Về
chuyện máy bay Trung Quốc hù dọa Đài Loan
Đàn Chim Việt (Theo CNN)
08/10/2021
http://www.danchimviet.info/ve-chuyen-may-bay-trung-quoc-hu-doa-dai-loan/10/2021/24092/
Các nhà phân tích phương Tây nhận định, số lượng
máy bay chiến đấu kỷ lục của Trung Quốc tiến vào khu vực phòng thủ của Đài Loan
trong 3 ngày liên tiếp vùa qua là nhằm cho mọi người thấy sức mạnh quân sự của
Bắc Kinh, cùng lúc gửi đi những thông điệp mạnh mẽ cho người Trung Hoa khắp nơi
và những đồng minh của Đài Loan.
Tổng cộng gần 150 máy bay gồm máy bay không
chiến, máy bay ném bom hạt nhân, máy bay chống tàu ngầm và máy bay kiểm soát và
cảnh báo sớm đã tiến vào Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan.
Dù các máy bay của Trung Quốc không vào không
phận thuộc chủ quyền của Đài Loan – cách bờ biển 12 hải lý – nhưng
rõ ràng là chúng đã đi vào khu vực ADIZ, nơi mà Đài Bắc cho biết sẽ đáp trả bằng
cảnh báo vô tuyến, theo dõi bằng tên lửa phòng không hoặc đánh chặn bằng máy
bay chiến đấu.
Mặc dù cuối cùng không có một tiếng súng nào,
nhưng Jacob Stokes, nhà phân tích tại Center for a New American Security, cho
biết: “Đây là một phương án được suy nghĩ kỹ lưỡng từ Bắc Kinh, được thực hiện
trong nhiều tháng và nhiều năm, với nhiều mục tiêu có liên quan với nhau.”
Ông nói: “Thứ nhất, đây là tín hiệu chính trị
– quân sự để hù dọa chính phủ ở Đài Loan nhằm khẳng định chủ quyền của Bắc Kinh
tại hòn đảo tự quản. Thứ hai là giúp các phi công và nhân viên hỗ trợ Trung Quốc
có thêm kinh nghiệm tiến hành các loại hoạt động này trong các điều kiện khác
nhau (chẳng hạn như vào ban đêm), điều này sẽ giúp họ tăng khả năng chiến đấu
khi hữu sự. Thứ ba là buộc quân đội Đài Loan phải hốt hoảng điều máy bay lên
đáp trả, khiến cho lực lượng không quân và phi công nhỏ hơn của Đài Loan phải mệt
mỏi.”
Nhận định này khiến người ta nghĩ đến câu chuyện
thằng bé cắc cớ trong làng cứ hô lên cháy nhà, làm cả làng nhốn nháo. Sau mấy lần
báo động mà chẳng thấy lửa đâu, dân làng đâm nản. Đến khi có cháy nhà thực sự,
thằng bé la khản cổ mà chẳng ai buồn đi chữa cháy.
Các nhà phân tích khác cho rằng Trung Quốc
cũng muốn báo cho những người bạn của Đài Loan – cụ thể là Hoa Kỳ, Nhật Bản và
Anh – rằng họ sẽ không lùi bước nếu các bạn này tiếp tục ủng hộ Đài Bắc. Và việc
Trung Quốc đưa tin rộng rãi trên các phương tiện truyền thông trong nước về các
chuyến bay hù dọa còn nhằm khuấy động tinh thần dân tộc; giữa lúc Tập Cận Bình
đang tung chiến dịch đánh các công ty công nghệ cao, đánh các tỷ phú, đánh các
diễn viên điện ảnh, khủng hoảng bất động sản Evergrande, khủng hoảng điện lực.
Theo CNN, có 5 điểm cần lưu ý trong lần hù dọa
bằng máy bay này.
Đài Loan đã làm gì
khiến Trung Quốc tức giận?
Đài Loan và Trung Quốc đại lục đã được quản lý
riêng biệt kể từ khi kết thúc cuộc nội chiến hơn bảy thập niên trước, kết quả
bên thua cuộc theo chủ nghĩa Quốc gia đã chạy trốn sang Đài Bắc.
Tuy nhiên, Bắc Kinh coi Đài Loan là một phần
lãnh thổ không thể tách rời của mình – cho dù Đảng Cộng sản Trung Quốc chưa bao
giờ cai quản hòn đảo dân chủ với khoảng 24 triệu dân này.
Và Tập Cận Bình đã không loại trừ sử dụng biện
pháp quân sự để chiếm Đài Loan nếu cần.
Theo Lionel Fatton, chuyên gia về các vấn đề Ấn
Độ – Thái Bình Dương tại Đại học Webster ở Thụy Sĩ, “Trung Quốc cần các đòn bẩy
để ngăn chặn Đài Loan thực hiện các hành động không mong muốn, đặc biệt là các
sáng kiến hướng đến độc lập.”
