Mỹ sắp
lưu hành vaccine Covid-19: Người phấn khởi, kẻ e dè
09/09/2020
Một số người gốc Việt ở Mỹ
sẵn sàng tiêm ngay khi vaccine ngừa Covid-19 được tung ra trong khi cũng có người
bày tỏ nghi ngại việc vaccine bỏ qua những bước an toàn bắt buộc nên ‘muốn đợi
một thời gian’ rồi mới tiêm, theo tìm hiểu của VOA.
Chính quyền của Tổng thống
Donald Trump hứa hẹn sẽ có vaccine hiệu quả và an toàn trong năm nay và thậm
chí ‘có thể sớm hơn’. Trung tâm Ngăn ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ (CDC) yêu cầu
giới chức y tế các tiểu bang và các địa phương ‘sẵn sàng để phân phối vaccine đến
những nhóm có nguy cơ cao kể từ 1/11, ngay trước ngày bầu cử Tổng thống 3/11.
Nỗ lực có được vaccine ngừa
Covid-19 được xem là lá bài quan trọng trong chiến dịch tái tranh cử của Tổng
thống Trump, nhưng cộng đồng khoa học e rằng Toà Bạch Ốc sẽ gây áp lực với các
cơ quan quản lý để cắt ngắn những bước cần thiết đảm bảo độ an toàn cho
vaccine.
‘Trách nhiệm cao’
“Tôi nghĩ rằng người dân
Mỹ đang có nhu cầu đối với vaccine vô cùng lớn để họ an tâm sinh sống, an tâm
làm việc, an tâm phát triển kinh tế,” y tá Lê Văn Đạo ở bệnh viện St Elizabeth,
thành phố Boston, bang Massachusetts, người chăm sóc cho bệnh nhân Covid và bản
thân từng bị nhiễm Covid, nói với VOA.
Y tá gốc Việt này cho biết
ông sẵn sàng tiêm một trong những mũi vaccine đầu tiên cũng như sẵn sàng tiêm
cho những người chung quanh.
Ông Đạo nhìn nhận rằng nếu
thúc đẩy việc chế tạo và vaccine quá nhanh ‘thì cẩu thả luôn có thể có’ nhưng
do ở Mỹ và phương Tây ‘có sự ràng buộc trách nhiệm rất cao,’ mà nếu để xảy ra
sơ suất thì sẽ gánh chịu hậu quả nặng nề, nên ông ‘tin vào vaccine của Mỹ và
châu Âu hơn là của Nga hay Trung Quốc’.
“Đối với những nước như Mỹ có luật pháp phân minh và
luật y tế rất rõ ràng thì hậu quả người ta thưa kiện sẽ rất khủng khiếp. Đó là
sự răn đe rất hiệu quả đối với những người nghiên cứu chế ra thuốc chủng ngừa,” (4:47) ông lập luận và lưu ý ở Mỹ người dân
có thể dễ dàng truy cập được những dữ liệu về kết quả thử nghiệm vaccine trong
khi ở Nga và Trung Quốc ‘những thông tin này bị bưng bít’.
‘Quan ngại’
Anh Quinton Tăng, 25 tuổi,
hiện đang làm kế toán tại thủ đô Washington D.C., nói anh ‘nhất định không tiêm
vaccine ngay khi nó ra’ mà chẳng thà đợi một hai tháng xem người khác tiêm trước
coi có hiệu quả như thế nào.
“Vaccine này có được quá
sớm, họ làm xong nhanh quá nên tôi lo sợ sẽ có nhiều tác dụng phụ,” anh giải
thích và dẫn ra việc nhiều vaccine phải mất đến 10-15 năm mới được chính phủ
cho phép lưu hành.
“Tiến sỹ
Anthony Fauci (Giám đốc Viện Quốc gia về Dị ứng và Các bệnh truyền nhiễm) đã
nói sớm nhất phải đến tháng Tư năm 2021 mới có vaccine mà bây giờ chính phủ nói
sẽ có vaccine trong tháng 11,” anh Quinton chỉ ra. “Có điều gì đó đáng ngờ ở đây. Mốc thời gian đó rất gần với ngày bầu cử.”
