ĐIỂM TIN CHỦ NHẬT 25/11/2018 (Tin Tức Hàng Ngày)

Tin Tức Hàng Ngày

http://www.tintuchangngayonline.com/

NGÀY 25/11/2018

Im lặng mãi được ư?

Dối trá sinh độc ác

Ai là người cuối cùng?

Cộng đồng Người Việt Quận Cam họp báo khẩn cấp chuẩn bị truất phế Nghị viên Phát Bùi vừa tái đắc cử

KHẨN: Vì sao Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm vội vã đi Anh Quốc trong thời điểm này?

Việt Nam được gì trong chiến tranh mậu dịch Trung-Mỹ

Kẻ giấu mặt đứng sau màn hạ bệ Lê Thanh Hải lúc này là ai?

Báo Thanh Niên cho thôi chức 13 nhà báo vì ‘không là đảng viên’

Tổng thống Đài Loan từ chức chủ tịch đảng sau thất bại bầu cử

Tổng bí thư chỉ trích GS Chu Hảo, nói kỉ luật là để ‘cứu muôn người’

Ký ức vụn về chuyện học ở miền Nam thời Đệ nhất Cộng hòa (kỳ 3)

Ký ức vụn về chuyện học ở miền Nam thời Đệ nhất Cộng hòa (kỳ 2)

Ký ức vụn về chuyện học ở miền Nam thời Đệ nhất Cộng hòa (kỳ 1)

Điểm Tin Chủ Nhật 25.11.2018 (hậu 10/6/18 và ANM)

*

*

Điểm Tin Chủ Nhật 25.11.2018  

http://www.tintuchangngayonline.com/2018/11/iem-tin-chu-nhat-25112018-hau-10618-va.html

·         Giải mã mưu chước Tôn Tử của Trump với truyền thông (BBC) - Ý kiến cho rằng Tổng thống Donald Trump đã vận dụng một số mưu kế trong Binh pháp của Tôn Tử.

·         Vì sao EU từ nhu hòa sang cứng rắn với chính quyền VN? (BoxitVN) - Thiền Lâm - Cho dù EVFTA có được Cộng đồng châu Âu cho phép ký kết, nhưng tại cuộc họp vào tháng Ba năm 2019, rất có thể Nghị viện châu Âu sẽ bỏ phiếu bác bỏ hiệp định này, đưa mối quan hệ giữa châu Âu và Việt Nam về thời… tiền sử. Vào tháng Sáu năm 2016, Nghị viện châu Âu đã lần đầu tiên phải thể hiện quan điểm và thái độ của mình khi tung ra bản nghị quyết về vấn đề nhân quyền Việt ...

·         Hỏi và Đáp về Phong trào Dân chủ Việt Nam (bài 4) (RFABLOG) - Câu hỏi: Phong trào Dân chủ Việt Nam hiện nay bao gồm những phương diện đấu tranh nào? Trả lời: Phong trào Dân chủ hiện này bao gồm 6 phương diện đấu tranh. Phương diện thứ nhất là nâng cao nhận thức của người dân; thứ hai là tố cáo và lên án chế độ độc tài toàn trị cộng sản Việt Nam; thứ ba là liên kết, kết nối trong Phong trào dân chủ để tạo ra sức mạnh cho phong trào; thứ tư, là những hoạt động phản kháng của phong trào dân chủ; thứ năm là kết nối với người dân để dẫn dắt cuộc đấu tranh; thứ sáu là mặt trận quốc tế vận và mối liên hệ với người Việt hải ngoại và phong trào dân chủ hải ngoại. Như vậy, có 6 nội dung chính trong những hoạt động của Phong trào dân chủ.

