Muốn
xem dự báo bầu cử Mỹ thì vào đâu
Harriet Nguyen - Luật
Khoa
16/09/2020
https://www.luatkhoa.org/2020/09/muon-xem-du-bao-bau-cu-my-thi-vao-dau/
Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ
vào ngày 3 tháng 11 sắp tới có lẽ là sự kiện chính trị được chú ý và quan tâm
nhất trên toàn cầu trong năm nay.
Với những người theo dõi,
quan tâm tin tức chính trị – xã hội Hoa Kỳ, các bạn hẳn cũng nắm được tình trạng
phân cực sâu sắc trong nội bộ Hoa Kỳ, nhất là kể từ khi ông Donald Trump bất ngờ
giành chiến thắng trước cựu ngoại trưởng Mỹ, cựu đệ nhất phu nhân Hillary
Clinton vào năm 2016.
Và giờ khi nhiệm kỳ đầu
tiên của mình sắp kết thúc với không ít thăng trầm, liệu ông có giữ được những
người ủng hộ trung thành hay đã mất họ vào tay cựu phó tổng thống Joe Biden,
người thách thức ông trong cuộc đua lần này?
Vào 2016, nhiều đài báo
Hoa Kỳ cũng như quốc tế đã dự báo một chiến thắng vang dội cho bà Clinton,
nhưng chiến thắng bất ngờ của ông Trump hẳn đã khiến nhiều người nghi ngờ, thậm
chí cười vào những cuộc thăm dò dư luận (poll) mà hàng trăm đài báo lẫn các tổ
chức nghiên cứu độc lập đưa ra từ cả một năm trước đó đến sát giờ bỏ phiếu.
Dù vậy, trong tình hình
cuộc chiến thương mại, các cuộc biểu tình phản đối phân biệt sắc tộc hay đại dịch
COVID-19, nước Mỹ vẫn đang đối mặt trước nhiều thách thức, và các cử tri đang đứng
trước hai ngã rẽ lớn vào tháng 11 này.
Ai sẽ là người chiến thắng
trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2020 vẫn là câu hỏi mà chúng ta đã mong ngóng
từ hàng tháng nay, nếu không muốn nói là có thể từ bốn năm trước.
Sau đây, Luật Khoa sẽ giới thiệu một số trang dự
báo bầu cử để quý độc giả có thể theo dõi.
https://2xjs7y10oiyz26vqxu2hok6y-wpengine.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2020/09/538.jpg
Dự báo bầu cử tổng thống của FiveThirtyEight cập nhật
đến ngày 16/9/2020. Ảnh: Chụp màn hình.
Nổi bật nhất trong số các
nguồn chuyên phân tích và dự báo bầu cử chính là nhóm FiveThirtyEight (538) của
Nate Silver và các cộng sự.
FiveThirtyEight được
thành lập vào năm 2008, nhưng được biết đến rộng rãi sau khi dự đoán chính xác
người chiến thắng trên toàn 50 bang trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2012.
FiveThirtyEight sử dụng sabermetrics,
một dạng phân tích toán học thường áp dụng trong bóng chày. Họ cũng đánh giá độ
tin cậy của các kết quả thăm dò mà họ thu thập được, như số lượng người thăm
dò, thời gian thực hiện.
Nhóm này cân nhắc lịch sử
và xu hướng bỏ phiếu của từng bang trong các cuộc bầu cử gần đây.
Tuy nhiên, cũng như các
trang dự báo khác, họ dự đoán sai cuộc bầu cử tổng thống năm 2016, khi dự đoán
Hillary Clinton có 71,4% cơ hội thắng. Nhưng Nate Silver nói trang của anh dự
đoán tỷ lệ thắng của Trump (28,6%) cao hơn các trang khác, theo
GQ.
Điểm cộng: Rất chi tiết, giải thích cách họ thu thập số liệu của từng bang
và đưa ra dự báo như thế nào. Họ thường đính kèm các bài phân tích, dự báo.
