo chân Ahmet, độc giả có thể cảm nhận được, thấy được, hiểu được
những nét đặc sắc trong văn hóa của người Kurd và ý chí vươn lên của họ. Nhưng,
đau buồn thay, mọi nỗ lực của họ đều bị những thế lực hắc ám chà đạp. Những thế
lực này có thể là những phe phái cầm quyền tàn bạo, cũng có thể là đám xã hội
đen bẩn thỉu. Thân phận người dân thật nhỏ bé và mong manh dưới những gót giày
thô bạo. Nhưng, cho dù bị chà đạp, ý thức mãnh liệt để nói lên sự thật và bảo vệ
bản sắc cội nguồn vẫn không bao giờ bị dập tắt.
Nhận xét về “Giã từ tự do”, nhà văn người
Cuba Zoé Valdés – một người chạy trốn chế độ cộng sản và là bạn thân của
tác giả – đã viết:
“Có những tác phẩm của một số tác giả làm bạn cảm nhận
đến đổ bệnh. Khi tôi đọc Albert Camus tôi đã bị ốm nặng, sốt cao, tôi không thể
đọc được vì tôi đã khóc rất nhiều trước vẻ đẹp của ngôn ngữ, và nội dung của
tác phẩm. Điều tương tự đã xảy ra khi tôi đọc cuốn tiểu thuyết này. Tôi đã
khóc, tôi bị bệnh. Nó đã xảy ra bởi vì đúng vào thời điểm mà người dân Cuba, đặc
biệt là thanh niên, trẻ em, thanh thiếu niên, tràn ngập các đường phố trên đảo
Cuba từ đầu này đến đầu kia trên đất nước tôi, và hô vang đòi tự do.
Giữa nỗi đau này cho đất nước, tôi đã đọc được “A
Farewell to freedom.” Những gì cuốn sách tuyệt vời này dạy là sẽ không có tự do
khi không có hy vọng, và khi chúng ta mất hy vọng, con đường dẫn đến tự do sẽ
trở nên xa xôi và ảm đạm hơn rất nhiều.”
Đồng cảm với nhà văn Zoé Valdés, độc giả Việt
Nam cũng sẽ tìm thấy trong tác phẩm này những vấn đề tương tự với hoàn cảnh Việt
Nam. Những thảm cảnh của dân oan bị tấn công, bị xua đuổi ra khỏi ngôi nhà,
ngôi làng của họ cùng với nó là tình trạng chiếm dụng đất công của những kẻ có
quyền có thế… Tình trạng nghèo khổ bất công của tầng
lớp lao động, nạn thất học và lao động sớm của trẻ em nghèo; tình trạng bất
bình đẳng giữa các thành phần xã hội; tình trạng quá tải trong các bệnh viện diễn
ra tràn lan… Quyền tự do xuất bản, tự do ngôn luận bị cấm đoán; những diễn đàn
độc lập bị tấn công, nhà xuất bản độc lập bị săn lùng… Những nhà văn, nhà thơ,
nhà báo bị cầm tù, bị đày đọa chỉ vì họ dám viết ra những điều họ nghĩ, họ thấy,
họ cảm nhận. Từ những Lê Đạt, Trần Dần, Phùng Quán, Phan Khôi của thập
niên 1950, những Vũ Thư Hiên, Hoàng Cầm của thập niên 1970 – 1980, cho đến những
Phạm Thành, Phạm Chí Dũng, Phạm Đoan Trang của ngày hôm nay… hay những shipper
bị bắt, bị đánh chỉ vì chuyển giao những cuốn sách đến tay bạn đọc, một Nguyễn
Bảo Tiên bị khởi tố chỉ vì đi gửi sách… những thế hệ người Việt vẫn tiếp nối
nhau ngẩng cao đầu để nói lên sự thật, cho dù có bị đày đọa vì sự thật đó.
Dù là ở hai quốc gia xa xôi, dù là hai dân tộc
chưa có nhiều hiểu biết lẫn nhau, nhưng những nhà văn cam đảm như Ahmet hay
Phùng Quán đều có chung một ý chí kiên cường:
“Yêu ai cứ bảo là yêu
Ghét ai cứ bảo là ghét
Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói yêu thành ghét
Dù ai cầm dao dọa giết
Cũng không nói ghét thành yêu”
(Phùng Quán – Lời mẹ dặn)
Tác giả Kurtuluş Baştimar là một luật sư nhân
quyền, và là một nhà văn trẻ sinh năm 1993 tại Kars, một tỉnh phía Đông của Thổ
Nhĩ Kỳ. Năm 2014, anh chuyển đến sống ở khu tự trị Crimea, và tại đây, cảm nhận
về cuộc sống lưu đày của người dân Krym, anh đã viết tác phẩm đầu tay:
“Education, War and Exile.”
Năm 2015, anh chuyển đến Hà Lan học Luật châu
Âu tại Đại học Maastricht, và tốt nghiệp vào năm 2018. Trong những năm học Đại
học, anh tập trung vào quyền con người. Vì thế, tất cả các tiểu thuyết, và truyện
ngắn của anh đều xoay quanh các quyền cơ bản, và tự do.
Nhận xét về người bạn của mình, nhà văn Zoé
Valdés viết:
“Đã có nhiều luật sư mong muốn được trở thành nhà
văn lớn, và một số người đã đạt được thành công nhất định. Kurtulus Bastimar là
một trong những người như vậy. Đây là trường hợp người bạn của tôi, người mà cuộc
đấu tranh cho nhân quyền đã giao phó nhiệm vụ cho anh ấy. Cuộc đấu tranh đó đã
đưa cả hai chúng tôi vào con đường này, cùng sống, và cùng hy vọng. Các bài viết,
và tác phẩm của anh ấy đã đưa tôi đến gần anh một cách sâu sắc qua khát vọng tự
do, và tình yêu con người nồng nhiệt.”
Ngoài việc viết sách, tác giả Kurtuluş
Baştimar còn là một luật sư nhân quyền quốc tế. Anh sớm đã có những cống hiến
cho công việc bảo vệ quyền con người ở nhiều nơi trên thế giới. Sứ mệnh của anh
không chỉ dừng lại trong phạm vi đất nước Thổ Nhĩ Kỳ. Đối với anh, một khi đã
là luật sư nhân quyền, anh phải đấu tranh để bảo vệ cho bất kỳ ai bị xâm phạm về
các quyền cơ bản trên khắp thế giới. Chính điều này đã thôi thúc và khiến anh
trở thành một luật sư nhân quyền cho những nhà hoạt động, những tù nhân chính
trị – những người đang đối mặt với sự lạm quyền ở Cuba, Iran, Pakistan, Việt
Nam và nhiều quốc gia khác nữa. Anh đã và đang theo dõi sát sao những trường hợp
này và bảo vệ họ tại các phiên họp của “Nhóm làm việc về việc bắt giữ tuỳ tiện
của Liên Hiệp Quốc”.
Những nỗ lực cùng với sự nhiệt tình của anh nhằm
tác động lên các quyết định của Nhóm này. Hiện nay, anh cũng đang là luật sư
nhân quyền quốc tế bảo trợ cho một số tù nhân lương tâm Việt Nam bị chính quyền
đàn áp vì quyền tự do ngôn luận, tự do biểu đạt và tự do xuất bản.
No comments:
Post a Comment