Fatton lưu ý rằng sự gia tăng các chuyến bay của
Trung Quốc vào vùng ADIZ của Đài Loan diễn ra sau khi Đài Bắc chính thức nộp đơn
xin gia nhập Hiệp định thương mại xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), một hành động
mà Bắc Kinh không thể chấp nhận.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu
Lập Kiên cho biết trong một tweet ngày 23 tháng 9: “Chỉ có một Trung Quốc trên
thế giới và Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc.
Liên quan đến CPTPP, chúng tôi kiên quyết phản đối việc Đài Loan gia nhập bất kỳ
hiệp định hoặc tổ chức nào với tư cách chính thức.”
Fatton cho biết việc tăng các chuyến bay uy hiếp
là do Bắc Kinh muốn nói với Đài Bắc rằng họ có đủ phương tiện và hỏa lực để đi
kèm lập trường cứng rắn đó. Đó là một hành động răn đe cổ điển – thể hiện sức mạnh
trước khi đối thủ có hành động dẫn đến một cái giá không thể chấp nhận.
Carl Schuster, cựu Trưởng ban Điều hành tại
Trung tâm tình báo hỗn hợp của Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ, cho biết Bắc
Kinh đang phát tín hiệu với Đài Bắc rằng họ có thể tấn công bất cứ lúc nào họ
muốn. “Đó là một thông điệp mạnh mẽ; một thông điệp đi kèm và củng cố luận điệu
đe dọa của Trung Quốc.”
Fatton nói Trung Quốc sẽ không ngưng tay:
“Chúng ta có thể mong đợi Trung Quốc tiếp tục chiến dịch gây áp lực để đảm bảo
tư thế răn đe của họ vẫn vững chắc.”
Hôm thứ Ba, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn
chỉ ra rằng hòn đảo này sẽ không khiếp sợ trước áp lực: “Trước các cuộc xâm nhập
gần như hàng ngày của Quân đội Giải phóng Nhân dân, quan điểm của chúng tôi về
quan hệ hai bờ eo biển vẫn không đổi: Đài Loan sẽ không cúi đầu trước áp lực,
nhưng cũng sẽ không phiêu lưu, ngay cả khi chúng tôi tích lũy được sự ủng hộ từ
cộng đồng quốc tế”, bà viết trong một bài xã luận tạp chí Ngoại giao của Hoa Kỳ.
Hù dọa giúp Trung
Quốc tích lũy kinh nghiệm quân sự
Nếu Bắc Kinh quyết định thực hiện một chiến dịch
quân sự toàn diện chống Đài Bắc, Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) sẽ cần
thông tin chi tiết về loại phản ứng nào họ sẽ nhận được từ các lực lượng của
Đài Loan.
Gửi mấy chục máy bay chiến đấu vào ADIZ của
Đài Loan giúp vẽ nên bức tranh đó cho PLA. Chuyên viên Schuster nói: “PLA đang
kiểm tra và soạn bản đánh giá về khả năng phát hiện và sẵn sàng ứng phó của Đài
Loan trước các mối đe dọa trên không. PLA ghi lại thời gian phản ứng, chiến thuật
và quy trình đánh chặn của Đài Loan.”
Việc có nhiều máy bay PLA tham gia vào các cuộc
xâm phạm ADIZ của Đài Loan cũng phát triển khả năng của PLA trong việc phối hợp
với số lượng lớn các khí tài quân sự có thể sẽ được triển khai chiến đấu.
Schuster cho biết: “Các hoạt động phối hợp
trên không liên quan đến số lượng lớn máy bay ở cự ly xa phức tạp hơn các hoạt
động đơn vị nhỏ gần căn cứ nhà. Tầm nhìn của những người điều khiển không gian
chiến đấu ở 100 hải lý kém chính xác hơn so với ở mức 10 hải lý. Có thêm máy
bay làm tăng độ phức tạp đó.”
Schuster cho biết, theo hiểu biết của ông, các
chuyến bay uy hiếp mới nhất của PLA thể hiện sự tập trung lớn nhất số lượng máy
bay quân sự Trung Quốc từng hoạt động ở xa các căn cứ nhà. Vì vậy, có thể các
chuyến bay quy mô lớn có thể tiếp tục. Về cơ bản, PLA cần thực tập.
Schuster nói, đối với Không quân và Hải quân
Hoa Kỳ, tập trận với số lượng máy bay đông như vậy là chuyện thường lệ, và họ
thường tập như vậy ít nhất một năm một lần, PLA không có kinh nghiệm đó.
Khả năng quân sự của
Đài Loan thì sao?
Đài Bắc không có nhiều máy bay quân sự như
Trung Quốc và đội máy bay của họ cũng cũ hơn.
Các nhà phân tích cho biết, nếu Đài Bắc quyết
định chơi kiểu một chọi một với PLA, họ sẽ gặp rắc rối nghiêm trọng.
Schuster cho biết: “Hầu hết lực lượng chiến đấu
cơ của Đài Loan đều có tuổi đời gần 30. Mọi cuộc nghênh cản đều gây căng thẳng
cho khung máy bay. Khi máy bay già đi, chúng có các vết nứt do mệt mỏi trong cấu
trúc của khung sườn”, Schuster nói.
