Ba
năm sau đảo chính, chính quyền quân sự Miến Điện thêm suy yếu
Anh Vũ
- RFI
Đăng
ngày: 31/01/2024 - 14:27
Ba
năm sau cuộc đảo chính của tướng Min Aung Hlaing lật đổ chính phủ dân cử của bà
Aung San Suu Kyi, Miến Điện vẫn chìm trong khủng hoảng chính trị và nhân đạo,
nội chiến triền miên. Những thất bại quân sự của quân đội chính phủ trước các
lực lượng sắc tộc thiểu số gần đây càng cho thấy chính quyền quân sự suy yếu.
https://s.rfi.fr/media/display/c1491808-cc9b-11ed-8421-005056a90284/w:980/p:16x9/000_33C47AJ.webp
Miến
Điện tổ chức rầm rộ Ngày Quân Lực tại Naypyidaw . Ảnh ngày 27/03/2023. AFP
- STR
Từ
sau khi tập đoàn quân sự trở lại cầm quyền ở Miến Điện bằng cuộc đảo chính ngày
01/02/2021, đến nay hơn hai phần ba đất nước luôn trong tình trạng chiến tranh.
Gần ba triệu người dân phải rời bỏ nhà cửa và hàng nghìn thường dân thiệt mạng.
Đó là những sự thật được giới quan sát và các tổ chức quốc tế ghi nhận về đất
nước này sau 3 năm dưới chính quyền quân sự.
Trong
một báo cáo công bố tháng 1/2024, Phủ Cao Ủy Liên Hiệp Quốc về người tị nạn
(UNHCR) đã nhấn mạnh tình trạng : « Gia tăng bạo lực, gia tăng mức độ nghèo
đói và điều kiện sống xuống cấp đang gây những tác động tàn khốc đến cuộc sống
của người dân ». Chương trình Lương thực Thế giới cũng ước tính vào năm ngoái, 25% trên 54
triệu dân của đất nước này không đủ ăn, 1/3 dân số đang cần được hỗ trợ nhân
đạo. Các cơ quan của Liên Hiệp Quốc thẩm định: « Gần hai phần ba đất nước đang
trong chiến tranh ».
Những
biến động mới xuất hiện vào cuối tháng 10, khi Quân đội Arakan (AA), Liên minh
Dân chủ Quốc gia Miến Điện (MNDAA) và Quân đội Giải phóng Quốc gia Ta'ang
(TNLA) quyết định lợi dụng sự suy yếu của lực lượng chính quy đã liên kết với
nhau phát động lại cuộc chiến từ hàng chục năm nay, với mục tiêu giành quyền kiểm soát toàn bộ
lãnh thổ đất nước, bằng chiến dịch mang tên gọi 1027.
Lực
lượng nổi dậy đã nhanh chóng giành từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, chiếm
được nhiều căn cứ quân sự và các trục đường chiến lược, đặc biệt là tuyến giao
thương với nước láng giềng Trung Quốc.
Ông
Guillaume de Langre, một cựu cố vấn về năng lượng cho chính phủ dân sự Miến
Điện, được nhật báo Pháp La Croix trích dẫn, nhận định : « Miến Điện đang
bước vào giai đoạn mới của cuộc xung đột với cuộc tấn công được tổ chức phối
hợp hoàn hảo trên tất cả các vùng biên giới, bởi các nhóm du kích quân được
trang bị vũ khí tốt và được huấn luyện kỹ càng. Các nhóm này đã chiếm lại nhiều
vùng lãnh thổ ở miền bắc, phía đông và đông nam của đất nước ».
Hệ
quả là, phần lãnh thổ mà chính quyền quân sự kiểm soát giờ ít hơn hồi năm 2021
và nhất là chính quyền dường như không có phương tiện để dành lại. Theo một số
chuyên gia quân sự, hơn 6000 binh sĩ Miến Điện đã đào ngũ chạy sang Ấn Độ và
Trung Quốc hoặc gia nhập quân kháng chiến.
Thắng
lợi của lực lượng nổi dậy với chiến dịch 1027 đã làm dấy lên sự bất đồng trong
chính quyền, vốn thường tỏ ra gắn kết với nhau, đồng thời gây ra sự chỉ trích
công khai chưa từng có từ một số người ủng hộ chế độ nổi tiếng. Ông Htwe Htwe Thein, thuộc Đại học Curtin ở
Úc, nói với AFP: « Chính quyền chưa bao giờ yếu đến thế ». Theo ông, có vẻ như
quân đội chính phủ từ giờ sẽ còn hứng chịu nhiều thất bại lớn nữa.
Tuy
nhiên, sẽ là quá nếu nói rằng chính quyền quân sự Miến Điện đang trên bờ vực
sụp đổ. Một nhà ngoại giao phương Tây từng có nhiều năm làm việc tại Rangoon
khẳng định, chính quyền (hiện nay) vẫn
có đủ phương tiện để nắm giữ quyền lực thiết yếu.
Trong
khi đó, lộ trình của liên minh nổi dậy vẫn chưa rõ ràng, không biết mục tiêu
của họ có vượt ra ngoài cuộc chiến giành lãnh thổ để hướng tới cuộc đấu tranh
vì dân chủ hay không.
Trước
ngày kỷ niệm 3 năm đảo chính, hôm nay 31/01, tập đoàn cầm quyền quân sự Miến
Điện thông báo nới lỏng các quy định đăng ký tham gia bầu cử cho các đảng, đồng
thời tiếp tục gia hạn thêm 6 tháng tình trạng khẩn cấp, đã được áp dụng từ cuộc
đảo chính năm 2021. Tuy nhiên, giới quân nhân không nói rõ lịch trình bầu cử mà
họ cam kết để trở lại chế độ dân chủ. Với phần đông các nhà quan sát, đó chỉ là
nhưng nỗ lực xoa dịu dân chúng, đặc biệt trong lúc gặp khó khăn về quân sự
trước lực lượng nổi dậy sắc tộc thiểu số. Điều đó không đủ để chế độ độc tài
quân sự này tồn tại mãi.
No comments:
Post a Comment