Đón
Putin: Việt Nam có đang thay đổi chính sách không?
RFA
2024.06.25
Trong
ba tuần qua, Việt Nam thực hiện ba động thái liên tiếp nhau về mặt đối ngoại: cử
Thứ trưởng ngoại giao Nguyễn Minh Hằng tham dự khối BRICKS ở Nga ngày
11/6/2024, không tham dự Hội nghị thượng đỉnh về hoà bình cho Ukraine ngày 15 đến
16/6/2024 tại Thụy Sỹ, và sau đó đón Tổng thống Nga Putin từ ngày 19 đến
20/6/2024.
Với
ba sự kiện vừa nêu, giới quan sát đặt ra câu hỏi là liệu những điều đó có phản
ánh một định hướng chính sách mới nào của Việt Nam không?
Việt
Nam không muốn làm “anh hùng”
Lý
giải về việc đón tiếp Putin - sự kiện khiến Việt Nam gặp không ít sự phản ứng,
nhất là từ Hoa Kỳ - được nhà nghiên cứu Hoàng Việt cho rằng, đối với Việt Nam
thì cuộc chiến Ukraine trở thành cuộc đối đầu giữa phương Tây và Nga. Việt Nam
không muốn làm “anh hùng”, bị lôi kéo vào xung đột này. Hội nghị thượng đỉnh
tìm kiếm hòa bình cho Ukraine ở Thụy Sỹ, trong con mắt của Việt Nam, dường như
có mục đích chỉ trích Nga nhiều hơn, còn khả năng tìm kiếm hòa bình cho Ukraine
vẫn chưa thấy ánh sáng cuối đường hầm. Đối với khối BRICKS, theo ông Hoàng Việt,
Việt Nam đã xem xét gia nhập khối này từ năm ngoái. Vì quan điểm của nước này
là không loại trừ khối nào cả. Khối nào cũng có thể tham gia, miễn là có lợi.
Trong khi đó, khối BRICKS là khối thiên về kinh tế và thu hút nhiều quốc gia có
thị trường lớn. Ông nói tiếp:
“Việt
Nam thúc đẩy quan hệ với Mỹ nhưng không có nghĩa là Việt Nam chiều theo Mỹ. Đó
là cách tiếp cận của Việt Nam. Tương tự như vậy, Việt Nam thân với Nga và chịu ảnh
hưởng từ Trung Quốc, nhưng không phải cái gì Việt Nam cũng nghe theo Nga và
Trung Quốc. Cái gì họ thấy chấp nhận được thì họ làm, cái gì họ thấy có lợi cho
họ thì họ ưu tiên lợi ích của mình.”
Ai
là người quyết định chính sách?
Theo
LS. Vũ Đức Khanh, giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Ottawa, chuyên nghiên cứu về
chính trị Việt Nam, quan hệ quốc tế và luật pháp quốc tế, ở đây có hai vấn đề
mà giới quan sát cần chú ý. Một là có hay không Việt Nam thay đổi chính sách đối
ngoại. Câu hỏi thứ hai là đánh giá thế nào mối quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ
nói riêng, với thế giới tự do nói chung.
Trước
hết, LS Vũ Đức Khanh cho rằng cần đặt những sự kiện này trong bối cảnh thời
gian qua, chính trường Việt Nam biến động rất mạnh. Các nhà quan sát cần xem
xét trong cuộc biến động chính trường Việt Nam hiện nay, ai, bên nào là bên
đang chiếm thế thượng phong và chi phối chính sách đất nước lúc này và những
năm sắp tới. Ông phân tích tiếp:
“
Nhưng cho tới giờ phút này, chúng ta vẫn phải dò đường, quan sát từng động thái
một. Nhất là chúng ta cần quan sát nhóm ông Tô Lâm, là nhóm mà các nhà quan sát
đều cho là đang lên.
Ông
Tô Lâm là một một nhân vật xuất thân an ninh, tức là nắm tình báo, và sự an
nguy của chế độ đó. Người làm về an ninh thì thường có những quyền biến mà
chúng ta không thể đoán trước được. Tôi thì tôi dự kiến rằng ông Tô Lâm sẽ nắm
cả chức Tổng bí thư trong thời gian sắp tới. Nhưng ở thời điểm hiện tại thì tôi
quan sát thấy ông Tô Lâm có nhiều sự chống chọi, hay là không đồng nhịp với ông
Nguyễn Phú Trọng.”
