Tại
sao người Việt mừng Tết con mèo, không phải thỏ như Trung Quốc?
Người Việt
January 22, 2023
HÀ NỘI, Việt Nam (NV) .- Theo
Âm lịch, người Việt Nam năm nay đón mừng Tết Quý Mão, tiếp theo năm Nhâm Dần vừa
hết, trong khi người Trung Quốc chào mừng năm con thỏ.
Văn hóa Việt Nam chịu ảnh hưởng rất nhiều từ văn hóa Trung Quốc. Lịch
pháp qua bao thế kỷ cũng theo lịch pháp Trung Quốc với thập can, thập nhị chi dựa
trên quan niệm âm dương ngũ hành, đánh dấu một chu kỳ 12 năm tượng trưng bằng
12 con vật.
Công
nhân trồng hoa phía trước tượng mèo bên bờ Hồ Hoàn Kiếm Hà Nội chuẩn bị Tết Quý
Mão.(Hình: Nhạc Nguyễn/AFP/Getty Images)
Thập Thiên
Can (10 Thiên Can) bao gồm: Giáp, Ất, Bính, Đinh, Mậu, Kỷ, Canh, Tân, Nhâm,
Quý. Đi trọn một đại chu kỳ phối hợp giữa thiên can (10) và Thập nhị Địa chi
(12) kéo dài 60 năm.
Tuy có nguồn
gốc lâu đời ảnh hưởng Trung Quốc, Thập nhị chi trong lịch pháp Việt Nam tượng
trưng theo thứ tự là tí (chuột), sửu (trâu), dần (cọp), mão (mèo), thìn (rồng),
tị (rắn), ngọ (ngựa), mùi (dê), thân (khỉ), dậu), tuất (chó), hợi (heo/lợn).
Tuy
nhiên, trong lịch pháp Trung Hoa, năm con bò khi chuyển sang lịch pháp Việt Nam
lại thành con trâu, còn năm biểu tượng với con thỏ khi xuất hiện trong lịch
pháp Việt Nam lại biến thành con mèo. Không
ai biết đích xác tại sao lại có sự thay đổi như vậy. Cũng không thấy có một tài
liệu hay bằng chứng lịch sử nào giúp giải thích cụ thể.
Trên đường
phố tại Việt Nam, năm ngoái là năm con cọp thì hình ảnh cọp thấy khắp nơi. Năm
nay, người ta thấy hình ảnh con mèo được làm thành tượng khổng lồ bầy ở công
viên, vẽ thành những tấm tranh lớn treo trong nhà.
Nguyễn
Hiếu Tín,
một chuyên viên về văn hóa, phong tục cổ truyền Việt Nam giải thích với nhà báo
AFP rằng sự khác biệt giữa con thỏ và con mèo trong Âm lịch một số nước gồm
Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Bản và Việt Nam có thể nằm ở vấn đề trồng lúa.
Trung Quốc
rộng lớn có những thảo nguyên, cánh đồng cỏ mênh mông, nơi loài thỏ phát triển
sung mãn nên thỏ được dùng làm biểu tượng trong lịch pháp. Dựa trên thực tiễn của
cuộc sống văn minh lúa nước, ruộng đồng của nông dân Việt Nam bị chuột cắn phá
thường xuyên nhưng có giống mèo giúp người ta bảo vệ nguồn sống, trừ diệt cái
tai ách đó nên mèo được dùng là biểu tượng.
Một
cách giải thích khác
là người ta không muốn hai năm liền có biểu tượng gần giống nhau. Hình dạng con
mèo gần với con thỏ, trong khi phát âm “mao” nghĩa là con thỏ trong tiếng Trung
Hoa thì lại gần với tiếng “meo” là tiếng kêu tượng thanh của con mèo trong tiếng
Việt.
Năm mèo được
coi là năm tốt, mang đến nhiều thuận lơi trong đơi sống cho người ta hay không?
Một trang mạng bói toán có tên “vansu.net” cho rằng người phụ nữ sinh năm Quý
Mão sang năm nay “gặp rất nhiều may mắn và thành công”. Thậm chí “Cả tiền vận,
trung vận và hậu vận đều thảnh thơi, an nhàn hưởng phúc không phải muộn phiền bất
cứ chuyện gì.”
Một sạp bán tranh ảnh mèo nhân dịp gần tết Quý
Mão ở Hà Nội. (Hình: Nhạc Nguyễn/AFP/Getty Images)
Còn đàn
ông tuổi Quý Mão thì “có nhiều hay đẹp, mọi chuyện đều được như ý muốn. Sự nghiệp
nhanh chóng được tạo dựng. Ở trung vận, gặp nhiều may mắn, thuận lợi. Đến hậu vận
được thảnh thơi hưởng phúc.”
Nhưng một
số tờ báo tại Việt Nam đề cập tùy từng tuổi con mèo, người ta đều “đối diện nhiều
khó khăn, bất ổn dồn dập trong cuộc sống” mà “tai ương có thể ập đến bất cứ lúc
nào. Những người ở trong vòng hạn tuổi thì “tai ương bủa vây, công danh sự nghiệp
chững lại, kế hoạch dễ đổ bể. Biến động về công việc khá nhiều…”
Hãng tin
AFP phỏng vấn một người khác là dân làm văn phòng ở Hà Nội. Bà này cho biết bà
chẳng quan tâm đến sự khác biệt giữa biểu tượng âm lịch của Việt Nam khác với
các nước khác. Trong khi đó, bà tin rằng những người sinh vào năm Mão như bà
thường là người năng động hơn, làm việc kiếm sống cần cù và cũng dễ hòa hợp với
mọi người.(TN)[kn]
No comments:
Post a Comment