Một
năm sau vụ tấn công ở Đắk Lắk: Ông Y Quynh Bdap bị bắt ở Thái Lan và có thể bị
dẫn độ về nước
RFA
2024.06.12
Một
nhà hoạt động nhân quyền người Thượng đang tị nạn tại Thái Lan bị cảnh sát nước
này bắt giữ và có nguy cơ bị trục xuất về Việt Nam, nơi ông phải đối diện với bản
án 10 năm tù vì bị cáo buộc liên quan đến vụ tấn công khủng bố ở Đắk Lắk.
Ông
Y Quynh Buon Dap trong trang phục dân tộc trong bức hinh chụp ngày 11/4/2024 (Facebook Y Quynh)
Cảnh sát
Hoàng gia Thái Lan bắt giữ ông Y Quynh Bdap (hay còn gọi là Mathew) hôm 11/6,
tròn một năm sau vụ hàng chục người Thượng tấn công vào hai trụ sở cơ quan công
quyền ở huyện Cư Kuin, Đắk Lắk làm chín người thiệt mạng trong đó có sáu cán bộ và công
an, và ít nhất ba người tham gia vụ việc bị bắn chết hoặc tự sát.
Ông
Y Phic Hdok, thành viên sáng lập của tổ chức Người Thượng vì Công lý (MSFJ)
cùng với ông Y Quynh cho hay, ông nhận được tin nhắn từ ông Y Quynh Bdap thông
báo về việc bị cảnh sát bắt giữ ở Bangkok vào ngày 11/6 với vỏn vẹn dòng tin:
"Anh đã bị bắt rồi."
Ông
Y Phic kêu gọi Chính phủ Thái Lan tôn trọng các tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế
và từ chối yêu cầu dẫn độ trái pháp luật của Việt Nam đối với ông Y Quynh và
các thành viên khác của MSFJ. Ông nói với RFA:
"Ông
Y Quynh đã được UNHCR công nhận tư cách tị nạn chính trị, nên Thái Lan có
nghĩa vụ bảo vệ quyền của ông. Tôi kêu gọi Thái Lan đứng lên bảo vệ các
nguyên tắc nhân quyền và pháp quyền, từ chối yêu cầu bất hợp pháp của Việt
Nam về việc trả đũa các thành viên MSFJ.”
Một
phóng viên của RFA ở Thái Lan cho biết theo nguồn tin không chính thức từ Cảnh
sát Thái Lan, ông Y Quynh bị bắt giữ vào lúc 9 giờ tối ngày 11/6. Theo nguồn
tin này, ông sẽ bị đưa ra toà xét xử vào ngày hôm sau về cáo buộc “lưu trú quá
hạn.”
Một
đại diện của tổ chức nhân quyền có trụ sở ở Bangkok không nêu danh tính vì lý
do an toàn cho biết, một quan chức ở Cục Quản lý xuất nhập cảnh Thái Lan xác nhận
đang xử lý yêu cầu dẫn độ Y Quynh Bdap từ Chính phủ Việt Nam.
Phóng
viên gọi điện cho ông Surasak Surinkaew, Phó Tư lệnh Điều tra của Cục xuất nhập
cảnh Thái Lan để hỏi về vụ việc, tuy nhiên quan chức này không bắt máy.
Phóng
viên gửi email cho Văn phòng Cao uỷ Tị nạn Liên Hiệp quốc (UNHCR) và Văn phòng
Cao uỷ Nhân quyền Liên Hiệp quốc (OHCHR) ở Bangkok để hỏi thông tin về nhà hoạt
động Y Quynh Bdap. Chỉ có UNHCR phản hồi rằng cơ quan này không cung cấp thông
tin cá nhân của người tị nạn.
Phóng
viên cũng gửi câu hỏi chất vấn tới Bộ Ngoại giao Việt Nam nhưng cũng chưa nhận
được ngay phản hồi. Cơ quan này thường không trả lời email của RFA.
Đàn
áp xuyên quốc gia
Ngay
sau khi ông Y Quynh Bdap bị bắt giữ, ông Christopher MacLeod - một luật sư người
Canada chuyên về kiện tụng xuyên biên giới, gửi thư tới Đại sứ Canada tại Thái
Lan và Văn phòng UNHCR tại Canada, để thông báo về vụ bắt giữ này.
