Sự
kiện Operation Smile kỷ niệm 30 năm thành lập tổ chức này tại Việt Nam vào ngày
10/11 sẽ không có mặt Thành Long. Đây là lần hiếm hoi, sự phản đối của cộng đồng
mạng đã nhanh chóng đạt được kết quả.
Trước và sau sự kiện, không ai phản đối, bài xích gì
công việc, mục đích của Operation Smile. Mọi phản đối, tẩy chay đều nhằm vào
vai trò đại sứ vì trẻ em của Thành Long. Một số người tỏ ra “tỉnh táo, khách
quan, công bằng và có...cái đầu” đã tỏ ý hoài nghi, rằng dường như làn sóng tẩy
chay vừa qua với đông đảo người dùng mạng tham gia là chưa thỏa đáng, là cảm
tính hoặc bị dẫn dắt. Nhiều người hoài nghi vì không tìm thấy ở đâu bằng chứng
cụ thể chứng tỏ Thành Long có hành vi hay tuyên bố ủng hộ yêu sách đường lưỡi
bò chín đoạn trên Biển Đông của Trung Quốc. Đưa thêm lý do này vào, bên cạnh lý
do Thành Long quá “thân cận” với chính quyền Trung Quốc, phản đối dân chủ ở
Hongkong hay sự chỉ trích cách đối xử riêng tư với gia đình, con cái của Thành
Long chỉ chứng tỏ rằng người tẩy chay có xu hương cảm tính, bị tinh thần dân tộc
cực đoan che mờ lý trí. Thận trọng hơn, nhiều người đã đưa ra yêu cầu: ai có bằng
chứng gì về chuyện Thành Long ủng hộ đường lưỡi bò, xin chia sẻ?
Tôi muốn dừng lại ở điểm này.
Nhận thức, hiểu biết xã hội là cả một quá trình,
không đơn giản chỉ là sự tiếp nhận thông tin về một sự kiện, một vụ việc xảy ra
trong một thời gian cụ thể. Khuynh hướng và quan điểm của một con người cũng vậy.
Nó không chỉ và không thể được xác lập hay khẳng định qua chỉ một thông tin như
bằng chứng để làm điều kiện đủ.
Thời gian qua, Trung Quốc đã tận dụng mọi cơ hội
không gian và thời gian để tuyên truyền cho cái gọi là chủ quyền đường lưỡi bò
chín đoạn phi pháp của họ. Hình chữ U đứt khúc được in trên bản đồ, trên hộ chiếu,
trên sách giáo khoa, trên phim ảnh, đĩa nhạc, trên thiết bị dẫn đường xe hơi,
trên các ấn phẩm quảng cáo, trên áo cho du khách Trung Quốc mặc khi ra nước
ngoài... Đường lưỡi bò được nhắc đến trong mọi tuyên bố, mọi phát biểu của quan
chức Trung Quốc, của hướng dẫn viên du lịch hợp pháp và bất hợp pháp, trên cả lời
thuyết minh trong bảo tàng và bài giảng cho học sinh tiểu học.
Ngụy tạo lịch sử, dối trá tuyên truyền không chỉ là
công việc thường xuyên của Đảng Cộng sản và Chính phủ Trung Quốc. Họ còn có hẳn
một Hội nghị quốc gia tham vấn chính trị nhân dân Trung Quốc (Committee of the
Chinese People’s Political Consultative Conference, CPPCC), có nhiệm vụ không
khác gì một Hội nghị lập hiến, có vai trò tương tự như Thượng Viện không chính
thức chuyên tư vấn chính trị. CPPCC có 2.158 thành viên, 2/3 trong số đó là
người của ĐCS Trung Quốc, 1/3 trong đó được cử ra bởi Mặt trận Thống nhất
(tương tự Mặt trận Tổ Quốc của Việt Nam). Trong số này có 124 người Hongkong.
Mỗi năm CPPCC chỉ họp một lần, cùng thời gian
với phiên họp toàn thể của Đại hội nhân dân toàn quốc Trung Quốc (NPC) .
