Nhà
văn Vũ Ngọc Tiến và Hoa lạc thiền môn
Thái Hạo
/ Báo Tiếng Dân
20/06/2024
https://baotiengdan.com/2024/06/20/nha-van-vu-ngoc-tien-va-hoa-lac-thien-mon/
Ngày
hôm qua, nhà văn Vũ Ngọc Tiến đã trút hơi thở cuối cùng, từ giã cõi ta bà để đi
về miền mây trắng.
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2024/06/1-61.jpg
Nhà
văn Vũ Ngọc Tiến. Nguồn: VNN
“Hoa
lạc thiền môn” có lẽ là tác phẩm được xuất bản cuối cùng của ông lúc
sinh thời, đó là ngày 23 tháng 5 năm 2024, trên Văn Việt.
Tôi
có duyên và cả vô duyên với nhà văn Vũ Ngọc Tiến, khi ngày ngày được trò chuyện
với ông và bên ông trong một hộp tin nhắn nhỏ, nhưng lại chưa một lần gặp mặt.
Tôi có biết một Vũ Ngọc Tiến thành đạt trên đường công danh sự nghiệp; tôi cũng
có biết một Vũ Ngọc Tiến lận đận trên nẻo văn chương – tập truyện “Rồng đá” của
ông và Lê Mai do Nhà xuất bản Đà Nẵng ấn hành đã bị thu hồi vì “có nội dung
không phù hợp”, tiểu thuyết Quỷ Vương cũng chịu số phận long đong chìm nổi…
Cách
đây gần một tháng, thật lạ, truyện ngắn “Hoa lạc thiền môn” của ông đi lạc. Mấy
tháng trôi qua, nó đã lang thang đâu đó cho đến một ngày được nhắc nhớ. Tôi đọc,
một truyện không quá mới về nội dung, cũng không phải tân kỳ trong lối kể,
nhưng thời điểm truyện được xuất bản, với ông, một người sắp ra đi, phải gọi là
một duyên lành chăng?
Truyện
kể về một người phụ nữ xinh đẹp, sắc sảo tên là Thạch Tiểu Hoa, nhưng vốn xuất
thân hèn kém nên phải chịu số phận sầu thảm, bị bán vào nhà một đại gia để làm
thiếp. Người đàn bà này vì “hận đời” nên đã dùng trí thông minh và sự mưu lược
của mình, lần lượt hãm hại người chồng và vợ con của chồng, chiếm hết gia sản.
Nhân lúc Chiến tranh thế giới thứ II loạn lạc, Thạch Tiểu Hoa bắt tay làm ăn với
các thế lực hắc ám, đã giàu càng giàu hơn. Nghề chính của bà là nuôi một giống
mèo lớn để giết thịt lấy da, cung cấp cho ngành thời trang. Hàng vạn con mèo được
nuôi bằng loại chuột bao tử (chuột mới sinh), và bị giết trong sự tàn ác ghê rợn.
Tất cả cái công việc tàn nhẫn ấy, bà giao cho tay chân của mình làm, và chỉ ngồi
đếm tiền, chưa một lần ghé đến “công xưởng”. Chỉ tới khi, trong một chuyến dẫn
khách đến “tham quan” trại mèo, tận mắt chứng kiến cảnh máu me và chết chóc
rùng rợn, bà mới bàng hoàng, rồi phát điên. Sau những ngày rơi vào trạng thái
loạn thần, bà dần hồi tỉnh, quyết định bỏ hết tất cả và “rơi” vào cõi Phật, trở
thành thiền ni Từ Đàm. Với công đức và đạo hạnh suốt phần đời còn lại của mình
khi đã trở thành một lão thiền sư uyên bác, bà được dân chúng yêu mến, kính trọng
và lễ bái.
Nhân
vật “tôi” trong truyện là một thương gia, sau chuyến đi gặp đối tác ở Quảng
Châu, mặc chiếc áo lông thú quý giá và yêu thích, lặn lội tìm đến nghe thiền ni
Từ Đàm thuyết pháp. Nhìn thấy “tôi” với chiếc áo của mình, thiền sư mặt liền biến
sắc, thẳng tay “mời” khách ra ngoài. Về khách sạn, người bạn thương gia mới kể
về lai lịch của vị ni sư cho ông nghe. Khách “đốn ngộ”. Và cảm thán: “Những
cánh hoa đá dãi dầu mưa nắng, chịu đựng bao mùa giá rét vẫn nguyên vẹn màu xanh
sự sống. Cả khi một cánh hoa rơi xuống cũng tự bám đất mọc rễ mới rồi lớn dần
thành cây hoa đá khác, như nàng Thạch Tiểu Hoa rơi vào cửa thiền đã thành Thiền
ni Từ Đàm. Mới hay hết thảy mọi thứ quyền uy, tiền bạc chỉ là ảo ảnh phù du. Chỉ
có đức hạnh và tình người hướng thiện là trường tồn, vượt lên trên mọi biên giới
của không gian, thời gian”.
Tôi
nhắn với bác Vũ Ngọc Tiến một câu, đại ý rằng, “Hoa lạc thiền môn” đi lạc và được
xuất bản vào thời điểm này có khi lại là một điều hay! Ông ngạc nhiên, nhưng
không hỏi lại, tôi cũng không nói thêm. Giờ này ông đã ra đi. Tôi băn khoăn mãi
vì đã không nói rõ rằng: bởi lúc đó “hiện tượng Minh Tuệ” đang nổi lên như một
sự kiện văn hóa làm chấn động cả nước, và “Hoa lạc thiền môn” đã “rơi” đúng vào
cơn bão ấy như một sự hội ngộ thật đẹp và lành thiện, nơi “cửa Phật”. Nhưng rồi,
giờ này, tôi tin, dù mình đã không nói ra, nhưng hơn ai hết, ông hiểu, và hiểu
sâu sắc những kỳ ngộ trong đời, nhất là với một người đã trải qua tất cả những
dâu bể của cuộc sống và lại là lúc đang sắp buông bỏ thân mạng để về với “thiền
môn”.
Tháng
8 năm 2016, khi cuốn Quỷ Vương gặp rắc rối, Nhà văn Vũ Ngọc Tiến trong “Lời
thưa và cáo lỗi” gửi đến bạn đọc, đã trích lại một câu trong sách này: “Độc tôn một hệ tư tưởng tất sẽ dẫn đến
độc quyền chân lý, con người dễ bị mê lạc, cái ác lấn cái thiện, thói kiêu căng
và tự mãn, ích kỷ và gian dối sẽ lộng hành trong xã hội”.
Biết
nhà văn Vũ Ngọc Tiến chưa lâu, được gần ông chưa nhiều, nhưng tôi vẫn thấy ở
ông toát lên cốt cách của một “Kẻ sĩ thời loạn” (tên một cuốn sách của ông):
đau trước những giả dối, suy bại; nổi giận trước những độc ác phi nhân. Ông bộc
trực, thẳng ngay, nhưng luôn đằm thắm và bao dung.
Vĩnh
biệt ông, nhà văn, bác Vũ Ngọc Tiến. Tin rằng, như truyện ngắn cuối cùng mới
đăng giữa “cơn bão Minh Tuệ”, ông sẽ “lạc thiền môn” trong sự buông bỏ để về
bên những lành vững, “vẫn nguyên vẹn màu xanh sự sống”. Bởi “Chỉ có đức hạnh và
tình người hướng thiện là trường tồn, vượt lên trên mọi biên giới của không
gian, thời gian”.
No comments:
Post a Comment