Ông nói: “Trung Quốc có lẽ đang hy vọng rằng
các cuộc xâm nhập của họ có thể khiến Đài Loan phải lựa chọn hoặc là giới hạn
điều động máy bay chiến đấu lenh nghênh cản hoặc loại bỏ chúng khỏi biên chế để
tân trang”.
Những thông điệp
cho những người bạn của Đài Loan là gì?
Các trường hợp trước đây về các chuyến bay xâm
nhập của PLA thường xảy ra sau khi các quốc gia ủng hộ Đài Bắc đã làm điều gì
đó khiến Bắc Kinh tức giận.
Ví dụ, một cuộc hù dọa của 25 máy bay PLA vào
tháng 4 diễn ra một ngày sau khi Ngoại trưởng Mỹ cảnh báo Bắc Kinh rằng
Washington cam kết bảo vệ Đài Loan.
Và một cuộc xâm nhập vào tháng 6 của 28 máy
bay chiến đấu PLA diễn ra sau khi các nhà lãnh đạo Nhóm 7 nước (G7) ra tuyên bố
chung trách cứ Trung Quốc về nhiều vấn đề và nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa
bình và ổn định trên eo biển Đài Loan.
Theo một tuyên bố của Lực lượng Phòng vệ Hàng
hải Nhật Bản, các cuộc xâm phạm vào tuần trước diễn ra khi Mỹ, Nhật Bản, Anh,
New Zealand và Hà Lan tiến hành các cuộc tập trận hải quân đa phương gần
Okinawa, chỉ cách Đài Loan 730 km. Cuộc tập trận có sự tham gia của hai tàu sân
bay Mỹ và một của Anh.
Theo Layton, các chuyến bay quy mô lớn của
Trung Quốc có lẽ đã bắt nguồn từ nhiều tháng trước: “Không quân PLA nổi tiếng
là hoạt động trong tình huống có kế hoạch tốt, được dàn dựng kỹ lưỡng. Và trong
hệ thống tổ chức của Trung Quốc, sai lầm là chuyện phức tạp, không ổn.”
Theo Timothy Heath, nhà nghiên cứu của RAND ở
Washington, sự gia tăng các chuyến bay của PLA có thể xem “như một màn trình diễn
cơ bắp để đi kèm với lễ kỷ niệm” ngày Quốc khánh Trung Quốc 1 tháng 10.
“Tuy nhiên, đối với một sự kiện mang tính chất
nghi lễ như vậy, một ngày diễu binh trên không là đủ”, Heath nói thêm rằng các
cuộc tập trận hải quân – cụ thể là Anh gần đây đã cử một tàu khu trục đi qua eo
biển Đài Loan và ban lãnh đạo mới ở Nhật Bản nghiên cứu chính sách tương lai của
Đài Loan – tất cả đều có khả năng đóng góp một phần vào việc Trung Quốc mở rộng
cuộc phô trương.
Ông Heath nói: “Việc mở các cuộc xâm phạm liên
tiếp là một công cụ linh hoạt để gửi tín hiệu chính trị và cảnh báo tới Đài
Loan và các nước phương Tây.”
Các chuyến bay được
truyền thông Trung Quốc đưa tin ra sao?
Ông Heath cho biết các phương tiện truyền
thông nhà nước Trung Quốc bằng cả tiếng Trung và tiếng Anh gần đây đã nhấn mạnh
lễ kỷ niệm Quốc khánh 1 tháng 10 và “những lời cảnh báo liên tục đối với Đài
Loan cũng như cảnh báo đối với Hoa Kỳ và phương Tây.”
Nhìn vào trang web của tờ báo lá cải Thời báo
Hoàn cầu hôm thứ Ba cho thấy tầm quan trọng của vấn đề này đối với Bắc Kinh.
Một tin hàng đầu của tờ báo cho biết PLA đã điều
một con số khổng lồ 56 máy bay chiến đấu vào ADIZ của Đài Loan vào hôm thứ Hai,
động thái này diễn ra một ngày sau khi Hoa Kỳ lên tiếng ‘quan ngại’ về hoạt động
quân sự của Trung Quốc gần hòn đảo này.
Thời báo Hoàn cầu dẫn lời Bộ Ngoại giao Trung
Quốc: “Tuyên bố của Mỹ đã gửi một tín hiệu rất sai lầm và vô trách nhiệm, Trung
Quốc sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để đè bẹp bất kỳ nỗ lực ‘đòi độc lập
của Đài Loan’ nào.”
Một bài xã luận đi kèm của tờ báo này, cũng ở
đầu trang, cho biết các chuyến bay là “lời cảnh báo nghiêm khắc” đối với Đảng
Dân Tiến đang cầm quyền ở Đài Loan, chống lại các chính sách “ly khai” của đảng
này.
Theo CNN
No comments:
Post a Comment