LS.
Vũ Đức Khanh cho rằng, chính sách của Việt Nam vẫn đang trên bước đường thay đổi
mà các nhà quan sát vẫn chưa thể biết được sự thay đổi đó sẽ diễn ra như thế
nào. Theo ông, sẽ không có một cuộc cách mạng gì đó quá lớn, nhưng sẽ có thay đổi
chính sách rất lớn trong thời gian sắp tới.
Việt
Nam có thể đang tính toán điều gì?
Trao
đổi với RFA, LS. Vũ Đức Khanh cho rằng cả ba động thái liên tiếp nhau kể trên
có thể cần được quan sát thêm. Theo ông, mặc dù Nga bị sa lầy ở Ukraine, nhưng
chưa chấp nhận vị thế mới của Trung Quốc đối với mình. Việt Nam dường như muốn
sử dụng quan hệ với Nga để làm đối trọng với cả Trung Quốc lẫn Hoa Kỳ.
“Nếu
nói Việt Nam ngả hẳn vào trục Mạc Tư Khoa và Bắc Kinh vì ba sự kiện liên tiếp
nói trên thì tôi vẫn nghi ngờ điều đó. Nhưng tôi vẫn thấy có những dấu hiệu
nguy hiểm. Về quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ, tôi thấy phản ứng của Hoa Kỳ thì câu
trả lời của Tòa Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam đối với chuyến thăm của ông Putin là
không thể rõ ràng hơn được nữa. Hà Nội dường như có một sự đánh cược rất lớn
vào động thái này.
Tuy
nhiên, trước khi Hà Nội quyết định mời ông Putin đến thì chắc chắn Hà Nội đã có
sự toan tính nào đó. Biết đâu Hà Nội đã có một thông điệp nào đó cho Tòa Bạch Ốc
ở Washington DC thông qua chuyến đi này của ông Putin? Tôi không thể đặt ra giả
thuyết xa hơn, nhưng cũng có khả năng Việt Nam sẽ đóng vai trò quan trọng trong
việc giải quyết cuộc chiến Ukraine thời gian tới, Luật sư Khanh nhấn mạnh.
Nói
về chuyến thăm của Putin tới Việt Nam trong hai ngày 19 và 20/6, LS. Vũ Đức
Khanh cho rằng, trọng tâm chuyến thăm Việt Nam lần này của Tổng thống Putin tựu
trung vào ba vấn đề chính. Thứ nhất là hợp tác quân sự - an ninh quốc phòng. Ở
lĩnh vực này, Việt Nam muốn Nga hợp tác chuyển giao một số công nghệ chế tạo vũ
khí sát thương cho Việt Nam. Việt Nam không chỉ muốn mua vũ khí mà muốn tự chủ
hơn về năng lực sản xuất vũ khí.
Hai
là về chính trị và ngoại giao, Việt Nam giúp Nga tạo thế thoát khỏi sự bao vây
cô lập của Mỹ và phương Tây do cuộc chiến Nga-Ukraine, đồng thời Nga cũng dự kiến
tạo dựng lại chỗ đứng của mình trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Ngược
lại, Việt Nam cũng muốn dùng Nga để cân bằng với Trung Quốc, Mỹ và phương Tây.
Cuối cùng, về kinh tế và thương mại, Việt Nam có thể muốn Nga hỗ trợ để tham
gia khối BRICS, đồng thời cũng để tăng tỷ trọng thâm nhập thị trường của Nga.
Và Nga cũng muốn tăng cường giao thương với Việt Nam do đang bị Mỹ và phương
Tây bao vây kinh tế.
--------------------------
Tin,
bài liên quan
THỜI
SỰ
Việt
Nam đã nghĩ gì khi chào đón Putin?
Chuyên
gia: chuyến thăm của Putin không làm xấu đi mối quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ
Lệnh
bắt của Tòa Hình sự Quốc tế đối với TT Nga Putin và Luật Hình sự Việt Nam
Việt
Nam - Nga cần gì ở nhau trong chuyến thăm sắp tới của Putin?
Ukraine:
chiến tranh hay hòa bình?
No comments:
Post a Comment