·         VNTB - Các hộ giáo dân ở Cồn Dầu bị cưỡng chế lẻ tẻ (VNTB) - Minh Hải (VNTB) - Vậy là sau nhiều năm thực hiện những đợt cưỡng chế lẻ tẻ, một số hộ giáo dân ở Giáo xứ Cồn Dầu (P.Hòa Xuân, Q.Cẩm Lệ, TP.Đà Nẵng) cho biết, chính quyền TP. Đà Nẵng đang tiến gần đến việc hoàn thành mục tiêu lấy đủ diện tích đất để giao cho nhà đầu tư Tập đoàn Sun Group theo cái gọi là phục vụ cho việc xây dựng Khu đô thị sinh thái Hòa Xuân... Đợt cưỡng chế gần đây nhất mà chính quyền TP.Đà Nẵng nói chung và chính quyền Q. Cẩm Lệ nói riêng đã thực hiện đối với hộ giáo dân ở Giáo xứ Cồn Dầu là vào ngày 15/11/2018 vừa qua.

·         NHÀ XUẤT BẢN TRI THỨC VÀ TS. CHU HẢO VỪA XUẤT BẢN CUỐN SÁCH HAY (BoxitVN) - Phạm Khiêm Ích - Phó Chủ nhiệm Chương trình Tầm nhìn UNESCO. Sách có tựa đề Tôn giáo học, từ nhiều cách tiếp cận do dịch giả Chu Tiến Ánh dich từ tiếng Anh Approaches to the Study of Religion. xuất bản tại London và New York năm 1999, nhà nghiên cứu Phạm Khiêm Ich viết lời giới thiệu. Cuốn sách được quyết định xuất bản ngày 09-10-2018, chính thức phát hành ngày 12-11-2018, hiện dang được bán rộng rãi ở nhiều cửa hàng sách tại Hà Nội. Có lẽ đây là ...

·         Tổng bí thư chỉ trích GS Chu Hảo, nói kỉ luật là để ‘cứu muôn người’ (VOA) - Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam hôm thứ Bảy nói việc khai trừ Giáo sư Chu Hảo khỏi Đảng là một biện pháp cần thiết để chống lại quá trình “tự diễn biến, tự chuyển hóa” gây nguy hại cho an ninh chính trị đất nước, và rằng hình thức kỉ luật này là để “cứu muôn người.”

·         Báo “Thanh niên”: hơn 10 nhà báo, cán bộ ngoài đảng bị ‘thôi chức’ (BoxitVN) - 13 nhà báo của báo Thanh niên vừa bị thôi chức vì không phải đảng viên. Sáng nay, 23/11/2018, báo Thanh niên đã họp và công bố sự thay đổi trong hầu như tất cả các phòng ban. Có 13 vị trí gồm trưởng ban, phó ban/phó phòng đã được “thôi chức” vì không phải đảng viên đảng Cộng sản Việt Nam: Ban Chính trị - Xã hội: Thanh Tùng - Phó ban Ban Văn Nghệ: Thu Nga - Trưởng ban; Bích Hạnh và Đỗ Tuấn - Phó ...

·         Huỳnh Tấn Vinh: 'Sơn Trà là miếng mồi ngon' (BBC) - Chủ tịch Hiệp hội du lịch Đà Nẵng nói bán đảo Sơn Trà có nguy cơ bị các nhóm lợi ích xâu xé.

·         Cựu Luật sư Võ An Đôn ‘sẽ khởi kiện Bộ Tư pháp’ (BoxitVN) - VOA Tiếng Việt - Cựu Luật sư nhân quyền Võ An Đôn nói với VOA rằng ông sẽ kiện người đứng đầu Bộ Tư pháp sau khi bộ này bác đơn khiếu nại của ông về việc ông bị xóa tên khỏi Đoàn Luật sư tỉnh Phú Yên. Hôm 23/11, ông cho VOA biết ông vừa nhận được quyết định giải quyết khiếu nại của Bộ Tư pháp đối với những khiếu nại của ông. Bộ Tư ...

·         'Sẽ xử lý' vụ cô giáo phạt 'tát hội đồng’ (BBC) - Một thứ trưởng Bộ giáo dục nói đã có yêu cầu xử l‎ý vụ cô giáo phạt tát một học sinh tới mức nhập viện.

·         Tiếng nói cai trị tung hoành ở Quốc hội (BoxitVN) - Nguyễn Đình Ấm
Đã đành, Quốc hội cũng là một tổ chức của Đảng CS được hình thành có chức năng hợp pháp hóa ý chí của cấp trên nhằm làm cho dân chúng, quốc tế cảm thấy có sự dân chủ. Thế nhưng, trên nghị trường nhiều “đại biểu” đã không cưỡng nổi một thứ “quán tính tư tưởng” phơi bày bản chất cai trị của nhà cầm quyền, nơi được gọi là “đại diện cho nhân dân”. Họ tỏ ra khó chịu, chặn họng, áp chế những tiếng ...