Theo
nội dung thư, luật sư Christopher MacLeod cho biết, ông Y Quynh Bdap được Đại Sứ
quán Canada phỏng vấn vào ngày 10/6 liên quan đến yêu cầu tị nạn.
Ông
được nhân viên của Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) thuộc Liên Hiệp Quốc đưa đến Đại
sứ quán Canada để tham dự cuộc phỏng vấn, và chở ông đến một nơi an toàn để chờ
quyết định của phía Canada.
Ông
bị cảnh sát bắt vào tối hôm sau với cáo buộc “lưu trú quá hạn” trong khi Chính
phủ Việt Nam đề nghị phía Thái Lan trục xuất ông về nước.
Luật
sư Christopher MacLeod đề nghị Đại Sứ quán Canada tại Bangkok yêu cầu chính quyền
Thái Lan từ chối mọi yêu cầu dẫn độ Y Quynh Bdap về nước, nơi ông bị "vu
oan là khủng bố và sẽ gặp nguy hiểm nghiêm trọng nếu bị buộc
quay trở lại Việt Nam."
“Tất
cả chúng ta không thể nhắm mắt làm ngơ trước sự đàn áp xuyên quốc gia,”
vị luật sư nói.
Ông
Y Phic Hdok, người từng có thời gian xin tị nạn ở Thái Lan và hiện đang định cư
tại Mỹ cho rằng, chính quyền Việt Nam luôn tìm cách bắt giữ ông Y Quynh Bdap và
các thành viên khác của MSFJ vì tổ chức này thường xuyên gửi báo cáo về đàn áp
tự do tôn giáo ở Tây Nguyên tới LHQ và nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế.
Do
vậy, lợi dụng vụ tấn công bạo lực ở Cư Kuin một năm trước, an ninh Việt Nam gán
ghép MSFJ là tổ chức khủng bố để có cớ bắt giữ thành viên của nhóm.
Ông
Y Phic cho rằng nếu trục xuất ông Y Quynh Bdap về Việt Nam, Thái Lan sẽ vi phạm
các cam kết quốc tế về nhân quyền, tham dự vào đàn áp xuyên biên giới, và không
xứng đáng là thành viên của Hội đồng Nhân quyền LHQ mà quốc gia này đang muốn ứng
cử trong khoá tới.
Hồi
tháng 11/2023, truyền thông Nhà nước cho biết cơ quan An ninh điều tra công an
tỉnh Đắk Lắk ra quyết định truy nã đặc biệt đối với ông Y Quynh Bdap với tội
danh "khủng bố" theo Điều 229 của Bộ luật hình sự.
Trả
lời RFA sau đó, ông Y Quynh Bdap cho rằng, chính quyền đã lợi dụng vụ việc để
vu khống nhằm "làm mờ danh tiếng và dập tắt tiếng nói nhân
quyền” của ông.
Trong
phiên toà tháng 1/2024, Tòa án nhân dân tỉnh Ðắk Lắk đã xét xử vụ án "Khủng
bố nhằm chống chính quyền nhân dân; khủng bố; tổ chức cho người khác xuất cảnh,
nhập cảnh trái phép; che giấu tội phạm" và tuyên án vắng mặt ông Y Quynh
Bdap mức án 10 năm tù giam.
--------------------
Tin,
bài liên quan
TIN
VIỆT NAM
Vụ
tấn công hai đồn công an Đắk Lắk: Việt Nam truy nã thêm sáu người Thượng
Tị
nạn chính trị ở Mỹ vẫn bị chính quyền Việt Nam truy nã
===================================================
.
Giới hoạt động: Ông Y Quynh
Bdap bị bắt tại Thái Lan trên đường xin tị nạn
VOA Tiếng Việt
13/06/2024
https://www.voatiengviet.com/a/7653469.html
Chính quyền
Thái Lan hôm 11/6 bắt giam nhà hoạt động tự do tôn giáo Y Quynh Bdap ngay sau
khi ông vừa được chính phủ Canada phỏng vấn để đi tị nạn chính trị, giới hoạt động
cho biết và lo ngại rằng ông Y Quynh có thể sẽ bị trục xuất về Việt Nam, nơi
ông sẽ bị cầm tù vì cáo buộc “khủng bố”.
No comments:
Post a Comment