Anh đồng ý rằng trước một
vấn đề khẩn cấp như dịch bệnh virus corona thì việc nghiên cứu và bào chế
vaccine cần phải được đẩy nhanh bằng cách ‘dồn sức người, sức của, cắt giảm bớt
các thủ tục hành chính rườm rà’ nhưng đẩy nhanh ‘không có nghĩa là cắt bớt quy
trình’.
“Trước đó,
chính phủ đã dự tính sẽ đẩy nhanh quá trình tìm vaccine nhưng giờ đây cái mốc họ
đưa ra thậm chí còn nhanh hơn cái mà họ dự tính trước đó. Điều này khiến tôi lo
ngại,” Quinton nói.
‘Chấp nhận rủi ro’
Ông Nguyễn Văn Tánh, 77
tuổi hiện đang sống ở bang New York và thuộc nhóm có nguy cơ nhiễm bệnh cao sẽ
được ưu tiên tiêm chủng một khi Mỹ có vaccine, nói ông ‘sẽ làm theo mọi người’.
“Tôi đồng ý là có thể có những biến chứng nhưng tôi
chấp nhận rủi ro,” ông nói thêm và giải
thích rằng đó là cách ông ‘góp phần nhỏ cho nước Mỹ’ mà ông xem như là quê
hương thứ hai.
Ông Tánh nói ông ủng hộ
việc gấp rút tìm ra vaccine vì dịch bệnh ‘đã gây ảnh hưởng rất tệ hại cho kinh
tế Mỹ’ và ông không cho rằng việc chính quyền muốn có vaccine sớm là ‘vì mục
đích chính trị.’ Ông tin rằng ‘chính phủ xử lý vấn đề sức khỏe của người dân
không thể làm cẩu thả’.
“Nếu vì chuyện bầu cử mà ông Tổng thống làm tác hại
đến dân chúng, đến sinh mạng của đồng bào thì dù ông ấy có làm thêm một nhiệm kỳ
nữa cũng sẽ bị người dân nguyền rủa, lên án,” ông Tánh giải thích lý do vì sao ông tin chính phủ làm cẩn thận.
Tranh cãi về việc cấp phép khẩn
cấp
Trong lúc này, ở Mỹ hiện
đang có tranh cãi về việc liệu Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA)
có nên dùng quyền cho phép khẩn cấp để cho lưu hành sớm vaccine ngừa Covid-19
hay không.
Những người phản đối cho
rằng động thái này sẽ gây ra mối nguy về an toàn và thổi bùng tâm lý bài
vaccine trong người dân Mỹ. Những người ủng hộ lập luận rằng việc sớm cho phép
vaccine sẽ giúp ‘cứu sinh mạng hàng ngàn người’.
Quyền cho phép lưu hành
khẩn cấp là sự phê chuẩn tạm thời của FDA để đẩy nhanh việc cho lưu hành những
sản phẩm y tế cần thiết trong một tình huống khẩn cấp về y tế. FDA đã từng sử dụng
quyền này một lần trong lịch sử hồi năm 2005 để cho phép tung ra vaccine ngừa bệnh
than.
Để cấp phép sử dụng khẩn cấp, FDA phải xác định được rằng vaccine ‘có
thể có hiệu quả’ và ‘những lợi ích đã biết hay có thể có vượt quá rủi ro’,
trong khi để được phê chuẩn đúng quy trình thì vaccine cần phải chứng tỏ là hiệu
quả và an toàn một cách chắc chắn.
Ông Scott Gottlieb, cựu ủy viên FDA, được Washington Post dẫn lời
nói rằng ‘rất có khả năng’ những vaccine ngừa Covid-19 đầu tiên sẽ được FDA
dùng quyền cho phép khẩn cấp thông qua cho một nhóm đối tượng có chọn lọc, chẳng
hạn như các nhân viên y tế, miễn là ‘dữ liệu cho thấy vaccine đó an toàn và có
hiệu quả’.