·         Bắt hàng loạt: Vẫn chỉ nhằm gạt dân (BoxitVN) - Trân Văn - Dân oan và nhà báo ‘vây’ trụ sở tiếp dân tại Thủ Thiêm. Hàng loạt vụ bắt giữ quan chức liên quan đến tham nhũng nói chung tại Việt Nam vẫn không thể giải quyết được cái gốc của vấn đề. Nguồn: VNE. Nếu hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam đừng xem phòng – chống tham nhũng như một vở kịch, tình thế đã khác. Vì chỉ muốn biểu diễn quyết tâm chống tham nhũng để… an dân nên hậu quả do tham nhũng gây ra đối ...

·         Thư giãn: Khom lưng và thẳng lưng (1) (BoxitVN) - LS Lê Văn Luân bình luận về một tấm ảnh chụp một thầy giáo XHCN trong một buổi gặp gỡ Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Thầy giáo nhưng khúm núm và dùng hai tay để bắt lấy một bàn tay đưa ra trong việc giao tế từ người có quyền uy, thể hiện lên tâm thức của người có thân phận dưới và bề tôi đối với người trước mặt. Thật khó để giải thoát ra cái tâm thế ấy từ những nhà giáo, khi bản thân họ là một bản thể ...

·         Chống tham nhũng: 'Trung ương không bao giờ nhụt chí' (BBC) - Tổng bí thư Trọng tái khẳng định quyết tâm chống tham nhũng khi 'lòng dân đang lên'.

·         Khi bộ máy hỏng nát 50%: nên thay hay bỏ? (RFABLOG) - "Giả sử độ một nửa cán bộ phải thay thì lấy ai làm, thay kịp không"? Đó là phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, tại buổi tiếp xúc cử tri Hà Nội chiều nay 24/11/2018. Biện minh cho việc quốc hội đưa ba mức tín nhiệm (tín nhiệm cao, tín nhiệm, tín nhiệm thấp) mà không phải hai (tín nhiệm cao, tín nhiệm thấp), hoặc không đưa mức "không tín nhiệm" để lấy phiếu. Tôi nghĩ khác. Không chỉ một nửa, mà thay hết, đuổi hết sạch sành sanh vẫn không thiếu người. Hơn 96 triệu dân Việt, đâu thiếu người tài.

·         Những lựa chọn không hề dễ dàng! (RFABLOG) - Song Chi - Những năm gần đây, dưới sức ép của quốc tế, và để đổi chác những lợi ích về kinh tế, ngoại giao, nhà cầm quyền VN bèn thả và phóng thích một số tù nhân lương tâm, tù nhân chính trị sang một quốc gia tự do, dân chủ nào đó, thường là Mỹ hoặc một vài nước Tây Âu... Có một số người, không chỉ là dư luận viên mà những người Việt có quan tâm đến tình hình chính trị trong và ngoài nước, thậm chí ngay trong những người đang đấu tranh đòi tự do dân chủ cho VN, bỗng có lập luận cho là nhiều người đấu tranh chỉ để đi Mỹ!

·         ‘Đốt lò’ chuyển sang giai đoạn 3? (Phần 2) (BoxitVN) - Phạm Chí Dũng - Nếu đốt lò dẫn đến cửa nhà Nguyễn Tấn Dũng, ông Trọng có sẽ thỏa mãn?
Ngay sau đại hội 12, đã xuất hiện một giả thiết về tương lai lục đục chính trị giữa tân Chủ tịch nước Trần Đại Quang và người đang có ý đồ ‘nhất thể hóa’ là Nguyễn Phú Trọng. Đến năm 2017, đà ‘chống tham nhũng’, mà chủ yếu là thế tiến công vào ‘cánh Ba X’, của ông Trọng bị khựng lại với một trong những nguyên do mang ...