Hai phiên họp toàn thể của CPPCC và NPC thường được gọi là "lưỡng
viện", đều nhằm đưa ra các quyết định chính trị quan trọng ở cấp quốc
gia.
Từ đầu năm 2013, Thành Long là một trong những
thành viên người Hongkong được chỉ định vào hội nghị đặc biệt, cơ cấu quyền
lực hàng đầu có nhiệm vụ tư vấn chính trị cho ĐCS Trung Quốc này. Thành Long là nhà tư vấn chính
trị hàng chóp bu trong lĩnh vực phim ảnh. Điều này khác rất xa việc
“không am hiểu chuyện chính trị” như Thành Long đã nói và nhiều người đã tin.
Không chỉ là một diễn viên, Thành Long còn có vai trò một chiến lược gia quan
trọng trong lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật – giải trí nhằm “củng cố lòng tin vào
nguồn gốc văn hóa của Trung Quốc ngoài lục địa và giới thiệu đến thế giới những
câu chuyện về Trung Quốc”, tạo ra và lan tỏa ảnh hưởng quyền lực mềm cho chính
sách của của Tập Cận Bình ra thế giới. Theo The Economist ngày 23- 3- 2017, mỗi
năm Trung Quốc dành một kinh phí khổng lồ 12 tỉ đô cho mục tiêu truyền bá quyền
lực mềm này.
Trả lời phỏng vấn, Thành Long đã từng khẳng định rằng
chất lượng cao là chìa khóa để phim Trung Quốc đi ra nước ngoài thành công, đồng
nghĩa lan tỏa rộng văn hóa và quan điểm của Trung Quốc. Một trong những “tác phẩm
điện ảnh” mà Thành Long hết lời ca ngợi là phim “Chiến dịch Biển Đỏ”, năm 2017
đã khiến người Việt phải phản đối kịch liệt vì cuối phim có lời đe dọa “sẽ làm
điều tương tự”, tức tấn công quân sự để “bảo vệ quyền lợi Trung Quốc” ở biển
Đông, trong đòi hỏi phi pháp về cái gọi là đường lưỡi bò chín đoạn.
Chẳng lẽ chừng đó chưa đủ thể hiện khuynh hướng
chính trị của Thành Long, chưa đủ để nhìn thấy vai trò và đóng góp của diễn
viên này trong mục tiêu xâm phạm chủ quyền biển đảo của Việt Nam, chỉ vì chưa
tìm thấy ông ta có bất kỳ tuyên bố cụ thể nào về điều mà những người thích lấy
hoài nghi làm kết luận?
Đối với chủ quyền quốc gia, dù trên bộ hay trên biển,
chúng ta không thể trang bị hiểu biết theo kiểu “có nghe, có thấy” mới hiểu, có
sự kiện xảy ra mới được coi là bằng chứng. E rằng, khi đó thì đã quá muộn.
Tôi tẩy chay Thành Long trong một sự kiện nhưng chắc
chắn sẽ không ném đá hay xua đuổi Thành Long, và nhiều diễn viên bất đồng khác,
vì họ đến Việt Nam. Tôi tin rằng, không chào đón sự có mặt của Thành Long trong
vai trò đại sứ của một chương trình diễn ra trên đất Việt không đồng nghĩa với
việc phủ nhận tài năng hay công kích tư cách cá nhân của diễn viên này. Đó là một
việc cần làm và nhiều người đã làm, không ai coi đó là chiến thắng. Đồng tình,
phản đối hay im lặng với Thành Long, đó là quyền tự do của mỗi người. Nhưng đó
cũng là một cách để chúng ta bày tỏ thái độ với Trung Quốc. Không ai đánh giá
vì bạn đã làm hay không làm điều đó. Chỉ bạn hiểu mình hơn ai hết, khi quyết định
làm hay không làm, hay đơn giản chỉ là im lặng.
Photo: Action movie star Jackie Chan speaks to
journalists on the sidelines of a meeting during the first session of the top
political advisory body in Beijing on Tuesday. [Jiang Dong/China Daily,
2018-03-07]
No comments:
Post a Comment