Thụy My - RFI
Thứ tư 12 Tháng Mười 2011
Nhật báo La Croix chú ý đến sự kiện Miến Điện sắp trả tự do cho trên sáu ngàn tù nhân, sau khi đã có một loạt cử chỉ cởi mở. Theo tờ báo, những tiến bộ nhanh chóng trên đã làm kinh ngạc giới quan sát, và khiến phương Tây sắp tới cần phải chỉnh đốn lại quan hệ với quốc gia lâu nay có tiếng là độc tài này.
Bài báo mở đầu bằng câu nói bày tỏ sự xúc động của người thân ông Zarganar khi biết ông được trả tự do. Nghệ sĩ Miến Điện này đã bị tù từ năm 2008, với bản án 35 năm tù giam vì « chỉ trích chế độ và nói chuyện với báo chí nước ngoài ».
La Croix cho rằng lệnh đặc xá trên càng củng cố thêm hy vọng chính quyền Miến Điện sẽ thả thêm hai ngàn tù nhân chính trị, gồm các nhà tranh đấu, luật sư, nghệ sĩ, nhà báo. Việc thả tù chính trị đã được Hoa Kỳ, Liên hiệp châu Âu, Liên Hiệp Quốc và phe đối lập Miến Điện đòi hỏi từ nhiều năm qua, đặc biệt là từ tháng 11 năm ngoái, như bằng chứng cho lời hứa cải cách của tân chính phủ.
Giáo sư Renaud Egreteau của Trung tâm Nghiên cứu châu Á thuộc trường đại học Hồng Kông, chuyên gia về Miến Điện nhận xét, nói chung cứ mỗi hai năm, nước này lại ân xá cho một số tù nhân. Nhưng phải nhìn nhận rằng đợt ân xá lần này là một dấu hiệu tốt. Ngay trong ngôn từ cũng thế, vì các lãnh đạo chính trị đã sử dụng đến từ « tù nhân lương tâm ». Như vậy họ đã nhìn nhận là có các tù nhân chính trị, trong khi trước đây vẫn phủ nhận.
Theo La Croix, đây là một cử chỉ mạnh mẽ và đầy ý nghĩa, cộng thêm các quyết định mạnh dạn trong những tháng gần đây, trong một quốc gia lâu nay vẫn nổi tiếng là bảo thủ và quân phiệt. Sau khi tướng Than Shwe cầm quyền từ năm 1962 về hưu, cựu tướng lãnh Thein Sein lên làm tổng thống từ tháng Ba, đã cố chứng tỏ các nỗ lực cải cách sâu sắc. Ông đã nối lại đối thoại với nhà đối lập Aung San Suu Kyi, người đã bị ngồi tù và quản thúc suốt 15 năm. Cuối tháng Chín, ông Thein Sein tuyên bố ngưng dự án xây đập thủy điện do Trung Quốc tài trợ để « tôn trọng ý nguyện của dân chúng ». Bên cạnh đó, ông còn cho thành lập Ủy ban quốc gia về nhân quyền.
Giáo sư Egreteau nhận định, thật ngạc nhiên khi một loạt quyết định như thế diễn ra nhanh chóng. Các hành động cởi mở trên đã gây kinh ngạc cho tất cả mọi người, từ các nhà ngoại giao, những nhà đối lập trong nước cho đến các nhà ly khai đang lưu vong. Vẫn khó thể nói rằng Miến Điện đang hướng về một sự bình thường hóa về mặt chính trị và xã hội, nhưng những thay đổi đã ở mức chưa từng thấy kể từ hai chục năm qua. Đất nước này rõ ràng đang ở vào thời kỳ quá độ.
Theo La Croix, áp lực quốc tế chắc chắn đã đóng vai trò quan trọng trong những chuyển biến trên đây. Nhưng nhất là đã có những tiến triển trong quân đội, tạo nên những khởi đầu cho một tiến trình dân chủ. Một thế hệ tướng lãnh và sĩ quan mới lên nắm quyền, đã thấy được rằng tương lai của đất nước sẽ đổi khác nếu hòa hợp được với các quốc gia trên thế giới. Trước hết là với các nước láng giềng châu Á, rồi đến Hoa Kỳ và châu Âu.
Tuy vậy tờ báo cho biết, trong quân đội Miến Điện vẫn còn những nhân vật hết sức bảo thủ, chống đối lại chính sách đổi mới. Theo giáo sư Egreteau, trong lúc này tốt nhất là nên củng cố những tiến bộ đã đạt được và không nên đòi hỏi tất cả cùng một lúc, vì những nhân tố trong nội bộ quân đội sẽ cản bước.
Còn nếu các tù nhân chính trị được trả tự do lần này, La Croix cho rằng, phương Tây sẽ buộc phải đáp lại tương ứng, bắt đầu từ việc ngưng các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Miến Điện.