Ông Peter Marks, giám đốc Trung tâm Đánh giá và Nghiên cứu Sinh học của FDA, được
Washington Post dẫn lời khẳng định rằng ‘những tính toán chính trị sẽ không can
dự vào quá trình phê chuẩn vaccine’.
“Ý định của chúng tôi là đem đến cho người dân Mỹ
không gì ít hơn tiêu chuẩn vàng,” ông nói nhưng cũng nhấn mạnh rằng ‘sẽ là phi đạo đức nếu yêu cầu phải
hoàn thành mọi thủ tục giấy tờ cần phải có… nếu dữ liệu cho thấy vaccine hiệu
quả và an toàn trong khi người ta vẫn chết vì Covid-19’.
“Chúng tôi có nghĩa vụ phải tính toán giữa lợi và hại,” ông Marks nói.
Các chuyên gia về vaccine
lo rằng bất cứ dấu hiệu nào về sự can thiệp chính trị vào quá trình tìm kiếm
vaccine sẽ ‘làm tổn thương niềm tin công chúng’ và điều này ‘sẽ có hậu quả
nghiêm trọng đối với sự sẵn lòng tiêm ngừa của người dân’.
“Nếu công chúng không tin tưởng vào quá trình cấp
phép và nghĩ rằng nó đã bị chính trị ảnh hưởng, thì việc tiếp nhận vaccine sẽ
như thế nào,” ông John Moore, một nhà
vi trùng học tại Trường Y thuộc Đại học Cornell, nói với Washington Post.
Trong một lá thư đề ngày 26/8, các bác sĩ bệnh truyền nhiễm của Mỹ yêu
cầu dữ liệu về tính hiệu quả và an toàn của vaccine phải được ‘các chuyên gia nội
bộ và chuyên gia độc lập xem xét’ nếu FDA sử dụng quyền cấp phép khẩn cấp.
Bà Patricia Zettler, từng
là nhà tư vấn của FDA và hiện là giáo sư luật tại Đại học Bang Ohio, nói trên tờ
Washington Post rằng ‘việc
có những bằng chứng khắt khe về tính hiệu quả và an toàn của vaccine là cực kỳ
quan trọng’.
Bà cho rằng do vaccine thử
nghiệm được tiêm cho những người khỏe mạnh chưa có bệnh nên ‘cần phải tuân theo
tiêu chuẩn cao và phải được thông qua quá trình phê chuẩn đầy đủ,’ mà quá
trình này sẽ mất rất nhiều thời gian.
-------------------------------------------
LIÊN QUAN
‘Người
gốc Việt nên tham gia chích thử vaccine Covid-19’
10/09/2020
Người gốc Việt ở Mỹ không
có vấn đề về bệnh tật nên đăng ký tham gia thử vaccine Covid-19 vì ‘rủi ro
không cao’ mà ‘lợi ích cho cộng đồng rất lớn’, một bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm
trong lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ cộng đồng tại Mỹ kêu gọi.
https://gdb.voanews.com/b69edbf3-c726-4964-83fa-b24bff1d5ad0_w650_r1_s.jpg
Một người tình nguyện
đang được tiêm thử nghiệm vaccine của hãng Moderna ở New York
Trong lúc này, Moderna,
hãng dược có một trong những ứng viên vaccine hàng đầu, đã bước vào thử nghiệm
giai đoạn cuối ở Mỹ đang chiêu mộ thêm người tình nguyện từ các sắc dân thiểu số
dù việc này có làm chậm lại tiến độ thử nghiệm, Reuters cho biết.
‘Có bổn phận’
Người Mỹ gốc Việt ‘có bổn
phận để làm sao giúp đỡ cho giới khoa học diệt trừ và ngăn ngừa được dịch bệnh
này,’ bác sĩ đa khoa Đỗ Văn Hội hiện đang hành nghề tại bang Florida,
nói với VOA.
“Nếu chúng ta có được vaccine có kết quả tốt đẹp thì
nó gần như là cứu mạng cho tất cả mọi người, cho nên nếu ai có thể thì nên tham
gia thử nghiệm này,” ông kêu gọi.
