Tue,
02/23/2016 - 09:31 — tuankhanh
Nhà
ga Kami-Shirataki, Nhật, sẽ đóng cửa vào tháng Ba này, và mở ra một ký ức văn
minh hết sức ấm áp cho nước Nhật cũng như cho thế giới. Nhà ga nhỏ nằm ở thị trấn
Engaru, thuộc vùng nông thôn của Hokkaido, đã đột nhiên lừng danh từ 3 năm nay
với việc duy trì phục vụ cho một hành khách duy nhất, là một nữ sinh đi học
hàng ngày.
Câu
chuyện Cơ quan Đường sắt Nhật Bản họp và quyết định duy trì hoạt động đầy thua
lỗ này với mục đích là giúp cho một nữ sinh không gặp khó khăn trên đường đến
trường trở thành huyền thoại trong thế giới hiện đại, vốn đang nghèo khó sự
chia sẻ và lòng bác ái.
Nhìn
về nhiều phía, nước Nhật quả là đầy huyền thoại, và con người ở đất nước này
cũng rất thông minh để biết cách tạo nên những huyền thoại lưu danh hậu thế.
Những
câu chuyện như vậy trên trên giới thật hiếm hoi. Một phần vì đức năng đủ để tạo
nên truyền kỳ không dễ, một phần khác là không phải những câu chuyện nào cũng
được nhân gian biết đến. Chuyện nhà ga Kami-Shirataki làm tôi nhớ đến người lái
đò ở Cồn Sơn, Cần Thơ. Vùng đất miền Tây lặng lẽ và hiền lành này nếu được ai
đó viết lại, cũng là một chuyện truyền kỳ đáng ngưỡng mộ trong cuộc sống
này.
Để
đi đến vùng cây trái xanh tươi cây trái Cồn Sơn, phải đi qua một con sông.
Phương tiện duy nhất nối hai bờ là chiếc đò của chị Bé. Người phụ nữ có nước da
ngăm đen, dáng người cục mịch nhưng khoẻ mạnh này mỗi ngày lái hàng chục chuyến
đò miễn phí cho dân chúng ở Cồn Sơn, từ 5g sáng cho đến 9 giờ tối. Rất nhiều
chuyến, chị chỉ chở một học sinh, thậm chí chỉ một con vịt được gửi qua bên kia
bờ.
Chị
Bé trên dưới 40 tuổi. Cũng không ai biết nhiều về chị, dù chị nhẳn mặt mọi người.
Học trò xuống đò ra phố trốn học đi chơi, thế nào cũng bị chị gọi méc. Người đi
làm công nhật bỏ bữa không đi, chị đã lo hỏi có bệnh không. Công việc của chị gần
gũi đến mức ít ai nhớ người phụ nữ rất hay mắc cỡ, luôn im lặng này, đã tự mình
dựng nên một con đò, rồi sống một cuộc đời miệt mài với những chuyến đưa đò
không cần lấy lại với dân chúng. Từ năm chị Bé 15 tuổi, khi nhận ra qua con
sông là chuyện khó của nhiều người, chị gom góp của cải và âm thầm chọn cho
mình cuộc đời đưa đò như vậy.
Đêm
hôm, nhà ai có sinh nở, chỉ cần ở bên bờ ới chị một tiếng, đã nghe tiếng máy nổ
xình xịch chạy tới. Chị Bé không có ngày nghỉ, đến mức bệnh đang nằm liệt, nghe
người gọi cần xuống đò, chị cũng lồm cồm ngồi dậy làm công việc của mình không
một tiếng cằn nhằn.
Tên
thật của chị là Nguyễn Hoàng Dịch Thuỷ. Cái tên đẹp và ý nghĩa như công việc
ngày thường của chị. Ở Nhật, người ta giữ lại một nhà ga cuối cho một học sinh.
Ở Việt Nam, người phụ nữ vô danh ở miền Tây xô vạt một con sông để chắt chiu một
ngôi làng, 49 gia đình với già trẻ lớn bé không họ hàng thân thích gì với chị cả.
Có
lúc thắc mắc, tôi hỏi những người chung quanh rằng rồi chị Bé sẽ sống bằng gì với
sự cho đi thanh thản như vậy. Người thì nói rằng chị có chỗ giữ xe cho dăm ba
khách du lịch, một cái tiệm tạp hoá con. Rồi mấy năm gần đây khi khách du lịch
lác đác tìm đến, chị được chút ít tiền đưa đò cho khách. Tiền kiếm được thêm,
chị Bé lo chuyện bị phạt vì đưa khách sang sông mà không có áp phao nên dồn mua
đủ loại phao, áo… chất đầy trên đò.
Tháng
ba này nhà ga Kami-Shirataki dự trù sẽ đóng cửa vì cô nữ sinh tốt nghiệp và vào
đại học, sẽ ở lại trên thành phố lớn. Còn con đò Dịch Thuỷ ở miền Tây thì vẫn
ngược xuôi, không hẹn ngày nghỉ. Phật dạy rằng gánh nặng lớn nhất trong đời người
là yêu thương. Người đàn bà miền quê đó lặng lẽ mang hết những gánh nặng đó
trong đời, với nụ cười chai sạm hết sức hồn nhiên. Con đò như đời người, như một
công án thiền mênh mông, không màng lời giải.
Có
những con người Việt Nam như vậy, như Bồ Tát đời thường, vẫn sống, vẫn đứng giữa
mọi người trong từng ngày thường. Họ như những tia sáng le lói soi vào tim người,
làm dịu đi những nan đề của đời khiến nhân gian sôi sùng sục học cách đáp trả,
học cách bắt lấy thật nhanh danh lợi. Tiếc là họ luôn lẩn khuất trong cuộc sống
đang vằn vện hào quang ảo tưởng.
Trong
bài “Hai người gian dối trong cuộc chiến 1979” mà báo Petro Times đưa trong
ngày 17/2, tác giả có nhắc về hai nhân vật không có thật đã tung hoành trong
trí tưởng tượng của nhiều thế hệ Việt Nam là Lê Văn Tám và Nguyễn Văn Bé. Hai
nhân vật được dựng lên với nhiều chi tiết vô lý, thậm chí được đưa vào học thuộc
lòng trong sách giáo khoa.
Phải
chi câu chuyện thấm đẫm tình người như nhà ga Kami-Shirataki hay con đò Dịch
Thuỷ ở miền Tây được thay vào cho những nhân vật nói trên, biết đâu sự dữ dội
giả tạo ấy trong sách giáo khoa sẽ nhường chỗ cho lòng bác ái và tình thương,
cho nhiều thế hệ về sau?
Tôi
coi bản video ghi lại lễ hội cướp phết ở làng Hiền Quan, Phú Thọ, bắc Việt Nam
trong những ngày tháng Giêng, đầy những cảnh tranh cướp đánh nhau kinh sợ, e
còn hơn cả những cảnh trong bộ phim giả tưởng Bụi Đời Chợ Lớn. Những cảnh chém
heo lìa đôi oai phong lẫm liệt đến rợn người. Người Việt thật sự chỉ được học sức
mạnh của các anh hùng, bao gồm cả những anh hùng bịa đặt? Người Việt chỉ được dạy
khao khát sức mạnh như bom và xăng. Một ngày nào đó, liệu chúng ta có còn cơ hội
để học về những con người bình thường – những con người không âm mưu danh lợi
hay quyền thế, không chà đạp nhau mà chỉ muốn cho đi với sự bao dung như một
con đò vô danh?
No comments:
Post a Comment