Điểm trừ:
·
Có thể hơi phức tạp cho một
người bình thường để theo dõi, vì liên quan đến số liệu thống kê từ các mô phỏng
(simulation) của cuộc bầu cử.
·
Số liệu của
FiveThirtyEight chỉ tập trung vào cuộc bầu cử tổng thống, chứ chưa/hoặc sẽ
không đề cập đến các cuộc bầu cử Hạ viện và Thượng viện dự kiến sẽ diễn ra cùng
ngày 3/11.
https://2xjs7y10oiyz26vqxu2hok6y-wpengine.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2020/09/politico.jpg
Bản đồ dự báo bầu cử
tổng thống của Politico tính tới ngày 16/9/2020. Màu xanh là thiên Dân chủ, màu
cam là thiên Cộng hòa, màu xám là ngang ngửa. Ảnh: Chụp màn hình.
Đây là một trong những
trang tin uy tín mà nhiều người theo dõi dự báo bầu cử thường tham khảo.
Tuy nhiên, vào năm 2016,
Politico không chỉ đoán sai rằng Hillary Clinton sẽ thắng, mà còn cho rằng người
Clinton đánh bại là Jeb Bush chứ không phải Trump. (Thật ra thì điều này là có
thể nếu như Jeb Bush trở thành ứng cử viên Đảng Cộng hoà – nhưng điều đó đã
không xảy ra)
Politico không ngại thừa
nhận sai lầm của mình và hy vọng tờ báo này sẽ rút được bài học từ bốn năm trước.
Điểm cộng:
·
Politico đưa ra một cái
nhìn tổng quát về cả bốn cuộc đua khác nhau: cuộc đua tổng thống, Hạ viện, Thượng
viện và vị trí thống đốc bang.
·
Chỉ ra cụ thể vì sao một
số bang quan trọng, cần theo dõi vì xu hướng bỏ phiếu tả/hữu không rõ ràng (hay
còn gọi là các bang toss-up, tức tỷ lệ ngang ngửa như tung đồng xu).
·
Đặc biệt, Politico chỉ ra
biến động về xu hướng chính trị của một số bang như từ “thiên hữu” (lean red)
sang “ngang ngửa” (toss-up) hay từ “ngang ngửa” sang “thiên tả” (lean blue).
·
Điểm trừ:
·
Không thể hiện xu hướng
thay đổi khả năng thắng cử của ứng cử viên (để cho thấy sự ủng hộ cho
Biden/Trump tăng/giảm như thế nào khi đến gần ngày bầu cử). Thay vào đó,
Politico đưa ra một kết luận dự đoán chung và cập nhật kết luận này.
·
Không có mô phỏng kết quả
số phiếu đại cử tri (vốn là yếu tố quyết định chiến thắng của ông Trump vào năm
2016).
·
Biểu đồ dự báo kết
quả bầu cử tổng thống của The Economist tính tới ngày 15/9/2020. Ảnh: Chụp màn
hình.
The Economist là một
trong những tạp chí lâu đời nhất thế giới và rất có uy tín, thường xuyên đưa ra
các dự báo về chính trị và kinh tế.
Khác với nhiều trang dự
báo còn lại vốn ở Mỹ, The Economist có nguồn gốc từ giữa thế kỷ 19 ở Anh Quốc
và cũng đặt trụ sở chính tại đây. Chủ trương biên tập của báo là chủ nghĩa tự
do cổ điển (classical liberalism), tập trung vào chính trị trung dung (centric
politics).
The Economist được đánh
giá cao về chất lượng bài viết, chuẩn mực báo chí, nội dung và văn phạm.
Điểm cộng:
·
Dự báo xu hướng thay đổi
tỷ lệ thắng thua của hai ứng viên.
·
Dự báo về số phiếu đại cử
tri và cả xu hướng thay đổi tỷ lệ chiến thắng số phiếu phổ thông.
·
So sánh một số bang giống
nhau về sắc tộc và độ tuổi cử tri (demographic) và xu hướng chính trị (tả, hữu,
độc lập).
