Lê Phan
September
24, 2016
Mười
lăm năm sau khi al-Qaeda tấn công vào Hoa Kỳ, thành phố New York cũng như các
thành phố khác nay đã trở thành những pháo đài với cảnh sát vũ trang, camera
theo dõi và rào cản. Cho nổ bom – và khủng bố tinh thần dân chúng – nay khó làm
hơn trước nhiều.
Quả bom
nổ trong một cái dumpster hôm tối Thứ Bảy ở Chelsea, tung những mảnh sắt vụn
lên không và làm bị thương nhẹ 31 người, đã bị Giáo Sư Karen Greenberg của trường
Luật Viện Đại Học Fordham gọi là “một cuộc tấn công thất bại.”
Những
cuộc tấn công khác làm cho nhiều chục người, ngay cả nhiều ngàn người thiệt mạng.
Trước những cuộc tấn công thảm khốc này, các cơ quan liên bang được thành lập để
bảo vệ nội an, và những luật mới được viết ra cho các viên chức nhiều quyền hơn
để ngăn ngừa khủng bố.
Ảnh hưởng
của vụ nổ bom ở Chelsea không có bao nhiêu. Thay vì rối loạn và hốt hoảng sau vụ
nổ, dân chúng New York chứng kiến một cuộc truy nã nhanh chóng và hữu hiệu.
Trong vòng 48 giờ, Rahami đã bị bắt sau một cuộc chạm súng ngắn. Sau khi được
điều trị, theo một cựu nhân viên FBI thì nhà chức trách sẽ chờ đến khi bác sĩ
cho phép là hỏi cung. Và rồi khi có đủ bằng cớ Rahami sẽ ra tòa.
Các
viên chức nay sẽ, một cách bình tĩnh và có hệ thống, xây dựng cáo trạng với chi
tiết tỉ mỉ. Họ sẽ nghiên cứu những quả bom. Họ làm việc chung với nhau trong một
ủy ban liên ngành chống khủng bố, vốn được tổ chức để giúp họ có thể ngăn cản
các cuộc tấn công trong tương lai và truy tìm nghi phạm đã vượt biên giới. Làm
việc chung sẽ giúp họ khỏi dẫm chân lên nhau làm chậm việc điều tra. Và họ đã cẩn
thận thu thập hết những bằng cớ sinh học, như dấu tay và DNA, từ địa điểm xảy
ra vụ nổ ở Chelsea.
Ông
Spike Bowman, vốn đứng đầu đơn vị về luật an ninh quốc gia của FBI, giải thích
là các nhà điều tra sẽ tìm hiểu kỹ điện thoại của Rahami, tìm cách phân tích
liên hệ, để xem bạn bè, thân nhân của nghi phạm là ai. Vì ông này gốc là
Afghanistan, họ sẽ nói chuyện với nhân viên công lực Hoa Kỳ ở Kabul, để xem ông
ta có liên hệ gì với một nhóm khủng bố nào không. Họ cũng sẽ hỏi các nhân viên
tình báo Hoa Kỳ ở Pakistan, nơi ông này đã lui tới vài lần và đã lấy vợ đưa về
Hoa Kỳ.
Với những
hành động như vậy, vụ Chelsea cho ta thấy là các tay khủng bố ngày nay khó hoạt
động hơn thời al Qaeda còn hoành hành nhiều. Osama bin Laden chủ mưu cuộc tấn
công 9/11, tính từng ly từng tí, và kết quả thật kinh hồn với gần 3,000 người
thiệt mạng. Các chỉ huy của ISIS bảo những người theo tự túc. Họ được chờ đợi
phải tự học làm bom và tự chọn mục tiêu.
Không
rõ là thủ phạm vụ nổ bom ở Chelsea có liên hệ gì với một nhóm khủng bố quốc tế
nào hay không. Những kẻ khác đã từng tổ chức tấn công ở Hoa Kỳ đã nói họ trung
thành với Islamic State. Cảnh sát bảo Rahami có một cuốn nhật ký ca ngợi Osama
bin Laden.
Chính
vì thế bà Greenberg giải thích: “Đây có thể không phải là toán tài tử. Nhưng khả
năng của IS tuyển mộ và tổ chức và huấn luyện không thể nào so sánh được với
al-Qaeda.”
Ngay cả
địa điểm bỏ bom cũng khác. Trong vụ bỏ bom ở Chelsea, Rahami chọn đường West 23
Street là mục tiêu. Đây không phải là một vị trí nổi bật. Có thể là Rahami biết
ai ở đó hay là có thù hằn gì với xóm này. Nhưng cũng có một lý do khả dĩ khác:
Chelsea được lựa chọn bởi vì kẻ tấn công có thể đến đó dễ dàng-và cũng dễ tấn
công- hơn là một khu nổi tiếng.
Trong
quá khứ, các tay khủng bố có nhiều lựa chọn. Một trong những tay khủng bố, Faisal
Shahzad, đã để chất nổ ở Times Square hồi năm 2010. Tự cho mình là một tên khủng
bố, Shahzad đã tìm cách cho nổ bom nhưng nó là bom tịt ngòi.
Al
Qaeda, như chúng ta biết, nhắm đến Wall Street và Ngũ Giác Đài.
Ngày
nay những nơi như Times Square, Tượng Nữ Thần Tự Do và những địa điểm nổi tiếng
khác của thành phố New York được canh phòng rất cẩn mật. Camera được đặt ở đó
và ở khắp nơi để giúp giảm tội ác, và cũng làm cho việc tấn công của đám người
quá khích khó khăn hơn. Ngay cả ở Chelsea cũng có gắn camera. Đó là cách mà các
nhân viên công lực cho dân chúng New York biết về Rahami. Trong các video an
ninh, Rahami mặc một cái jacket và đeo một cái túi ngang vai. Các viên chức,
trong một hành động lần đầu tiên, đã gửi text message thông báo cho dân chúng
biết và kêu gọi họ giúp đỡ.