·         Bà Lê Thu Hà, cộng sự LS Đài, về VN không được nhập cảnh (BoxitVN) - Ben Ngô - BBC Tiếng Việt - Cựu TNLT Lê Thu Hà về đến Đức sau khi bị cấm nhập cảnh Việt Nam. Cô Lê Thu Hà, cựu tù nhân lương tâm Việt Nam đã về đến Đức an toàn vào trưa ngày 22/11 giờ VN sau khi bị cấm nhập cảnh ở sân bay Nội Bài. Chiều 22/11, bà Hoàng Thị Bình Minh, mẹ của cô Hà xác nhận thông tin này với chúng tôi qua điện thoại từ quê nhà Quảng Trị nhưng cho hay cô không nói ...

·         Chính quyền Trump lặng lẽ ngừng trục xuất người nhập cư gốc Việt (VOA) - Chính quyền Trump đã lặng lẽ đình chỉ nỗ lực trục xuất một số người nhập cư gốc Việt sinh sống ở Mỹ nhiều năm qua, trong một sự dịch chuyển chính sách đáng chú ý được hé lộ trong một phán quyết của tòa án ở California, báo The New York Times đưa tin hôm thứ Năm.

·         Một loại giò chả Việt Nam gây nhiễm khuẩn ở nhiều tiểu bang Mỹ (VOA) - Đợt bùng phát nhiễm khuẩn listeria trên nhiều tiểu bang nước Mỹ đã được truy ra là bắt nguồn từ một nhà sản xuất các loại giò chả Việt Nam ở Houston, bang Texas, CNN dẫn lời Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết.

·         TIN ĐỌC NHANH (RFI) -

·         Thượng đỉnh APEC 2018 tan vỡ vì cạnh tranh Mỹ-Trung ? (RFI) - Đáng quan tâm tuần này là một bài phân tích trên tạp chí Anh The Economist về sự kiện được tờ báo này gọi là « Thượng đỉnh APEC nổ tung vì cuộc tranh đua giữa các siêu cường », cụ thể là giữa Mỹ và Trung Quốc, với « phó tổng thống Mỹ Mike Pence và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho thấy là cách họ nhìn thế giới khác nhau biết bao ».

·         PTT Pence và vai diễn ‘bad cop’ (VOA) - Ông Pence đóng vai 'bad cop' khá tài tình cho đến nay, làm cho APEC lần đầu tiên không thể đạt được thỏa thuận hay tuyên bố chung nào kỳ này. Để xem ông Trump đóng vai 'good cop' ra sao trong những ngày tới, nhất là cuộc gặp mặt với ông Tập...

·         Mỹ mời quan chức Trung Quốc thăm tàu sân bay Ronald Reagan neo tại Hồng Kông (RFI) - Ngày 23/11/2018, tàu sân bay Mỹ USS Ronald Reagan, đang ghé Hồng Kông, một lần nữa mời các quan chức Trung Quốc viếng thăm. Mục tiêu là để quảng bá cho chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương « mở và tự do » của Washington, không loại trừ quốc gia nào.

·         Cuộc sống trên sao Hỏa (BoxitVN) - Thái Bình (TBKTSG) - Nguồn khoáng sản bauxite của Guinea ở miền Tây châu Phi đang giúp ích lớn cho các tập đoàn nhôm Trung Quốc nhưng gây thiệt hại cho cư dân địa phương. Để thủ đắc nguồn khoáng sản quý, Bắc Kinh cam kết cho Guinea vay khoản tiền lớn gấp đôi GDP của nước này. Tường thuật của báo The Economist. Trong ngôi làng nhỏ Lasanayah vùng Boké, ông Mamadou Kalissa trông coi ngôi nhà của ...

·         Tổng thống Đài Loan từ chức chủ tịch đảng sau thất bại bầu cử (VOA) - Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn từ chức chủ tịch Đảng Dân tiến đương quyền chủ trương ủng hộ độc lập sau khi đảng này chịu thất bại lớn trong cuộc bầu cử ngày thứ Bảy, để mất hai vị trí thị trưởng tại hai trong số những thành phố quan trọng nhất ở hòn đảo này.