·
Có dự báo cho từng bang,
cụ thể là các bang toss-up.
·
Liệt kê các nguồn thăm dò
tham khảo.
Điểm trừ: Các biểu đồ minh hoạ dự báo bầu cử chỉ tập trung vào cuộc bầu cử tổng
thống. Các cuộc bầu cử Quốc hội thì được phân tích qua các bài viết.
https://2xjs7y10oiyz26vqxu2hok6y-wpengine.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2020/09/jhk-1024x612.jpg
Biểu đồ dự báo kết
quả bầu cử tổng thống của JHK Forecast tính tới ngày 16/9/2020. Ảnh: Chụp màn
hình.
Một trang dự báo độc lập
rất chi tiết và thú vị của một… anh chàng sinh viên tên là Jack Kersting ở Đại
học Alabama, dự kiến tốt nghiệp năm 2023.
Theo thông tin trên trang
này, đây là dự báo kỳ bầu cử tổng thống đầu tiên của Kersting tuy nhiên không
phải là dự báo bầu cử đầu tiên. Kersting đã làm một trang dự báo cho đợt bầu cử
Quốc hội giữa kỳ vào năm 2018. Anh tuyên bố rằng anh đã dự đoán chính xác người
chiến thắng cho gần như tất cả các bang, chỉ trừ Florida và Indiana.
Tuy chỉ mới là một sinh
viên năm thứ hai đại học nhưng Kersting đã là một tác giả trên Decision Desk
HQ, trang chuyên thu thập, phân tích dữ liệu bầu cử cho các kênh truyền thông lớn
gồm cả The Economist, The Atlantic, Vox, FiveThirtyEight…
Kersting có cách xử lý dữ
liệu của riêng mình, với bốn loại dữ liệu chính:
·
Dữ liệu cơ bản (thiên hướng
chính trị của bang, tình hình kinh tế để đánh giá độ tín nhiệm của tổng thống
đương nhiệm);
·
Dữ liệu nguồn thăm dò ý
kiến (chấm điểm như cách của 538, chấm điểm số người có khả năng đi bầu, số người
đăng ký đi bầu…);
·
Dữ liệu từ phân tích của
các chuyên gia;
·
So sánh các bang giống
nhau về sắc tộc và xu hướng chính trị (giống với mô hình của The Economist).
Điểm cộng: Có gần như tất cả các thông tin dự báo như các trang trên.
·
Xu hướng tỷ lệ thắng thua
của Biden/Trump cho cả phiếu phổ thông và phiếu đại cử tri;
·
Dự báo cụ thể bang nào
Biden/Trump đang có ưu thế hơn, kèm thông tin số phiếu đại cử tri của từng
bang;
·
Dự báo xem ai sẽ có 270 số
đại cử tri cần thiết để đắc cử;
·
Dự báo về các bang khó
đoán (tỷ lệ toss-up);
·
Dự báo tỷ lệ thắng/thua ở
từng bang;
·
Dự báo cả cuộc đua Hạ viện
và Thượng viện.
Kersting cũng dự báo cuộc
bầu cử sơ bộ Đảng Dân chủ trước đó và đã dự đoán đúng là Biden giành chiến thắng.
Tuy nhiên, anh dự đoán Sanders có nhiều phiếu cử tri đoàn hơn con số thực tế
500 phiếu.
Điểm trừ:
·
Đôi khi trang tải hơi chậm.
·
Không có nhiều phân tích
nhưng có thể không phải là vấn đề với người thích xem biểu đồ dự đoán hơn là đọc
phân tích.
·
Dự án này cũng còn khá mới
nên tất nhiên là chưa có đủ độ uy tín.
·
Biểu đồ dự báo kết
quả bầu cử tổng thống của RealClearPolitics tính tới ngày 16/9/2020. Ảnh: Chụp
màn hình.
Trang tin bình luận, phân
tích chính trị có xu hướng thiên hữu.
Nổi bật nhất là phần dự
báo kết quả bầu cử tổng thống và bầu cử Quốc hội bằng việc tính trung bình dựa
trên tất cả các cuộc thăm dò có sẵn ở các nguồn dữ liệu khác nhau.