New
York ngày nay là một trong những thành phố chuẩn bị tốt nhất để đối phó với một
cuộc tấn công khủng bố. Kể từ năm 2001, sở cảnh sát thành phố đã tăng cường khả
năng chống khủng bố. Họ có hệ thống thu thập tình báo riêng của mình bằng cách
thuê những người nói tiếng Dari, Urdu, Pashto và Ả Rập. Họ đã từng gửi nhân
viên đến Amman, Israel, Luân Đôn và nhiều nơi khác. Năm ngoái, một Nhóm Phản Ứng
Chiến Lược, một đơn vị cảnh sát sử dụng thiết vận xa, được thành lập để có thể
phản ứng nhanh chóng trước khủng bố. Sở Cảnh Sát NYPD còn thành lập Bộ Chỉ Huy
Phản Ứng Nguy Kịch, một đơn vị được huấn luyện đặc biệt để chống khủng bố. Và
những đơn vị này được sự hỗ trợ của 1,000 cảnh sát viên chuyên lo việc chống khủng
bố. Kể từ ngày 11 tháng 9 định mệnh đó, ít nhất 20 âm mưu khủng bố đã bị chặn đứng
ở thành phố, theo tân tổng giám đốc cảnh sát New York, kể cả vụ tấn công chó
sói đơn độc của Faisal Shahzad muốn tìm cách cho phá nổ Times Square hồi năm
2010.
Chính
Thống Đốc Andrew Cuomo của tiểu bang New York cũng phải thú nhận trên CNN: “Nếu
chúng tôi nói khi chúng tôi bắt đầu là việc này đi đến kết luận nhanh đến thế
này, không ai trong chúng tôi có thể tin được vào điều đó. Nhưng tôi nghĩ đây
là chuyện của thời nay. Chúng ta đã trở thành rất tinh vi về cảnh sát, đặc biệt
ở New York. Chúng ta có một lối hành động điều phối thật tốt.”
Ông
Rahami nay đã bị cáo buộc về một chiến dịch bỏ bom bắt đầu với vụ nổ ở khu bờ
biển Seaside Park của New Jersey vào sáng Thứ Bảy. Quả bom thứ nhì, nổ ở khu Chelsea
của Manhattan vào tối Thứ Bảy, làm cho 31 người bị thương.
Tin mừng
đầu tiên trong vụ này là khi cảnh sát khám phá ra một quả bom chưa nổ ở Chelsea
mà trong đó họ tìm thấy dấu tay của Rahami và một cái điện thoại di động – mà mục
đích là để kích nổ – là của một người trong gia đình ông ta. Sang đến hôm Chủ
Nhật, hai người đàn ông không nhà tìm thấy thêm một lô bom ở bên ngoài trạm xe
lửa ở Elizabeth, New Jersey, một thị trấn đa số là công nhân ở ngay bên ngoài
thành phố New York nơi gia đình Rahami có một nhà hàng bán thịt gà quay mang
tên là First American Fried Chicken.
Đến
sáng Thứ Hai, nhà chức trách tự tin đến nỗi gửi một khuyến cáo chưa từng có bằng
điện thoại di động cho nhiều triệu người dân trong thành phố là ông Rahami đang
bị truy nã liên quan đến vụ này.
Và cũng
vì hình ảnh của ông này tràn ngập truyền hình, một ông chủ quán cũng là di dân
gốc Ấn ở Linden, New Jersey, đã nhận diện được ông Rahami, đang nằm ngủ ở cửa
quán nhà mình. Khi ông ta báo, một cảnh sát tìm tới đánh thức ông Rahami thì bị
ông này bắn vào bụng, nhưng may chỉ đụng vào áo vest chống đạn. Một cảnh sát
viên khác bị thương nhẹ. Và cảnh sát đã bình tĩnh chỉ bắn bị thương và bắt sống
Rahami.
Thống Đốc
Cuomo giải thích: “Những quả bom chưa nổ là bằng cớ. Chúng ta có dấu tay, chúng
ta có DNA, chúng ta có video an ninh, và… chúng ta có truyền thông hiện đại vốn
đưa hình ảnh lên hết sức nhanh chóng. Và các nhân viên an ninh, cảnh sát
Linden, thượng đế phù hộ cho họ, đã thực hiện nhiệm vụ thật tốt và đã bắt được
hắn.”
Ngay cả
người dân New York cũng phản ứng một cách rất bình tĩnh. Buổi sáng hôm sau ngày
xảy ra cuộc tấn công, bố mẹ vẫn tiếp tục cho em bé đi chơi, những người chạy vẫn
tiếp tục chạy và bữa cơm trưa Chủ Nhật vẫn đông đảo. Người ta đi làm. Các bà cụ
đi nhà thờ. Những hội chợ đường phố, kể cả Hội Chợ San Gennaro của khu Little
Italy, tiếp tục. Ông Cuomo đã hứa là hệ thống xe điện ngầm subway, huyết mạch của
thành phố, sẽ chạy đúng giờ vào sáng Thứ Hai cho người đi làm. Ông nói: “Chúng
ta sẽ trở lại đi làm vào ngày mai như mọi ngày thứ Hai bình thường.”
Một
phóng viên của đài BBC kết luận: “Các viên chức đã chứng tỏ lão luyện. Tay nghề
của ông Rahami thì thật bết bát. Ông ta bị bắt chỉ có 48 giờ sau. Đúng là một
cuộc tấn công thất bại.”
No comments:
Post a Comment