Bác sĩ Hội nói cần thêm sự
hiện diện của các sắc dân thiểu số tại Mỹ trong việc thử nghiệm vaccine vì ‘nó
có thể có kết quả khác nhau trên các sắc dân khác nhau’.
Vaccine bước vào giai đoạn
thử nghiệm 3 trên quy mô lớn ở người sau khi đã qua hai giai đoạn thử nghiệm 1
và 2 được xác định là an toàn và hiệu quả, giới chuyên môn cho biết.
“Cái gì cũng có thể có sự nguy hiểm nào đó, dù là ít
nhưng vẫn có, nhưng tỷ lệ rủi ro trong việc thử nghiệm vaccine là rất ít,” bác sĩ Hội nói thêm và lưu ý rằng ‘điều bình
thường trước giờ trong thử nghiệm’ là những người tình nguyện thử vaccine
‘không được kiện cáo nếu có chuyện không hay xảy ra.’
“Trước khi tham gia quý vị phải ký một cái cam kết nếu
có chuyện gì xảy ra thì họ không chịu trách nhiệm – nghĩa là không có thưa gửi
gì,” ông giải thích.
Vẫn theo lời ông, nếu người
được chích thử vaccine gặp hậu quả không hay thì ‘tất nhiên sẽ được chăm lo chữa
trị,’ nhưng ông khuyến cáo rằng ‘những người đang mắc những chứng bệnh nguy hiểm
đừng nên đi thử nghiệm thuốc chủng ngừa’.
Người tham gia thử
vaccine được bảo mật danh tính và được theo dõi trong vài tháng để xem có sản
xuất kháng thể hay không, kháng thể có duy trì được lâu hay không, và có xảy ra
biến chứng gì hay không, ông cho biết.
An toàn trên hết
Các sắc dân khác nhau bị
virus corona tác động khác nhau không nhất thiết do đặc điểm gen hay màu da mà
cũng có thể là do điều kiện sinh sống, bác sĩ Đỗ Văn Hội nhận định.
“Có thể các sắc dân
thiểu số sống trong các khu vực quá nghèo nên dễ bị lây nhiễm hơn,” ông
nói.
Tính đến ngày 28/8, Moderna đã chiêu mộ được 17.458 trong mục tiêu là
30.000 người tình nguyện, trong đó 24% là các sắc dân da màu, Reuters dẫn số
liệu của công ty này cho biết.
Có các tình nguyện viên lớn
tuổi, người da màu và những người có bệnh lý nền tham gia thử vaccine là một ưu
tiên vì đây là những đối tượng có rủi ro cao, theo các chuyên gia y tế.
“Chúng tôi tin rằng vaccine của chúng tôi nằm trong
số các vaccine tốt nhất,” ông
Stephane Bancel, giám đốc điều hành Moderna nói với CNBC. “Chúng tôi
muốn đảm bảo chúng tôi có đủ dữ liệu cho tất cả mọi đối tượng có thể được lợi
và được bảo vệ từ vaccine.”
Ông Bancel không dự đoán
khi nào thử nghiệm sẽ chiêu mộ đủ tình nguyện viên và khi nào sẽ có dữ liệu về
kết quả thử nghiệm. Trước đây, ông từng dự đoán dữ liệu thử nghiệm sẽ có vào
‘tháng 10 theo kịch bản thật sự lạc quan, có lẽ là tháng 11’.
Hôm 5/9, ông Bancel lưu ý
rằng ‘trì hoãn một chút để có chất lượng thử nghiệm tốt hơn chính là quyết định
đúng đắn về lâu dài’, theo CNBC. Giám đốc Moderna cho biết thêm đã yêu cầu các
cơ sở thử nghiệm lâm sàng của hãng ‘nỗ lực hơn để tiếp cận các nhóm thiểu số’.
“Sự đa dạng đối với
chúng tôi quan trọng hơn là tiến độ,” CEO của công ty Moderna khẳng định.
-----------------------
Một
số khoa học gia chất vấn dữ liệu vaccine của Nga
Tử
vong vì COVID tại Mỹ vượt quá 190.000
.
Mỹ
sắp bỏ việc tăng cường rà soát COVID đối với khách quốc tế
No comments:
Post a Comment