Chính vì vậy, dù thiên hữu,
nhưng số liệu dự báo của RealClearPolitics vẫn được giới báo chí trích dẫn rộng
rãi.
RealClearPolitics dự đoán
đúng là Hillary Clinton thắng phiếu phổ thông, nhưng cũng lại sai khi dự đoán
Clinton thắng phiếu đại cử tri một cách sít sao vào năm 2016.
Điểm cộng:
·
Dự báo khả năng thắng
thua của Biden/Trump cho cả phiếu phổ thông.
·
Có bản đồ theo dõi dự báo
từng bang cho phiếu đại cử tri.
·
Dự báo cả cuộc đua Hạ viện
và Thượng viện.
·
Điểm trừ:
·
Không/chưa có dự báo cụ
thể của mỗi bang nếu như không có cuộc thăm dò nào cho bang đó.
·
Trang không có sử dụng
thuật toán riêng nào mà chỉ lấy số trung bình từ các cuộc thăm dò. Dự báo của họ
có thể phản ánh đúng kết quả phiếu phổ thông, nhưng có thể sẽ lại mắc sai lầm với
phiếu đại cử tri như năm 2016.
·
Allan Lichtman –
Giáo sư tiên tri bầu cử
Giáo sư Allan
Lichtman đã dự báo đúng tất cả các cuộc bầu cử tổng thống từ 1984 tới nay. Ảnh:
CBS.
Allan Lichtman không phải
là một trang dự báo, mà là một giáo sư đại học chuyên về lịch sử tại Đại Học
Hoa Kỳ ở New York – một nhân vật mà Luật Khoa buộc phải nhắc đến.
Ông có lẽ là người duy nhất
trong danh sách này dự báo chính xác kết quả cuộc bầu cử năm 2016 – Donald
Trump đánh bại Hillary Clinton và giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Lichtman đã dự đoán chính
xác chín cuộc bầu cử tổng thống liên tiếp kể từ cuộc tái đắc cử của Ronald
Reagan vào năm 1984.
Lichtman cũng có phương
pháp riêng để dự đoán, sử dụng hệ thống “13 yếu tố then chốt”. Nó là một chuỗi
13 câu đúng/sai để dự đoán liệu vị tổng thống đương nhiệm có thể tái đắc cử hay
không. Nếu có sáu câu sai trở lên thì khả năng người đó sẽ thua, nếu dưới sáu
câu thì người đó sẽ thắng.
Trong một cuộc phỏng vấn
với đài CNN vào ngày 8/8/2020, Lichtman nói:
“Bí quyết là phải theo
dõi bức tranh toàn cảnh về sức mạnh và hiệu quả của vị tổng thống đương nhiệm.
Và đừng chú ý đến các cuộc thăm dò ý kiến, các chuyên gia, những thăng trầm
hàng ngày của chiến dịch. Và đó là cách những yếu tố then chốt đánh giá: tập
trung vào bức tranh lớn hơn.”
Tuy nhiên, cũng phải lưu
ý rằng, ông dự đoán Al Gore sẽ giành chiến thắng vào năm 2000 trước George W.
Bush, nhưng Tối cao Pháp Viện Hoa Kỳ đã từ chối quyết định kiểm lại phiếu bang
Florida, khiến Al Gore mất cơ hội thắng cử. Và Lichtman vẫn cương quyết bảo vệ
kết quả dự đoán của mình.
Allan Lichtman không có
trang web riêng, nhưng các bạn có thể theo dõi ông ấy trên Twitter (Lichtman tự nhận là
một người theo đảng Dân chủ).
***
Quý độc giả có thể tham
khảo một loạt các trang dự báo khác như đã liệt kê ở trang 270towin, một trang tổng hợp
liệt kê các dự đoán của các trang khác, chủ yếu chỉ thể hiện dự báo về phiếu phổ
thông hoặc đại cử tri.
No comments:
Post a Comment