·         Trung Quốc lên án vụ tấn công lãnh sự quán ở Pakistan (VOA) - Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm thứ Sáu (23 tháng 11) lên án mạnh mẽ các cuộc tấn công bạo lực nhắm vào các cơ sở ngoại giao của nước này sau khi ba kẻ tấn công tự sát tìm cách xông vào lãnh sự quán Trung Quốc tại thành phố Karachi của Pakistan.

·         Trung Quốc vẫn muốn được đối xử như nước đang phát triển (VOA) - Trung Quốc sẽ không phản đối những thay đổi nhằm để cập nhật hóa những luật lệ thương mại toàn cầu miễn là những luật lệ đó vẫn đem lại lợi ích cho Trung Quốc với tư cách là một quốc gia đang phát triển, một quan chức Chính phủ Trung Quốc cho biết hôm 21/11.

·         Trung Quốc muốn đàm phán thương mại với Mỹ bình đẳng, cùng có lợi (VOA) - Đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc cần phải bình đẳng và cùng có lợi, Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Thụ Văn phát biểu hôm thứ Sáu, 23/11, và nói thêm rằng ông hy vọng hai nước có thể tìm cách kiểm soát sự khác biệt thông qua đối thoại.

·         Vương Gia Vệ, đạo diễn bậc thầy của điện ảnh Hong Kong (BBC) - Ông là một trong những đạo diễn tài ba nhất, đem đến cho điện ảnh Hong Kong cách làm phim độc đáo, khác lạ, từ Nhất Đại Tông Sư tới Tâm Trạng Khi Yêu.

·         Đài Loan trưng cầu dân ý về hôn nhân đồng giới (BBC) - Cuộc trưng cầu dân ý còn bao gồm cả một câu hỏi nhạy cảm liên quan đến Trung Quốc.

·         Nghị sĩ Philippines đòi chính phủ phản đối Trung Quốc cấm quay phim ở Scarborough (RFI) - Ít nhất ba thượng nghị sĩ Philippines muốn chính phủ Manila phản đối Bắc Kinh về vụ một đoàn phóng viên truyền hình Philippines bị tuần duyên Trung Quốc cấm quay phim ở bãi cạn Scarborough, nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.

·         Philippines tiết lộ lý do không đưa hải quân đương đầu với Trung Quốc (RFI) - Bộ trưởng Quốc Phòng Philippines vừa bất ngờ tiết lộ lý do khiến ông từ bỏ ý định đưa hải quân ra bãi cạn Scarboborough, Biển Đông, để đương đầu với Trung Quốc, hồi tháng 06/2016, sau phán quyết lịch sử về vụ Manila kiện Bắc Kinh, với phần thắng thuộc về Philippines.

·         Hai miền Triều Tiên nối lại con đường qua biên giới (VOA) - Bộ Quốc phòng Hàn Quốc hôm 22/11 đã công bố một đoạn băng cho thấy các sỹ quan quân sự của hai miền Triều Tiên gặp nhau tại biên giới để nối lại con đường giữa hai nước.

·         Tây Ban Nha dọa phá thượng đỉnh Brexit, nếu không được bảo đảm về Gibraltar (RFI) - Vào Chủ Nhật 25/11/2018, các lãnh đạo Liên Hiệp Châu Âu dự kiến có cuộc thượng đỉnh để phê chuẩn thỏa thuận chia tay với Anh Quốc. Tuy nhiên, kết quả 17 tháng thương lượng căng thẳng của khối 27 nước và Luân Đôn có nguy cơ đổ vỡ.

·         Tổng tham mưu trưởng quân đội Anh: Nga là mối đe dọa nghiêm trọng hơn Daech (RFI) - Đối với nước Anh, Nga là mối đe dọa « nghiêm trọng hơn nhiều » so với tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo (Daech). Đó là tuyên bố của tổng tham mưu trưởng quân đội Anh, tướng Mark Cerleton-Smith, trên tờ nhật báo Anh The Telegraph ngày 24/11/2018.

·         Phúc trình cảnh báo hiểm họa khôn lường của biến đổi khí hậu (VOA) - Biến đổi khí hậu sẽ khiến kinh tế Mỹ thiệt hại hàng trăm tỷ đô la cho đến cuối thế kỷ này và tàn phá mọi thứ từ sức khỏe con người cho đến cơ sở hạ tầng và sản xuất nông nghiệp, theo một bản phúc trình của Chính phủ Mỹ được công bố hôm 23/11.