---------------------------------------------
Thanh Phương - RFI
Thứ tư 12 Tháng Mười 2011
Phát ngôn viên của Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ, đảng của nhà đối lập Aung San Suu Kyi, vừa cho biết là khoảng 120 tù chính trị đã được phóng thích hôm nay 12/10/2011, trong khuôn khổ đợt ân xá hàng ngàn tù nhân tại Miến Điện.
Còn theo Hiệp hội trợ giúp tù chính trị, trụ sở ở Thái Lan, cho tới nay, số tù chính trị được thả là 70 người.
Hãng tin Reuters trích dẫn một quan chức quản lý trại giam, khẳng định là khoảng 300 tù chính trị đã được ân xá.
Phát ngôn viên của Liên đoàn cho biết là họ đang lập danh sách các tù chính trị được thả, bởi vì không có một thông cáo chính thức nào nói rõ danh tánh của khoảng 6.300 phạm nhân được trả tự do trên toàn quốc.
Kể từ khi bà Aung San Suu Kyi được thả ra vào tháng 11/2010, cộng đồng quốc tế vẫn đòi chính quyền Miến Điện phóng thích toàn bộ các tù chính trị ở nước này, mà con số được thẩm định là khoảng 2000 người. Nhưng theo các thông tin từ các trại giam khác nhau ở Miến Điện, số tù chính trị được thả ra lần này rất giới hạn.
Trong số những người được trả tự do, có một trong những nhà đối lập nổi tiếng ở Miến Điện, đó là nhà thơ châm biếm kiêm diễn viên hài Zarganar, bị bắt năm 2008 và bị kết án 59 năm tù, sau đó án tù được giảm xuống còn 35 năm. Zarganar đã chịu cảnh tù đày, vì ông đã tham gia cứu trợ nạn nhân cơn bão Nargis (đã khiến 138.000 người chết và mất tích), cũng như đã chỉ trích chính quyền không để cho quốc tế vào tham gia cứu trợ nạn nhân thiên tai này.
Tên thật là Maung Thura, Zarganar trước đó đã từng bị giam cầm nhiều lần : Năm 1988, vì đã tham gia phong trào nổi dậy chống chế độ quân phiệt Miến Điện; năm 1990, vì đã chỉ trích các tướng lãnh cầm quyền không công nhận kết quả thắng cử của Liên đoàn quốc gia vì dân chủ; năm 2007, vì đã tham gia xuống đường cùng với các tăng ni Miến Điện.
Năm 2008, tổ chức Phóng viên không biên giới đã trao tặng giải thưởng “Nhà đối lập trên mạng” (cyberdissident) cho Zarganar, người mà tổ chức này mệnh danh là “Charlie Chaplin Miến Điện”.
Sau khi được thả, Zarganar đã về đến sân bay Rangoon hôm nay và được một đám đông gồm thân nhân, các nhà báo và các nghệ sĩ đón tiếp nồng nhiệt. Khi được hỏi là ông muốn nhắn gởi gì đến tổng thống Thein Sein, Zarganar trả lời : “Tôi muốn hỏi ông ta là sao ông keo kiệt như thế. Còn nhiều người khác cần được trả tự do”.
Benjamin Zawacki, một đại diện của Ân xá Quốc tế, hôm nay cho rằng việc trả tự do cho vài chục người trên tổng số 2000 tù chính trị, là một cử chỉ có tính chất tượng trưng nhắm đến cộng đồng quốc tế.
Tuy vậy, quyết định ân xá tù chính trị lần này là nằm trong khuôn khổ một tiến trình rộng lớn hơn. Từ khi lên nắm quyền vào tháng 3 vừa qua sau khi giải thể chế độ quân phiệt, tổng thống Thein Sein đã cố chứng tỏ với phương Tây thực tâm cải tổ dân chủ của ông.
Ông đã mở đối thoại với nhà đối lập Aung San Suu Kyi và cuối tháng 9 vừa qua đã bất ngờ loan báo đình chỉ một dự án xây đập thủy điện do Trung Quốc tài trợ và xây dựng, vì ông muốn « tôn trọng ý nguyện của nhân dân ».
Đó là những bước tiến mà ngay chính Hoa Kỳ hôm thứ hai vừa qua đã hoan nghênh, qua lời trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á Thái Bình Dương Kurt Campbell.
Về phần ông Renaud Egreteau, nhà nghiên cứu thuộc đại học Hồng Kông, tổng thống Thein Sein muốn chứng tỏ ông là một nhà lãnh đạo sáng suốt, cho nên đã nhanh chóng chấp nhận những nhượng bộ lớn. Nhưng theo ông Egreteau, hãy còn quá sớm để dự báo là chính quyền Miến Điện sẽ không quay trở lại đường lối cứng rắn của quân đội.
------------------------------
.
.
.
No comments:
Post a Comment