·         Bác sĩ Cuba về nước, Brazil đối mặt với khủng hoảng y tế (RFI) - Khoảng 8.300 bác sĩ Cuba sẽ về nước từ nay đến ngày 12/12/2018, bắt đầu bằng đợt hồi hương đầu tiên hôm 22/11 gồm 430 bác sĩ làm việc cho chương trình « Nhiều bác sĩ hơn nữa » (Mais médicos). Người dân Brazil, đặc biệt là những người sống ở vùng hẻo lánh, tỏ ra lo ngại vì các bác sĩ Cuba hoạt động chủ yếu ở những vùng xa xôi, hoặc tại các thành phố mà bác sĩ Brazil không muốn làm việc.

·         Pháp : "Áo Vàng" lại biểu dương lực lượng ở Paris (RFI) - Sau thành công của ngày hành động đầu tiên thứ bảy tuần trước, hôm nay, 24/11/2018, những người « Áo Vàng », tức là những người tham gia phong trào phản đối tăng thuế xăng dầu, lại tập hợp đông đảo ở Paris, nhưng chưa biết là tại những địa điểm nào. Bạo động đã nổ ra trên đại lộ Champs-Elysées.

·         Leonardo da Vinci gây bất hòa Pháp - Ý (RFI) - Năm 2019 là kỷ niệm 500 năm ngày Leonardo da Vinci qua đời, nhưng các tác phẩm của nhà danh họa này lại đang gây bất hòa giữa hai nước láng giềng Pháp, Ý.

·         Di dân Trung Mỹ tìm đường đến Tây Ban Nha (VOA) - Di dân từ các nước Trung Mỹ đang tìm đến Tây Ban Nha, nước cai trị thực dân họ trước đây, sau khi họ bị chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump không cho vào trong nỗ lực trốn khỏi tình trạng bạo lực và nghèo đói hoành hành ở quê nhà.

·         Ủy ban Hạ viện sẽ điều tra quan hệ giữa Trump và Ả-rập Saudi (VOA) - Các nghị sĩ Dân chủ trong Ủy ban Tình báo Hạ viện Hoa Kỳ sẽ điều tra phản ứng của Tổng thống Mỹ Donald Trump về vụ nhà báo Jamal Khashoggi bị sát hại như một phần trong một cuộc điều tra “đào sâu” vào năm sau nhắm vào quan hệ giữa Mỹ và Ả-rập Saudi, người sắp đứng đầu ủy ban này cho biết.

·         Ấn Độ điều tra vụ thanh niên người Mỹ bị giết trên đảo hẻo lánh (VOA) - Nhà chức trách Ấn Độ hôm thứ Sáu cho biết họ đang điều tra vụ một người Mỹ trẻ tuổi được cho là bị giết chết bởi một bộ lạc bị cô lập trên một hòn đảo hẻo lánh. Anh này có thể đã được nhiều người trợ giúp hơn để thực hiện hành trình bất hợp pháp của mình.

·         Hoa Kỳ: Mua sắm dịp nghỉ lễ Tạ Ơn (VOA) - Những người mua sắm Mỹ xếp hàng thâu đêm bên ngoài những cửa hàng chất đầy hàng giảm giá để chờ đợi lúc bắt đầu mùa mua sắm truyền thống vào dịp lễ cuối năm còn được gọi là ‘Thứ Sáu Đen’.

·         Bí mật tàu buôn nô lệ trong lòng biển Nam Phi (BBC) - Xác tàu đắm gần bãi biển Clifton của Cape Town giấu kín những trang đau lòng của lịch sử buôn nô lệ xuyên Đại Tây Dương suốt 200 năm qua.

·         Michelin, lốp xe và ngôi sao đẳng cấp nhà hàng (BBC) - Hành trình anh em nhà Michelin biến doanh nghiệp sắp phá sản hồi 1889 thành ông vua lốp xe toàn cầu và định hình tiêu chuẩn ẩm thực thế giới.